Zaburzenia gospodarki kwasowo-zasadowej i wodno-elektrolitowej (Thor) Flashcards

1
Q

Co to jest równowaga kwasowo-zasadowa?

A

To dążenie organizmu do zachowania stałego i odpowiedniego odczynu płynów ustrojowych i komórek

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Od czego zależy prawidłowy przebieg procesów życiowych?

A

Od stałego stężenia jonów wodorowych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Kwas wg Bronsteda

A

cząsteczka, które oddaje jony wodorowe H+

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Zasada wg Bronsteda

A

Substancja, która przyłącza jony wodorowe

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

pH krwi

A

7,35-7,45

stężenie jonów wodorowych od 45 do 35 nmol/l

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Czy w warunkach fizjologicznych istnieje tendencja do zakwaszania organizmu?

A

Tak, ponieważ w procesach utleniania węglowodanów, tłuszczów i białek powstaje kwas węglowy, w większości wydalany w postaci CO2 przez płuca; w wyniku oksydacji metioniny i cystyny tworzy się kwas siarkowy, a organiczne związki fosforu są metabolizowane do kwasu fosforowego. Jeśli przemiana węglowodanów nie przebiega do końca, powstaje kwas mlekowy a w warunkach niecałkowitego spalania lipidów, co następuje przy głodzeniu lub gdy w pożywieniu jest za dużo tłuszczów, a mało węglowodanów, powstają kwas acetooctowy i betahydroksymasłowy.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Co się dzieje m.in w kwasicy?

A

Dochodzi do wzmożonej glukoneogenezy i katabolizmu białek, zmniejszenia zużycia glukozy przez tkankę mózgową i zmniejszenia kurczliwości mięśnia sercowego, a także do zwiększonego wydalania z moczem sodu, wapnia i magnezu, zużywanych do zobojętniania wydalanych kwasów.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Co się dzieje w zasadowicy?

A

Zwolnienie obrotów cyklu kwasu cytrynowego, zahamowanie glukoneogenezy aktywacja glikolizy beztlenowej.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Co bierze udział w utrzymaniu stałego stężenia jonów wodorowych płynów ustrojowych?

A

Układy bufurujące krwi i tkanek oraz płuca i nerki

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Od czego zależy pH krwi?

A

Od komponenty metabolicznej i od składowej oddechowej.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Czym charakteryzują się roztwory bufurujące?

A

Tym, że dodanie do nich kwasu lub zasady zmienia ich pH w niewielkim stopniu, ponieważ mają możliwość wiązania lub oddawania jonów wodorowych.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Układy bufurujące ustroju

A

kwas węglowy-wodorowęglany
fosforan jednozaadowy-fosforan dasadowy
białczanowy
hemoglobinianowy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Znaczenie układu bufurującego HCO3-/H2CO2- z czego wynika?

A

Z łatwości usuwania przez płuca CO2, czyli produkty odwodnienia kwasu węglowego.

To najważniejszy układ bufurujący płynu pozakomórkowego.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Układ bufrowy fosforanowy

A

Główny układ buforowy wewnątrz komórki, natomiast we krwi stanowi tylko ok 1% ogólnej pojemności bufurowej.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Układ białczanowy

A

Ważny układ buforowy wewnątrz komórki

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Układ hemoglobinianowy

A

Ważny białkowy układ bufurujący, hemoglobina to 3/4 białek krwi i stanowi ona około 2/3 pojemności buforowej krwi w układzie zamkniętym.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Ogólnoustrojowa pojemność bufurowa

A

10% - układy bufurujące krwi,
51% - układy bufurujące tkanek
39% - wentylacja płuc

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Ile wynosi dobowe wytwarzanie CO2?

A

15000-20000 mmol czyli 330-440 litrów CO2

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Jak odbywa się regulacja wydalania CO2 przez płuca?

A

Odbywa się w wyniku pobudzenia ośrodka oddechowego przy obniżeniu pH krwi. Następstwem tego jest zwiększenie wentylacji płuc i usunięcie CO2.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Rola nerek w gospodarce kwasowo-zasadowej

A

Utrzymanie równowagi jest możliwe m.in dzięki wydalaniu nadmiaru jonów wodorowych oraz zatrzymaniu dwuwęglanów. Procesy te zachodzą w cewkach nerkowych. Nerki są głównym miejscem regeacji zasad w ustroju.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Jak odbywa się regeneracja zasad w ustroju (nerki)?

A

W procesach amoniogenezy i wytwarzania kwaśności miareczkownej.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Co aktywnie usuwa jony wodorowe?

A

Tylko nerki

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

pH moczu

A

od 4,8 do 8

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Co się dzieje z moczem przy zmianach pH w kierunku zasadowym?

A

Z moczem wydala się więcej jonów HCO3-

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

Jak powiązana jest równowaga kwasowo-zasadowa z układem kostnym?

