❌Zęby zatrzymane Flashcards
Kiedy wyrzynają się zęby ósme?
pomiędzy 17. a 22. rż z tolerancją 3-5 lat, po zakończeniu wymiany uzębienia
W jakim wieku kończy się wymiana uzębienia?
w wieku 13 lat
W jakim wieku kończy się rozwój żuchwy?
ok 15. rż (z tolerancją 3 lat)
Czy gdy wyrzynają się ósemki żuchwa jeszcze rośnie?
nie
Jaki procent ogółu zatrzymanych zębów stanowią zęby ósme?
ok 80% (częściej w żuchwie niż w szczęce)
Dlaczego trzecie zęby trzonowe ulegają retencji?
z powodu braku miejsca w łuku zębowym lub ich nieprawidłowego ułożenia
Dlaczego zęby ósme są najbardziej zmienne?
ponieważ ewolucyjnie zanikają - przez skrócenie twarzoczaszki dochodzi do procesów adaptacyjnych = brak ósemek w łuku lub ich stłoczenie
Kiedy może dojść do wyrzynania zatrzymanych zębów ósmych?
mogą się zacząć wyrzynać w 6-7 dekadzie życia przez ucisk protezy
Jakie wyróżniamy grupy schorzeń związane z zębami mądrości?
- zespół utrudnionego wyrzynania + powikłania (głównie zapalne)
- stłoczenie zębów
- torbiele zawiązkowe
Których zębów najczęściej dotyczy zespół utrudnionego wyrzynania?
dolnych zębów mądrości
Jakie czynniki filogenetyczne wpływają na rozwój czaszki?
- pionizacja postawy
- udomowienie
- praca
- odżywianie
- mimika
- rozmowa
- rozwój mózgowia
Dlaczego przed przystąpieniem do zabiegu usunięcia TZT należy określić postać jego retencji?
postać retencji ma decydujący wpływ na postępowanie zabiegowe i określa stopień trudności zabiegu
Klasyfikacja retencji TZT wg Tetsch i Wagnera:
- retencja pionowa = ząb jest ustawiony równolegle do sąsiednich trzonowców i ok. 90° do płaszczyzny zgryzu
- retencja pozioma = ząb jest ustawiony równolegle do płaszczyzny zgryzu, ok. 0°)
a. retencja strzałkowa
• medialno-kątowa
• dystalno-kątowa
b. poprzeczna
• policzkowo-kątowa
• językowo-kątowa
3. retencja skośna = ząb jest nachylony w stosunku do płaszczyzny zgryzu od 0° do 90° • medialno-kątowa • dystalno-kątowa • policzkowo-kątowa • językowo-kątowa
- retencja z przemieszczeniem
Klasyfikacja retencji TZT wg Pella i Gregory’ego:
Klasa I - przednio-tylny wymiar krony znajduje się całkowicie do przodu od przedniej krawędzi gałęzi żuchwy (gdy odległość od 7. do gałęzi żuchwy odpowiada 100% długości korony 8.)
Klasa II - ząb jest przemieszczony ku tyłowi, tak że 50-90% korony znajduje się do przodu od przedniego brzegu krawędzi żuchwy (50-90% zęba 8. znajduje się między 7. a gałęzią żuchwy)
Klasa III - ząb jest przemieszczony ku tyłowi, tak że <50% korony znajduje się pomiędzy przednią krawędzią gałęzi żuchwy a 7.
Klasa A - powierzchnia zgryzowa 8. znajduje się na poziomie bliskim poziomu płaszczyzny zgryzowej 7.
Klasa B - powierzchnia zgryzowa 8. znajduje się pomiędzy szyjką 7. a jej powierzchnią zgryzową
Klasa C - powierzchnia zgryzowa 8. znajduje się poniżej szyjki 7.
Które oznaczenie klasyfikacji retencji TZT wg Pella i Greogory’ego dotyczy wymiaru pionowego? O jakie położenie chodzi?
Klasa A, B, C - położenie w stosunku do płaszczyzny okluzyjnej
Które oznaczenie klasyfikacji retencji TZT wg Pella i Greogory’ego dotyczy wymiaru poziomego? O jakie położenie chodzi?
