17 Choroby jelita cienkiego i grubego cz.I Flashcards
Czym jest biegunka?
- powyżej 3 stolców na 24 h
LUB - stolce o zwiększonej masie powyżej 250 g/24h i konsystencji zmniejszonej lub płynnej (zawartość wody powyżej 75%)
Podział biegunek ze względu na patomechanizm
- osmotyczna
- wydzielnicza (sekrecyjna)
- wysiękowa (zapalna)
- motoryczna
Podział biegunek ze względu na lokalizację
- jelita cienkiego
- jelita grubego
Podział biegunek ze względu na przebieg i czas trwania
- ostra
- przewlekła
Biegunka osmotyczna
wzrost osmolarności treści jelitowej -> spadek wchłaniania wody -> nadmiar płynu w jelitach
stolec: wodnisty
Leczenie biegunki osmotycznej
głodówka
Przyczyny biegunki osmotycznej
- nadużywanie słodzików
- związki magnezu
- nieprawidłowe wchłanianie węglowodanów
- alergia glutenowa
- osmotyczne środki przeczyszczające
biegunka wydzielnicza
toksyny bakteryjne -> aktywacja cyklazy adenylowej -> wzrost cAMP -> wzrost wydzielania elektrolitów i H20 w jelicie cienkim -> przekraczanie zdolności do wchłaniania zwrotnego w jelicie grubym -> biegunka ze stolcami z dużą zawartością Na+, Cl-, HCO3-, K+
Stolec w biegunce wydzielniczej
Stolce wodniste, duża objętość bez domieszki śluzu i krwi, nie ustępuje po głodówce, duża zawartość Na+, Cl-, HCO3-, K+
Czy biegunka wydzielnicza ustępuje po głodówce?
Nie
Przyczyny biegunki wydzielniczej
Enterotoksyny bakteryjne, hormony, kwasy tłuszczowe, kwasy żółciowe, środki przeczyszczające
Biegunka wysiękowa (zapalna)
uszkodzenie błony śluzowej -> wysięk zapalny -> zaburzenie wchłaniania jelitowego związków osmotycznie czynnych i wody
Stolec w biegunce wysiękowej
krew, śluz, ropa
Biegunka wysiękowa ogólnoustrojowo
Gorączka, wzrost OB, CRP (od zapalenia), eozynofilia, hipoalbuminemia
Przyczyny biegunki wysiękowej
Zakażenia, przewlekłe choroby zapalne jelit, rak okrężnicy, środki cytotoksyczne, promieniowanie, niedokrwienie
Biegunka motoryczna
nadmierna aktywność perystaltyczna -> zaburzenia motoryki jelita -> przyspieszony pasaż treści jelitowej
Przyczyny biegunki motorycznej
Zespół jelita drażliwego, stan po resekcji żołądka lub wagotomii, przyczyny hormonalne, cukrzycowa neuropatia autonomiczna
Biegunka jelita cienkiego - stolec
wodnisty, obfity, bez krwi, śluzu
Biegunka jelita cienkiego - przyczyny
nadmierne wydzielanie w jelicie cienkim, nadmierny dowóz substancji osmotycznie czynnych
Biegunka jelita grubego - stolec
krew, śluz, mała ilość (jak wysiękowa, najczęściej zapalna)
biegunka ostra - czas trwania
- kilka godzin do kilku dni
Biegunka ostra - przyczyny
zatrucia, zakażenia (szczególna postać to rzekomobłoniaste zapalenie jelita grubego od Clostridium difficile) leki, alergia
Co wywołuje C difficile?
rzekomobłoniaste zapalenie jelita grubego
Biegunka przewlekła - czas trwania
10-14 dni
Przyczyny biegunki przewlekłej
nieswoiste zapalenia jelit, rak okrężnicy, zespół jelita drażliwego
Diagnostyka biegunek
- wywiad
- obraz kliniczny
- badania laboratoryjne
- sigmoidoskopia z biopsją i badaniem histologicznym
- wlew kontrastowy
- specjalne badania diagnostyczne przy podejrzeniu zaburzeń wchłaniania lub trawienia
Zaparcie stolca - rozpoznanie
Wymaga występowania przez 3/12 ostatnich miesięcy przynajmniej 2 spośród objawów
Objawy zaparcia stolca
-
Czy w wieku starczym zaparcia są częstsze?
Tak, 20-30% choruje
Czy na zaparcia chorują częściej kobiety czy mężczyźni?
