wirusy Flashcards

1
Q

enzymy wirusa

A

-proteaza
-odwrotna transkryptaza
-replikaza
-czynniki trankskrypcyjne
-bialka interferujace z odpowiedzia odpornosciowa godpodarza
-startery do replikacji wirusowych kw nuklainowych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

wiriony moga zawierac

A

-trna(rotawirusy)
-poliaminy
-kationy na+,k+,zn,mg

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

ktore wirusy maja organelle komorkowe

A

arenawirusy np lassa, junin

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

podzial wirusow

A

-oslonkowe (wrazliwe na detergenty dlatego po ekspozycji myjemy rece woda i mydlem do momentu zastopowania krwawienia, spisujemy protokol, pobieramy krew, oceniamy eskpozycje mala/srednia - na miejscu, wysoka - konsultacje u zakaznego)

-bezoslonkowe (maja dluzszy czas przetrwania i sa oporne na srodki dezynfekujace)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

powinowactwo pneumotropowe

A

grypa

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

powinowactwo dermotropowe

A

herpes

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

powinowactwo neurotropowe

A

wsceiklizna

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

powinowactwo enterotropowe

A

jelitowe - wywoluja zak narzadow wewnetrznych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

pantropowe

A

caly organizm - odra,swinka

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

onkogenne

A

brodawczak

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

dna

A

hsv,vzv,cmv,ebv,hpv,ospra prawdziwa

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

rna

A

coxsackie,wzwa,rinowirus,polio,wskieklizna,rozyczka,odra,swinka,rotawirus,hiv,zika,grypa,sarscov2

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

ortoherpeswirusy latencja podzial +reaktywacja

A

1.rodzina alfa hsv1, hsv2,vzv - neurony
2.beta - hcmv - kom hematopoetyczen
3.gamma - ebv,hhv8 - limf b

reaktywacja: obnizona odpornosc, hormony, stres, promieniowanie sloneczne, zakazenie innymi patogenami, immunosupresja

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

ludzki wirus opryszczki - herpes simplex hsv1/2

A

-wnika przez blone sluzowa/uszkodzona skore
-zakazenie przez kontakt bezposredni, zakazenia okoloporodowe!
-wylega sie 1-26dni (zwykle 6-8)
hsv1 - zak w dziecinstwie
hsv2- kotnakty seksualne
zakzenie hsv1 nie chroni przed hsv2

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

objawy HSV - opryszczka blon sluzowych gardla

A

ZAK PIERWOTNE
OPRYSZCZAK BLON SLUZOWYCH I JAMY USTNEJ/GARDLA
- ostre zap blony sluz dziasel i jamy ustnej (male dzieci, dorosli rzadko) - nagly poczatek, wysoka goraczka, zle samopocczucie, jadlowstret, obrzek, bolesnosc, bolesne pechrzyki/owrzodzenia, powiekszenie wezlow chlonnych
-ostre zap gardla i migdalkow podniebiennych (dorosli hsv1, mozliwe hsv2) - towarzyszace zmiany na narzdach plsciowych, goraczka, bol glowy, zle samopoczucie, pecherzyki pekajace, nadzerki szare i owrzodzenia
-ZAK NAWROTOWE
-opryszczka wargowa (hsv1, rzadziej hsv2) - nawroty 2xroku (nawet co miesiac)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

opryszczak narzadow plsciowychhsv

A

ZAK PIERWOTNE
-ciezki przebieg czesto -hsv1/hsv2
-goraczka, bol glowy i miesni
-u facetow pecherzyki na praciu mosznie, wewnetrznej powierzchni ud
-u bab pecherzyki na warach sromowych, kroczu, wewnetrzenj powierzchni ud, w pochwie, szyjce macicy, odbytnicy
-bol i wydzielina sluzowa z cewki, pochwy, powiekszenie wezlow chlonnych, zab oddawania moczu, ostre zap gardla

