wirusy Flashcards

1
Q

enzymy wirusa

A

-proteaza
-odwrotna transkryptaza
-replikaza
-czynniki trankskrypcyjne
-bialka interferujace z odpowiedzia odpornosciowa godpodarza
-startery do replikacji wirusowych kw nuklainowych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

wiriony moga zawierac

A

-trna(rotawirusy)
-poliaminy
-kationy na+,k+,zn,mg

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

ktore wirusy maja organelle komorkowe

A

arenawirusy np lassa, junin

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

podzial wirusow

A

-oslonkowe (wrazliwe na detergenty dlatego po ekspozycji myjemy rece woda i mydlem do momentu zastopowania krwawienia, spisujemy protokol, pobieramy krew, oceniamy eskpozycje mala/srednia - na miejscu, wysoka - konsultacje u zakaznego)

-bezoslonkowe (maja dluzszy czas przetrwania i sa oporne na srodki dezynfekujace)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

powinowactwo pneumotropowe

A

grypa

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

powinowactwo dermotropowe

A

herpes

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

powinowactwo neurotropowe

A

wsceiklizna

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

powinowactwo enterotropowe

A

jelitowe - wywoluja zak narzadow wewnetrznych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

pantropowe

A

caly organizm - odra,swinka

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

onkogenne

A

brodawczak

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

dna

A

hsv,vzv,cmv,ebv,hpv,ospra prawdziwa

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

rna

A

coxsackie,wzwa,rinowirus,polio,wskieklizna,rozyczka,odra,swinka,rotawirus,hiv,zika,grypa,sarscov2

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

ortoherpeswirusy latencja podzial +reaktywacja

A

1.rodzina alfa hsv1, hsv2,vzv - neurony
2.beta - hcmv - kom hematopoetyczen
3.gamma - ebv,hhv8 - limf b

reaktywacja: obnizona odpornosc, hormony, stres, promieniowanie sloneczne, zakazenie innymi patogenami, immunosupresja

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

ludzki wirus opryszczki - herpes simplex hsv1/2

A

-wnika przez blone sluzowa/uszkodzona skore
-zakazenie przez kontakt bezposredni, zakazenia okoloporodowe!
-wylega sie 1-26dni (zwykle 6-8)
hsv1 - zak w dziecinstwie
hsv2- kotnakty seksualne
zakzenie hsv1 nie chroni przed hsv2

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

objawy HSV - opryszczka blon sluzowych gardla

A

ZAK PIERWOTNE
OPRYSZCZAK BLON SLUZOWYCH I JAMY USTNEJ/GARDLA
- ostre zap blony sluz dziasel i jamy ustnej (male dzieci, dorosli rzadko) - nagly poczatek, wysoka goraczka, zle samopocczucie, jadlowstret, obrzek, bolesnosc, bolesne pechrzyki/owrzodzenia, powiekszenie wezlow chlonnych
-ostre zap gardla i migdalkow podniebiennych (dorosli hsv1, mozliwe hsv2) - towarzyszace zmiany na narzdach plsciowych, goraczka, bol glowy, zle samopoczucie, pecherzyki pekajace, nadzerki szare i owrzodzenia
-ZAK NAWROTOWE
-opryszczka wargowa (hsv1, rzadziej hsv2) - nawroty 2xroku (nawet co miesiac)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

opryszczak narzadow plsciowychhsv

A

ZAK PIERWOTNE
-ciezki przebieg czesto -hsv1/hsv2
-goraczka, bol glowy i miesni
-u facetow pecherzyki na praciu mosznie, wewnetrznej powierzchni ud
-u bab pecherzyki na warach sromowych, kroczu, wewnetrzenj powierzchni ud, w pochwie, szyjce macicy, odbytnicy
-bol i wydzielina sluzowa z cewki, pochwy, powiekszenie wezlow chlonnych, zab oddawania moczu, ostre zap gardla

ZAK NAWROTOWE
-glownie hsv2 , lagodny/skapoobjawowe
-objawy zwiastunowe
-wykwity pecherzykowe na wargach sromwych, na krocczu - bolesne, na praciu - niebolesne