Kobiety
Etiologia zaparć
- zaburzenie czynnościowe
( K>M, 5-10% ludzi, przyczyny to zła dieta, mało ruchu i hamowanie bodźca defekacyjnego) - przejściowe zaparcie (przyczyny choroby gorączkowe, obłożone, zmiana diety w podróży)
- zespoły jelita drażliwego
- zaparcie polekowe (alkalia, antycholinergiki, antydepresanty, kodeina, opiaty, klonidyna, werapamil, kolestyramina)
- zaburzenia elektrolitowe (hipokaliemia, hiperkalcemia)
- od organicznej choroby jelit (niedrożność lub zwężenie, zapalne choroby jelit, choroby odbytu)
- neurogenne (cukrzycowa neuropatia autonomiczna, cjhoroba Parkinsona, MS, choroba Hirschprunga, hormonalne, niedoczynność tarczycy, ciąża)
przepraszam za tę fiszkę, wiem, że jest okropna :
Patomechanizm zaparć
- zwolnienie pasażu ze względu na zaburzenia motoryki
- uszkodzenie włokien nerwowych autonomicznych
- powstrzymywanie się od defekacji
- dysfunkcja dna miednicy
- mechaniczne zwężenia od chorób organicznych
Biegunka paradoksalna
stolec wydalany małymi porcjami, przykry zapach, w zwężeniu dystalnych części
Powikłania zaparć
- ryzyko powstania uchyłków jelit i ich zapalenie, żylaków odbytu
- ryzyko rozwoju raka okrężnicy lub odbytu
- kamienie kałowe i paradoksalna biegunka
Choroba Leśniewskiego-Crohna
zapalenie wszystkich warstw ściany układu żołądkowo-jelitowego, występuje obrzęk i włókniste zgrubienie ściany, zwężenie światła
Gdzie najczęściej lokalizuje się Leśniewski-Crohn
w końcowym odcinku jelita krętego (30%) i bliższym odcinku okrężnicy (25%), oba (45%)
Etiologia Leśniewskiego-Crohna
- zakażenia M paratuberculosis, wirus odry w okresie noworodkowym
- zaburzenia w układzie immunologicznym w obrębie odpowiedzi komórkowej
- Ab przeciw jelitu grubemu, limfocyty cytotoksyczne, kompleksy Ag-Ab
- dieta bogata w węglowodany
- palenie papierosów
- doustna antykoncepcja, pasta do zębów, detergenty
Objawy Leśniewskiego-Crohna
ból brzucha, biegunka bezkrwawa, wzdęcia brzucha, czasem jak zapalenie wyrostka robaczkowego
Powikłania Leśniewskiego-Crohna
SS wieku dziecięcego, objawy pozajelitowe
Objawy skórne LC
rumień guzowaty, zgorzelinowe zapalenie skóry
Objawy oczne LC
zapalenie jagodówki, twardówki
Objawy stawowe LC
zapalenie stawów, zesztywniające zs kręgosłupa
Objawy wątrobowe LC
zapalenie dróg żółciowych
Inne objawy LC
- zespół upośledzonego wchłaniania z utratą masy ciała wtórnie do niedrożności
- przetoki 40-50%
- ropnie okołoodbytnicze 25%
Colitis Ulcerosa
przewlekłe zapalenie jelita grubego, szerzy się w sposób ciągły, powstają z owrzodzenia powierzchownej warstwy błon śluzowej, najczęściej izolowana w odbytnicy, która zajęta jest zawsze, stamtąd rozszerza się w kierunku okrężnicy
W ilu % przypadków zajęta jest cała okrężnica + odbytnica w CU?
20-50%
Etiologia CU
- zakażenia
- psychosocjalne
- immunologiczne
- astma, egzema, katar sienny
- Ab przeciw kom. nabłonka j. grubego krzyżowe do E coli, pANCA, przeciw limfocytom
- cytotoksyczność limfocytów dla nabłonka jelitowego
- kompleksy Ab-Ag
- nadprodukcja mediatorów zapalenia-w olne rodniki
- nieprawidłowy śluz produkowany przez nabłonek
- niepalenie papierosów
Objawy CU
krwisto-śluzowa biegunka, bóle brzucha, bolesne parcia na stolec, stany podgorączkowe
Powikłania CU
- pozajelitowe - jak CD
- jelitowe - masywne krwotoki, megacolon toxicum
- rak
Megacolon toxicum
toksyczne rozszerzenie okrężnicy z septyczną gorączką, zapaleniem otrzewnej, niebezpieczeństwem perforacji
Rak a CU
Ryzyko koreluje ze stopniem zaawansowania choroby
Czy LC często zajmuje okrężnicę i prostnicę?
rzadko
Czy CU często zajmuje okrężnicę i prostnicę
Często
Czy LC zajmuje końcowe jelito kręte
Często
Czy Cu zajmuje końcowe jelito kręte?
Rzadko
Czy w LC owrzodzenia linijne?
Często
Czy w CU owrzodzenia linijne?
Rzadko
Jelito w LC
ściana zgrubiała, światło zwężone
Jelito w CU
ściana cienka, światło rozszerzone
Czy w LC są obecne przetoki?
Tak
Czy w CU są obecne przetoki?
Nie
Czy w LC są ropnie krypt jelitowych?
Mogą być obecne
Czy w CU są ropnie krypt jelitowych?
Często
Zakres zapalenia w LC
cała grubość jelita
Zakres zapalenia w CU
śluzówka
Ziarniniaki w LC
Tak50%
Ziarniniaki w CU
Nie
Owrzodzenia w LC
Głębokie
Owrzodzenia w CU
powierzchowne
Polipy w LC
tak
Polipy w CU
nie