ZAK NAWROTOWE
-glownie hsv2 , lagodny/skapoobjawowe
-objawy zwiastunowe
-wykwity pecherzykowe na wargach sromwych, na krocczu - bolesne, na praciu - niebolesne

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

opryszczka skory hsv

A

-wykwity poza twarza i anrzadami pł wystepuja rzadko
-ZANOKCICA OPRYSZCZKOWA - czesto u medykow bez rekawiczek, nagly poczatek, rumien, bol i pecherzyko krosty na opuszczkach palcow
-OPRYSZCZKA ZAPASNIKOW - u sportowcow w dyscyplinach kontaktowych
-WYPRYSK OPRYSZCZKOWY - chorzy na atopowe zap skory, osutka pecherzykowa, znaczne nasilenie zmian –>zagrozenia zycia

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

OPRYSZCZAK ANRZADU WZROKU hsv

A

-wykwity na spojowce,rogowce
-bliznowacenie rogowki —utrata wzroku
-pecherzyki na powiekach

OPRYSZCZKOWE ZAP MOZGU
-po udarze/uszkodzenie bariery krew-mozg
-czynnik ryzyka: leczenie natalizumabem (SM)
-przebieg z zaburzeniami swiadomosci, afazja, dgrgawkami, zmiany osobowsci, zburzenia funkcji poznawczych

OPRYSZCZKOWE ZAP OPON MOZGOWO-RDZENIOWCYH (hsv2)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

diagno HSV1/2 + leczeni +powiklaniae

A

-obraz kliniczny
-identyfikacja:
1.izolacja hsv w hodolwi
2.wykrywanie dna hsv
3.serologia

leczenie:
acyklowir, walacyklowir
p/goraczkowe, p/bolowe jak trzeba

powiklania:
-wtorne bakteryjne/grzybicze zak wykwitow, zak rozsiane (przelyk, oun, pluca, stawy itp)
-zak noworodkow to najczesciej pecherze rozsiane na skorze (rzadko ciezkie ale tez moga byc)

brak szczepien

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

TORCH

A

zak wrodzone
1.toxoplasma gondii
2.others: kila, ospa wietrzna, parwowirus b19, grypa, odra, swinka, hiv, ksztusiec, chlamydioza
3.rubella
4.cmv - czesty
5. herpex simplex - czesty

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

ospa wietrzna vzv

A

-wrota zak: gorne drogi oddech, spojowki
-wysoka zakaznosc
-droga przenoszenia: kropelkowa, kontakt bezposredni, lozysko

OSPA WIETRZNA
bez pbjawow rzadko, po szczepionce lagodnie
objawy zwiastunowe:
-grypopodbne - goraczak,stan podgoraczkowy, zle samopoczucie, bol glowy i miesni, przemijajace zaczerwienienie skory, bol brzucha, biegunka

osutka pecherzykowa:
-swedzi, plamki, grudki z plynem przezroczystym/metnym
-krostki zasychaja i odpadaja
-blizny
-goraczka, powiekszenie wezlow, zap ghardla
-przy uposledzonej odpornosci - wykwity krwotoczne (obraz gwiazdzistego nieba)

rozpoznanie ospy:
-objawy i wywiad
-identyfikacja:
1.bad ser nie nadaja sie do szybkiej diagno
2.osoby zaszczepione: IgM lub 4 wzrost IGg; igg cale zycie
3.PCR - wirusowe DNA VZV
4.antygeny VZV - immunofluoerescencja bezposrednia/zeskrobiny z dna pecherzyka
leczenie: objawowe, codzienna kapiel, powiklane, ciezki przebieg - acyklowir, lek p/goraczkowe,p/bolowe,p/swiadowe

powiklania:
-wtorne bakteryjne zak wykwitow - ropnie, ropowica, posocznica, blizny, ropne zap skory
-zap pluc
-neurologiczne -zap mozdzku, zomr
-zmiany na rogowce - uposledzenie wzroku
-jak ktos jest w grupie ryzyka to gorszy przebieb