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

opryszczka skory hsv

A

-wykwity poza twarza i anrzadami pł wystepuja rzadko
-ZANOKCICA OPRYSZCZKOWA - czesto u medykow bez rekawiczek, nagly poczatek, rumien, bol i pecherzyko krosty na opuszczkach palcow
-OPRYSZCZKA ZAPASNIKOW - u sportowcow w dyscyplinach kontaktowych
-WYPRYSK OPRYSZCZKOWY - chorzy na atopowe zap skory, osutka pecherzykowa, znaczne nasilenie zmian –>zagrozenia zycia

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

OPRYSZCZAK ANRZADU WZROKU hsv

A

-wykwity na spojowce,rogowce
-bliznowacenie rogowki —utrata wzroku
-pecherzyki na powiekach

OPRYSZCZKOWE ZAP MOZGU
-po udarze/uszkodzenie bariery krew-mozg
-czynnik ryzyka: leczenie natalizumabem (SM)
-przebieg z zaburzeniami swiadomosci, afazja, dgrgawkami, zmiany osobowsci, zburzenia funkcji poznawczych

OPRYSZCZKOWE ZAP OPON MOZGOWO-RDZENIOWCYH (hsv2)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

diagno HSV1/2 + leczeni +powiklaniae

A

-obraz kliniczny
-identyfikacja:
1.izolacja hsv w hodolwi
2.wykrywanie dna hsv
3.serologia

leczenie:
acyklowir, walacyklowir
p/goraczkowe, p/bolowe jak trzeba

powiklania:
-wtorne bakteryjne/grzybicze zak wykwitow, zak rozsiane (przelyk, oun, pluca, stawy itp)
-zak noworodkow to najczesciej pecherze rozsiane na skorze (rzadko ciezkie ale tez moga byc)

brak szczepien

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

TORCH

A

zak wrodzone
1.toxoplasma gondii
2.others: kila, ospa wietrzna, parwowirus b19, grypa, odra, swinka, hiv, ksztusiec, chlamydioza
3.rubella
4.cmv - czesty
5. herpex simplex - czesty

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

ospa wietrzna vzv

A

-wrota zak: gorne drogi oddech, spojowki
-wysoka zakaznosc
-droga przenoszenia: kropelkowa, kontakt bezposredni, lozysko

OSPA WIETRZNA
bez pbjawow rzadko, po szczepionce lagodnie
objawy zwiastunowe:
-grypopodbne - goraczak,stan podgoraczkowy, zle samopoczucie, bol glowy i miesni, przemijajace zaczerwienienie skory, bol brzucha, biegunka

osutka pecherzykowa:
-swedzi, plamki, grudki z plynem przezroczystym/metnym
-krostki zasychaja i odpadaja
-blizny
-goraczka, powiekszenie wezlow, zap ghardla
-przy uposledzonej odpornosci - wykwity krwotoczne (obraz gwiazdzistego nieba)

rozpoznanie ospy:
-objawy i wywiad
-identyfikacja:
1.bad ser nie nadaja sie do szybkiej diagno
2.osoby zaszczepione: IgM lub 4 wzrost IGg; igg cale zycie
3.PCR - wirusowe DNA VZV
4.antygeny VZV - immunofluoerescencja bezposrednia/zeskrobiny z dna pecherzyka
leczenie: objawowe, codzienna kapiel, powiklane, ciezki przebieg - acyklowir, lek p/goraczkowe,p/bolowe,p/swiadowe

powiklania:
-wtorne bakteryjne zak wykwitow - ropnie, ropowica, posocznica, blizny, ropne zap skory
-zap pluc
-neurologiczne -zap mozdzku, zomr
-zmiany na rogowce - uposledzenie wzroku
-jak ktos jest w grupie ryzyka to gorszy przebieb

zapobiegania:
-szczepienia ochronne
-izolacja chorych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

polpasiec vzv

A

-wrota zak: gorne drogi oddech, spojowki
-wysoka zakaznosc
-droga przenoszenia: kropelkowa, kontakt bezposredni, lozysko

