1.7 Histologie

Question 1

Wat zijn de verschillende typen endocrien weefsel?

Answer 1

• Neuro-endocriene hypothalamus-hypofyse-systeem
• Humoraal endocrien systeem (bijnieren, eilandjes van Langerhans, schildklier & bijschildklieren, epifyse)
• Diffuus neuro-endocrien systeem
• Gonaden (volgend jaar)

Question 2

Wat is een andere benaming voor ADH (anti-diuretisch hormoon)

Answer 2

vasopressine

Question 3

Waar zorgt ADH voor?

Answer 3

terugresorptie van water in nieren

Question 4

Waar zorgt oxytocine voor?

Answer 4

contractie glad spierweefsel in uterus en uitdrijving van moedermelk. Oxytocine is ook wel het ‘knuffelhormoon’ genoemd.

Question 5

Op een histologisch gekleurd plaatje, is het donkere deel de Adeno/neurohypofyse?

Answer 5

adenohypofyse!

Question 6

Chromofiele cellen kunnen worden onderverdeeld in acidofiele en basofiele cellen. Geef van elk aan welke cellen daaronder vallen en wat ze produceren

Answer 6

Acidofiele:
- Somatotrope cellen: groeihormoon lange pijpbeenderen (in lever omgezet tot somatomedine)
- Mammotrope cellen: prolactine

Basofiele:
- Gonadotrope cellen: follikelstimulerend hormoon (FSH) en luteïniserend hormoon (LH)
- Thyreotrope cellen: thyroïdstimulerend hormoon (TSH)
- Corticotrope cellen: pro-opiomelanocortine (POMC)  adrenocorticotroop hormoon (ACTH) en lipotroop hormoon (LPH)

Question 7

Waar zorgt LH voor? en FSH?

Answer 7

LH: stimuleert productie sex hormonen door gonaden
FSH: stimuleert productie sperm/eieren

Question 8

Waar zitten somatotrope cellen?

Answer 8

Botten (groei), spieren (hyperglykemie) en vetweefsel (vrije vetzuren)

reageren op GH en somatomedine

Question 9

Waar zitten mammatrope cellen?

Answer 9

Mamma (reageert op prolactine)

Question 10

Welke hormonen worden geproduceerd door acidofiele cellen?

Answer 10

Groeihormoon en prolactine

Question 11

Waar bevinden zich corticotrope cellen?

Answer 11

In de bijnierschors. Reageert op ACTH en produceert corticosteroiden

Question 12

Waar bevinden zich thyreotrope cellen?

Answer 12

Schildklier. reageert op TSH en produceert T3/T4

Question 13

Waar bevinden zich gonadotrope cellen?

Answer 13

Ovaria/testis. Reageren op FSH/LH en maken oestrogeen/progesteron/spermatozoen/androgenen

Question 14

Welke cellen reageren op de basofiele cellen?

Answer 14

Corticotrope, thyreotrope en gonadotrope cellen

Question 15

Welke hormonen worden geproduceerd door basofiele cellen?

Answer 15

ACTH, TSH, FSH en LH

Question 16

Welke overige hormonen grijpen dus niet aan op somatrope/mammatrope/corticotrope/thyreotrope/gonadotrope cellen?

Answer 16

ADH en oxytocine

Question 17

Welke hormoon heeft een disregulatie bij Syndroom van Cushing?

Answer 17

Te veel bijnierhormoon

Question 18

Uit welke 5 lagen bestaat de adrenal gland?

Answer 18

• capsule
• zona glomerulosa
• zona fasciculata
• zona reticularis
• medulla

Question 19

Wat produceren de verschillende zona’s van de bijnier?

Answer 19

• zona glomerulosa: mineralcorticoid (aldosteron)
• zona fasciculata: glucocorticoids (cortisol) en androgenen (DHEA en androstenodione)
• zona reticulaire: androgenen (DHEA en androstenodione)
• medulla: epinephrine

Question 20

Wat is het ezelsbruggetje voor bijnier en zijn hormonen?

Answer 20

Salt, sugar, sex: the deeper you go, the sweeter it gets.

1. Zona glomerulosa (15%): productie mineralcorticosteroïden
2. Zona fasciculata (75%): glucocorticosteroïden
3. Zona reticularis (10%): androgenen, beetje oestrogenen en glucocorticosteroïden

Question 21

Hoe kan je histologisch gezien verschil zien tussen de zonaglomerulosa, fasciculata,reticularis en medulla?

Answer 21

Zie figuur in boek!
- zona glomerulosa: ronde geclusterde kolom-pyramide cellen
- zona fasciculata: lange ketens van grote- sponsachtige cellen (grootst)
- zona reticulaire: diepere kleur vanwege vetdruppels, nauw netwerk

Question 22

Het bijniermerg bestaat uit chromofiele cellen waarvan 80% adrenaline produceren. Wat is een feochromocytoom?

Answer 22

tumor uitgaande van chromaffiene cellen (teveel (nor)adrenaline)
Klachten? Activatie van sympatische zenuwstelsel (hoofdpijn, hartkloppingen, zweten)

Question 23

Hoe ziet de schildklier eruit (histologisch)?

Answer 23

Schildklierweefsel bestaat uit grote follikels: eenlagig epitheel met daarin een gelatineuze vloeistof; het colloïd
veel adipocyten

Question 24

Wat doen de follikelepitheelcellen in dekschildklier?

Answer 24

Produceren thyreoglobuline (eiwit dat door deze follikelcellen wordt omgezet tot)  gejodeerd in lumen tot pre-T3 enT4.

Question 25

beschrijf hoe T3/4 wordt afgegeven aan de bloedbaan

Answer 25

TSH -> endocytose pre-T3/4 -> pre-T3/4 worden lysosomaal afgebroken tot T3/4 -> T3/4 wordt afgegeven aan de bloedbaan

Question 26

Wat doen parafolliculaire cellen?

Answer 26

Produceren calcitonine

Question 27

Wat doet calcitonine?

Answer 27

C staat voor calcitonine, wat de activatie van osteoclasten (breken bot af) remt wat zorgt voor een verlaging van calciumspiegel in het bloed (en opname calcium in bot)

Question 28

Uit welke twee cellen bestaat de schildklier?

Answer 28

Het parenchym bestaat uit hoofdcellen (meerderheid) en oxyfiele cellen (functie onbekend)

Question 29

Wat doen hoofdcellen van de bijschildklier?

Answer 29

bevatten secretiegranula met parathyroïdhormoon (PTH)

Question 30

Waar zorgt PTH voor?

Answer 30

Stijging van de calciumconcentratie in het bloed door activatie osteoblasten en meer calciumabsorptie in nieren

Question 31

Uit welke 4 endocriene cellenbestaan de eilandjes vanlangerhans? Wat produceren ze?

Answer 31

alpha-cellen: productie glucagon
beta-cellen: productie insuline
delta-cellen: productie somatostatine
PP-cellen: produceren pancreaspolypeptide (remt exocriene secretie van bicarbonaat en pancreasenzymen)

Question 32

Wat zijn andere benamingen voor de corpus pineale?

Answer 32

Glandula pinealis, pijnappelklier, epifyse

Question 33

Wat voor cellen bevat de pijnappelklier en wat produceren zij?

Answer 33

pinealocyten (soort zenuwcellen)
en astrocyten. Deze cellen zorgen voor productie melatonine: dag-nacht-ritme.

Question 34

Waar bevinden zich de diffuus neuro-endocriene systemen (DNES)?

Answer 34

In bedekkende epithelia (darmen, luchtwegen) komen kliercellen voor met een endocriene functie (>35 verschillende typen)