zapobiegania:
-szczepienia ochronne
-izolacja chorych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

polpasiec vzv

A

-wrota zak: gorne drogi oddech, spojowki
-wysoka zakaznosc
-droga przenoszenia: kropelkowa, kontakt bezposredni, lozysko

objawy zwiastunowe:
-bol w obrebie jednego dermatonu
-bol ciagly, przerywany, czesty, sporadycczny, piekacy, klujacy, wzywalany przez dotyk
-swiad skory, mrowienie
-3/4dni przed wykrwitami skornymi objawy zwiastunowe
-goraczka, stan podgoraczkowy, zle samopoczucie, bol glowy

osutka w obrebie dermatonu:
-wykwity w skupiskach w obszarze unerwionym przez galezie nerwow
-rzadkie zmiany w obrebie konczyn
-czasem niedowlad

postacie:
-oczny
-uszny
-rozsiany - wykwity na obszarze > 2 dermatony, czasem cala skora z zap pluc, watroby i mozgu
-nawracajacy - moze wskazywac na nowtwor zlosliwy lub zab odpornosci

leczenie: acyklowir, walacyklowir
osoby z immunosupresja - szpital

szczepionki przeciw polspascowi
-shingrix
-zostavax nie ma ich w pl lol

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

CMV cytomegalia

A

-widac go w mikrooskopie
-droga przenoszenia: kropelkowa, plciowa, krwiopochodna, wertykalna (wewnatrzmaciczne, porod, karmieniapiersia)
-czynniki ryzyka: -kontakt z osoba zakazona ktore wydalaja wirusa - domowe, seksualna, przeszczepienie kom krwiotworczych/narzadu os odob z cmv, chorzy z aids

objawy:
-immunokompetetni : bezobjawowo, mononukleoza, goraczka, zmeczenie, zap i powiekszenie wezlow chlonnych, zap gardla i migdalkow, powiekszenie watroby i sledziony

-mononukloeza zakazna - najczestsza postac, lagodniejszy przebieg od ebv
bezobjawowa/lagodne - jak grypa
rzadko powiekszenie sledziony
zap migadlkow
wezly lekkie powiekszenie

-bezobjawowa wiremia: czesto u osob po przeszczepie markery zak: DNA CMV lub antygen pp65, moga wyprzedzac postac narzadowa zakazenia

-zespol cmv: po chemioterapii
wiremia z goraczka
zle samopoczucie,oslabienie
bol miesni is tawow
neutropenia
malopltkowosc
aminotransferazy w gore

-zak przewodu pokarm
mala wiremia/niewykrywalna
-goraczka, bol brzucha, biegunka -czasem krwista
-u osob z nieswoista chorba zap jelit - jak zaostrzenie ibd

-zap watroby

-zap pluc - najczesciej u biorcow pluc i kom krwiotworczych:kaszel, dusznosc, wiremia mala/niewykrywalna

-zap siatkowki: objaw pizzy na dnie oka, rozlegle zap siatkowki z zoltymi wysiekami i krwotokami naczyniowymi –slepoty

-manifestacje naurologiczne: zap mozgu, zespol guillaina i barrego, zespol hornera, neuropatia, porazenie nerwow

-inne: zap miesnia sercowego i osierdzia, zap trzustki, zap nerek, ZUM

diagno:
-serodiagnostyka
-RT-PCR

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

ludzki herpeswirus 6,7,8 HHV

A

-zrodlo zak: ludzie - zakazone bezobjawowo, utajenie
-droga przenoszenia: kropelkowa - czesto w dziecinstwie, seksualna, rzeczy skazone wydzielinami i wydalinami - choroba brudnych rak
-ciezkie zachorowania u osob w pierwszych kilku dniach zycia, starsze osoby, z zaburzeniami odpornosci