Klasa I, II, III - położenie w stosunku do kąta żuchwy
Jakie badania przedektrakcyjne zatrzymanego TZT należy przeprowadzić?
- ocena stanu miejscowego
- badania wstępne: palpacja, badanie radiologiczne w celu oceny zęba i struktur otaczających
- badania dodatkowe: badanie żywotności zębów sąsiednich, badanie czucia nerwów językowego i bródkowego, określenie parametrów perio, zdjęcie RTG w drugiej płaszczyźnie, tomografia komputerowa lub wolumetryczna, biopsja zmian patologicznych, badania laboratoryjne w przypadku chorób towarzyszących, ocena ortodontyczna, czynnościowa, protetyczna, badanie stom. ogólne
Jakie informacje o zatrzymanych TZT możemy uzyskać ze zdjęć bocznych czaszki?
wprowadzane są dane pterygoid vertical (PtV) → analizowana jest wielkość miejsca dla TZT (odległość od tej linii określa miejsce dla zębów znajdujących się w kości oraz możliwość ich poruszania)
Co umożliwia zobrazowanie zatrzymanego TZT w projekcji 3D?
pozwala łatwiej zaplanować ekstrakcję i zminimalizować możliwość powstania komplikacji
Jakie są typowe kliniczne i radiologiczne objawy zmiany położenia zęba?
- infekcje i zapalenie wokół korony
- poszerzenie radiologiczne ubytku okołokoronowego
- okołokoronowe przejaśnienie (np. tworzenie torbieli)
- tworzenie kieszeni i resorpcja kości w okolicach zębów trzonowych powyżej 12 rż
- resorpcje zębów sąsiednich
- wydłużenie albo bardzo mocne przechylenie zębów
- próchnicowe zniszczenie korony i zapalenie miazgi
- częściowe zatrzymanie zęba
- uszkodzenie przyzębia zębów sąsiednich
Kiedy dochodzi do powikłań zapalnych w utrudnionym wyrzynaniu TZT?
w wyniku zakażenia kieszonki dziąsłowej i mieszka zębowego z chwilą powstania otworu komunikującego z jamą ustną po przebiciu się guzka zęba przez dziąsło
- uraz wywołany nagryzaniem przez przeciwstawny ząb powoduje obrzęk śluzówki dziąsła, zaleganie resztek pokarmowych i rozwój flory bakteryjnej w patologicznej kieszonce dziąsłowej, które fizjologiczne oczyszczana jest przez ślinę
- powikłaniom zapalnym sprzyja zmniejszona odporność
Jak objawia się ostry stan zapalny wokół zatrzymanego TZT?
- ból samoistny i w czasie połykania, promieniujący do ucha
- szczękościsk
- powiększenie i bolesność węzłów chłonnych podżuchwowych
- podwyższona temperatura
Z czym należy różnicować ostre objawy zespołu utrudnionego wyrzynania dolnego TZT?
- zapalenie miazgi dolnego TZT lub zębów sąsiednich lub górnego TZT po tej samej stronie
- zapalenie okostnej
- angina
- ropień okołomigdałkowy
- zapalenie kości
- powikłania zapalne torbieli
- zapalenie ślinianki przyusznej lub podżuchwowej
Jakie powikłania mogą rozwinąć się w wyniku utrudnionego wyrzynania dolnego TZT?
- wrzodziejące zapalenie dziąseł/jamy ustnej
- zapalenie kości
- zapalenie ww chłonnych podżuchwowych
- szerzenie się zakażenia do innych przestrzeni anatomicznych z wystąpieniem nacieków zapalnych, ropni wewnątrz- i zewnątrzustnych, ropowicy
Gdzie mogą pojawić się ropnie w wyniku szerzenia się zapalenia od dolnego TZT?
