13. Bewegingsapparaat Flashcards
Wat is de functie van botten? (5)
- Vorm/ steun lichaam
- Bescherming organen (hersenen, ruggenmerg, longen)
- Aanhechtingsplaats spieren
- Bewegingsmogelijkheden
- Vorming bloedcellen (beenmerg)
Waar bestaat de buitenkant van het bot uit?
Corticaal bot
Waar bestaat de binnenkant van bot uit?
Spongieus bot
Uit welke onderdelen bestaat bot? (6)
- Diafyse: schacht
- Epifyse: uiteinde bot (groeischijven)
- Periost: ibeenvlies. Is de gevoelige en bloedvatrijke buitenbleding van het botweefsel.
- Endost: het inwendige beenvlies.
- Kraakbeen: bekleding gewrichten
Welke beendersoorten bestaan er? (3)
- Pijpbeenderen (lange botten, been arm)
- Platte beenderen (Schedel, schouderblad)
- Onregelmatig (korte) beenderen (Wervels)
Welke cellen zijn botvormend?
Osteoblasten
Welke cellen zijn botafbrekend?
Osteoclasten
Wat zijn osteocyten en wat is de rol?
Inactieve osteoblasten (hebben wel een dirigerende rol in de bot vorming en afbraak)
Wat is botresorptie?
Botafbraak
Wat is ossificatie?
Botvorming
Waaruit vind directe bot vorming plaats?
Vanuit periost (Via desmale verbening (schedel, mandibula, clavicula))
Waaruit vind indirecte bot vorming plaats?
Vanuit het kraakbeen (Via enchondrale verbening (pijpbeenderen))
Wat is beenmerg?
Een sponsachtig weefsel wat bestaat uit veel voedingsstoffen
Welke soorten beenmerg zijn er? (2)
- Rood; bloedcellen
- Geel; vetcellen
Beide bloedvaren
Wat reguleert RANKL?
Botafbraak en aanmaak door hormonen
Hoe gaat directe botgroei in zijn werk? (2)
- Vanuit het periost wordt bot gevormd (=diktegroei)
2. Schedel, mandibula, sleutelbeen
Hoe gaat indirecte botgroei in zijn werk? (2)
- Vanuit groeischijven wordt bot gevormd (=lengtegroei)
2. Bij pijpbeenderen
Wat gebeurt er al alle groeischijven verbeend zijn?
Stopt dit eerder bij mannen of vrouwen
De groei stopt Bij vrouwen (18)
Waartussen is er een balans bij botvorming
Er is een balans tussen afbraak (osteoclasten) en opbouw (osteoblasten)
Hoe werkt de bloedvoorziening van botten? (2)
- Bloed kan niet door het compacte bot heen diffunderen dus daar zijn bloedvaten voor
- Het hele buizensysteem van bloedvaten van het bot heet het systeem van Havers/ kanaal van Havers
Hoe is de wervelkolom opgebouwd? (5)
- Cervicaal (hals) 7 (lordose)
- Thoracaal (borst) 12 (kyfose)
- Lumbaal (lende/buik) 5 (lordose)
- Sacraal 5 (kyfose)
- Coccygeaal (stuitbeen) 4
Hoe wordt het genoemd als er een kromming in de rug zit die van de achterzijde te zien is
Scoliose
Welke stoffen zijn van invloed op de botopbouw? (4)
- Groeihormoon IGF
- Geslachtshormoon
- Zonlicht
- Bot belastende activiteiten
Wat doet groeihormoon IGF
Stimuleert botgroei > lengte neemt toe
Wat doen geslachtshormonen met botgroei?
Zetten de groeischijven aan tot lengtegroei
Wat doet zonlicht met botgroei?
Vitamine D productie > er wordt meer calcium en fosfaat uit voedingsstoffen gehaald
Wat/welke (stoffen) hebben invloed op botafraak? (4)
- Parathyroïd hormoon (PTH)
- Cortisol
- Menopauze
- Leeftijd
Wat doet het Parathyroïd hormoon PTH?
Bijschildklieren: houdt hoeveelheid calcium in bloed op peil
Wat gebeurt er al er te weinig calcium in het bloed zit?
Calcium kan uit het bot resorberen, dit zorgt voor botafbraak
Wat doet cortisol?
Heeft een remmende werking op groei > remt osteoblasten
Wat gebeurt er in de menopauze?
Oestrogeen neemt af > osteoclasten worden gestimuleerd
Verloopt sneller: osteoclasten > osteoblasten = netto afbraak
Wat is kraakbeen precies?
Geen bot, maar is flexibel en gevuld met vloeistof
Waar kom je kraakbeen tegen?
Het zit op gewrichtsoppervlakken, meniscus en tussenwervelschijven