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
adenowirusy
-lagodne zak ukl oddech, pokarm, moczowego i narzadu wzroku -niebezpieczen dla noworodkow i osob z uposledzona odpornoscia -zak najczesciej droga kropelkowa i fekalno oralna wrota zak: blony sluzowe drog oddech, przewod pokarm, spojowki i rogowki -jak sie przebedzie zakazenie to mamy odpornosc na dany jeden serootyp, na inne nie -ZAK UKL ODDECH: 1.ostry zespol grypopodobny -goraczak, niezyt nosa, bol gardla/glowy - najczesciej u dzieci/niemowlat, moze przypominac ksztusiec 2.zap gardla i migdalkow zwykle z goraczak 3.zap ucha srdokowego - u niemowlat 4.zap pluc -dzeci, noworodki, niemowleta 5.ostra choroba oddechowa rekrutow - mlodzi dorosli, goraczka, bol gardla, kaszel, zle samopoczucie, przekrwienie blony sluz nosa, czasem zap pluc ZAK OKA -glownie po 12 rż -nagmienne zap spojowek i rogowki - zima, zaczerwienie spojowek, swiatlowstret, lzawienie, piecenie, skurcz powiek, powiekszenie i tkliwosc wezlow -przewlekle zap spojowek -pecherzykowe zap spojowek -goraczka spojowkowo - gardlowa (goraczak z zap gardla/spojowek) u dzieci najczesciej - tzw basenowe zap spojowek -ZAK PRZEW POKARM: ostra biegunka, zap zoladka, jelit -ZAK DROG MOCZOWO PLCIOWCYH -krwotoczen zap pecherza moczowego -bezgoraczki, git cisnienie tetnicze -ostre zap cewki moczowej -zap nerek u osob w immunosupresji -ZAK UKL NERWOWEGO zap opon MR, mozgu diagno: -obraz kliniczny -wymaz z gardla, spojowek, ofbytu, kal i mocz - immunochromatografia -serologia: -antygeny w kale przez immunoenzymatyczen testy lub aglutynacji lateksowej -immunofluorescencja -metody molekularne - identyfikacja typu wirusa leczenie: -w ciezkich przebiegach: cydofowir, brincidofowir -obowiazek zglaszania do psse -nie ma szczepienia
26
adnowirusy u osob z uposledzona odpornoscia
-osoby po przeszczepie: zak obejmuja przeszczepiony narzad -osoby po przeszczepienie komorek krwiotworczych: najczesciej ciezkie zak ukl oddechowego, jelita grubego, watroby, pecherza -AIDS
27
parwowrirusy
-powazne zak u niemowlat, malych dzieci, z uposledzona odpornoscia -zak drog oddech, nudnosci, wymioty, biegunka
28
erythrowirus b19 - parwowirus autonomiczny
-drogi zak: kropelkowa, przez krew i produkty krwiopochodne, lozysko -zdrowi ludzie przebieg b/objawowy, lagodne przeziebienie -objawowe:: rumien zakazny lub zespol grudkowo - krwotoczny "rekawiczek i skarpetek" ZESPOL GRUDKOWO-KRWOTOCZNY -objawy zwiastunowe: goraczka, brak laknienia, bol stawow -osutka i zmiany skorne - obrzek i rumien dloni, i stop z wybrocznyami i plamica krwotoczna -wykwity na bl sluzowej jamy sutnej rozpozanie: -wykrywanie Ab IgM (utrzymuja sie ok 3 miechy) -Igg w 2 tyg zak pojawiaja i wiele alt sa obecne -wykrywanie DNA B19 we krwi/szpiku u chorych z uposledzeniem odp - zwykle falszywie ujemny brak leczenia ew p/goraczkowe
29
poliomawirusy
