10. Endocrinologie en zwangerschap Flashcards
Wat zijn hormonen?
Chemische ‘boodschapperstoffen’
welke 3 endocriene stoffen zijn er?
- steroïden
- peptiden
- monoaminen
Als er cellen worden geproduceerd, begint het altijd bij een doelcel die vervolgens naar een bepaald type cel wordt ‘geprogrammeerd’.
hoe werkt dit proces? (5)
Werking in de doelcel:
- Receptoren in plasmamembraan
- Receptoren in celkern -> DNA-transcriptie
- Functie van hormonen: regulatie van metabolisme, groei, ontwikkeling, voortplanting
- Ziekten meestal ten gronde van: te weinig hormonen en doelorganen kunnen ongevoelig zijn
- Hydrofiele hormonen kunnen wel de cel door en hydrofobe hormonen niet
Waardoor worden hormonen geproduceerd?
Door endocriene klieren
Noem alle hormoon producerende endocriene klieren en 3 weefsel (totaal 9)
- Hypofyse
- Bijschildklieren
- Bijnieren
- Pancreas
- Ovaria
- Testes
- Hypothalamus (weefsel)
- Lever (weefsel)
- Nieren (weefsel)
Welke organen en weefsels produceren hormonen onder invloed van de hypothalamus-hypofyse? (9)
- Schildklier: metabolisme
- Huid: pigmentatie
- Borstklier: ontwikkeling/melkproductie
- Lever:
- Bijnieren:
- Uterus: contractie
- Ovaria: productie geslachtscellen
- Testes: productie geslachtscellen
- Nieren: waterhuishouding
Welke organen en weefsels produceren hormonen NIET onder invloed van de hypothalamus-hypofyse en wat produceren ze dan? (4)
- Bijschildklieren: maken parathhormoon
- Schildklieren: maken calcitonine
- Nieren: renine
- Pancreas: insuline
Wat zijn kenmerken van de hypothalamus-hypofyse (6):
- Hypofyse is de belangrijkste hormoonklier in het lichaam (heeft een schakelfunctie)
- De hypofyse bestaat uit twee kwabjes
- Hypothalamus bestaat uit zenuwen waar geen neuronen uit komen maar hormonen
- De hypothalamus geeft hormonen af aan de bloedbaan en zo gaan de hormonen naar de voorste achterkwab (adenohypofyse). Vervolgens maakt de adenohypofyse zelf hormonen aan en die geeft die dan weer af aan de bloedbaan
- Releasing hormones van de hypothalamus komen niet in de bloedbaan
- Oxytocine en ADH van de hypothalamus komen wel direct in de bloedbaan
Wat is negatieve feedback?
Negatieve feedback: een remmend signaal wordt afgegeven zodat de hypofyse stopt met hormonen afgeven aan dat doelorgaan
Waarvoor dient het endocriene systeem?
Ziet toe op de hormonale huishouding in een organisme. Bij mensen wordt dit aangestuurd door de hypofyse. .
Waar kunnen hormonen bij de cel terecht komen? (2)
- Op het membraan dmv receptoren (hydrofoob)
2. In de celkern (kunnen door membraan - hydrofiel)
Wat zijn de functies van hormonen? (4)
- Metabolisme
- Groei
- Voortplanting
- Ontwikkeling
Waardoor kunnen ziekten ontstaan als het gaat om hormonen?
Ziekten kunnen ontstaan ten gevolge van teveel of te weinig productie van hormonen of wanneer het doelorgaan ongevoelig is
Waardoor worden de hormonen gereguleerd, wat doen zij?
Door de hypofyse en de hypothalamus. Zij kunnen afgifte stimuleren en remmen
Waar bevinden de hypothalamus en hypofyse zich?
Net boven de hersenstam
De hypofyse bestaat uit twee delen. Welke zijn dit en wat is de functie?
- Adenohypofyse (= voorkwab)
- Deze kan reageren op de hoeveelheid hormonen die in het bloed aanwezig zijn, zorgt voor de regulatie van de hormonen. - Neurohypofyse (= achterkwab)
- Stuurt de afgifte van hormonen aan door middel van zenuwen
Welke 6 hormonen maakt de Adenohypofyse aan?
- Thyroïdstimulerend hormoon (TSH)
- Adrenocorticotroop hormoon (ACTH)
- Groeihormoon (GH)
- Luteïniserend hormoon (LH) en follikelstimulerend hormoon
- Prolactine (PRL)
- Melanocytstimulerend hormoon (MSH)
Wat doet het Thyroïdstimulerend hormoon (TSH)?
Dit hormoon stimuleert de schildklier tot het aanmaken van het schildklierhormoon.
Wat doet het Adrenocorticotroop hormoon (ACTH)?
Dit hormoon stimuleert de bijnieren tot het aanmaken van corticosteroïden waaronder cortisol, aldosteron en testosteron
Waar wordt adrenaline geproduceerd?
De bijnieren
Wat doet het Groeihormoon (GH)
Stimuleert de groei
Wat doen het Luteïniserend hormoon (LH) en follikelstimulerend hormoon (FSH)?
hormonen die de geslachtsklieren stimuleren, hierdoor kom je in de puberteit en word je vruchtbaar
Wat doet Prolactine (PRL)?
Stimuleert de aanmaak van moedermelk na bevalling
Wat doet Melanocytstimulerend hormoon (MSH)?
Stimuleert de aanmaak van melanine (pigment), huid
Welke 2 hormonen maakt de neurohypofyse aan?
- Het antidiuretisch hormoon (ADH)
2. Oxytocine
Wat doet het antidiuretisch hormoon (ADH)?
Heeft effect op je nieren en zorgt er bijvoorbeeld voor dat je niet te veel vocht uit plast.
Wat doet het Oxytocine hormoon?
speelt een rol bij de bevalling, het geven van borstvoeding en de voortplanting; het zorgt er voor dat weeën. Ook zorgt het ervoor dat borstvoeding opgang komt
Hoe komen hormonen bij de organen terecht en wat gebeurd er in de organen? Leg uit in 3 stappen
- Uit de hypothalamus worden hormonen afgegeven aan de hypofyse
- De hypofyse scheidt deze hormonen dan uit aan de desbetreffende organen
- In deze organen spelen zich ook processen af en sommige produceren zelf ook hormonen
Wat gebeurt er als er te veel hormonen worden geproduceerd?
Er wordt een seintje gegeven aan de hypothalamus. Dit zorgt ervoor dat de productie van het afgegeven hormoon verminderd (= negatieve feedback)
Welk hormoon wordt afgegeven aan de nieren en wanneer komt dit met name vrij + wat gebeurd er?
ADH wordt afgegeven door de neurohypofyse.
Dit hormoon komt vrij op het moment dat je vochttekort hebt. Dit voorkomt dat er te veel urine gevormd wordt. Het vocht resorbeert terug in de bloedbaan
Wat is nog meer een reden waarom ADH vrijkomt?
Komt vrij als je een hoge natrium concentratie hebt of een hele lage bloeddruk. Er wordt meer water teruggewonnen en dat zorgt voor een hoger bloedvolume.
Wat gebeurt er als je weinig of geen ADH hebt?
Waarom is dat en in welke 3 symptomen uit het zich?
Diabetes insipidus Dit komt omdat er geen vocht wordt teruggewonnen 1. Veel plassen (=nycturie) 2. Veel dorst 3. Waterige urine (=polyurine)