1. België avant la lettre Flashcards
België in Romeinse tijd
Naam: Belgae
België in Bourgondische Nederlanden
Eerste bestuurlijke eenmaking van ons grondgebied
Ambiorix
“Horum omnium fortissimi sunt”
Standbeeld op de markt van Tongeren
Caesar verslaat oude Belgen olv Ambiorix
Geen link met huidige België, maar in de 19e-eeuwe nationalistische romantiek probeerde men België een oude geschiedenis te geven, want wat oud is, is eerbiedwaardig
Via standbeelden, naamgevingen en in de eerste plaats geschiedenis (= canoniek)
‘s lands glorie
Prentenboek uit de jaren ‘50
Typisch teleologisch, canoniek procedé met hedendaagse connotatie
Communautaire tegenstelling 2000 jaar terug gereflecteerd
‘Vlaamse stam’ in het noorden, ‘Waalse stam’ in het zuiden
Morinen in de Vlaamse moerassen en Trevieren in de Waalse Ardennen
Oude Belgen werden eigenlijk uitgeroeid en zijn dus niet onze voorouders
Gallo-Romeinse Tijd
Infrastructuur (heirweg op huidige taalgrens)
Recht
Godsdienst
Levensbeschouwelijke breuklijn
België op grens tussen Romaans en Germaans Europa: voorloper communautaire breuklijn
Taalgrens echter geen rechtstreeks gevolg, eerder gevolg van andere ontwikkelingen en toeval
Val West-Romeinse Rijk (476AD)
Vestiging van de Franken in onze gebieden
Clovis (496AD)
laat zich dopen:
o Bevestigde de eeuwenoude traditie van staatsgodsdienst o Christendom wordt opnieuw de staatsgodsdienst in onze contreien o Godsdienst wordt legitimatie van politieke macht
Verdrag van Verdun (843AD)
o Na de dood van Karel de Grote wordt rijk in 3 delen verdeeld
o Onze gewesten liggen in het Middenrijk
Belang feodaliteit
o Geeft vorm aan een machtsmodel dat eeuwenlang blijft bestaan
o Monarch met soevereine macht (goddelijke legitimatie)
o Gaat besturen met zijn vazallen
o Grond in leen
o Verdere onderverdeling in vazallen van vazallen
o Piramidaal systeem met vorst vanboven
Standenmaatschappij
Goddelijke Orde: mensen worden in stand geboren en blijven in hun stand
o Paus en zijn geestelijkheid (Clerus) o Monarch en vazallen (Adel) o Boeren, handelaars (3e stand)
Stedelijke revolutie wordt de motor van veranderingsprocessen en de val van het ancien régime
10e – 14e eeuw
o Grens West-Oost-Francië liep door huidige België (schelde)
o Ename was toen groot centra op die grens (douanepost)
o Conflict tussen Franse koning (West-Francië) en Duitse keizer (Oost-Francië)
Guldensporenslag (1302AD)
Monarchen willen macht van vazallen beperken
Graaf van Vlaanderen leenman van zowel Franse koning als Duitse keizer
Franse koning wil meer invloed in grote steden in Vlaanderen: feodaal conflict
Eigenlijk niets te maken met hedendaagse Vlaanderen of het hedendaags taalconflict
Veldslag werd opgepikt in het romantisch denken van 19e eeuw als belangrijk moment
o Werd gebruikt om België een mooie geschiedenis te geven
Slag bij Woeringen (1288AD)
o Soortgelijk conflict tussen hertog van Brabant en Duitse Keizer
o Werd niet hét moment in de Belgische geschiedenis, hangt af van de politieke situatie
o Frankrijk was de grootste bedreiging in 19e eeuw, dus koos men voor de Guldensporenslag
Bourgondische Nederlanden
o Streefden naar eenmaking van een Bourgondische-Nederlandse soevereine staat
o Institutionele eenheid door Staten-Generaal waar 3 standen vertegenwoordigd waren
o Eenheid binnen de feodale adel: orde van het Gulden Vlies
Habsburgse Nederlanden
o Karel V erft door dynastiek toeval en goede huwelijkspolitiek een gigantisch rijk
o Streeft naar een verdere eenmaking van de Nederlanden
o Geboren in Gent, maar heeft eigenlijk amper iets te maken met Vlaanderen
o 1549: Pragmatieke Sanctie: Nederlanden moeten één blijven na erfopvolging
o Mislukt door nieuwe ideeën: godsdienstkwesties
o Leidt tot splitsing tussen Noord en Zuid
o Rond 1700 opnieuw een erfkwestie
o Zuidelijke Nederlanden onder keizer van Wenen (verlicht despoot)