objawy zwiastunowe:
-bol w obrebie jednego dermatonu
-bol ciagly, przerywany, czesty, sporadycczny, piekacy, klujacy, wzywalany przez dotyk
-swiad skory, mrowienie
-3/4dni przed wykrwitami skornymi objawy zwiastunowe
-goraczka, stan podgoraczkowy, zle samopoczucie, bol glowy

osutka w obrebie dermatonu:
-wykwity w skupiskach w obszarze unerwionym przez galezie nerwow
-rzadkie zmiany w obrebie konczyn
-czasem niedowlad

postacie:
-oczny
-uszny
-rozsiany - wykwity na obszarze > 2 dermatony, czasem cala skora z zap pluc, watroby i mozgu
-nawracajacy - moze wskazywac na nowtwor zlosliwy lub zab odpornosci

leczenie: acyklowir, walacyklowir
osoby z immunosupresja - szpital

szczepionki przeciw polspascowi
-shingrix
-zostavax nie ma ich w pl lol

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

CMV cytomegalia

A

-widac go w mikrooskopie
-droga przenoszenia: kropelkowa, plciowa, krwiopochodna, wertykalna (wewnatrzmaciczne, porod, karmieniapiersia)
-czynniki ryzyka: -kontakt z osoba zakazona ktore wydalaja wirusa - domowe, seksualna, przeszczepienie kom krwiotworczych/narzadu os odob z cmv, chorzy z aids

objawy:
-immunokompetetni : bezobjawowo, mononukleoza, goraczka, zmeczenie, zap i powiekszenie wezlow chlonnych, zap gardla i migdalkow, powiekszenie watroby i sledziony

-mononukloeza zakazna - najczestsza postac, lagodniejszy przebieg od ebv
bezobjawowa/lagodne - jak grypa
rzadko powiekszenie sledziony
zap migadlkow
wezly lekkie powiekszenie

-bezobjawowa wiremia: czesto u osob po przeszczepie markery zak: DNA CMV lub antygen pp65, moga wyprzedzac postac narzadowa zakazenia

-zespol cmv: po chemioterapii
wiremia z goraczka
zle samopoczucie,oslabienie
bol miesni is tawow
neutropenia
malopltkowosc
aminotransferazy w gore

-zak przewodu pokarm
mala wiremia/niewykrywalna
-goraczka, bol brzucha, biegunka -czasem krwista
-u osob z nieswoista chorba zap jelit - jak zaostrzenie ibd

-zap watroby

-zap pluc - najczesciej u biorcow pluc i kom krwiotworczych:kaszel, dusznosc, wiremia mala/niewykrywalna

-zap siatkowki: objaw pizzy na dnie oka, rozlegle zap siatkowki z zoltymi wysiekami i krwotokami naczyniowymi –slepoty

-manifestacje naurologiczne: zap mozgu, zespol guillaina i barrego, zespol hornera, neuropatia, porazenie nerwow

-inne: zap miesnia sercowego i osierdzia, zap trzustki, zap nerek, ZUM

diagno:
-serodiagnostyka
-RT-PCR

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

ludzki herpeswirus 6,7,8 HHV

A

-zrodlo zak: ludzie - zakazone bezobjawowo, utajenie
-droga przenoszenia: kropelkowa - czesto w dziecinstwie, seksualna, rzeczy skazone wydzielinami i wydalinami - choroba brudnych rak
-ciezkie zachorowania u osob w pierwszych kilku dniach zycia, starsze osoby, z zaburzeniami odpornosci

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

adenowirusy

A

-lagodne zak ukl oddech, pokarm, moczowego i narzadu wzroku
-niebezpieczen dla noworodkow i osob z uposledzona odpornoscia
-zak najczesciej droga kropelkowa i fekalno oralna
wrota zak: blony sluzowe drog oddech, przewod pokarm, spojowki i rogowki
-jak sie przebedzie zakazenie to mamy odpornosc na dany jeden serootyp, na inne nie

