5. Schade en causaal verband Flashcards
Leg het begrip uit van primaire causaliteit.
om het csqn -verband te kunnen aannemen en aansprakelijkheid te kunnen ‘vestigen’ moet komen vast te staan dat de schade niet was ingetreden indien de schadeveroorzakende gedraging wordt weggedacht.
Het betreft dus de vestigingsfase aansprakelijkheid ex 6:98
het csqn-verband moet naar de overtuiging van de rechten in een redelijke makte van waarschijnlijkheid vast te komen staan.
Deze primaire causaliteit heeft dus betrekking op het causaal verband tussen de gebeurtenis waarop de aansprakelijkheid rust en de feitelijke schade. Dit is slechts een vaststelling van aansprakelijkheid, maar creëert op zichzelf geen vergoedbare schade.
Leg uit: wat is secundaire causaliteit ?
nadat de aansprakelijkheid is gevestigd de ‘omvang’ van de schadevergoedingsverplichting worden bepaald.
Deze fase heeft betrekking op het causaal verband tussen de feitelijke schade en de vergoedbare schade in de zin van art 6:95. (de omvangfase)
causaliteitsleer van de redelijke toerekening. (TNR-verweer)
er kunnen meerdere factoren een rol spelen, denk aan: - de aard van de gebeurtenis (bijv risico of schuldaansprakelijkheid)
- de aard van de schade
- de aard en strekking van de geschonden norm
- voorzienbaarheid van de schade.
NB. hier is géén bewijslevering voor nodig, het betreft een rechtsvraag. Een verweerder kan simpelweg een beroep doen op bepaalde schadeposten die niet toegerekend moeten worden.
Wat is de ingangsdatum van wettelijke rente?
6:119 wettelijke rente is verschuldigd vanaf het moment dat de schuldenaar in verzuim is.
Verzuim ex 6:82 - verstrijken datum op ingebrekestelling
Verzuim ex 83 - moment waarop de verbintenis ontstaat of moment van mededeling.
bij een od of wanprestatie is geen ingebrekestelling nodig. Dus dan reken je vanaf het moment dat de schade is ontstaan (abstract) of het moment dat je daadwerkelijk de kosten maakt om de schade te herstellen (concreet).
Wat is proportionele aansprakelijkheid?
Heeft betrekking op de vestiging van aansprakelijkheid / primaire causaliteit
Het leerstuk van de proportionele aansprakelijkheid heeft te maken met (de derogerende werking van) de redelijkheid en billijkheid en dient als het ware als een ‘billijkheidscorrectie’ op het causale verband. Het gaat er om of de aansprakelijkheid voor de geleden schade ook proportioneel ten opzichte van de waarschijnlijkheid dat de betreffende normschending is veroorzaakt (veroorzakingswaarschijnlijkheid). Dit leerstuk wijkt af van het vereiste csqn-verband.
Geldt voor de situatie waarbij de causaliteit niet zonder meer kan worden vastgesteld doordat een (meerdere) gedraging(en) ook in de risicosfeer van de benadeelde ligt en de geleden schade dus redelijkerwijs niet 100% voor rekening van de gedaagde komt.
Wanneer het csqn-verband niet worden aangenomen en het onaanvaardbaar is om hem voor 100% van de schade aansprakelijk te stellen, kan de rechter de gedaagde in evenredigheid naar zijn aandeel aansprakelijk stellen.
d. De rechter moet terughoudend zijn en moet motiveren waarom de toepassing van de proportionele aansprakelijkheid het concrete geval rechtvaardigd.
NB. andere benaming: een aansprakelijkheid naar rato van veroorzakingswaarschijnlijkheid
Verschil met 6:101 eigen schuld: dit artikel ziet op de omvang van de schadevergoeding, waarbij ook rekening wordt gehouden met een billijkheidscorrectie. Die billijkheidscorrrectie heeft dus géén effect op de hoogte van aansprakelijkheid, maar wel op de hoogte van de omvang van de schadevergoeding.
Wat is kansschade?
Geldt voor situaties waarbij de causaliteit vaststaat, maar het onzeker is of er schade is geleden.
Bij begroting van de schade wordt de ‘ontnomen kans op een beter resultaat’ geschat. Het csqn-verband ziet op de situatie dat de kans niet zou zijn verloren. Van belang is dat er een reëel kans op een beter resultaat moet zijn verloren.
Oftewel, de schadevergoeding is ter hoogte van het bedrag indien er geen tekortkoming was geweest.
Wat is alternatieve causaliteit 6:99
Causaal verband wordt geregeld in artikel 6:98 BW
alternatieve causaliteit geldt wanneer meerdere situaties tot de schade hebben geleid. Heeft betrekking op de vestiging van aansprakelijkheid / primaire causaliteit.
