Brainscape's Knowledge GenomeTM


Top Flashcards (Certified)
All Flashcards

Patofizjo > 22 Podwzgórze, przysadka, tarczyca (oś podwzgórze-przysadka) > Flashcards

22 Podwzgórze, przysadka, tarczyca (oś podwzgórze-przysadka) Flashcards

1
Q

Jak dzielimy choroby gruczołów dokrewnych?

A

Na niedoczynności i nadczynności, te z kolei mogą być pierwotne, wtórne lub rzekome

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Zaburzenia pierwotne

A

Zaburzenia w działaniu gruczołu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Zaburzenia wtórne

A

Zaburzenie w wydzielaniu hormonów tropowych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Zaburzenia rzekome

A

Zaburzenie odpowiedzi narządu docelowego przy prawidłowym stężeniu hormonu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Hormony przedniego płata przysadki

A
  • produkowane w przysadce
  • GH
  • ACTH
  • TSH
  • PRL
  • FSH
  • LH
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

GH

A

wzrost, funkcje metaboliczne

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

ACTH

A

uwalnianie hormonów nadnerczy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

TSH

A

uwalnianie hormonów tarczycy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

PRL

A

stymulacja laktacji i blokowanie menstruacji kobiet karmiących

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

FSH u kobiet

A

kontroluje owulację i wydzielanie estrogenów

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

FSH u mężczyzn

A

pobudza spermatogenezę

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

LH u kobiet

A

kontrola owulacji i wydzielania progesteronów

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

LH u mężczyzn

A

kontrola wydzielania testosteronu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Hormony tylnego płata przysadki

A
  • produkowane w podwzgórzu
  • ADH
  • OXY
  • liberyny i statyny
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

ADH

A
  • ograniczenie diurezy, nasilenie resorpcji sodu, skurcz naczyń - działanie hipertensyjne
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

OXY

A
  • kontrola akcji porodowej, aktu płciowego i zapłodnienia
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

liberyny i statyny

A
  • kortykoliberyna
  • tyreoliberyna
  • gonadoliberyna
  • somatoliberyna
  • somatostatyna
  • prolaktoliberyna
  • prolaktostatyna (dopamina)
  • melanoliberyna
  • melanostatyna

kontrola uwalniania hormonów przedniego płata przysadki

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Nowotwory (oś podwzgórze-przysadka)

A

dają efekty nadczynności lub niedoczynności

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Zespół pustego siodła

A

Zespół objawów związanych z rozpłaszczeniem przysadki na siodle tureckim wskutek ucisku przez oponę pajęczą (pierwotny) lub z całkowitym brakiem przysadki wskutek leczenia farmakologicznego, chirurgicznego usunięcia (wtórny)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Typowy pacjent zespołu pustego siodła

A

Otyła kobieta z nadciśnieniem tętniczym, ewentualnie niewielkim nadciśnieniem śródczaszkowym, zaburzeniami miesiączkowania, często wieloródka

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Co rozwija się czasami u chorych na zespół pustego siodła?

A

Guz przysadki produkujący GH, PRL lub ACTH

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Gdzie widoczne są zmiany zespołu pustego siodła?

A

RTG, TK lub NMR

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Na co jest ucisk w zespole pustego siodła?

A

Możliwy ucisk na skrzyżowanie wzrokowe, nerwy 3,4,5,6 (gdy uciśnięta zatoka jamista)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Niedoczynność przedniego płata przysadki

A
  • hipopituitarismus
  • gdy nie działa 75% gruczoły
  • zwykle niedobór wszystkich hormonów, rzadziej niedobór izolowany
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

Karłowatość przysadkowa

A

wrodzony niedobór GH

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

Przyczyny niedoczynności przedniego płata przysadki

A 
Nowotwory
Niedokrwienna martwica przysadki
Przewlekle zapalna
Inne choroby z naciekaniem przysadki
Urazy czaszki i przyczyny jatrogenne
Zaburzenia rozwojowe
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

Przyczyny niedoczynności przedniego płata przysadki - nowotwory

A
  1. Przysadki - nieczynne hormonalnie gruczolaki, torbiele
  2. Podwzgórza - czaszkogardlak, zarodczak
  3. Oponiak, glejak, przerzutowe
  4. Histiocytoza X
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

Histiocytoza X

A

choroba Handa-Schullera-Christiana

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

Przyczyny niedoczynności przedniego płata przysadki - niedokrwienna martwica przysadki

