#1 Nerki - Ostre uszkodzenie nerek, przewlekła choroba nerek Flashcards

1
Q

Ostre uszkodzenie nerek AKI (acute kidney injury) - definicja, rozpoznanie, rodzaje

A

Potencjalnie odwracalne stany kliniczne charakteryzujące się nagłym pogorszeniem czynności wydalniczej nerek

Rozpoznanie
-Wzrost st. kreatyniny o co najmniej 50% (nie mniej niz 0,3mg/dl) w okresie do 7 dni
-skąpomocz (diureza <0,5ml/kg/h) co najmniej 6h

Rodzaje
-Przednerkowe - obnizenie cisnienia filtracyjnego (zmniejszenie perfuzji nerek/rozkurcz tetniczki doprowadzajacej)
-Nerkowe- miąższowe, zapalne/niezapalne uszkodzenie nerek
-Zanerkowe - nefropatia obturacyjna

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Ostra niewydolnosc nerek ONN

A

Najcięższe stadium Ostrego uszkodzenia nerek (AKI)

Rozpoznanie (wystarczy 1 kryterium)
-3 krotny wzrost stezenia kreatyniny do 7 dni/ lub do 4mg/dl
-zmniejszenie diurezy (oligouria) przez 24h
-zmniejszenie diurezy (anuria) przez 12h <50ml/12h

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Ostre przednerkowe AKI patogeneza i rokowania

A

patogeneza
1.Pogorszenie ukrwienia nerek
2. Pobudzenie układu współczulnego > wydzielanie wazokonstryktorów np angiotesnyna II
3 skurcz tetniczki doprowadzającej
4. zmniejszenie doplywu krwi do klebuszka
5. zmniejszenie przesączania
6. Wchłonięcie zwrotne częsci moczu pierwotnego (przy zachowanej czynnosci cewek)

rokowania
-Jesli hipowolemia/hipotensja nie jest nasilona +brak czynników uszkadzających =po wyrównaniu hemodynamicznym czynnosc nerek ulega szybkiej poprawie.

-Jeśli niedokrwienie jest długie (24-48h) + dodatkowe czynniki uszkadzające = ostra martwica cewek nerkowych i postac przednerkowa zamienia się w niedokrwienną nerkową (złe rokowania, dlugi proces regenracji)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Przednerkowe ostre uszkodzenie nerek przyczny

A
  1. Hipowolemia
    -odwodnienie (biegunki, wymioty, diuretyki, cukrzyca, hiperkalcemia, niewydolnosc nadnerczy)
    -krwotok
    -utrata plynow do 3 przestrzeni (ozt, zapalenie otrzewnej, oparzenia)
  2. Mały rzut serca
    -ostra niewydolnosc lewokomorowa (wstrząs kardiogenny)
    -przewlekla niewydolnosc serca (zespol sercowo nerkowy)
  3. Ogólne rozszerzenie naczyn
    -wstrząs septyczny
    -zatrucie lekami przeciwnadcisnieniowymi
  4. Wzrost wewnątrznerkowego oporu - zespol watrobowo nerkowy
  5. Polekowe zaburzenia regulacji przeplywu wew. nerkowego
    -ACEI
    -sartany
    -NLPZ
  6. Zakrzepica/zator jedynej czynnej tetnicy nerki
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

nerkowe przyczyny ostrego uszkodzenia nerek

A
  1. Ostra martwica cewek
    -niedokrwienna / toksyczna
  2. Obturacja cewek nerkowych
    -krysztaly kwasu moczowego (zespol lizy guza)
    -krysztaly kwasu szczawiowego (zatrucie glikolem)
    -szpiczak mnogi
    -rabdomioliza, rozległe uszkodzenia pourazowe
    -hemoliza wewnątrznaczyniowa
  3. Ostre cewkowo-srodmiązszowe zapalenie nerek
  4. Ostre kłębuszkowe zapalenie nerek
  5. Podostre kłębuszkowe zapalenie nerek
  6. Zaburzenia mikrokrążenia nerkowego
    -DIC
    -zakrzepowa plamica maloplytkowa
    -zespol hemolityczno mocznicowy
    -zatoroowsc cholesterolowa
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Zanerkowe ostre uszkodzenie nerek Przyczny

