1C2 week 9 HC 1 Deficiënties Flashcards
Wat zijn essentiële componenten van de voeding?
Essentiële aminozuren, essentiële vetzuren, vitamines en mineralen
Wanneer heeft een eiwit een hoge biologische waarde?
Als alle essentiële aminozuren aanwezig zijn in de onderlinge verhouding nodig voor de mens
- Ei, melk en vlees
Wat zijn essentiële vetzuren?
Vetzuren die je niet zelf kunt maken
- Poly onverzadigde vetzuren: omega-3 en omega-6
Hoe kun je onverzadigde vetzuren maken?
Vanaf binding 9 vanaf de methylkant
Waar zitten de verschillende vetzuren in?
- Omega 3: visolie, walnoten
- Omega 6: plantenolie
- Mono onverzadigd: olijfolie
- Verzadigd: dierlijk vet
- Trans vetzuur: margarine, koekjes
Waarvoor zijn de verschillende essentiële vetzuren belangrijk voor?
- Omega 3: hersenfunctie en visus
- Omega 6: ontsteking, plaatjesaggregatie, vasodilatie, partus
Waar zit voedingsvezels in?
In de celwand van zaden, wortels, bladgroente en fruit
Wat zijn de functies van wateroplosbare voedingsvezels?
- Verlengen verzadigingsgevoel door vertraging vertering van voedsel
- Verlagen GI door binding water en wateropgeloste voedingsstoffen
- Verlagen LDL cholesterol door binding galzure zouten
- Verlagen risico colorectaal kanker door buffering darm pH en bevordering darmflora
Wat zijn de functies van niet fermenteerbare voedingsvezels?
- Verlengen verzadigingsgevoel door vertraging vertering van voedsel
- Bevorderen stoelgang door activering darmperistaltiek
Welke mineralen zijn er?
- Macromineralen: Mg, Ca, Pi, K, Na, Cl en zwavelionen
- Spoorelementen: Fe, F, I, Cu, Zn, Co, Mn, Cr en seleenionen
Welke vitamines zijn er?
- Wateroplosbaar: vitamine B1, B2, B3, B5, B6, B8, B12, foliumzuur en vitamine C
- Vetoplosbaar: vitamine A, D, E en K
Wat zijn de functies van de verschillende vitamines B?
- B1/thiamine: TPP, aldehyde transfer
- B2/riboflavine: FAD, elektronenpaar transfer
- B3/niacin: NAD/NADP, elektronenpaar transfer
- B5/panthotenaat: CoA-SH, acylgroep transfer
- B6/pyridoxine: pyridoxaalfosfaat, aminogroep transfer
- B8/biotine: biocytine, carboxylgroep transfer
- B11/foliumzuur/folaat: THP, mono-C groep transfer
- B12: cobalamine, alkylgroep transfer
Wat zijn de functies van de andere vitamines?
- A: genregulatie, visus, embryonale ontwikkeling
- C: collageen synthese, antioxidant
- D: genregulatie
- E: antioxidant
- K: gamma-carboxylering, stolling
Hoe kan een vitamine deficiëntie ontstaan?
Malabsorptie, interferentie farmaca/alcohol, bij ouderen
Hoe kan een vitamine therapeutisch toegepast worden?
Vitamine B3 voorkomt verergering van atherosclerose door het remmen van de lipolyse
Wat zijn gevolgen van vitamine B tekort?
Dermatitis, glossitis, vermoeidheid, cheilitis, diarree, periferen neuropathie, depressiviteit, verminderde spier coördinatie, verwardheid
Welke typen vitamine B1 deficiëntie zijn er?
Beriberi en Wernicke-Korsakoff
Wat zijn kenmerken van Beriberi deficiëntie?
- Door eenzijdige voeding
- Natte: vergroot hart, tachycardie, decompensatio cordis, oedeem, ascitis en lactaatacidose
- Droge: polyneuritis, motorische en sensorische dysfunctie extermiteiten, verlies oogcoördinatie
Wat zijn kenmerken van Wernicke-Korsakoff deficiëntie?
- Door alcohol gebruik
- Oogspierverlamming, disoriëntatie, extreem geheugenproblemen, coma, dood
- Niet te verhelpen met vitamine B1
Waarvoor wordt vitamine B1 gebruikt?
TPP voor glycolyse, citroenzuurcyclus, aminozuurafbraak en pentose fosfaat shunt
Waarvoor wordt vitamine B6 gebruikt?
- Transaminases gluconeogenese en ureumcyclus
- Fosforylases glycogenolyse
Waarvoor wordt vitamine B8 gebruikt?
Carboxylases voor gluconeogenese, vetzuuroxidatie en vetzuur synthese
Waardoor kan anemie ontstaan?
Tekort aan:
- Vitamine B12 (vlees, melk, lever)
- Foliumzuur (bladgroente)
- Vitamine E (bladgroente, plantenolie)
- Ijzer (vlees)
Wat is het gevolg van vitamine C deficiëntie?
Geen collageen vorming: scheurbuik, huidbloedingen, neusbloedingen, gezwollen tandvlees, tanduitval
Wat is het gevolg van vitamine E deficiëntie?
Neurologische problemen, hemolytische anemie, verhoogd risico HVZ
Welke deficiënties komen het meest voor en waarom?
- Vitamine B12: ouderen, weinig eten en verminderd maagzuur
- Vitamine D: kinderen, volwassenen die weinig of gesluierd buiten komen, mensen met donkere huidskleur
- Foliumzuur: zwangeren, hogere behoefte
- Ijzer: pre menopausale vrouwen
- Calcium: minder dan 1 portie zuivel per dag
Hoe ontstaan vitamine tekorten bij alcoholisten?
- Verminderde voedsel inname
- Ontregeling stofwisseling
- Leverschade
Wat is een mogelijke oorzaak voor plotseling hartfalen?
Thiamine (vitamine B1) deficiëntie
Welke vitamines moeten in verband worden gebracht met alcoholisme?
Vitamine B1, foliumzuur, vitamine B6 en vitamine A