A
  1. poporodowa - z. Sheehana

2. choroby naczyniowe mózgu - udar przysadki

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
30
Q

Przyczyny niedoczynności przedniego płata przysadki - przewlekłe zapalna

A

gruźlica, kiła, sarkoidoza, zapalenie mózgu lub opon mózgowych

31
Q

Przyczyny niedoczynności przedniego płata przysadki - inne choroby z naciekaniem przysadki

A

amyloidoza, hemochromatoza, mukopolisacharydozy

32
Q

Przyczyny niedoczynności przedniego płata przysadki - urazy czaszki i przyczyny jatrogenne

A
  1. urazowe uszkodzenia podwzgórza
  2. przerwanie szypuły przysadki
  3. uszkodzenia okołooperacyjne lub po napromienianiu głowy
33
Q

Przyczyny niedoczynności przedniego płata przysadki - zaburzenia rozwojowe

A

zespół pustego siodła, zespół Kallmana

34
Q

zespół Kallmana

A

izolowany hipogonadyzm + wrodzony brak węchu

35
Q

Pierwsze objawy niedoczynności przedniego płata przysadki wynikają z

A 
wynikają zwykle z braku FSH i LH
dopiero później z braku TSH, GH
ostatecznie ACTH (najgroźniejszy)
36
Q

Niedobór wszystkich hormonów przysadki

A

choroba Glińskiego-Simmondsa

37
Q

Gdy dochodzi do uszkodzenia szypuły lub podwzgórza

A
  • wtórne przyczyny niedoczynności przedniego płata przysadki

- może dojść do niedoboru ADH

38
Q

Niedobór LH i FSH u kobiet

A

Brak miesiączek, zanik drugorzędowych cech płciowych, bezpłodność

39
Q

Niedobór LH i FSH u mężczyzn

A

impotencja, zanik jąder, drugorzędowych cech płciowych, ograniczenie spermatogenezy, bezpłodnosć

40
Q

Wtórnie do nadprodukcji jakiego hormonu może wystąpić niedobór LH i FSH?

41
Q

Niedobór TSH

A

niedoczynność tarczycy

42
Q

Niedobór ACTH

A

niedoczynność nadnerczy - osłabienie mięśniowe, niedociśnienie tętnicze, nietolerancja stresu, zakażeń

43
Q

zespół Sheehana

A

poporodowo, wskutek niedokrwienia przysadki - łatwe męczenie, utrata owłosienia łonowego i owłosienia pod pachami

44
Q

W jakim okresie najłatwiej rozpoznać guz przysadki?

A

W okresie dojrzewania

45
Q

Nadczynność przedniego płata przysadki

A
  • powodowana przede wszystkim przez guzy przysadki

- mikro i makrogruczolaki

46
Q

Co moga powodować makrogruczolaki?

A

ucisk pobliskich struktur

47
Q

nadmiar GH

A
  • hipersomatotropizm

zwykle pierwotny, rzadziej wtórny do nadmiaru somatoliberyny przez przewód pokarmowy lub rakowiaka

48
Q

Gigantyzm przysadkowy

A
  • gdy (nadmiar GH) pojawi się przed zamknięciem nasad chrzęstnych kości długich w okresie dziecięcym
  • manifestuje się nadmiernym wzrostem i opóźnionym dojrzewaniem płciowym
  • często towarzyszy hipogonadotropizm
49
Q

Akromegalia

A
  • gdy (nadmiar GH) pojawi się po zamknięciu nasad (3-5 dekada)
50
Q

Objawy akromegalii

A
  • powiększenie wymiarów antralnych
  • zgrubienie rysów twarzy
  • obrzęk tkanek miękkich dłoni i stóp
  • nadmierne owłosienie
  • skóra staje się grubsza i ciemniejsza
  • nasilenie czynności gruczołów łojowych i potowych
  • przerost łuków brwiowych, żuchwy, języka, małżowin usznych, chrzęstnej części nosa
  • późno przerost żeber, wcześniej chrząstek stawowych
  • uszkodzenie nerwów obwodowych wtórnie do ucisku przez obrzękłe tkanki
  • duży guz -> ucisk struktur nerwowych -> zaburzenia widzenia, uporczywe bóle głowy
  • organomegalia
  • hiperfosfatemia
  • upośledzenie tolerancji glukozy
  • wzrost IGf-1
  • impotencja/brak miesiączek
51
Q

zespół Cushinga

A

nadmiar ACTH

należy różnicować guzy przysadki i nadnerczy

52
Q

zespół Nelsona

A

guz pierwotny przysadki produkujący ACTH rozwijający się u chorych po obustronnej adrenolektomii