A
  1. Obturacja nadpęcherzowa
    - kamica moczowodowa
    - krwawienie do drog moczowych
    - ucisk na moczowod (nowotwory)
    - zwłóknienia pozaotrzewnowe
    - uszkodzenie moczowodu
  2. Choroby pęcherza
    - rak pęcherza moczowego
    - pęcherz neurogenny
  3. Obturacja podpęcherzowa
    - łagondy rozrost prostaty
    - rak prostaty
    - naciek nowotwory cewki w raku macicy
    - uraz cewki moczowej
    -zatkanie cewki przez ciało obce
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Klasyfikacja ostrego uszkodzenia nerek wg KDIGO

A

Stadium 1
-kreatynina wzrasta 1,5-1,9x w stosunku do wartosci wyjsciowej lub >0,3mg/dl
-diureza <0,5 ml/kg/h/ 6-12h

Stadium 2
-kreatynina wrasta 2-2,9x w stosunku do wartosci wyjsciowej
-diureza <0,5 ml/kg/h

Stadium 3
-kreatynina wzrasta 3 razy w stosunku do wartosci wyjsciowej lub >4mg/dl lub dializoterapia
-diureza <0,3 ml/kg/h przez >24h lub bezmocz >12h

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Nerkowe AKI - patogeneza

A

ZAPALNE

-Pierwotna choroba kłębuszków - upośledza proces przesączania kłębuszkowego

-Zapalenie cewkowo-śródmiąższowe
1. wzrost ciśnienia w rdzeniu nerki > zaciskanie układ żylnego i przekrwienie rdzenia nerki
2. wzrost oporu naczyniowego w naczyniach prostych
3. zmniejszenie przepływu przez kłębuszki nerkowe
4. wzrost cisnienia srodklebuszkowego + odruchowe obkurczenie tetniczki doprowadzajacej i odprowadzajacej
5. OBNIZENIE FILTRACJI

NIEZAPALNE - ostra martwica cewek (uszkodzenie cewek w przedluzajacym sie AKI przednerkowym przez sub toksyczne/niedokrwienie)

  1. Uszkodzenie niedokrwienne nabłonka cewek >martwica komórek
  2. odrywanie się od błony podstawnej komórek + zmniejszone wchłanianie zwrotne sodu
  3. Indukcja stanu zapalnego
  4. Komórki nabłonkowe złuszając się tworzą wałeczki zatykające światło cewek nerkowych
  5. Wzrost cisnienia śródcewkowego (mechanizm sprzezenia zwrotnego cewkowo-klebuszkowego zmniejsza perfuzje klebuszkow a zwiekszony naplyw sodu do plamki gestej aktywuje RAA)
  6. Skurcz naczynia doprowadzajacego + zmniejszenie przesączania klebuszkowego
    +
    Obrzęk rdzenia nerki > ucisk naczyn prostych + przekrwienie rdzenia > wzrost cisnienia wewnatrzklebuszkowego
    +
    Adenozyna z rozkładu ATP > dzialanie wazokonstrykcyjne
    +
    napływ jonow Ca2+ oraz sub wazokonstrykcyjnych np endotelina 1 i tromboksan
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Zanerkowe AKI patogeneza + ból

A
  1. Anatomiczna lub czynnosciowa przeszkoda w odpływie moczu z nerek
  2. Wzrost ciśnienia w drogach moczowych
  3. Uposledzenie filtracji klebuszkowej

ból
-podpęcherzowa przeszkoda - podbrzusze, rozdęcie pęcherza moczowego
-nadpęcherzowa - ból w okolicy lędźwiowej, rozciąganie torbeki nerki i poszerzenie ukladu kielichowo-miedniczkowego

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Objawy AKI

A
  1. Nagromadzenie toksyn mocznicowych + zmniejszone usuwanie metabolitow bakterii z jelit = nudnosci, wymioty. zapalenie osierdzia, nadcisnienie tetnicze i niewydolnosc serca, powikłania neurologiczne, drgawki, splątanie
  2. Kwasica metaboliczna (uposledzona amoniogeneza)
  3. Zaburzenia elektrolitowe(hiperkaliemia przez zmniejszone wydalanie potasu z moczem oraz hiperkatabolizm) > zaburzenia rytmu serca
  4. Niedokrwistość (niepropocjonlanie niskie w stosunku do stopnia niedokrwistosci stezenie erytropoetyny)
  5. Zaburzenia przemiany wapniowo fosforanowej (retencja fosforanow i hiperkalcemia)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Przewlekła choroba nerek PCHN - definicja

