Zachowania ryzykowne i szkodliwe dla zdrowia Flashcards
Zachowania ryzykowne u dzieci i młodzieży
-
Klasyczne zachowania problemowe
picie alkoholu, zażywanie narkotyków, przedwczesne kontakty seksualne -
Zachowania antyzdrowotne
sposób żywienia, zachowania sedenteryjne, mała aktywność fizyczna -
Nieodpowiednie wypelnianie roli ucznia
wagary, złe oceny, przerwanie edukacji -
Nowe zachowania ryzykowne
cyberprzemoc, siecioholizm
Rodzaje palenia
- Uspokajające
- Pobudzajace
- Nałogowe
- Bierne
Składniki dymu papierosowego
- nikotyna
- tlenek węgla
- ciała smołowate
- pyły
Skutki palenia dla układu krążenia
- zaburzenia równowagi tlenowej
(tlenek węgla zmniejsza zaopatrzenie w tlen, a nikotyna powoduje zwiększone zapotrzebowanie serca na tlen) - nikotyna powoduje również:
zwiększenie częstości akcji serca, zwężenie naczyń włosowatych, zwiększenie ciśnienia krwi, arytmię serca, niedokrwienie mięśnia sercowego - u palaczy obserwuje się zwiększony poziom cholesterolu - frakcji LDL (szkodliwy o niskiej gęstości) i obniżony HDL (dobry o większej gęstości)
Skutki palenia dla układu oddechowego
rak płuc, rozedma płuc, przewlekłe nieżyty oskrzeli
skutki palenia dla układu immunologicznego
cząsteczki zawarte w dymie tytoniowym niszczą fagocyty, pełniące ważną rolę w układzie odpornościowym
Wplyw palenia na zdrowie
- Palenie podwyższa ryzyko rozwoju wielu chorób - 21 chorób ma ustalony związek z paleniem
- o 25-40% zwiększa umieralność z powodu chorób układu krążenia
- o 30-40% podnosi umieralność z powodu nowotworów
Wpływ biernego palenia na zdrowie
jest przyczyną ok. 17% przypadków raka płuc wśród niepalących, którzy mieli styczność z dymem papierosowym w okresie dzieciństwa
Dlaczego trudno jest rzucić palenie?
Ponieważ PALENIE JEST UWARUNKOWANE INSTRUMENTALNIE
Wzmocnienia pozytywne
większa koncentracja uwagi, lepsza pamięć, sprawniejsze funkcjonowanie psychoruchowe, zwiększona czujność, doznawane przyjemności
Wzmocnienia negatywne
głód nikotynowy, drażliwość, niemożność znalezienia sobie miejsca, spowolnienie tętna, zwiększenie apetytu, przyrost wagi
E-papieros - czy pomaga w rzuceniu palenia?
- to podgrzany płyn nikotynowy, którego opary wydostają się pod postacią dymu (aerozolu)
- bepieczniejszy dla palącego i otoczenia
- może powodować chrypkę, bóle gardła, głowy, nudności
- zawiera oprócz nikotyny inne szkodliwe dla zdrowia substancje jak np. formaldehyd, aceton czy kancerogennie działające nitrozaminy
Kiedy mówimy o używaniu alkoholu?
Gdy piją go:
→ dorośli
→ zdrowi
→ nie uzależnieni
Kiedy mówimy o nadużywaniu alkoholu?
Gdy pije się go:
→ w zbyt młodym wieku
→ w zbyt dużych ilościach
→ w nieodpowiednich okolicznościach
Picie ryzykowne
związane z wysokim prawdopodobieństwem wystąpienia szkód zdrowotnych (występuje gdy mężczyzna pije 4-5, a kobieta 1-2 standardowych porcji (10g) przez co najmniej 5 dni w tygodniu lub codziennie 40-60g przez mężczyzn i 20-40g przez kobiety
Szkodliwe spożywanie alkoholu
oznacza taką konsumpcję, która wywołuje szkody w funkcjonowaniu fizycznym i psychicznym człowieka (regularne dzienne spożycie ponad 60g przez mężczyznę i 40g przez kobietę)
zaburzenia związane z używaniem alkoholu (wg DSM5)
- aby zdiagnozować zaburzenie muszą wystąpić co najmniej 2 objawy spośród 11 w okresie ostatnich 12 miesięcy
- wyróżnia się 3 stopnie nasilenia problemu w zależności od liczby objawów
- łagodne (2-3 objawy)
- umiarkowane (4-5)
- ciężkie (6 lub więcej)