-ZAK UKL ODDECH:
1.ostry zespol grypopodobny -goraczak, niezyt nosa, bol gardla/glowy - najczesciej u dzieci/niemowlat, moze przypominac ksztusiec

2.zap gardla i migdalkow zwykle z goraczak
3.zap ucha srdokowego - u niemowlat
4.zap pluc -dzeci, noworodki, niemowleta
5.ostra choroba oddechowa rekrutow - mlodzi dorosli, goraczka, bol gardla, kaszel, zle samopoczucie, przekrwienie blony sluz nosa, czasem zap pluc

ZAK OKA
-glownie po 12 rż
-nagmienne zap spojowek i rogowki - zima, zaczerwienie spojowek, swiatlowstret, lzawienie, piecenie, skurcz powiek, powiekszenie i tkliwosc wezlow
-przewlekle zap spojowek
-pecherzykowe zap spojowek
-goraczka spojowkowo - gardlowa (goraczak z zap gardla/spojowek) u dzieci najczesciej - tzw basenowe zap spojowek

-ZAK PRZEW POKARM:
ostra biegunka, zap zoladka, jelit

-ZAK DROG MOCZOWO PLCIOWCYH
-krwotoczen zap pecherza moczowego
-bezgoraczki, git cisnienie tetnicze
-ostre zap cewki moczowej
-zap nerek u osob w immunosupresji

-ZAK UKL NERWOWEGO
zap opon MR, mozgu

diagno:
-obraz kliniczny
-wymaz z gardla, spojowek, ofbytu, kal i mocz - immunochromatografia
-serologia:
-antygeny w kale przez immunoenzymatyczen testy lub aglutynacji lateksowej
-immunofluorescencja
-metody molekularne - identyfikacja typu wirusa

leczenie:
-w ciezkich przebiegach: cydofowir, brincidofowir
-obowiazek zglaszania do psse
-nie ma szczepienia

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

adnowirusy u osob z uposledzona odpornoscia

A

-osoby po przeszczepie:
zak obejmuja przeszczepiony narzad

-osoby po przeszczepienie komorek krwiotworczych: najczesciej ciezkie zak ukl oddechowego, jelita grubego, watroby, pecherza

-AIDS

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

parwowrirusy

A

-powazne zak u niemowlat, malych dzieci, z uposledzona odpornoscia
-zak drog oddech, nudnosci, wymioty, biegunka

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

erythrowirus b19 - parwowirus autonomiczny

A

-drogi zak: kropelkowa, przez krew i produkty krwiopochodne, lozysko
-zdrowi ludzie przebieg b/objawowy, lagodne przeziebienie
-objawowe:: rumien zakazny lub zespol grudkowo - krwotoczny “rekawiczek i skarpetek”

ZESPOL GRUDKOWO-KRWOTOCZNY
-objawy zwiastunowe: goraczka, brak laknienia, bol stawow
-osutka i zmiany skorne - obrzek i rumien dloni, i stop z wybrocznyami i plamica krwotoczna
-wykwity na bl sluzowej jamy sutnej

rozpozanie:
-wykrywanie Ab IgM (utrzymuja sie ok 3 miechy)
-Igg w 2 tyg zak pojawiaja i wiele alt sa obecne
-wykrywanie DNA B19 we krwi/szpiku u chorych z uposledzeniem odp - zwykle falszywie ujemny

brak leczenia ew p/goraczkowe

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

poliomawirusy

A

MCV, MCPyV - merkel cell polyomavirus
-wirus dermatotropowy - rak skory
-agresywny
-atakuje kom merkla (czuciowe) - ceblki wlosow
-latwe przenoszenie sie przez kontakt bezposredni
-transmisja droga oddechowa i pokarmowa

JC:
-rzadko objawowy
-u obnozonej odpornosci: leukoencefalopatia, ciezka choroba demienilizacyjna

BK: tak jak jc + przewezenia cewki moccz, zap nerek i pecherza

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
30
Q

papilomawirusy

A

HPV - brodawczak ludzki
zakazenie bezobjawowe, skapoobjawowe
-lagodne zmiany naskorka, blon sluzowych
-przednowotworowe zmiany okolic narzdow plciowych
-nowotworowe zmiany szyjki macicy i odbytu

