lololol Flashcards
BIEGUNKI WIRUSOWE
rotawirusy, norowirusy, sapowirusy, adenowirusy jelitowe
o rotawirusy – głównie u dzieci, płynne liczne stolce ze śluzem bez krwi i leukocytow, wymioty, gorączka
o norowirusy – niebakteryjne zakażenie żołądka i jelit, wymioty, biegunka, ból brzucha, gorączka
- zakażenia głównie w skupiskach – przedszkola, szpitale, u podróżnych, personel medyczny
— Diagnostyka:
o ELISA – wykrywanie antygenów wirusa w kale
o RT-PCR – wykrywanie genomu wirusa
— Leczenie: probiotyki, smektyny, leki hamujące wytwarzanie soku jelitowego,
o dla dorosłych – leki hamujące motorykę przewodu pokarmowego – Loperamid
o leki przeciwgorączkowe, przeciwskurczowe
o właściwe nawadnianie i odżywianie
BIEGUNKA ABSORPCYJNA (zapalna)
zaburzenia czynnościowe jelit wynikają ze zmian strukturalnych nabłonka przez
bakterie lub ich toksyny (może prowadzić do kwasicy metabolicznej)
— skąpe, częste stolce
— krew, śluz, ropa
— większe napięcie powłok brzusznych
— Salmonella, Shigella, Campylobacter, Yersinia, E.coli, wirusy, pasożyty
biEGUNKA SEKRECYJNA (niezapalna)
enterotoksyny, zaburzone wchłanianie wody w jelicie z nadmiernym
wydzielaniem wody i chlorków do światła à w jelicie gromadzi się nadmiar wody co wzmaga perystaltykę
— obfite, wodniste stolce
— bez krwi, śluzu, ropy
— brak gorączki
— Vibrio cholerae, S. Aureus, C. perfringens, rotawirus
grzybice oportunistyczne à zakażenia inwazyjne
– Candida, Cryptococcus, Aspergillus, Mucor, Rhizopus
— wywołują grzybice narządowe głębokie
— jeżeli dostaną się do krwi wywołują FUNGEMIĘ
— zakażenia w grupach ryzyka: antybiotykoterapia, głębokie niedobory odporności, ogólnodziałające leki
przeciwgrzybicze w grzybicach powierzchownych, immunosupresja, starszy wiek
— Diagnostyka (szybkie testy) – wykrywanie antygenów ścian komórkowych
o 1,3-B-D-glukan – wykrycie Candida, Aspergillus, Fusarium
o mannan, p/ciała antymannanowe, połączenie – Candida
o galaktomannan – Aspergillus
o glukuronoksylomannan – Cryptococcus
o PCR
- CANDIDA
— bezobjawowa kolonizacja = fungemia
— zakażenia powierzchowne – zakażenia błon śluzowych, kandydoza pieluszkowa, drożdżyca paznokci
— zakażenia ran oparzeniowych/miejsca operowanego
— zakażenia inwazyjne
o KANDYDEMIA – grzybica ustrojowa (odcewnikowa, zakażenia endogenne, przy spadku odporności – na
OIOM, chirurgii, onkologii)
o KANDYDOZA NARZĄDOWA – przęłyk, wątroba, śledziona, OUN, płuca, ukł. moczowy
o KANDYDOZA ROZSIANA – wieloogniskowa, późna faza fungemii
— Diagnostyka:
o hodowla na podłożu SABOURAUDA
o wykrywanie za pomocą Mannanu
o test filamentacji do rozróżniania gatunków
- APSERGILLUS
— w ziemi, kompoście, rozkładających się roślinach, farby, środki odkażające
— grzyby przleśniowe wywołujące ASPERGILLOZĘ
o wzrost w uszkodzeniach płuc – jamy pogruźlicze, jamy po ropniu płuc, zatoki przynosowe, jama ucha à
grzybniak kropidlakowy
o alergiczna aspergilloza oskrzelowo-płucna
o inwazja narządowa à zapalenie płuc, martwica tkanek
— Diagnostyka:
o RTG/TK klatki piersiowej
o serologia
o badanie poziomu IgE
o hodowla
— Leczenie: Amfoterycyna B, Itrakonazol, Worikonazol
o grzybniak à torakochirurgia
o reakcja alergiczna – odczulanie
o leczyć należy w warunkach izolacji
- TRICHOPHYTON, MICROSPORUM, EPIDERMOPHYTON – dermatofity
— grzybice stóp, dłoni, tułowia, paznokci, skóry gładkiej i skóry owłosionej głowy
— grupy ryzyka: antybiotykoterapia, ciąża, antykoncepcja hormonalna, niedpowiednia odzież i obuwie, duża
wilgotność skóry, brak higieny osobistej, obniżona odporność
— Diagnostyka dermatofitoz:
o pobranie inwazyjne materiału (zeskrobiny, opiłki paznokcia)
o preparat bezpośredni/ pośredni
— Jak przesyłać materiał:
o 4oC
o możliwe przechowywanie w temperaturze pokojowej – posiewy krwi, PMR na podłożach płynnych,
wymazy na podłożach transportowych
o nie schładzać materiałów w kierunku dermatomykoz
- PNEUMOCYSTIS JIROVECII
— PNEUMOCYSTOZOWE ZAPALENIE PŁUC – dotyka osób z immunosupresją, występuje ciężki, nie do zatrzymania
kaszel, (śródmiąższowe zapalenie płuc)
— Materiał: plwiocina, wymaz spod nagłośni
— Diagnostyka:
o RTG płuc – obraz mlecznej szyby