MCV, MCPyV - merkel cell polyomavirus -wirus dermatotropowy - rak skory -agresywny -atakuje kom merkla (czuciowe) - ceblki wlosow -latwe przenoszenie sie przez kontakt bezposredni -transmisja droga oddechowa i pokarmowa JC: -rzadko objawowy -u obnozonej odpornosci: leukoencefalopatia, ciezka choroba demienilizacyjna BK: tak jak jc + przewezenia cewki moccz, zap nerek i pecherza
30
papilomawirusy
HPV - brodawczak ludzki zakazenie bezobjawowe, skapoobjawowe -lagodne zmiany naskorka, blon sluzowych -przednowotworowe zmiany okolic narzdow plciowych -nowotworowe zmiany szyjki macicy i odbytu -rozwoj raka szyjki macicy i sromu----HPV 16,18, 31, 33,35,45,52,58 -dysplazje klykciny konczyste, brodawki-6,11 diagno: PCR, RT-PCR leczenie; zachowawcze i chirurgiczne
31
papilomawirusy
zmiany rozrostowe: lagodne brodawki - grupa gamma, v, dziwne u nie ulegaja transformacji nowotworowej -nawracajaca brodawczokatosc krtani i drog oddechowych
32
pikornawirusy
-male, bezotoczkowe -droga szerzenia: fekalno-oralna -uwalnianie z kalem i innymi wydzielinami -wirusy coxsackie A i B: -dzieci <5rz - wrzodziejace zap jamy stnej i gardla (herpangina) -dzieci starsze, dorosli - schorzenia grypopodobne - letnia grypa -choroba bostonska - dlonie, stopy, jama ustna z wypryskami -coxsackie A - zap miesni, zmiany porazenne, zap mozgu i rdzenia -coxsackie B - zap opon MR i mozgu (dzieci), zap miesnia sercowego, uszkodzenie szpiku, rozmiekanie mozgu, martwica trzustki, zap watroby ENTEROWIRUSY -wirus parecho: zak przewodu pokarm -letnie biegunki u dzieci i niemowlat, drog oddechowych, opon MR -rinowirusy: droga kropelkowa, przeziebienia -wzw a -wirus polio - porazenie dzieciecie, wirusowe zap rogow przednich rdzenia kreg/choroba heinego - medina - szczepionka na nia inaktywowana IPV
33
rabdowirusy
wirus wscieklizny -wirus przenoszony przez sline zakazonego -wirus obecny w slinie, lzach, moczu, wydzielina drog oddechowych, pmr -objawy po 2/3 dniach wirusa w slinie postacie: 1.pobudzeniowa (agresja, nadwrazliwosc na bodzce zewnetrzne) 2.porazenna zarazenie przez: -ugryzenie przez chore zwierze -oslinienie swiezej rany/uszkodzonej skory/bl sluzowej -nietoperze - droga wziewna podczas pobytu w zasiedlonych przez nie jaskiniach -jatrogenne objawy: hydrofobia strach przed wiatrem -mrowienie i bol w miejscu pokasania rozdraznienie bol glowy utrata apetytu swiatlowstrt napady szalu porazenie nerwow identyfikacja: -wirus w slinie, pmr, osad moczu, wydzielina nosowo-gardlowa: -antygeny wirusa - immunifluorescencja bezposrednia, metody immunoenzymatyczne -RT-PCR (wycinek skory, bioptaty mozgu, pmr, slina, brodawka wlosa) -bad histologiczne tkanki mozgu - wykrycie cialek negriego -bad serologiczne - swoiste Ab pojawiaja sie pozno, dopiero po tyg po objawach: 1.wynik dodatni u osob wczesniej nieszczepionych - potwierdzenie choroby 2.osoby szczepione -2 badanie --narastanie miana Ab ---wynik dodatni leczenie: po wystapieniu obajwow nieuleczalna choroba mozna jej zapobiegac przez szczepionke profilaktyka przedekspozycyjna: osoby szczegolnie narazone na kontakt z chorym zwierzeciem (weterynarze, mysliwi, lesniczy, grotolazi, pracownicy zoo, wyjezdzajacy w rejony endemicznego wystepowania) profilaktyka poekspozycyjna - szczepionka obowiazkowa (5 dawek/0,3,7,14,28) i/lub immunoglobulina odpornosciowa (do 7 dnia od podania 1 dawki szczepionki) -- po powierdzonej ekspozcyji lub w przypadku podejrzenia ciaza nie ejst przeciwskazaniem do prifilaktyki poekspozycyjnej!