A

Przez fakt, że w procesie tworzenia fosforanu wapnia, głównego składnika kości, następuje uwalnianie jonów wodorowych, czyli zakwaszenie ustroju.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

Czy kwasica hamuje osteogenezę?

A

Tak

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

Czy ostre kwasice doprowadzają do zmian w kościach?

A

Nie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

czy pezewlekłe kwasice nerkowe mogą doprowadzić do odwapnieni?

A

Tak

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

czy kwasica w cukrzycy doprowadza do odwapnieni?

A

Tak

30
Q

Do czego może prowadzić utrata kwaśnej treści soku żołądkowego (wymioty, odsysanie)?

A

Do alkalozy metabolicznej

31
Q

Do czego może prowadzić utrata alkalicznych soków trzustkowych lub jelitowych?

A

Do kwasicy metabolicznej

32
Q

Co to jest kwasica?

A

Obniżenie pH poniżej 7,35

33
Q

Co to jest zasadowica?

A

Wzrost pH powyżej 7,45

34
Q

Jak dzielimy zaburzenia równowagi kwasowo-zasadowej?

A
  • oddechowe
  • metaboliczne
  • mieszane
35
Q

Zmiany pH spowodowane zmianą pCO2 to

A

kwasica lub zasadowica oddechowa

36
Q

Zmiany pH spodowane zmianą HCO3- to

A

kwasica lub zasadowica metaboliczna

37
Q

Co to jest kwasica oddechowa?

A

To zaburzenie równowagi kwasowo-zasadowej spowodowane retencją i wzrostem ciśnienia co2 we krwi, spowodowanego niezdolnością do wydalania co2

38
Q

Dlaczego jest niezdolność do wydalania co2 w kwasicy oddechowej?

A

Wskutek zmniejszonej wentylacji pęcherzykowej, nie wskutek wzmożonego wytarzania

39
Q

Przyczyny kwasicy oddechowej

A
  1. uszkodzenie nerwowej regulacji oddychania
  2. ograniczona ruchomość klatki piersiowej
  3. choroby płuc i opłucnej
  4. ostra lub przewlekła niewydolnośerca
  5. dostateczne oddychanie sztuczne lub wspomagane
  6. zastosowanie mieszanin gazowych o dużej zawartości CO2
40
Q

Uszkodzenie nerwowej regulacji oddychania

A

Uszkodzenie ośrodka oddychania, nerwów unerwiających mięśnie oddechowe, synaps nerwowo-mięśniowych, leki uspokajające i opiaty hamujące ośrodek oddychania

41
Q

Ograniczona ruchomość KLP

A

spowodowana zmianami kostnymi lub mięśniowymi

42
Q

Choroby płuc lub opłucnej

A

Choroby obturacyjne, restrykcyjne

43
Q

Zasadowica oddechowa

A

To zmniejszenie pCO2 we krwi wynikające z hiperwentylacji

44
Q

Wynikiem czego może być hiperwentylacja prowadząca do zasadowicy oddechowej?

A
  1. silnych bodźców nerwowych
  2. stymulacji ośka oddechowego przez toksyny
  3. hipoksji
  4. zmian zwyrodnieniowych OUN
  5. mechanicznej hiperwentylacji
45
Q

Jak organizm próbuje kompeować zmiany pH?

A

Poprzez zmiany zarówno wentylacji pęcherzykowej jak i nerkowego wydalania kwasów

46
Q

Scharakteryzuj kompensację oddową

A
  • szybka
  • pojawia się w czasie minut od zaistnienia zaburzenia
  • całkowita kompensacja oddechowa kwasicy metaboliczn24h
47
Q

Dwa mechanizmy kompensacyjne kwasicy oddechowej

A

pierwszy - stymulacja ośrodka oddechowego, drugi - wzmożone wydalanie jonów wodorowych przez nerki

48
Q

Kompensacja oddechowa zmierzająca do usunięcia CO2 jest zazwyczaj…? (skuteczna/nieskuteczna)

A

NIESKUTECZNA

49
Q

Kompensacja nerkowa

A

wzrost powstawania HCO3- w procesie amoniezy, rozwija się w pełni po 3-4 dniach i odgrywa główną rolę w kompensowaniu zaburzeń oddechowych

50
Q

Nieoddechowe zaburzenia równowagi kwasowo-zasadowej

A

To zaburzenia równowagi kwasowo-zasadowej spowodowane pierwotnymi zmianami stężenia wodorowęglanów

51
Q

Z czego wynika kwasica metaboliczna?

A

z pierwotnego obniżenia stężenia wodorowęglanów osocza, co obniża pH krwi.

52
Q

Kiedy mogą powstać kwasice metaboliczne?