Geldt voor bepaalde situaties waarbij aan alle voorwaarden voor aansprakelijkheid is voldaan maar het csqn verband niet kan worden vastgesteld doordat er meerdere aansprakelijkheidsvestigende gebeurtenissen zijn én vaststaat dat de schade door tenminste 1 van deze gebeurtenissen is veroorzaakt (en ook in zijn eentje in het geheel kan hebben veroorzaakt)
Ten aanzien van het csqn-verband wordt de bewijslast omgedraaid en wordt het vermoeden van een oorzakelijk / causaal verband tussen de normschending (van een norm die strekt tot een ‘specifiek’ gevaar) en de schade aangenomen (omkeringsregel).
Het wijkt af van 150 Rv.
Het bewijsrisico van de causaliteit komt bij de veroorzaker te liggen. De aangesproken partij dient tegenbewijs de leveren door twijfel te zaaien tav het vermoeden van causaliteit.
Wanneer kun je een beroep doen op de omkeringsregel? en wat betekent het en specificiteitsvereiste hierin?
De toepassingsbereik van de omkeringsregel: degene die zich op de schending van een norm beroept, dient aannemelijk te maken dat het dat concrete geval de betreffende geschonden norm dient te beschermen tegen een specifiek gevaar (= specificiteitsvereiste)
De verwezenlijking van dit specifieke gevaar is voldoende. Er hoeft niet bewezen te worden dat het gevaar ook is verhoogd.
Ten aanzien van het csqn-verband wordt de bewijslast vervolgens omgedraaid en wordt het vermoeden van een oorzakelijk / causaal verband tussen de normschending (van een norm die strekt tot een ‘specifiek’ gevaar) en de schade aangenomen (omkeringsregel).
NB. Schending van een informatieplicht leent zich niet voor de omkeringsregel. Bijv. de norm die strekt tot het inlichten van een client / patiënt strekt niet tot het voorkomen van dat gevaar, maar louter tot het instaat stellen van de patiënt om een weloverwogen beslissing te nemen.
leg uit: bewijslast versus bewijsvoeringslast en tegenbewijs versus tegendeelbewijs
De persoon die de bewijslast draagt, draagt het bewijsrisico. Die persoon beroept zich op een bepaald rechtsgevolg en dient te bewijs te leveren voor de door hem ter onderbouwing gestelde feiten.
De bewijsvoeringslast gaat steeds over op de partij aan wie het is om het bewijsstukken te komen.
Door betwisting van een stelling voorkom je dat de feiten voorhands komen vast te staan. De betwistende partij dient met voldoende aannemelijkheid die feiten in twijfel te trekken (= tegenbewijs). Slaagt die partij hierin, dan vervalt de voorhandse aanname en staan de feiten niet meer voorhands vast.
Bij tegendeelbewijs dient die wederpartij daadwerkelijk het tegendeel te bewijzen. ( = omkering van bewijslast).
wanneer komt de geleden schade, al naar gelang de aard daarvan voor vergoeding in aanmerking?
De twee typen schade artikel 6:95 BW
(1) materiële schade: Vermogensschade, dat wil zeggen schade die
betrekking heeft tot alles wat op geld waardeerbaar is, wordt in beginsel volledig
vergoed.; en
(2) immateriële schade: “ander
nadeel”. Dit wordt in beginsel naar billijkheid vergoed. Denk hierbij aan affectieschade, aantasting van een nagedachtenis, schokschade,
Wat is de omvang van de schade? (6:98 BW, 6:100 BW, 6:101 BW, 6:109 BW en 6:110
BW)
Het uitgangspunt is dat de schade volledig en concreet wordt vergoed.
Op grond van art. 6:97 BW begroot de rechter de schade op de wijze die het meest met de
aard ervan in overeenstemming is. Kan de schade niet nauwkeurig worden vastgesteld,
dan wordt zij geschat.
De omvang hangt af van
(i) Causaliteit (6:98 BW):
(ii) Voordeeltoerekening (6:100 BW):
(iii) Eigen schuld (6:101 BW):
(iv) Matiging door de rechter (6:109 BW):
Wat is Secundaire causaliteit?
Secundaire causaliteit: de fase van de omvang van de aansprakelijkheid.
Deze fase heeft betrekking op het causaal verband tussen de feitelijke
beschadiging enerzijds en de verdere (financieel) schadelijke gevolgen anderzijds
Dit is de leer van de redelijke toerekening.
Volgens 6:98 komt slechts die schade
voor vergoeding in aanmerking die in zodanig verband staat met de gebeurtenis
waarop de aansprakelijkheid berust dat zij hem als een gevolg van deze
gebeurtenis kan worden toegerekend.
Bij de beoordeling van de redelijke toerekening van de schade kunnen vele
factoren een rol spelen:
(i) de aard van de aansprakelijkheid (bijv. risico- of schuldaansprakelijkheid),
(ii) de aard van de schade (bijv. letselschade, zaakschade of zuivere
vermogensschade),
(iii) de aard en strekking van de geschonden norm (verkeers- of
veiligheidsnorm of andere norm),
(iv) en voorzienbaarheid van de schade.