34
matonawirusy
rubivirus - rozyczka wrota zak: gorne drogi oddech zak: droga kropelkowa, kontakt bezposredni z mat zakaznym (wydzielina gornych drog oddech, mocz, krew, kal, lozysko objawy: -zwiastunowe: zle samopoczucie, bol glowy i miesni, zap gardla, niezyt nosa, suchy kaszel, zap spojowek - bez swiatlowstretu, wzrost temp ciala, utrata laknienia -powiekszenie i bolesnosc wezlow karkowych, potylicznych, zausznych -osutka plamista/plamisto grudkowa -powiekszenie sledziony, zap gardla, czerwone plamki na podniebieniu, zap watroby trzeba zglaszac do psse!
35
paramykowirusy
-odra -swinka- -wirusy ukl oddech: grypy rzekome syncytialny nipah
36
odra
-choroba u nieuodpornionych dzieci -latwo sie szerzy wsrod nieuodpornionych -matka chorowala lub byla szczepiona--dzieci <6mz nie choruja bo Ab matki je chronia -zak droga kropelkowa objawy: -zwiastunowe: goraczka wysoka, suchy szczekajacy kaszel, niezyt nosa, zap spojowek ze lzawieniem i swiatlowstretem - zaplakana twarz -plamki koplika - szarobiale plamki z czerwona obwodka na policzkach -osutka plamisto grudkowa -jadlowstret, biegunka, powiekszenie wezlow diagno: -obraz kliniczny -serologia: swoiste IGM pojawiaja sie 2/3 dni od czasu wystapienia osutki i zanikaja po 4/5tyg (krew nalezy pobrac >7 od wystapienia osutki -najwieksze stezenie; jezeli ujemny to powtarzamy badanie; rozpoznanie potweirdza 4 krotny wzrost miana IGG w surowicy w osdtepie 4 tygodni, w ostrej fazie choroby i w okresie rekonwalescencji) -PCR zeby wyizolowac wirusa -jezeli zaecie oun - to badanie pmr leczenie: -objawowe -izolacja chorych ciezkie postacie --rybawiryna powiklania: -zap ucha srodkowego - utrata sluchu -biegunka, zap pluc -ostre zap mozgu - obrzek m -zaburzenia wzrosku -slepota -podostre stwardniajace zap mozgu obowiazek zglaszania do psse! mamy szczepionke
37
swinka
-zak droga kropelkowa, kontakt bezposredni, kontakt z zakazonym materialem/przedmiotami -niektorzy bezobjawowo, objawowo - nagly poczatek, ostry przebieg objawy: -zwiastunowe: grypopodbne (1-7 dni przed obrzekiem slinianek) -zap slianianek przyusznych -zap opon mr -zapalenie jadra i najadrza czesto z zomr -zap jajnika -zap trzustki -zap gruczolu krokowego, tarczycy, grasicy, watroby, gruczolu piersiowego diagno: -na podstawie wywiadu, obrazu klinicznego -moga zachorowac osoby zaszczepione -RT-PCR do izolacji wirusa -serologia (surowica) - IGM w ostrym okresie choroby i/lub 4> zwiekszenie miana IGG w os=dstepie 2/4 tyg (elisa) -u zaszczepionych - wzrost IGG, rzadko IgM leczenie: objawowe, izolacja chorych
38
reowirusy