- w przedsionku ju
- w okolicy zęba mądrości
- w okolicy pierwszego zęba trzonowego (wzdłuż linii skośnej na trzonie żuchwy)
- w okolicy podjęzykowej
- w okolicy skrzydłowo-żuchwowej
- w okolicy podżuchwowej
- w okolicy podżwaczowej
- w przestrzeni przygardłowej, a stąd mogą się szerzyć na podstaw czaszki lub do śródpiersia
Zespół utrudnionego wyrzynania - leczenie:
- drenaż kieszeni dla odpływu zalegającej treści ropnej, jeśli kieszonka jest dość szeroka przepłukujemy roztworem antyseptyku i zakładamy cienki, gumowy sączek
- przy małych ujściach - znieczulenie przewodowe, nacięcie nad koroną, płukanie i założenie sączka gumowego
- w przypadkach nasilonych objawów miejscowych i ogólnych - antybiotyk lub sulfonamid
po ustąpieniu ostrych objawów (kilka dni) ustalamy dalsze postępowanie:
• jeśli ma szanse wejść do zgryzu i być użyteczny - kwalifikujemy go do pozostawienia → można wyciąć kaptur - zabieg wycięcia kieszkonki pokrywającej koronę zęba (decapuchonnement) by uniknąć nawrotów stanów zapalnych
• jeśli istnieją wskazania – ekstrakcja
W jaki sposób wykonuje się zabieg wycięcia kieszonki pokrywającej koronę zęba z zespołem utrudnionego wyrzynania?
wycięcia kieszonki dokonuje się skalpelem lub pętlą elektryczną, odsłaniając koronę do szyjki i zakłada się sączek gazowy z kamfenolem i jodoformem, codziennie przez kilka dni należy zmieniać sączek = miejscowe działanie przeciwzapalne i zapobiegające obkurczaniu się tkanek miękkich
Jak dzielimy wskazania do usunięcia TZT?
- lecznicze (występują dolegliwości)
- profilaktyczne
- chirurgiczne
- ortodontyczne
Jakie wyróżniamy lecznicze wskazania do usunięcia TZT?
- nawracające stany zapalne
- torbiele zawiązkowe wokół korony
- próchnica w 8. lub 7.
- bóle neuralgiczne
Jakie wyróżniamy profilaktyczne wskazania do usunięcia TZT?
- nieprzydatność w zgryzie
* zapobieganie powstaniu różnego rodzaju patologii w obrębie narządu żucia
Jakie wyróżniamy chirurgiczne wskazania do usunięcia TZT?
- obecność zęba w szparze złamania lub w pobliżu linii złamania
- ząb zatrzymany w przypadku planowanych zabiegów korekcyjnych zgryzu (np. osteotonia gałęzi żuchwy, chirurgiczne leczenie progresji)
Dlaczego nie można pozostawić zęba w szparze złamania lub w pobliżu linii złamania?
może to doprowadzić do infekcji rany kostnej i opóźnionego zrostu, a utrzymująca się infekcja może doprowadzić do zapalenia kości
Dlaczego należy usunąć ząb zatrzymany przed planowanym zabiegiem korekcji zgryzu?
ząb może być przyczyną infekcji rany kostnej i może być przeszkodą w korekcyjnym ustawieniu odłamów kostnych lub sprzyjać powstawaniu nawrotów
Jak wpływa obecność zatrzymanych zębów 8. w okolicy kąta żuchwy na wytrzymałość tej okolicy?
ich obecność osłabia kość żuchwy w tym rejonie (3,8 raza częściej dochodzi do złamania w kącie żuchwy przy ich obecności)
Do czego może prowadzić nieusunięcie TZT w odpowiednim czasie?
- nawracające stany zapalne
- stłoczenie zębów siecznych (wątpliwa teoria w obecnych czasach - Kryst tak mówi)
- dysfunkcja SSŻ
- zniszczenie przegrody m-zębowej i korzenia 7.
- trudności w leczeniu ubytków próchnicowych w 7. i 8.
- kostne kieszenie patologiczne przy TZT
Czy należy usuwać asymtomatyczne zatrzymane TZT?
zalecenia nie zostały poparte dowodami naukowymi (infekcje wynikają częściej z usunięcia niż z pozostawienia zębów mądrości) → wskazania pojawiają się w momencie powstania dolegliwości (wskazania lecznicze)
