22 Podwzgórze, przysadka, tarczyca (oś podwzgórze-przysadka) Flashcards
Jak dzielimy choroby gruczołów dokrewnych?
Na niedoczynności i nadczynności, te z kolei mogą być pierwotne, wtórne lub rzekome
Zaburzenia pierwotne
Zaburzenia w działaniu gruczołu
Zaburzenia wtórne
Zaburzenie w wydzielaniu hormonów tropowych
Zaburzenia rzekome
Zaburzenie odpowiedzi narządu docelowego przy prawidłowym stężeniu hormonu
Hormony przedniego płata przysadki
- produkowane w przysadce
- GH
- ACTH
- TSH
- PRL
- FSH
- LH
GH
wzrost, funkcje metaboliczne
ACTH
uwalnianie hormonów nadnerczy
TSH
uwalnianie hormonów tarczycy
PRL
stymulacja laktacji i blokowanie menstruacji kobiet karmiących
FSH u kobiet
kontroluje owulację i wydzielanie estrogenów
FSH u mężczyzn
pobudza spermatogenezę
LH u kobiet
kontrola owulacji i wydzielania progesteronów
LH u mężczyzn
kontrola wydzielania testosteronu
Hormony tylnego płata przysadki
- produkowane w podwzgórzu
- ADH
- OXY
- liberyny i statyny
ADH
- ograniczenie diurezy, nasilenie resorpcji sodu, skurcz naczyń - działanie hipertensyjne
OXY
- kontrola akcji porodowej, aktu płciowego i zapłodnienia
liberyny i statyny
- kortykoliberyna
- tyreoliberyna
- gonadoliberyna
- somatoliberyna
- somatostatyna
- prolaktoliberyna
- prolaktostatyna (dopamina)
- melanoliberyna
- melanostatyna
kontrola uwalniania hormonów przedniego płata przysadki
Nowotwory (oś podwzgórze-przysadka)
dają efekty nadczynności lub niedoczynności
Zespół pustego siodła
Zespół objawów związanych z rozpłaszczeniem przysadki na siodle tureckim wskutek ucisku przez oponę pajęczą (pierwotny) lub z całkowitym brakiem przysadki wskutek leczenia farmakologicznego, chirurgicznego usunięcia (wtórny)
Typowy pacjent zespołu pustego siodła
Otyła kobieta z nadciśnieniem tętniczym, ewentualnie niewielkim nadciśnieniem śródczaszkowym, zaburzeniami miesiączkowania, często wieloródka
Co rozwija się czasami u chorych na zespół pustego siodła?
Guz przysadki produkujący GH, PRL lub ACTH
Gdzie widoczne są zmiany zespołu pustego siodła?
RTG, TK lub NMR
Na co jest ucisk w zespole pustego siodła?
Możliwy ucisk na skrzyżowanie wzrokowe, nerwy 3,4,5,6 (gdy uciśnięta zatoka jamista)
Niedoczynność przedniego płata przysadki
- hipopituitarismus
- gdy nie działa 75% gruczoły
- zwykle niedobór wszystkich hormonów, rzadziej niedobór izolowany
Karłowatość przysadkowa
wrodzony niedobór GH
Przyczyny niedoczynności przedniego płata przysadki
Nowotwory Niedokrwienna martwica przysadki Przewlekle zapalna Inne choroby z naciekaniem przysadki Urazy czaszki i przyczyny jatrogenne Zaburzenia rozwojowe
Przyczyny niedoczynności przedniego płata przysadki - nowotwory
- Przysadki - nieczynne hormonalnie gruczolaki, torbiele
- Podwzgórza - czaszkogardlak, zarodczak
- Oponiak, glejak, przerzutowe
- Histiocytoza X
Histiocytoza X
choroba Handa-Schullera-Christiana
Przyczyny niedoczynności przedniego płata przysadki - niedokrwienna martwica przysadki
- poporodowa - z. Sheehana
2. choroby naczyniowe mózgu - udar przysadki