-droga fekalno oralna, brudne rece, zanieczyszczone przedmioty -najabrdziej podatne na zakazenia dzieci <5rz -ostre zap zoladka i jelit objawy: -goraczka 40stopni, wymioty, biegunka (wodniste, zoltozielone stolce, zwykle bez krwi, utrata laknienia, odwodnienie
39
caliciviridae
norowirusy bezotoczkowe -przez kontakt bezposredni/posredni z zakazona osoba, zywnosc lub woda z norowisrusami, wdychanie norowisrusow w poweitrzu -grozne dla doroslych, niemowlat i mlodszych dzieci, osoby z innymi chorobami -czesto zak w srodowiskach zamknietych objawy: nudnosci wymioty bole brzucha wodnista biegunka goraczka bole glowy gorsze samopoczucie dreszcze bol miesni
40
flaviwirusy
wirus kleszczowego zap mozgu drog zak: ukaszenie zak kleszccza, picie/jedzenie surowego mleka, sera od zak owiec, koz, krow objawy: -zwiastunowe: grypopodbne - nudnosci, wymioty, biegunka, do 7 dni sie utrzymuja - samoistne wyleczenie - czasem po kilku d iach git samopoczucia pojawiaja sie objawy zajecia oun -neuroinfekcja - zomr, zapelnie mozgu, mozdzku, rdzenia kregowego rozpoznanie: bad biochemiczne PMR, ELISA IGM surowica
41
flaviwirus zika
-przenoszone przez komary, droga plciowa, kwiopochodna, prrzesczepienie tkanki/narzadu, wertykalna objawy: bezobjawowo, lagodne objawy goraczka, zap spojowek, bole miesni, stawow, zle samopoczucie, bol glowy
42
retrowirusy
-hiv - bialakczka kamorkowa T u dorolyshc, zap miesni, choroby reumatologiczne, polineuropatia -htlvI II - indukcja bialaczki wlochatokomorkowej z limf T dr zak: z matki na dziecko przez karmienie piersia, podawanie narkotykow, seksualna, transfuzja krwi, przeszczep narzadow diagno: -bad markerow serologicznych (elisa) i molekularnych (PCR)
43
poxwirusy
ospra prawdziwa -ciezka choroba o wysokiej smiertelnosci objaw: wysypka na calym ciele w tym samym czasie (po 2/4dniach goraczki), w koncowej fazie choroby krosty pokrywaja sie strupami i powstaja trwale blizny
44
ortomykowirusy
ostre zak ukl oddech - grypa
45
koronawirusy
lagodne infekcje ukl oddechowego - sars, mers, covid19
46
wirusy hepatotropowe
hav, hbv, hcv, hdv, hev, hgv
47
wirusy krwotoczne
-ssrna: lassa, machupo, junin, satia, ebola, marburg, hantaan +ssrna: zika, klaeszczowego zap mozgu, arnaril
48
wirusy onkogenne
-dsdna: ebv, ksh, hbv -ssrna: hcv, htlv-1
49
wirusy neurotropowe
-dsdna: hsv, vzv, cmv, ebv, hsv6 -ssdna: wirus kleszczowego zap mozgu, zavhodniego nilu, rocio, zika, non polio enterovirus, ev, wirus wscieklizny
50
wirusy teratogenne
cmv, hsv, vzv, parowirus b19, rubella, hcv, coxsackie, dra, hbv
51
wirus Ebstein barr ebv
-dro zak: transfuzja zak krwi, szpiku, przesxczepienie zak narzadow, slina zak latente: -leukoplakie wlochata -przewlkele zak ebv u immunokompetentych -owrzodzenie bloyn sluzowej jamy ustnej, przew pokarm lub skory u osob immunosupresyjnych -chor limfoproliferacyjne - u osob z niedoborem odpornosci -mononukloeza: limfocytoza, aspat, alatw gore nowotwory zlosliwe zwiazane z ebv: -chloniak hodgkina -vhloniak burkitta -bialaczka nk komorkowa -pozwezlowy chloniak nk/t -rak nosogardla
