Wykład XI: Uzależnienia Flashcards
Uzależnienie jako…
Wykład XI: Uzależnienia
- łamanie zasad moralnych (nieumiarkowanie w jedzeniu i picu)
- choroba (ma przyczyny, przebieg, objawy)
- objaw (jako skutek/sposób raczenia sobie z innymi trudnościami)
- zaburzenie (dewiacja i szkody nią powodowane)
- wyuczone zachowanie (dezadaptacyjne, które nie jest zaburzeniem)
- konstrukcja społeczna (patologizacja zachowań problemowych w celu stworzenia rynku usług korekcyjnych)
Kryteria uzależnień - Griffits
Wykład XI: Uzależnienia
- dominacja - uzależnienie najważniejszą czynnością w życiu
- zmiana (regulacja) nastroju
- zwiększona tolerancja
- zespół abstynencyjny
- konflikt (z otoczeniem, między uzależnieniem a innymi aktywnościami)
- nawroty
Klasyfikacja wg. DSM V
Wykład XI: Uzależnienia
- tolerancja
- zespół abstynencyjny
- używanie większych ilości i dłużej niż zamierzano
- uporczywe pragnienie lub niepowodzenie w ograniczeniu lub utrzymaniu pod kontrolą używania subtancji
- znaczna ilość czasu poświęcona na aktywności zwiazane z uzależnieniem
- zaniechanie aktywności społecznych
- dezadaptacyjny wzór używania substancji prowadządzy do znaczących kklinicznie objawów fizycznych lub psychicznych o nasileniu:
-łagodnym 2-3 objawy - epizod szkodliwego spożywania alkoholu - ostre zatrucie
-umiarkowanym 4-5 objawów - szkodliwy wzór spożywania alkoholu - szkodliwe używanie
-ciężkim 6+ objawów - uzależnienie od alkoholu - zespół uzależnienia
(DSM V, ICD-11, ICD-10)
Ryzykowne używanie alkoholu
Wykład XI: Uzależnienia
- podwyższone ryzyko pojawienia się negatywnych konsewkencji zdrowotnych/ społecznych
- spożycie nadmiernych ilości niepociągających za sobą widocznych negatywnych konsewkwencji
Szkodliwe używanie alkoholu
Wykład XI: Uzależnienia
powoduje negatywne konsekwencje w różnych obszarach życia
Uzależnienie od alkoholu
Wykład XI: Uzależnienia
- kompleks zjawisk fizjologicznych, behawiorlanych i poznawczych, alkohol dominuje nad innymi aktywnościami
- upośledzenie kontrolu, poczucie przymusu mimo szkodliwych następstw
- efekt długotrwałego i szkodliwego picia
Zaburzenia używania alkoholu
Wykład XI: Uzależnienia
zarówno szkodliwe picie jak i uzależnienie, mogą mieć różne nasilenie
Używanie
Wykład XI: Uzależnienia
ujednolicenie kategorii zaburzeń związanych z substancjami psychoaktywnymi
* wiąże się z podwyższonym ryzykiem pojawienia się negatywnych konsewkencji zdrowotnych i/lub społecznych
* używanie znacznych ilości bez widocznych konsekwencji
Uzależnienie (używanie)
Wykład XI: Uzależnienia
- kompleks zjawisk fizjologicznych, behawioralnych i poznawczych, używka dominuje nad innymi aktywnościami
- upośledzenie kontrolu, poczucie przymusu mimo szkodliwych skutków
- efekt długotrwałego i szkodliwego używania
Zaburzenia używania
Wykład XI: Uzależnienia
zaburzenia mogą mieć różny stopień nasilenia
Ujęcie behawioralne: zachowania uzależniające
Wykład XI: Uzależnienia
mogą potencjalnie prowadzić do uzależnienia wraz z występowaniem negatywnych konsekwencji
Ujęcie behawioralne: zaburzenie behawioralne
Wykład XI: Uzależnienia
szkodliwe formy wykonywania pewnych czynności, mogą mieć różny stopień nasilenia
Ujęcie behawioralne: uzależnienie behawioralne
Wykład XI: Uzależnienia
- kompleks zjawisk fizjologicznych, behawioralnych i poznawczych, pewne czynności dominują nad innymi aktywnościami
- upośledzenie kontroli, poczucie przymusu mimo szkodliwych skutków
- efekt długotrwałego i szkodliwego wykonywania czynności
Uzależnienie od internetu
Wykład XI: Uzależnienia
depresja, choroby somatyczne, zaburzenia lękowe i fobie, niska samoocena, niskie kompetencje społeczne, ciężka sytuacja rodzinna, siecioholizm
Uzależnienie od internetu: kryteria diagnostyczne
Wykład XI: Uzależnienia
- spędzanie czasu przy komputerze kosztem wolnego czasu
- zaniedbywanie obowiązków
- konflikty rodzinne, kłamstwa
- nieudane próby ograniczenia
- reagowanie rozdrażnieniem/ agresją przy utrudnieniu dostępu
Kryteria uzależnień
Wykład XI: Uzależnienia
- zaburzenia dezorganizujące, kontroli impulsów i zachowania - zachowania zwiazane z substancjami psychoaktywymi i zuależnieniami
- zaburzenia opozycyjno-buntownicze - zaburzenia zwiazane z alkoholem
- zaburzenia zachowania - zaburzenia związane z innymi substancjami psychoaktywnymi
- antyspołeczne zaburzenie osobowości - uzależnienia behawioralne
- piromania, kleptomania
Biopsychospołeczny model uzależnienia
Wykład XI: Uzależnienia
wpływ czynników biolgicznych, psychologicznych i społecznych
Psychologiczne czynniki ryzyka
Wykład XI: Uzależnienia
- warunkowanie i uczenie się
- nastawienia i przekonania
- związek używania z deprywacją i poszukiwaniem zaspokojenia potrzeb rozwojowych
- radzenie sobe z traumą, zaburzeniami afektywnymi, lękowymi
- deficyty umiejetności interpersonalnych i autoregulacyjnych
Społeczne czynniki ryzyka
Wykład XI: Uzależnienia
- dostępność substancji
- atrakcyjność zachowań zwiazanych z uzależnieniem
- zmiany związane ze stylem życia związanym z używaniem narkotyków
- czynniki rodzinne
- szersze otoczenie społeczne i kulturowe
