3B1 week 6 HC 2 & 3 Somatosensibiliteit

Question 1

Waaruit bestaat het perifere zenuwstelsel?

Answer 1

• 12 paar hersenzenuwen
• 31 paar spinale zenuwen
• Autonome (viscerale) zenuwen

Question 2

Hoe kun je somatosensibiliteit indelen?

Answer 2

• Sensorisch: zintuigen
• Sensibel: gevoel (tast, pijn, temperatuur, jeuk, propioceptie)

Question 3

Hoe kun je sensibiliteit indelen?

Answer 3

• Viscero (orgaan) vs somato (huid en bewegingsapparaat)
• Exteroceptie (huid), propioceptie (bewegingsapparaat) en enteroceptie (organen)

Question 4

Hoe kan de somatosensibiliteit worden ingedeeld?

Answer 4

• Gnostisch: fijne tast (lichaampjes en Merkels schijven) en propioceptie (peeslichaampjes en spierspoeltjes)
• Vitaal: grove tast, pijn, temperatuur en jeuk (vrije zenuweindigingen)

Question 5

Hoe werkt mechanoreceptie?

Answer 5

Mechanische rekking opent ion-kanalen -> actiepotentiaal
- Piezo 1 en 2 eiwitten
- Vaak Na en Ca cel binnen

Question 6

Wat zijn kenmerken van Piezo 1 en 2 eiwitten?

Answer 6

• Mechanosensitieve eiwitten
• In bloedvaten, kraakbeen, blaaswand en darmen
• Vezels in dorsale ganglia en trigeminus ganglion
• Tast, propioceptie en mechanische pijn

Question 7

Welke specifieke sensor eigenschappen zijn er?

Answer 7

• Snel adapterend (actief bij veranderde prikkel, Meissner) of langzaam adapterend (constant actief, Merkel)
• Grootte van receptief veld: kleiner is nauwkeuriger (Meissner en Merkel)

Question 8

Hoe wordt het receptieve veld vastgesteld?

Answer 8

2 punts discriminantie test
- Vezels meest gevoelig in centrum van receptieve veld
- Hoe dichter bij oppervlak, hoe gevoeliger
- Von Frey haren voor gevoeligheid

Question 9

Welke typen cutaneuze vezels zijn er?

Answer 9

• C vezels: ongemyeliniseerd (wel Schwann cellen), voor pijn, temperatuur en jeuk (0,5-2 m/s)
• Ad vezels: dun gemyeliniseerd, voor pijn en temperatuur (5-30 m/s)
• Ab vezels: gemyeliniseerd, voor tast (35-75 m/s)
• Ia afferenten: dik gemyeliniseerd, spierspoelafferenten voor proprioceptie (80-120 m/s)
• Ib afferenten: dik gemyeliniseerd, Golgi pees afferenten voor proprioceptie (80-120 m/s)
• II vezels: voor proprioceptie (30-70 m/s)

Question 10

Hoe is een zenuw opgebouwd?

Answer 10

• Perineurium met daarin axonen omgeven door endoneurium
• Epineurium met daarin zenuwbundels omgeven door perineurium en bloedvaten

Question 11

Hoe verloopt de zenuwgeleiding vanuit het ruggenmerg naar perifeer?

Answer 11

Dorsale of ventrale hoorn -> dorsale of ventrale wortel -> ventrale plexus (cervicaal, brachiaal, lumbosacraal) -> dorsale of ventrale ramus (gemengd) -> perifere zenuw

Question 12

Waardoor loopt het ruggenmerg tot Th12/L1?

Answer 12

Ascensus medullae: wervelkolom groei langer door dan ruggenmerg
- Ontstaan cauda equina
- Gebruik voor epidurale anesthesie en lumbaalpunctie (subarachnoidale ruimte)

Question 13

Hoe verlopen de cervicale dermatomen?

Answer 13

• C1: enkel motorisch (spinale trigeminus kern voor sensorisch)
• C2: achterhoofd (occipitaal)
• C3: achter oor en nek
• C4: schouder
• C5: bovenarm
• C6: radiale zijde onderarm en duim
• C7: middelste drie vingers
• C8: pink

Question 14

Hoe verlopen de thoracale dermatomen?

Answer 14

• T1: ulnaire zijde onderarm
• T2: oksel
  -> dermatoom/perifere zenuw = dorsale wortel (geen plexus vorming)

Question 15

Waaruit bestaat de grijze stof?

Answer 15

• Dorsale hoorn (motorisch)
• Intermediaire zone
• Ventrale hoorn (sensorisch)
  -> toename naar sacraal

Question 16

Waaruit bestaat de witte stof?

Answer 16

• Dorsale funiculus (gnostisch)
• Laterale funiculus
• Ventrale funiculus (vitaal)
  -> toename naar cervicaal

Question 17

Waaruit bestaat de dorsale funiculus?

Answer 17

• Fasciculus gracilis (mediaal): been
• Fasciculus cuneatus (lateraal): arm en romp

Question 18

Hoe wordt gnostische informatie verwerkt?

Answer 18

• Lokale verwerking in ruggenmerg (reflex)
• Dorsale kolom met opstijgende informatie (ipsilateraal) naar medulla oblongata

Question 19

Hoe wordt vitale informatie verwerkt?

Answer 19

Synaps in dorsale hoorn en anterolaterale opstijgende kolom (contralateraal) naar thalamus

Question 20

Wat gebeurt er met gnostische informatie in de medulla?

Answer 20

Van dorsale kolom kernen (DCN) naar contralaterale mediale lemniscus -> naar thalamus (VPL)

Question 21

Wat gebeurt er met sensibele informatie in de thalamus?

Answer 21

• Gnostisch: 2e synaps in ventrale posterolaterale nucleus (VPL)
• Vitaal: via spinothalamische tract

Question 22

Waar eindigt de sensibele informatie?

Answer 22

• Gnostisch: gyrus postcentralis (somatotopisch)
• Vitaal: gyrus postcentralis en insula

Question 23

Hoe is de somatosensorische schors ingedeeld?

Answer 23

• Mediaal: voeten, benen, bovenlichaam, nek
• Intermediair: schouders, armen, handen
• Lateraal: ogen, neus, gezicht, mond

Question 24

Wat zijn de gebieden van Brodman?

Answer 24

• Area 3b en 1: huid
• Area 3a en 2: proprioceptie
  -> combinatie secundaire sensorische cortex

Question 25

Wat zijn kenmerken van corticale verwerking?

Answer 25

• Laterale inhibitie voor contrastversterking
• Plasticiteit: vergroting gebied bij veel gebruik

Question 26

Hoe worden sensorische stimuli gecodeerd?

Answer 26

• Temporal code (tijdscode): wanneer actief
• Rate code (vuurfrequentie): hoe actief / intensiteit
• Spatial code (plaatscode): wat actief

Question 27

Wat zijn kenmerken van spatial codering?

Answer 27

Plaatscode blijft behouden richting centraal (labeled-line codering)
- Retinotopie, tonotopie, somatotopie
- Overrepresentatie belangrijke structuren
- Motorisch: hoe dichter bij spier, hoe duidelijker de plaatscode