52
szczepionka na grype
inaktywowana podjedosntkowa, rozszczepione
53
szczepionka hav
inaktywowana
54
szczepionka hbv
rekombinowana zawierajaca antygen hbs
55
kleszczowe zap mozgu szczepionka
inaktywowane
56
szczepionka odra
atenuowana
57
szczepionka polio
inaktywowana/atenuowana
58
szczepionka rozyczka
atenuowana
59
szczepionka swinka
atenuowana
60
szczepionka wscieklizna
inaaktywowana
61
szczepionka biegunka rotawirusowa
atenuowana
62
adenowirus A
12,18,31 przewod pokarmowy, ostra biegunka niemowleca
63
adenowirus B
3,7,21 'drogi oddech, przeziebienie, zap pluc, goraczka gardlowo spojowkowa 11,16,34,35,50,55 uklad moczowy, krwotoczne zap pecherza, oczy, pecherzykowe zap spojowek 14 ukl oddech, zap pluc
64
adenowirus C
1,2,5,6 ukl oddech, przeziebienie, zap gardla i migdalkow, zap pluc, uklad pokarm, zap watroby
65
adenowirus D
8,9,10,13,15,17,19,22,23,24,26 oczy, nagminne zap spojowek i rogowki
66
adenowirus E
4 ukl oddech, przeziebienie, oczy, ostre pecherykowe zap spojowek, zap pluc, ostra choroba oddechowa rekrutow
67
adenowirus F
40,41 przewod pokarm, ostra biegunka
68
adenowirus G
52 przewod pokarm, ostra biegunka
69
Ig + Igm +
swieze zachorowanie
70
ig +igm_
nabyta odpornosc - chora w przeszlosci
71
igg- igm+
seieze zachorowanie
72
igg- igm-
nie ma zakazenie, brak odpornosci
73
diagnostyka grypa
 najczęściej testy serologiczne, w których wykrywa się antygeny np. szybkie testy immunochromatyczne lub immunoenzymatyczne  ZstatFlu - metoda wykorzystująca aktywność enzymatyczną wirusowej neuraminidazy (wirusy grypy A i B) do rozkładu substratu, a produkty reakcji są widoczne w postaci niebieskiego precypitatu w okienku testowym  potwierdzenie diagnozy przez testy genetyczne Materiały do diagnostyki grypy to np. wymazy z gardła i nosogardzieli, popłuczyny z gardła, aspirat odessany z nosowej części gardła, popłuczyny oskrzelowe, PMR, wysięk z ucha środkowego, materiał biopsyjny
74
rozroznienie wirusowego od bakteryjnego
-wymaz gardla - szybkie testy kasetkowe -crp 1. Zakażenie wirusowe - charakterystyczne objawy to kaszel, katar, chrypka, biegunka, bóle mięśniowe, stan podgorączkowy. Dodatkowo w badaniu obserwuje się wydzielinę śluzową w przewodach nosowych, obrzęk i zaczerwienienie błony śluzowej gardła, migdałki podniebienne bez nalotów włóknikowych (poza mononukleozą oraz infekcją adenowirusową), zapalenie spojówek, pęcherzyki i owrzodzenia w obrębie błony śluzowej jamy ustnej i gardła. 2. Zakażenie bakteryjne (S. pyogenes) - charakterystyczny jest nagły i ostry początek choroby, silny ból gardła, wysoka gorączka, nudności i wymioty, wiek 5-15 lat. Dodatkowo w badaniu można zaobserwować zaczerwienienie i obrzęk migdałków podniebiennych, naloty włóknikowe w kryptach migdałków, powiększone i bolesne węzły chłonne podżuchwowe, wybroczyny na błonie sluzowej podniebienia obowiazkowe testy przy wzw, covid, grypa, hiv, rsv u dzieci
75
metody laboratoryjne rozpoznanai wirusa
-antygeny -p/ciala igm, igg, iga