Brainscape's Knowledge GenomeTM


Top Flashcards (Certified)
All Flashcards

Psychopatologia II - ćwiczenia i wykłady > Wykład IV: Zaburzenia osobowości > Flashcards

Wykład IV: Zaburzenia osobowości Flashcards

1
Q

Osobowość

Wykład IV: Zaburzenia osobowości

A

zespół wzajemnie powiązanych i względnie trwałych cech i mechanizmów psychologicznych wewnątrz jednostki, które wpływają na jej interakcje i przystosowanie do środowiska fizycznego, społecznego i intrapsychicznego

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Rozwój zaburzeń osobowości

Wykład IV: Zaburzenia osobowości

A
  • ciągłość niektórych cech przeżywania, myślenia i zachowania od okresu 6-12 msc
  • dzieciństwo - czas ciągłej zmiany motywacji, paradoksów i sprzecności (możliwość rozwoju patologii)
  • ryc np. narcystyczny w dzieciństwie nie jest predykatorem tego zaburzenia w dorosłości, tylko czynnikiem ryzyka
  • kryzysy rozwojowe mogą być błędnie uznane za zaburzenie osobowości
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Podstawowe objawy zaburzeń osobowości

Wykład IV: Zaburzenia osobowości

A
  • stałość, sztywność
  • zaburzenie relacji interpersonalnych
  • niska tolerancja napięć
  • niedojrzałość mechanizmó obronnych
  • brak wglądu - nie szukają pomocy (często intelektualizacja, racjonalizacja)
  • negatywne reakcje innych ludzi
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Wielka piątka

Wykład IV: Zaburzenia osobowości

A
  • neurotyczność (vs. stałość emocjonalna) - poziom zrównoważenia emocjonalnego, skłonności do pzreżywania negatywnych emocji i podatności na stres
  • esktrawersja (vs. introwersja) - odnosi się do jakości i ilości interakcji społecznych oraz poziomu aktywności, energii, pozytywnych emocji
  • otwatyość na doświadczenie - tendencja do pozytywnego wartościowania doświadczwń życiowych, tolerancja na nowość i ciekawość poznawcza
  • ugodowość (vs. antagonizm) - nastawienie do innych ludzi
  • sumienność (vs. nieukierunkowanie) - stopień zorhanizowania, wytrwałości i motywacji jednostki w działaniach zorientowanych na cel
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Typy zachowania

Wykład IV: Zaburzenia osobowości

A
  • WZ A - self-drive, competitive
  • WZ B - charismatic, easy-going
  • WZ C - introverts, stress-prone
  • WZ D - love routine, follow orders
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Osobowość dojrzała (Allport)

Wykład IV: Zaburzenia osobowości

A

etap kształtowania osobowości człoweia (zespołu cech psychicznych, które świadczą o jego indywidualności); dojrzała osoba oznacza zgodność psychiczną człowieka z otoczeniem i z samym sobą

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Osobowość niedojrzała

Wykład IV: Zaburzenia osobowości

A

infantylność przeżywania, brak dojrzałych sposobów adaptacji i zaspokajania potrzeb, brak integracji, dziecięce reakcje, brak samokontroli i odpowiedzialności za siebie, dążenie do natychmiastowej gratyfikacji

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Podejście kryterialne

Wykład IV: Zaburzenia osobowości

A
  • ZO definiowane jako oddzielne jednostki nozologiczne, a podstawą rozpoznania jest stwierdzenie, że spełniona została określona liczba kryteriów diagnostycznych
  • krytyka: nadmierne współwystepowanie różnych kategorii zaburzeń osobowości u tych samych osób
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Zaburzenia osobowości wg. ICD-10

Wykład IV: Zaburzenia osobowości

A

osobowość paranoiczna, schizoidalna, dyssocjalna, chwiejna emocjonalnie/borderline, histrioniczna, anankastyczna, lękliwa/unikająca, zależna

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Osobowość paranoiczna

Wykład IV: Zaburzenia osobowości

A

chłód emocjonalny, wycofanie z kontaktów z innymi, wrogość, nadmierna podejrzliwość, nadmierna wrażliwość na lekceważenie i krytykę, niezdolność do wybaczenia urazy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Osobowość schizoidalna

Wykład IV: Zaburzenia osobowości

A

tendencja do izolowania się, niewytwarzania silnych związków oraz wycofywania się z kontaktów emocjonalnych i społecznych, uznawania ich za niepotrzebne