53
Q

nadmiar PRL

A

prolaktynoma

54
Q

prolaktynoma przyczyny

A

pierwotny guz, blokery receptorów dopaminowych, nadmiar TRH, niewydolność wątroby i nerek

55
Q

nadmiar PRL

A

-> blokada wydzielania GnRH -> spadek LH i FSH -> hipogonadyzm

56
Q

Dodatkowy objaw nadmiaru PRL

A

mlekotok u 80% K i 20% M, spadek gęstości kości (wtórnie do hipogonadyzmu)

57
Q

Moczówka prosta

A

poliuria + polidypsja

pochodzenia centralnego, nerkowego lub psychogennego

58
Q

Moczówka prosta centralna

A
  • wrażliwa na wazopresynę
  • zaburzenia czynności osi podwzgórzowo-przysadkowej
  • zależy od czynności jąder podwzgórza i szlaku nerwowego przekazującego ADH do tylnego płata przysadki
59
Q

Przyczyny moczówki prostej centralnej

A

idiopatyczna lub wtórna do urazów, nowotworów, histiocytozy, ziarniniaków, uszkodzenia naczyń krwionośnych, zakażeń

60
Q

Uszkodzenie jąder, szlaku

A

moczówka całkowita

61
Q

Uszkodzenie tylnego płata

A

moczówka częściowa (przejściowa)

62
Q

Moczówka prosta nerkowa

A

wtórna do defektu receptora V2, akwaporyn polekowo, nadmiaru mineralokortykoidów

63
Q

Moczówka prosta ciążowa

A

nerkowo-centralna,

wtórna do nasilenia aktywości wazopresynazy (produkowana także przez łożysko)

64
Q

Objawy moczówki prostej

A
  • poidypsja
  • poliuria
  • nykturia, moczenie nocne (enuresis)
  • odwodnienie, hipowolemia
  • objawy choroby pierwotnej we wtórnej moczówce
  • różnicowanie z moczówką centralną
  • hipernatremia
65
Q

SIADH

A

zespół niewłaściwego uwalniania wazopresyny, zespół Schwartza-Bartera
- prawidłowe lub nadmierne uwalnianie ADH z hiponatriemią i hipoosmolarnością płynów ustrojowych przy prawidłowej objętości krwi krążącej

66
Q

Rozpoznanie SIADH

A

hiponatremia, hipourykemia, hipoosmolarność osocza, spadek kreatyniny, kwasu moczowego, mocznika bez cech hipowolemii, uszkodzenia nerek, niedoczynności kory nadnerczy, niedoczynności tarczycy

67
Q

Przyczyny SIADH

A

Nowotwory, choroby CSN, choroby płuc, leki

68
Q

Przyczyny SIADH - nowotwory

A

Rak oskrzela (zwłaszcza drobnokomórkowy)
Raki dwunastnicy, trzustki, pęcherza, moczowodu, prostaty
Białaczki, chłoniaki

69
Q

Przyczyny SIADH - choroby CSN

A 
Uszkodzenia CNS przez guzy, ropnie, krwotoki
Infekcje, encephalitis, meningitis
Choroby naczyniowe mózgu
Zanik starczy mózgu
Wodogłowie
Uraz
Delirium fremens
Ostre psychozy, choroby demielinizacyjne, zwyrodnieniowe i zapalne
70
Q

Przyczyny SIADH - choroby płuc

A

gruźlica, kiła, sarkoidoza, zapalenie mózgu lub opon mózgowych

71
Q

Przyczyny SIADH - leki

A

wazopresyna, chlorpropamid, klofibrac, karmazepina

72
Q

Patomechanizm SIADH

A

zaburzenie równowagi pomiędzy przyjmowaniem i wydalaniem sodu i wody prowadzi do hiponatremii

  • niedoczynność kory nadnerczy
  • hiponatremia nerkowa
  • SIADH pochodzenia płucnego
  • SIADH pochodzenia urazowego
73
Q

Leczenie SIADH

A

ograniczenie przyjmowania wody i leczenie chorób płuc i CSN

74
Q

Objawy SIADH

A

neurologiczne tj. osłabienie siły mięśniowej, mioklonie, napady padaczkowe, śpiączka > wtórne do przesunięć płynów, wzrostu ciśnienia środczaszkowego i obrzęku mózgu

Patofizjo (14 decks)

Brainscape helps you reach your goals faster, through stronger study habits.
© 2025 Bold Learning Solutions. Terms and Conditions