A

Zespol chorobowy charakteryzujący się niedowracalną utratą nefronow

Utrzymująca się powyzej 3 miesiecy nieprawidłowość budowy lub czynnosci nerek mająca znaczenie dla zdrowia.
Objawy obejmują zmiany w moczu, badaniach obrazowych nerek i GFR <60ml/min/1,73m2

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Stadia/klasyfikacja przewlekłej choroby nerek

A

stadium 1
-GFR >90
-Inne objawy : albuminuria >30mg/d, ACR>30mg/g, nieprawidłowy osad w moczu, zaburzenia elektrolitowe, nieprawidłowosci histopato, zaburzenia budowy w badaniu obrazowym

stadium 2
-Niewielkie zmniejszenie GFR 60-89

stadium 3
-Umiarkowanie zmniejszenei GFR 30-59

stadium 4
-znacznie zmniejszenie GFR 15-29

stadium 5
-przewlekla niewydolnosc nerek GFR <15

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Przyczyny przewlekłej choroby nerek

A
  1. Nefropatia cukrzycowa
  2. Kłębuszkowe, śródmiąższowe zapalenia nerek
  3. Nefropatia nadciśnieniowa, niedokrwienna
  4. Nefropatia zaporowa
  5. Zwyrodnienie wielotorbielowate nerek
  6. Wrodzone wady układu moczowego
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Przewlekła choroba nerek patogeneza

A
  1. Uszkodzenie kłębuszków nerkowych, cewek
  2. zmniejszenie perfuzji, włóknienie śródmiązszu nerkowego
  3. Naplyw cytokin zapalnych
  4. Zmiany adaptacyjne= przerost i zwiększenie hiperfiltracja + hiperperfuzja
  5. Nasilona reabsorpcja Na+, H20, glukozy, fosforanow, wydalanie potsu, jonow wodorowych = utrzymanie homeostazy
  6. Utrata 70% nefronow = nasilona hiperflitracja przez uklad RAA> dalsze uszkodzenie i wloknienie klebuszkow nerkowych
  7. Progresja choroby - przewlekla niewydolnosc nerek PNN
  8. Zatrucie organizmu toksynami mocznicowymi (mocznica)
  9. Dializa
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

leki ACE a przewlekla choroba nerek

A
  • Obnizenie cisnienia tetniczego
  • Rozkurcz tetniczki odprowadzajacej
  • Zwiekszona synteza NO
    = Spadek ciśnienia srodklebuszkowego > zmniejszenie bialkomoczu > hamowanie progresji
  • hamowanie proliferacji meanzgium i fibroblastow, syntezy kolagenum cytokin prozaplanych
  • zmniejszone uwalnianie rodnikow tlenowych
    =hamowanie procesow zapalnych proliferacji i wloknienia = hamowanie prgoresji
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Zaburzenia elektrolitowe w przewleklej chorobie nerek

A

HIPERKALIEMIA
-Przez zmniejszenie filtracji kłęuszkowej, diuretyki oszczędzające potas oraz hiperaldosteronizm hiporeninowy- uszkodzenie aparatu przyklebuszkowego w cukrzycy
-prowadzi do bradykardi

HIPERFOSFATEMIA
- przez zmniejszenie filtracji klebuszkowej
- prowadzi do wzrostu wytwarzania PTH i osteodystrofii

Hipokalcemia
-powiklania : spadek hydroksylacji wit D3 w nerkach> zmniejszone wchlanianie wapnia z przewodu pokarmowego > wtorna nadczynnosc przytarczyc > uwalnianie wapnia z kosci > osteodystrofia nerkowa

Hipermagnezemia
- przez zmniejszona filtracja klebuszkowa

17
Q

Kwasica metaboliczna w przewleklej chorobei nerek

A

Przyczyny
-PCHN- uposledzenie aminogenezy w początkowych stadiach
-PNN - zmniejszenie wydalania nielotnych kwasow przez nerki