A
  1. wytwarzanie lub podaż kwasów gwałtownie ziwiększa się, przewyższając nerkowe wydalanie kwasów
  2. nerkowe wydalanie kwasów nie może sprostać wytwarzaniu i podaży kwasów
  3. wodorowęglany są tracone przez przewód pokarmowy
  4. przemieszczenia jonów H+ z przestrzeni środkomorkowej do pozakomórkowej
  5. płyn pozakomórkowy rozcieńczony przez roztwór, który nie zawiera wodorowęglanów
53
Q

Kwasice metaboliczne wynikające z nadmiernego wytwarzania nielotnych kwasów

A
  • kwasica metaboliczna ketonowa
  • kwasica metaboliczna mleczanowa
  • kwasice metaboliczne o innej etiologii
54
Q

Co zaliczamy do kwasic metabolicznych ketonowych?

A
  • kwasicę ketonową cukrzycową
  • kwasicę głodową
  • kwasicę u chorych z nadczynnością tarczycy
  • kwasicę w gorączce
  • kwasicę u chorych z wydalaniem moczu o zapachu syropu klonowego
  • kwasice izowalerianową
55
Q

Kwasice nerkowe

A

To zaburzenia równowagi kwasowo-zasadowej wynikające z niedostatecznego wydalania jonów wodorowych przez nerki

56
Q

Kwasica metaboliczna wywołana utratą zasad

A

To kwasica spowodowana utratą wodorowęglanów przez przewód pokarmowy lub nerki.

57
Q

Przyczyny kwasicy metabolicznej wywołanej utratą zasad

A

biegunki, przetoki żółciowe, trzustkowe lub jelitowe, choroby nerek z utratą anionów HCO3-

58
Q

Jak kompensowana jest kwasica metaboliczna?

A

Oddechowo i nerkowo, jeżeli nerki są sprawne

59
Q

Na czym polega kompensacja nerkowa kwasicy metabolicznej?

A

Jeżeli kwasica nie jest wynikiem chorób nerek to rozwija się także kompensacja nerkowa polegająca na zwiększeniu wydalania H+ w postaci amoniaku i kwaśności miareczkowej, co jest równoznaczne ze zwiększeniem kompensacji wodorowęglanów.

60
Q

Ile dni rozwija się kompensacja nerkowa?

A

3-7 dni

61
Q

Czy przewlekła kwasica metaboliczna prowadzi do odwapnienia kości?

A

Tak

62
Q

Co to jest zasadowica?

A

To zaburzenia równowagi kwasowo-zasadowej z ujemnym bilansem jonów wodorowych

63
Q

Co jest wspólną cechą wszystkich zasadowic?

A

Zwiększenie stężenia wodorowęglanów we krwi

64
Q

Podział zasadowic metabolicznych

A

Zasadowice wywołane

  1. nadmierną utratą H+
  2. nadmierną podażą zasad
  3. niedostatecznym poborem potasu lub nadmierną utratą potasu
65
Q

Zasadowice wywołane nadmierną utratą H+

A

wymioty, biegunki, nadmierna utrata H+ z moczem

66
Q

Zasadowice wywołane nadmierną podazą zasad

A
  1. NaHCO3
  2. cytrynian sodowy
  3. mleczan sodowy
  4. węglan wapnia
  5. zasadowica kontrakcyjna
  6. zasadowica po stosowaniu tlenu u chorych z wyrównaną kwasicą oddechową
67
Q

Zasadowice wywołane niedostatecznym poborem potasu lub nadmierną utratą potasu

A
  1. hiperaldosteronizm pierwotny lub wtórny
  2. wzmożone wydzielanie glikokortykosteroidów
  3. niedostateczna podaż potasu w pokarmach
  4. utrata potasu z kałem (zespół wadliwego wchłaniania, nadużywanie środków przeczyszczających, rak kosmkowy jelita grubego)
  5. utrata potasu z moczem (zapalenie nerek z utratą potasu, stosowanie salutetyków, aldosteronu, glikokortykoidów, zespół Barttera, zespół Liddle’a)
68
Q

Jak kompensowana jest zasadowica metaboliczna?

A

Niezależnie od przyczyny kompensowana oddechowo przez zmniejszenie wentylacji płuc, w wyniku czego rośnie pCo2 krwi.

69
Q

Czy kompensacja oddechowa zasadowicy metabolicznej jest pełna?

A

Nie, najczęściej si tylko 1/3 wartości potrzebnej do całkowitej kompensacji zasadowicy

70
Q

Co przeciwdziała pełnej kompensacji oddechowej zasadowicy metabolicznej

A

Hipoksja, kwasica wewnątrzkomórkowa

71
Q

Kompensacja nerkowa zasadowicy metabolicznej

A

Kwasica wewnątrzkomórkowa powstaje także w komórkach kanalików nerkowych i jest to przyczyną nadmiernego wydalania H+ z moczem pomimo istniejącej zasadowicy,.

72
Q

Kompensacja metaboliczna zasadowicy

A

polega na zahamowaniu glikolizy beztlenowej i wzroście stężenia kwasów mlekowego, pirogronowego, acetooctowego i beta-hydroksymasłowego we krwi