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Osobowość dyssocjalna

Wykład IV: Zaburzenia osobowości

A

obecność trzech deficytów psychicznych: lęku, uczenia się, relacji interpersonalnych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Osobowość chwiejna/borderline

Wykład IV: Zaburzenia osobowości

A

wzorzec zachowań gwałtownych i brak przewidywania ich konsekwencji

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Osobowość histrioniczna

Wykład IV: Zaburzenia osobowości

A

przesadny wyraz emocjonalny, teatralność zachowań, starania o zwrócenie na siebie uwagi i prowokacyjna seksualność

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Osobowość anankastyczna

Wykład IV: Zaburzenia osobowości

A

dbałość o porządek, perfekcjonizm, kontrola umysłowa w kontaktach interpersonalnych, kosztem elastyczności, otwartości i efektywności

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Osobowość lękliwa/unikająca

Wykład IV: Zaburzenia osobowości

A

trudności w kontaktach społecznych i unikanie ich, skrajna introwersja mimo dążenia do bycia akceptowanych i pragnienia relacji oraz zaniżona, nieprawidłowa samoocena

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Osobowość zależna

Wykład IV: Zaburzenia osobowości

A

unikanie podejmowania ważnych decyzji dot. własnego życia, chęć przekazania odpowiedzialności za nie otoczeniu, ciągła obawa przed popełnieniem błędu i bierność

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Podejście dymensjonalne

Wykład IV: Zaburzenia osobowości

A

zaburzenia osobowości związane są z patologicznym nasileniem określonych wymiarów osobowości skategoryzowanych w ramach danego modelu teoretycznego

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Zaburzenia osobowości wg. DSM V

Wykład IV: Zaburzenia osobowości

A

Upośledzenie w obszarze funkcjonowania Ja:
* tożsamości
* samokierowania

Upośledzenie w funkcjonowaniu interpersonalnym:
* empatii
* bliskości

Patologiczne cechy osobowości w obszarach: negatywny afekt, izolacja, antagonizm, rozhamowanie, psychotyzm

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Upośledzenie Ja - tożsamości

Wykład IV: Zaburzenia osobowości

A

zubożały, słabo rozwinięty lub niestabilny obraz siebie, nadmierny krytycyzm, chroniczne poczucie pustki, stany dysocjacyjne podczas stresu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Upośledzenie Ja - samokierowania

Wykład IV: Zaburzenia osobowości

A

niestabilność celów, aspiracji, wartości lub planowania kariery

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Upośledzenie w funkcjonowaniu interpersonalnym - empatii

Wykład IV: Zaburzenia osobowości

A

mniejsza zdolność do rozpoznawania uczuć i potrzeb innych, nadwrażliwość interpersonalna, selektywne spostrzeganie innych przez pryzmat ich negatywnych cech i podatności na zranienie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Upośledzenie w funkcjonowaniu interpersonalnym - bliskości

Wykład IV: Zaburzenia osobowości

A

silne, niestabilne i konfliktowe relacje z bliskimi nacechowane nieufnością, poczuciem braku bądź lękowo zaabsorbowane realnym lub wyobrażonym opuszczeniem; bliskie relacje spostrzegane w sposób skrajnie wyidealizowany lub zdewaluowany oraz oscyluhą od zaangażowania się do wycofywania się z relacji

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Negatywny afekt vs. stabilność emocjonalna

Negatywny afekt

Wykład IV: Zaburzenia osobowości

A

częste i intensywne doświadczenie szerokiego zakresu emocji negatywnych a także ich przejawy w zachowaniu oraz relacjach