-rozwoj raka szyjki macicy i sromu—-HPV 16,18, 31, 33,35,45,52,58

-dysplazje klykciny konczyste, brodawki-6,11

diagno:
PCR, RT-PCR
leczenie; zachowawcze i chirurgiczne

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
31
Q

papilomawirusy

A

zmiany rozrostowe:
lagodne brodawki - grupa gamma, v, dziwne u nie ulegaja transformacji nowotworowej

-nawracajaca brodawczokatosc krtani i drog oddechowych

32
Q

pikornawirusy

A

-male, bezotoczkowe
-droga szerzenia: fekalno-oralna
-uwalnianie z kalem i innymi wydzielinami
-wirusy coxsackie A i B:
-dzieci <5rz - wrzodziejace zap jamy stnej i gardla (herpangina)
-dzieci starsze, dorosli - schorzenia grypopodobne - letnia grypa
-choroba bostonska - dlonie, stopy, jama ustna z wypryskami
-coxsackie A - zap miesni, zmiany porazenne, zap mozgu i rdzenia
-coxsackie B - zap opon MR i mozgu (dzieci), zap miesnia sercowego, uszkodzenie szpiku, rozmiekanie mozgu, martwica trzustki, zap watroby

ENTEROWIRUSY
-wirus parecho: zak przewodu pokarm -letnie biegunki u dzieci i niemowlat, drog oddechowych, opon MR

-rinowirusy: droga kropelkowa, przeziebienia

-wzw a

-wirus polio - porazenie dzieciecie, wirusowe zap rogow przednich rdzenia kreg/choroba heinego - medina - szczepionka na nia inaktywowana IPV

33
Q

rabdowirusy

A

wirus wscieklizny
-wirus przenoszony przez sline zakazonego
-wirus obecny w slinie, lzach, moczu, wydzielina drog oddechowych, pmr
-objawy po 2/3 dniach wirusa w slinie
postacie:
1.pobudzeniowa (agresja, nadwrazliwosc na bodzce zewnetrzne)
2.porazenna

zarazenie przez:
-ugryzenie przez chore zwierze
-oslinienie swiezej rany/uszkodzonej skory/bl sluzowej
-nietoperze - droga wziewna podczas pobytu w zasiedlonych przez nie jaskiniach
-jatrogenne

objawy:
hydrofobia
strach przed wiatrem
-mrowienie i bol w miejscu pokasania
rozdraznienie
bol glowy
utrata apetytu
swiatlowstrt
napady szalu
porazenie nerwow

identyfikacja:
-wirus w slinie, pmr, osad moczu, wydzielina nosowo-gardlowa:
-antygeny wirusa - immunifluorescencja bezposrednia, metody immunoenzymatyczne
-RT-PCR (wycinek skory, bioptaty mozgu, pmr, slina, brodawka wlosa)
-bad histologiczne tkanki mozgu - wykrycie cialek negriego
-bad serologiczne - swoiste Ab pojawiaja sie pozno, dopiero po tyg po objawach:
1.wynik dodatni u osob wczesniej nieszczepionych - potwierdzenie choroby
2.osoby szczepione -2 badanie –narastanie miana Ab —wynik dodatni

leczenie:
po wystapieniu obajwow nieuleczalna choroba
mozna jej zapobiegac przez szczepionke

profilaktyka przedekspozycyjna: osoby szczegolnie narazone na kontakt z chorym zwierzeciem (weterynarze, mysliwi, lesniczy, grotolazi, pracownicy zoo, wyjezdzajacy w rejony endemicznego wystepowania)

profilaktyka poekspozycyjna - szczepionka obowiazkowa (5 dawek/0,3,7,14,28) i/lub immunoglobulina odpornosciowa (do 7 dnia od podania 1 dawki szczepionki) – po powierdzonej ekspozcyji lub w przypadku podejrzenia

ciaza nie ejst przeciwskazaniem do prifilaktyki poekspozycyjnej!

