3B1 week 5 HC 1 & 3 Klinische beelden duizeligheid

Question 1

Welke prikkels geven informatie aan het zenuwstelsel voor vestibulaire signalen?

Answer 1

• Labyrinth
• Gravitoreceptoren
• Voetzooldruk
• Somatosensoriek
• Visus (70%)
• Gehoor

Question 2

Wat zijn functies van het vestibulaire systeem?

Answer 2

• Balans
• Ruimtelijke oriëntatie
• Blik stabilisatie

Question 3

Wat zijn kenmerken van duizeligheid?

Answer 3

Vals gevoel van beweging
- Door uitval of prikkeling van het labyrinth
- 27/1000, neemt toe met leeftijd

Question 4

Wat is vestibulaire duizeligheid?

Answer 4

Vals gevoel van beweging, waarbij hoofdbewegingen de duizeligheid verergeren
- Draaiende sensatie, scheefstaande wereld, instabiliteit bij lopen
- Ook verergering in het donker

Question 5

Wat zijn gevolgen van labyrinth uitval?

Answer 5

• Instabiliteit lichaamshouding: valrisico
• Gestoorde ruimtelijke oriëntatie: afwijken naar aangedane zijde
• Verminderde beeldstabiliteit bij hoofdbewegingen: visual lag en oscillopsie

Question 6

Wat zijn visual lag en oscillopsie?

Answer 6

• Visual lag: beeld volgt later dan hoofdbeweging
• Oscillopsie: beeld/horizon beweegt zonder hoofdbeweging

Question 7

Wat zijn mogelijke oorzaken van duizeligheid?

Answer 7

• Algemeen interne aandoeningen
• Medicijnen (50% medicatie)
• Hart / ritme - stoornissen
• Vaten / bloeddruk
• Oculaire aandoeningen
• Proprioceptief
• Cerebellair
• Vestibulair ( 10-25% )
• Psychogeen

Question 8

Wat zijn mogelijke oorzaken voor perifere vestibulaire duizeligheid?

Answer 8

• BPPD (benigne paroximale positie duizeligheid)
• Neuritis Vestibularis
• M. Menière
• Otitis media
• Cholesteatoom
• Otosclerose
• Schedelbasisfractuur
• Brughoektumor

Question 9

Wat zijn symptomen van de ziekte van Ménière?

Answer 9

• Paroxysmale duizeligheid met misselijkheid en overgeven
• Toenemend eenzijdig gehoorverlies (lage tonen, zelden > 60 dB), tinnitus
• Hoofdpijn, drukkend gevoel
• Contralaterale nystagmus
• Bij stress en snelle hoofdbewegingen

Question 10

Hoe kun je klinische beelden van duizeligheid indelen?

Answer 10

• Acute, continue rotatoire vertigo (infectie, schedelbasisfractuur, CVA)
• Spontaan recurrente vertigo (vestibulaire migraine, M. Ménière)
• Paroxismaal positionele vertigo (BPPD, vestibulaire paroxismie)
• Eenzijdig langzaam progressieve uitval (vestibulaire Schwannoom, cholesteatoom)
  + Frequente aanvallen duizeligheid (compressie n.facialis, ventrikel of labyrinth)
  + Post urale instabiliteit (congenitaal, intoxicatie)

Question 11

Hoe differentieer je tussen een perifere of centrale laesie bij acute labyrintuitval?

Answer 11

HINTS
- Head impuls test (herfixatie bij snelle beweging)
- Kenmerken nystagmus
- Skew test (1 oog afdekken, oog beweegt omhoog of omlaag)

Question 12

Wat is de wet van Alexander?

Answer 12

Grootte van nystagmus verandert als functie van blikrichting (hoe ‘verser’, hoe hogere graad)
- Graad I: bij kijken in richting van de nystagmus
- Graad II: ook in middenpositie
- Graad III: in alle blikrichtingen
-> nystagmus benoemen naar snelle component (= niet aangedane zijde)

Question 13

Wat zijn klachten bij neuritis vestibularis?