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Labilność emocjonalna | Negatywny afekt ## Footnote Wykład IV: Zaburzenia osobowości
niestabilność w sferze emocjonalnych doświadczeń i natsroju, emocjoe wzbudzane są łatwo, intensywnie i/lub nieproporcjonalnie do wydarzeń i okoliczności
26
Niepokój | Negatywny afekt ## Footnote Wykład IV: Zaburzenia osobowości
doświadczenie niepokoju, napięcia lub paniki w reakcji na różnorodne sytuacje, częste zamartwianie się negatywnymi konsekwencjami nieprzyjemnych zdarzeń z przeszłości oraz możlwiościami ich wystąpienia w przyszłości, uczucie strachu i obawy związane z niepewnością, oczekiwanie najgorszych scenariuszy i zdarzeń
27
Lęk separacyjny | Negatywny afekt ## Footnote Wykład IV: Zaburzenia osobowości
Lęk przed samotnością spowodowaną odrzuceniem i/lub separacją od osób znaczących, podstawą lęku jest brak zaufania do własnych możliwości zadbania o siebie, zarówno w sensie fizycznym, jak i emocjonalnym
28
Submisyjność | Negatywny afekt ## Footnote Wykład IV: Zaburzenia osobowości
dostosowywanie swoich zachowań do rzeczywistych lub postrzeganych interesów i potrzeb innych nawet wtedy, gdy postępowanie to jest sprzeczne z własnycm interesem, potrzebami lub pragnieniami
29
Wrogość | Negatywny afekt ## Footnote Wykład IV: Zaburzenia osobowości
stałe lub często pojawiające się uczucia gniewu, złość, irytacja, występują w odpowiedzi na drobne lekceważenie lub obrazę, zachowywanie się w sposób niemiły, przykry dla innych oraz mściwy
30
Perseweratywność | Negatywny afekt ## Footnote Wykład IV: Zaburzenia osobowości
uporczywość w wykonywaniu zadań albo w robieniu różnych rzeczy w określony sposób mimo, że te zachowania przestały być efektywne czy funkcjonalne; kontynuacja tych samych zachowań pomimo powtarzających się niepowodzeń albo wyraźnych powoów do ich zaprzestania
31
Antagonizm vs. ugodowość | Antagonizm ## Footnote Wykład IV: Zaburzenia osobowości
przedkładanie interesu własnego nad potrzeby ludzi, przejawiające się w wyolbrzymionym poczuciu własnej wartości przy jednoczesnym oczekiwaniu specjalnego traktowania, a także wyrażające się w okazywaniu innym rezerwy i antypatii, co obejmuje zarówno brak świadomości potrzeb i uczuć innych, jak i gotowość fo wykorzystywania ich w realizowaniu własnych celów
32
Skłonność do manipulacji | Antagonizm ## Footnote Wykład IV: Zaburzenia osobowości
stosowanie podstępu aby wywierać wpływ na innych lub ich kontrolować, wykorzystywanie elokwencji, uroku, uwodzenia i ingracjaji aby osiągnąć własne cele
33
Skłonność do oszukiwania | Antagonizm ## Footnote Wykład IV: Zaburzenia osobowości
Oczekiwanie i nieuczciwość, przedstawienie nieprawdziwego obrazu siebie, ubarwianie lub zmyślanie podczas opowiadania o różnych wydarzeniach
34
Wielkościowość | Antagonizm ## Footnote Wykład IV: Zaburzenia osobowości
przekonanie, że jest się kimś lepszym od innych, zasługującym na specjalne traktowanie, egocentryzm, poczucie posiadania specjalnych praw, protekcjonalna postawa wobec innych
35
Poszukiwanie uwagi | Antagonzim ## Footnote Wykład IV: Zaburzenia osobowości
Angażowanie się w działania, które mają na celu bycie zauważonym oraz skupienie na sobie uwagi i podziwu innych ludzi
36
Niewrażliwość | Antagonizm ## Footnote Wykład IV: Zaburzenia osobowości
brak troski o uczucia i problemy innych ludzi, brak poczucia winy lub wyrzutów sumienia z powodu negatywnych lub krzywdzących dla innych konsekwencji własnych działań
37
Izolacja vs. ekstrawersja | Izolacja ## Footnote Wykład IV: Zaburzenia osobowości
Unikanie doświadczeń społecznych i emocjonalnych, polegające zarówno na wycofywaniu się z interakcji międzyludzkich, jak i na ograniczeniu przeżyć i ekspresji emocjonalnej, szczególnie niska zdolność odczuwania przyjemności
38
Wycofanie | Izolacja ## Footnote Wykład IV: Zaburzenia osobowości