34
Q

matonawirusy

A

rubivirus - rozyczka
wrota zak: gorne drogi oddech
zak: droga kropelkowa, kontakt bezposredni z mat zakaznym (wydzielina gornych drog oddech, mocz, krew, kal, lozysko

objawy:
-zwiastunowe: zle samopoczucie, bol glowy i miesni, zap gardla, niezyt nosa, suchy kaszel, zap spojowek - bez swiatlowstretu, wzrost temp ciala, utrata laknienia

-powiekszenie i bolesnosc wezlow karkowych, potylicznych, zausznych
-osutka plamista/plamisto grudkowa
-powiekszenie sledziony, zap gardla, czerwone plamki na podniebieniu, zap watroby

trzeba zglaszac do psse!

35
Q

paramykowirusy

A

-odra
-swinka-
-wirusy ukl oddech:
grypy rzekome
syncytialny
nipah

36
Q

odra

A

-choroba u nieuodpornionych dzieci
-latwo sie szerzy wsrod nieuodpornionych
-matka chorowala lub byla szczepiona–dzieci <6mz nie choruja bo Ab matki je chronia
-zak droga kropelkowa

objawy:
-zwiastunowe: goraczka wysoka, suchy szczekajacy kaszel, niezyt nosa, zap spojowek ze lzawieniem i swiatlowstretem - zaplakana twarz
-plamki koplika - szarobiale plamki z czerwona obwodka na policzkach
-osutka plamisto grudkowa
-jadlowstret, biegunka, powiekszenie wezlow

diagno:
-obraz kliniczny
-serologia: swoiste IGM pojawiaja sie 2/3 dni od czasu wystapienia osutki i zanikaja po 4/5tyg (krew nalezy pobrac >7 od wystapienia osutki -najwieksze stezenie; jezeli ujemny to powtarzamy badanie; rozpoznanie potweirdza 4 krotny wzrost miana IGG w surowicy w osdtepie 4 tygodni, w ostrej fazie choroby i w okresie rekonwalescencji)
-PCR zeby wyizolowac wirusa
-jezeli zaecie oun - to badanie pmr

leczenie:
-objawowe
-izolacja chorych
ciezkie postacie –rybawiryna

powiklania:
-zap ucha srodkowego - utrata sluchu
-biegunka, zap pluc
-ostre zap mozgu - obrzek m
-zaburzenia wzrosku -slepota
-podostre stwardniajace zap mozgu

obowiazek zglaszania do psse! mamy szczepionke

37
Q

swinka

A

-zak droga kropelkowa, kontakt bezposredni, kontakt z zakazonym materialem/przedmiotami
-niektorzy bezobjawowo, objawowo - nagly poczatek, ostry przebieg

objawy:
-zwiastunowe: grypopodbne (1-7 dni przed obrzekiem slinianek)
-zap slianianek przyusznych
-zap opon mr
-zapalenie jadra i najadrza czesto z zomr
-zap jajnika
-zap trzustki
-zap gruczolu krokowego, tarczycy, grasicy, watroby, gruczolu piersiowego

diagno:
-na podstawie wywiadu, obrazu klinicznego
-moga zachorowac osoby zaszczepione
-RT-PCR do izolacji wirusa
-serologia (surowica) - IGM w ostrym okresie choroby i/lub 4> zwiekszenie miana IGG w os=dstepie 2/4 tyg (elisa)
-u zaszczepionych - wzrost IGG, rzadko IgM

leczenie: objawowe, izolacja chorych

38
Q

reowirusy

A

-droga fekalno oralna, brudne rece, zanieczyszczone przedmioty
-najabrdziej podatne na zakazenia dzieci <5rz
-ostre zap zoladka i jelit
objawy:
-goraczka 40stopni, wymioty, biegunka (wodniste, zoltozielone stolce, zwykle bez krwi, utrata laknienia, odwodnienie