Powiklania
-nasilenie katabolizmu bialek
-kompensacyjna hiperwentylacja

18
Q

Zaburzenia ukladu sercowo naczyniowego w przewleklej chorobie nerek

A
  1. Nadcisnienie
    - Uposledzenie filtracji klebuszkowej >Hiperwolemia > Wzrost cisnienia
  • Aktywacja ukladu wspolczulnego > wydzielanie sub wazokonstrykcyjnych i zmniejszone wazodylatacyjnych > wzrost cisnienia
  1. Przerost lewej komory (hiperwolemia/nadcisnienie/niedokrwistosc/wzrost obciazenia wstepnego i nastepczego)
  2. Miazdzyca (nadcisnienie/dyslipidemia/toksyny mocznicowe) - zwapnienia błony wewnątrnzej i zgrubienia tętnic.
  3. Nadcisnienie plucne (hiperwolemia)
  4. Zapalenie osierdzia (toksemia mocznicowa)
  5. Bradykardia zatokowa (hiperkaliemia)
  6. niewydolnosc serca - hiperwolemia/niedozywienie/niedokrwistosc/ przetoki tetniczo zylne/ zaburzenia gospodarki wapniowo fosforanowej
19
Q

Zaburzenia w przewleklej niewydolnosci nerek
ukladu pokarmowego

A

Nieodzywienie białkowo kaloryczne z utrata masy miesniowej
-nudnosci, wymioty, brak apetytu (toksyny mocznicowe)
-nasilony katabolizm bialek przez kwasice metaboliczna i insulinoopornosc
-zmniejszenie aktywności fizycznej i spozycia bialka

20
Q

Zaburzenia ukladu krwiotworczego w przewleklej niewydolnosci nerek

A

Niedokrwistość normocytowa i normobarwliwa
Hb K<12g/dl i M <13g/dl

Przyczyny
- niedobór erytropoetyny
- działanie toksyn mocznicowych na szpik kostny (zaburzona odp szpiku na EPO)
- niedobór żelaza przez stan zapalny
- skrócenie czasu życia erytrocytów

Skaza krwotoczna - toksyny mocznicowe

21
Q

Zaburzenia ukladu nerwowego w przewlekłej niewydolnosci nerek

A
  • Encefalopatia mocznicowa - zaburzenie czynnosci mozgu przez odwodnienie komórek nerkowych(hiperosmolalnosc plynu pozakomorwego) > śpiączka
  • Obrzęk mózgu (hiperwolemia)
  • Polineuropatia (toksemia mocznicowa)
  • Polineuropatia dializacyjna ( amyloidoza)
  • Zespol ciesni nadgarstka (amyloidoza)
22
Q

Zaburzenia ukladu kostnego w przewleklej niewydolnosci nerek

A

Osteodystrofia nerkowa
- zaburzenia wchlaniania wapnia, wtorna nadczynnosc przytarczyc, zaburzenia syntezy kalcytriolu
- Powoduje zwiększoną kruchość kości i ryzyko złaman, deformacje

A) Z przyspieszonym metabolizmem kostnym - przez wtrona nadczynnosc przytarczyc
B) Z odkładaniem B2mikroglobuliny - u osob dializowanych, prowadzi do amyloidozy

Ostoemalacja
- niedobór wit D lub oporność tkanki kosntej na jej dzialanie

Adynamiczna choroba kosci
- nadmierne hamowanie wtornej nadczynnosci przytarczyc przez duze dawki wit D i preparaty wapnia
- nadmierne zwolnienie obrotu kostnego

23
Q

WSZYSTKIE objawy przewlekłej niewydolności nerek

A

uklad sercowo naczyniowy
-nadciśnienie tętnicze
-przerost lewej komory
-rozwój miażdzycy
-nadciśnienie płucne
-zapalenie osierdzia
-bradykardia zatokowa

Układ oddechowy
-obrzek płuc

układ pokarmowy
-nudności i wymioty, brak apetytu, niedozywienie

układ krwiotwórczy
-niedokrwistość
-skaza krwotoczna

uklad nerwowy
-encefalopatia mocznicowa
-obrzęk mózgu
-polineuropatia zwykła/dializacyjna
-zespoł cieśni nadgarstka

uklad kostno-stawowy
-osteodystrofia
-adynamiczna choroba kosci

uklad gonadalny
-nieplodnosc, zaburzenia libido

uklad immunologiczny
-zwiekszona podatnosc na zakazenia

skora
swaid skory

24
Q

Nadcisnienie przy przewleklej chorobie nerek mechanizm

A
  1. Spadek GFR > Spadek wydalania H20 i Na+ > wzrost wolemii > wzrost rzutu serca > nadcisnienie
  2. Wzrost aktywnosci ukl wspolczulnego >sub wazokontrykcyjne> wzrost rzutu serca + wzrost oporu obwodowego > nadcisnienie
  3. Przyspieszony rozwoj miazdzycy i wapnienie naczyn > sztywnosc tetnic > nadcisnienie