preferowanie bycia samemu niż przebywania z innymi, małomówność, unikanie kontaktów i aktywności społecznych, brak inicjatywy w nawiązywaniu relacji
39
Unikanie bliskości | Izolacja ## Footnote Wykład IV: Zaburzenia osobowości
unikanie zakochiwania się, bliskich relacji, więzi międzyludzkich i intymych relacji seksualnych
40
Anhedonia | Izolacja ## Footnote Wykład IV: Zaburzenia osobowości
Brak energii, zadowolenia i zaangażowania w doświadczenia życiowe, deficyty w zakresie zdolności do odczuwania przyjemności oraz brak zainteresowania otoczeniem
41
Depresyjność | Izolacja ## Footnote Wykład IV: Zaburzenia osobowości
Poczucie przygnębienia, bycia nieszczęśliwym i beznadziejności, trudność w przezwyciężaniu takich nastrojów, pesymizm związany z przyszłością, trwałe i uogólnione poczucie wstydu i/lub winy, niskie poczucie wartości i zachowania suicydalne
42
Ograniczona emcjonalnosć | Izolacja ## Footnote Wykład IV: Zaburzenia osobowości
Niska reaktywność na sytacje wywołujące emocje, ograniczone przeżywanie i wyrażanie emocji, obojętność i dystans w sytuacjach zwykle angażujących emocjonalnie
43
Rozhamowanie vs. sumienność | Rozhamowanie ## Footnote Wykład IV: Zaburzenia osobowości
Nastawienie na otrzymywanie natychmiastowej gratyfikacji, prowadzące do impulsywnych zachowań wywoływanych przez aktualne myśli, uczucia i bodźce zewnętrzne, bez względu na przeszłe doświadczenia i przyszłe konsekwencje
44
Nieodpowiedzialność | Rozhamowanie ## Footnote Wykład IV: Zaburzenia osobowości
lekceważenie i brak poszanowania dla finansowych i innych zobowiązań czy obowiązków, brak szacunku dla umów i obietnic oraz niewywiązywanie się z nich, niedbały i beztroski stosunek do cudzej własności
45
Impulsywność | Rozhamowanie ## Footnote Wykład IV: Zaburzenia osobowości
działania pod wpływem chwili w bezpośredniej odpowiedzi na bodziec, działania natychmiastowe, bez planu czy rozważania ich skutków, trudność w ustalaniu i realizowaniu planu, poczucie przymusu natychmiastowego działania i zachowania samouszkadzajace się w sytuacjach napięcia emocjonalnego
46
Podatnosć na rozpraszanie uwagi | Rozhamowanie ## Footnote Wykład IV: Zaburzenia osobowości
trudność w koncentracji i skupieniu na zadaniach, uwaga rozpraszana przez bodźce zewnętrzbe, trudności w podtrzymywaniu działań zorientowanych na cel w zakresie planowania i kończenia
47
Skłonność do nadmiernego ryzyka | Rozhamowanie ## Footnote Wykład IV: Zaburzenia osobowości
angażowanie się w działania niebezpieczne, ryzykowne i potencjalnie szkodliwe - niepodtrzebnie i bez względu na konsekwencje, nieuwzględnienie własnych ograniczeń i zabrzeczanie realności zagrożenia dla siebie, lekkomyślne dążenie do celów bez względu na związane z tym ryzyko
48
Sztywny perfekcjonizm | Rozhamowanie ## Footnote Wykład IV: Zaburzenia osobowości
Sztywne dążenie, żeby wszystko było bez zarzutu, doskonałe i bez błędów, dotyczy zarówno działań własnych jak i działań innych, poświęcenie dotrzymywania terminów w imię dbałości o poprawność w każdym szczególe, przekonanie, że istnieje tylko jeden właściwy sposób robienia różnych rzeczy, trudność w zmianie poglądów i/lub punktu widzenia, zaabsorbowanie szczegółami, organizacją i porządkami
49
Psychotyzm vs. klarowność | Psychotyzm ## Footnote Wykład IV: Zaburzenia osobowości
przejawianie szerokiego zakresu kulturowo niesprzyjających, ekscentrycznych lub nietypowych zachowań i procesów poznawczych - dotyczy zarówno przebiegujak i treści
50
Nietypowe przekonania i doświadczenia | Psychotyzm ## Footnote Wykład IV: Zaburzenia osobowości
przekonanie o własnych niezwykłych zdolnościach, utożsamianie myślenia z działaniem, niezwykłe doświadczanie rzeczywistości
51
Biocentryczność | Psychotyzm ## Footnote Wykład IV: Zaburzenia osobowości