Answer 13

• Heftige draaiduizeligheid met misselijkheid en braken, verergert bij hoofdbewegingen (bv omdraaien in bed)
• Oscillopsie
• Harmonie vestibulaire (wijken naar aangedane zijde)
• Geen centrale symptomen of gehoorverlies

Question 14

Wat zijn kenmerken van perifere acute labyrintuitval?

Answer 14

• Afwijkende head impuls test
• Nystagmus met zaagtand, fixatie suppressie, horizontaal rotatoir, snelle slag naar gezonde zijde, gemixte componenten
• Negatieve skew test

Question 15

Wat zijn kenmerken van centrale acute labyrintuitval?

Answer 15

• Dysartrie, dysmetrie, dysfonie, diplopie
• Blikrichting nystagmus
• Positieve skew test

Question 16

Welk aanvullend onderzoeken kun je doen bij duizeligheid?

Answer 16

KNO onderzoek, BERA, MRI en ENG (calorische hyporeflexie vloeistof bij evenwichtsorgaan)

Question 17

Wat zijn kenmerken van neuritis vestibularis

Answer 17

• Maximale vertigo na minuten tot uren
• Eventueel antimetica, vestibulaire revalidatie
• 50% ervoor BLWI
• Head impulse test naar aangedane zijde
• Vaak nervus vestibularis superior

Question 18

Wat is het beloop van neuritis vestibularis?

Answer 18

• Spontaan herstel door compensatie (binnen dagen)
• Herstel vestibulaire functie in weken tot maanden
• 20-30% ontwikkelt BPPD

Question 19

Wat is de behandeling van Morbus Ménière?

Answer 19

• Conservatief, anti emetica
• Gentamicine (ototoxisch), corticosteroiden intratympanaal
• Vestibulaire habituatie, stress reductie
• Chirurgisch: labyrintectomie, saccus drainage, blokkade, doorsnijden n.vestibularis

Question 20

Wat zijn kenmerken van benigne paroxismale positie duizeligheid (BPPD)?

Answer 20

• Positioneringsduizeligheid met latentie van enkele seconden
• 40% alle vertigo
• Piek incidentie tussen 50-70 jaar (1,6% algemene populatie, op 80ste 10% een episode)
• Canalithiasis (los in het kanaal) of cupulolithiasis (vast aan cupulo)
• 20-30% recidief

Question 21

Wat zijn symptomen van BPPD?

Answer 21

• Positioneringsduizeligheid, getriggerd door hoofdbeweging (schuin naar achter of omdraaien in bed)
• Soms misselijkheid
• Duur max 1 minuut, crescendo-decrescendo, uitputbaar
• Rotatoire nystagmus met upbeat component, omdraaiend

Question 22

Wat is de etiologie van BPPD?

Answer 22

Otoconia depositie in het kanaal -> evenwichtsorgaan wordt gevoelig voor zwaartekracht
- Vaak na pathologie evenwichtsorgaan, hoofdtrauma of immobilisatie

Question 23

Welk lichamelijk onderzoek gebruik je bij BPPD?

Answer 23

• Dix-Hallpike manoeuvre / kiepproef (95% posterieure kanaal): rotatoire nystagmus met upbeat component, omdraaiend bij omhoogkomen
• Supine roll test (5% horizontale kanaal): hoofd naar links en rechts draaien -> horizontale nystagmus

Question 24

Wat is de behandeling van BPPD?

Answer 24

• Eply manoeuvre: kiepproef, hoofd 45 graden draaien, op zij liggen, hoofd 45 graden draaien, rechtop zitten
• Brandt-Daroff oefeningen (enkele weken doorgaan)
• Geen medicatie!

Question 25

Wat zijn kenmerken van Morbus Ménière?

Answer 25

• 200-500/100.000, iets meer vrouwen
• Meestal 40-60 jaar
• Meestal 1 labyrint
• Mogelijk uiting van migraine
• Overdruk endolymfatisch systeem (hydrops)