39
Q

caliciviridae

A

norowirusy bezotoczkowe
-przez kontakt bezposredni/posredni z zakazona osoba, zywnosc lub woda z norowisrusami, wdychanie norowisrusow w poweitrzu
-grozne dla doroslych, niemowlat i mlodszych dzieci, osoby z innymi chorobami
-czesto zak w srodowiskach zamknietych
objawy:
nudnosci
wymioty
bole brzucha
wodnista biegunka
goraczka
bole glowy
gorsze samopoczucie
dreszcze
bol miesni

40
Q

flaviwirusy

A

wirus kleszczowego zap mozgu
drog zak: ukaszenie zak kleszccza, picie/jedzenie surowego mleka, sera od zak owiec, koz, krow

objawy:
-zwiastunowe: grypopodbne - nudnosci, wymioty, biegunka, do 7 dni sie utrzymuja - samoistne wyleczenie - czasem po kilku d iach git samopoczucia pojawiaja sie objawy zajecia oun
-neuroinfekcja - zomr, zapelnie mozgu, mozdzku, rdzenia kregowego

rozpoznanie: bad biochemiczne PMR, ELISA IGM surowica

41
Q

flaviwirus zika

A

-przenoszone przez komary, droga plciowa, kwiopochodna, prrzesczepienie tkanki/narzadu, wertykalna
objawy:
bezobjawowo, lagodne objawy goraczka, zap spojowek, bole miesni, stawow, zle samopoczucie, bol glowy

42
Q

retrowirusy

A

-hiv - bialakczka kamorkowa T u dorolyshc, zap miesni, choroby reumatologiczne, polineuropatia
-htlvI II - indukcja bialaczki wlochatokomorkowej z limf T
dr zak: z matki na dziecko przez karmienie piersia, podawanie narkotykow, seksualna, transfuzja krwi, przeszczep narzadow

diagno:
-bad markerow serologicznych (elisa)
i molekularnych (PCR)

43
Q

poxwirusy

A

ospra prawdziwa
-ciezka choroba o wysokiej smiertelnosci
objaw:
wysypka na calym ciele w tym samym czasie (po 2/4dniach goraczki), w koncowej fazie choroby krosty pokrywaja sie strupami i powstaja trwale blizny

44
Q

ortomykowirusy

A

ostre zak ukl oddech - grypa

45
Q

koronawirusy

A

lagodne infekcje ukl oddechowego - sars, mers, covid19

46
Q

wirusy hepatotropowe

A

hav, hbv, hcv, hdv, hev, hgv

47
Q

wirusy krwotoczne

A

-ssrna: lassa, machupo, junin, satia, ebola, marburg, hantaan
+ssrna: zika, klaeszczowego zap mozgu, arnaril

48
Q

wirusy onkogenne

A

-dsdna: ebv, ksh, hbv
-ssrna: hcv, htlv-1

49
Q

wirusy neurotropowe

A

-dsdna: hsv, vzv, cmv, ebv, hsv6
-ssdna: wirus kleszczowego zap mozgu, zavhodniego nilu, rocio, zika, non polio enterovirus, ev, wirus wscieklizny

50
Q

wirusy teratogenne

A

cmv, hsv, vzv, parowirus b19, rubella, hcv, coxsackie, dra, hbv

51
Q

wirus Ebstein barr ebv

A

-dro zak: transfuzja zak krwi, szpiku, przesxczepienie zak narzadow, slina

zak latente:
-leukoplakie wlochata
-przewlkele zak ebv u immunokompetentych
-owrzodzenie bloyn sluzowej jamy ustnej, przew pokarm lub skory u osob immunosupresyjnych
-chor limfoproliferacyjne - u osob z niedoborem odpornosci
-mononukloeza: limfocytoza, aspat, alatw gore

nowotwory zlosliwe zwiazane z ebv:
-chloniak hodgkina
-vhloniak burkitta
-bialaczka nk komorkowa
-pozwezlowy chloniak nk/t
-rak nosogardla