osobliwe, niezwykłe lub dziwaczne zachowanie, wygląd i/lub wypowiadanie się, posiadanie dziwnych i nieprzewidywalnych myśli, mówienie rzeczy niezwykłych lub niestosownych
52
Dysregulacja poznawcza i percepcyjna | Psychotyzm ## Footnote Wykład IV: Zaburzenia osobowości
dziwaczne lub niezwykłe procesy myślowe i doświadczenia, mieszanie się stanów świadomości i snu, doświadczanie kontrolowania myśli
53
Rodzaje osobowości ## Footnote Wykład IV: Zaburzenia osobowości
antyspołeczna, unikająca, borderline, narcystyczna, obsesyjno-kompulsyjna, schizotypowa, przez cechę
54
Antyspołeczne ZO
skłonność do manipulacji, oszukiwania, nadmiernego ryzyka, niewrażliwość, wrogość, impulsywność, nieodpowiedzialność Antagonizm + rozhamowanie
55
Unikowe ZO ## Footnote Wykład IV: Zaburzenia osobowości
niepokój, wycofanie, anhedonia, unikanie bliskości Negatywny afekt + izolacja
56
Borderline ## Footnote Wykład IV: Zaburzenia osobowości
impulsywność, skłonność do ryzyka, wrogość, labilność emocjonalna, niepokój, lęk separacyjny, depresyjność Rozhamowanie + negatywny afekt (antagonizm, izolacja)
57
Narcystyczne ## Footnote Wykład IV: Zaburzenia osobowości
wielkościowość, poszukiwanie uwagi Antagonizm
58
Obsesyjno-kompulsyjne ZO ## Footnote Wykład IV: Zaburzenia osobowości
sztywny perfekcjonizm, perseweratywność, unikanie bliskości, ograniczona emocjonalnosć Rozhamowanie + negatywny afekt + izolacja
59
Schizotypowe ZO ## Footnote Wykład IV: Zaburzenia osobowości
dysregulacja poznawcza i percepcyjna, nietypowe doświadczenia i przekonania, ekscentryczność, ograniczona emocjonalność, wycofanie, podejrzliwość Psychotyzm + izolacja (negatywny afekt)
60
Pacjent o tym samym objawie może być zafiksowany na poziomie... ## Footnote Wykład IV: Zaburzenia osobowości
* psychotycznym - przedseparacyjny poziom rozwoju: brak rozróżnienia tego co wewnątrz i na zewnątrz * borderline - diadyczna walka: lęk przed zniszczeniem tożsamości a całkowitą izolacją (traumatyczne porzucenie) * neurotycznym: osiągnięty poziom separacji i indywiduacji (konfliktowość edypalna)
61
Zaburzenia symbiotyczno-psychotyczne (dziwaczno-ekscentryczne) ## Footnote Wykład IV: Zaburzenia osobowości
* osobowość schizoidalna i schizotypowa (dziwaczne, wyalienowane społecznie zachowania, brak potrzeby kontaktu i relacji emocjonalnej z innymi, cechy myślenia dziwacznego, zniekształconego bez urojeń) * osobowość paranoiczna (wzorzec nieufności i podejrzliwości) * osobowość symbiotyczna (wzirzec zależności w relacjach)
62
Zaburzenia borderline (dramatyczno-niekonwencjonalne) ## Footnote Wykład IV: Zaburzenia osobowości
* osobowość borderline (wzorzec impulsywności i niestałości w relacjach międzyludzkich) * osobowość histrioniczna (wzorzec zachowań zdominowany nieadekwatnym i przesadnym emocjonalnym reagowaniem - koncentrowaniem uwagi na sobie) * osobowość narcystyczna (wzorzec emocjonalnego reagowania oparty o samouwielbienie, przecenianie własnej wartości i potrzebę stałego podziwu, brak empatii) * osobowość dyssocjalna/psychopatyczna (wzorzec reakcji bez empatii, lekceważenia i naruszania praw innych - defekt uczuć wyższych)
63
Zaburzenia neurotyczne (unikająco-lękowe) ## Footnote Wykład IV: Zaburzenia osobowości
* osobowość lękowa/unikająca (wzorzec unikania ryzyka i odpowiedzialności) * osobowość anankastyczna (wzorzec dominacji zachowań opartych o porządek, perfekcjonizm i potrzebę stałej kontroli)
64
Diagnostyka ## Footnote Wykład IV: Zaburzenia osobowości
* wywiad psychologiczny i obserwacja symptomów lękowych * psychospołeczna ocena funkcjonowania w relacjach * badanie funkcjonowania emocjonalno-społecznego metodami projekcyjnymmi i kwestionariuszowymi

Psychopatologia II - ćwiczenia i wykłady (19 decks)

Brainscape helps you reach your goals faster, through stronger study habits.
© 2025 Bold Learning Solutions. Terms and Conditions