52
Q

szczepionka na grype

A

inaktywowana podjedosntkowa, rozszczepione

53
Q

szczepionka hav

A

inaktywowana

54
Q

szczepionka hbv

A

rekombinowana zawierajaca antygen hbs

55
Q

kleszczowe zap mozgu szczepionka

A

inaktywowane

56
Q

szczepionka odra

A

atenuowana

57
Q

szczepionka polio

A

inaktywowana/atenuowana

58
Q

szczepionka rozyczka

A

atenuowana

59
Q

szczepionka swinka

A

atenuowana

60
Q

szczepionka wscieklizna

A

inaaktywowana

61
Q

szczepionka biegunka rotawirusowa

A

atenuowana

62
Q

adenowirus A

A

12,18,31
przewod pokarmowy, ostra biegunka niemowleca

63
Q

adenowirus B

A

3,7,21 ‘drogi oddech, przeziebienie, zap pluc, goraczka gardlowo spojowkowa

11,16,34,35,50,55 uklad moczowy, krwotoczne zap pecherza, oczy, pecherzykowe zap spojowek

14 ukl oddech, zap pluc

64
Q

adenowirus C

A

1,2,5,6 ukl oddech, przeziebienie, zap gardla i migdalkow, zap pluc, uklad pokarm, zap watroby

65
Q

adenowirus D

A

8,9,10,13,15,17,19,22,23,24,26 oczy, nagminne zap spojowek i rogowki

66
Q

adenowirus E

A

4 ukl oddech, przeziebienie, oczy, ostre pecherykowe zap spojowek, zap pluc, ostra choroba oddechowa rekrutow

67
Q

adenowirus F

A

40,41 przewod pokarm, ostra biegunka

68
Q

adenowirus G

A

52 przewod pokarm, ostra biegunka

69
Q

Ig + Igm +

A

swieze zachorowanie

70
Q

ig +igm_

A

nabyta odpornosc - chora w przeszlosci

71
Q

igg- igm+

A

seieze zachorowanie

72
Q

igg- igm-

A

nie ma zakazenie, brak odpornosci

73
Q

diagnostyka grypa

A

 najczęściej testy serologiczne, w których wykrywa się antygeny np. szybkie testy immunochromatyczne lub
immunoenzymatyczne
 ZstatFlu - metoda wykorzystująca aktywność enzymatyczną wirusowej neuraminidazy (wirusy grypy A i B)
do rozkładu substratu, a produkty reakcji są widoczne w postaci niebieskiego precypitatu w okienku
testowym
 potwierdzenie diagnozy przez testy genetyczne
Materiały do diagnostyki grypy to np. wymazy z gardła i nosogardzieli, popłuczyny z gardła, aspirat odessany z
nosowej części gardła, popłuczyny oskrzelowe, PMR, wysięk z ucha środkowego, materiał biopsyjny

74
Q

rozroznienie wirusowego od bakteryjnego

A

-wymaz gardla - szybkie testy kasetkowe
-crp
1. Zakażenie wirusowe - charakterystyczne objawy to kaszel, katar, chrypka, biegunka, bóle mięśniowe, stan
podgorączkowy. Dodatkowo w badaniu obserwuje się wydzielinę śluzową w przewodach nosowych, obrzęk
i zaczerwienienie błony śluzowej gardła, migdałki podniebienne bez nalotów włóknikowych (poza
mononukleozą oraz infekcją adenowirusową), zapalenie spojówek, pęcherzyki i owrzodzenia w obrębie
błony śluzowej jamy ustnej i gardła.
2. Zakażenie bakteryjne (S. pyogenes) - charakterystyczny jest nagły i ostry początek choroby, silny ból gardła,
wysoka gorączka, nudności i wymioty, wiek 5-15 lat. Dodatkowo w badaniu można zaobserwować
zaczerwienienie i obrzęk migdałków podniebiennych, naloty włóknikowe w kryptach migdałków,
powiększone i bolesne węzły chłonne podżuchwowe, wybroczyny na błonie sluzowej podniebienia

obowiazkowe testy przy wzw, covid, grypa, hiv, rsv u dzieci

75
Q

metody laboratoryjne rozpoznanai wirusa

A

-antygeny
-p/ciala igm, igg, iga