o serologia – ELISA, immunofluorescencja pośrednia
o genetyka
o nie stosować hodowli – grzyb rozwija się tylko w pęcherzykach płucnych
— Leczenie: Trimetoprim i Sulfametoksazol
— Pacjentom z HIV lub innym głębokim upośledzeniem odporności podaje się profilaktycznie antybiotyki do czasu
odbudowy prawidłowych parametrów immunologicznych
- CRYPTOCOCCUS NEOFORMANS
— w odchodach gołębi
— zakażenia u osób z głębokim niedoborem odporności
— KRYPTOKOKOZY – postać płucna, rozsiana, ZOMR, postać oczna, skórna, kostna
o może być pierwszym objawem AIDS
— Materiał do badań: PMR, bioptat, mocz
— Diagnostyka:
o badanie PMR – leukocytoza
o hodowla
o odczyn lateksowy
o immunofluorescencja bezpośrednia
o immunofluorescencja pośrednia - przeciwciał
44.FUSARIUM
— grzyby pleśniowe
— powodują zakażenia szpitalne u osób z dużym niedoborem odporności (nowotwory krwi, chemioterapia,
transplantacja)
— FUSARIOZY
o niedobory: zakażenia powierzchowne, gorączka, ropnie mózgu, zapalenia otrzewnej, szpiku, kości
o prawidłowa odporność: zakażenia skóry, wału paznokciowego, rogówki
o dostaje się przez uszkodzoną skórę, drogi oddechowe, układ pokarmow
- HELICOBACTER PYLORI
— przewlekłe zapalenie błony śłuzowej żołądka
— choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy
— czynnik ryzyka chłoniaka/ raka żołądka
— Diagnostyka:
o metody inwazyjne:
§ bezpośredni test ureazowy
§ testy molekularne
§ histologia
o metody nieinwazyjne:
§ ureazowy test oddechowy
§ ELISA – antygen w kale i serodiagnostyka
o posiew na agar z krwią/ czekoladowy, inkubacja 6 dni w 37 stopniach
— Leczenie: Amoksycylina, Klarytromycyna, Metronidazol, Tetracyklina + IPP – terapia wielolekowa
- CAMPYLOBACTER
— najczęściej chorują dzieci <2 r.ż. – kontakt ze środowiskiem i zwierzętami
— BIEGUNKA ABSORPCYJNA (zapalna) – stolec z krwią i ropą
— Postacie zakażeń:
o ostre zapalenie żołądkowo-jelitowe – biegunka wodno-śluzowa (z krwią)
o postać ogólna – bakteriemia, ZOMR (przy spadku odporności)
o zespół Guilaina-Barrego – ostre wielokorzeniowe zapalenie demielinizacyjne
— Leczenie: zazwyczaj nie wymaga antybiotyku, odpowiednie nawodnienie
o gdy biegunka >1 tydzień, gorączka, krew w stolcu, pałeczki we krwi, objawy gastryczne u osób z
niedoborami odporności lub kobiet w ciąży à Erytromycyna, Azytromycyn
41.SHIGELLA
— czerwonka bakteryjna
— OSTRY NIEŻYT ŻOŁĄDKOWO-JELITOWY (wnikają do komórek M, prowadzą do owrzodzeń jelita grubego)
o do zakażenia wystarczy małą dawka – bakterie nie giną w kwaśnej treści żołądkowej
o choroba brudnych rąk
o krwawa biegunka z ropą, gorączka, skurcze brzuch
40.SALMONELLA
— Salmonella Typhi – dur brzuszny
o zanieczyszczona woda
o może lokalizować się w pęcherzyku żółciowym
o wysoka gorączka, dreszcze, biegunki
— Salmonella Paratyphi – dur rzekomy
— inne – salmonellozy
o skorupki jaj, drób, produkty nie poddane obróbce chemicznej
o biegunki, zatrucia pokarmowe, gorączka, wymioty, nudności, bóle mięśni i stawów
— salmonnella idzie do jelita cienkiego à wnika do kępek Peyera i enterocytów à do krwioobiegu (BAKTERIEMIA)
à znowu do jelita niszcząc je à perforacja
— Materiał do badań: krew – 1 okres infekcji, kał – 2-3 tydzień zakażenia
— Diagnostyka:
o hodowla – identyfikacja
o posiew krwi – bulion z żółcią, MacConkeya (podczas bakteriemii)
o serologia – odczyn Widala, ELISA
— Leczenie: Ciprofloksacyna (dur), nawadnianie, loperamid, Ciprofloksacyna, Lewofloksacyna, Azytromycyna
(salmonellozy
39.YERSINIA ENTEROCOLITICA
— zapalenie żołądka i jelit à spożycie zanieczyszczonej żywności/ wody
o inkubacja à biegunka, gorączka, ból brzucha
o zakażenie przewlekłe obejmujące końcowy odcinek jelita krętego à zespół pseudowyrostkowy
— Postacie jersiniozy
o postać jelitowa – zapalenie jelit, jelita cienkiego i okrężnicy
o postać pseudowyrostkowa
o postać posocznicowa
o postacie pozajelitowe – ZOMR, zapalenie płuc, ZUM, zapalenie kości, szpiku, ropnie
o rumień guzowaty
o postacie stawowe
— Diagnostyka:
o posiew szczepu na podłoże CR-MOX z czerwienią Kongo i szczawianem magnezu
o serodiagnostyka – immunofluorescencja pośrednia, ELISA
- ESHERICHIA COLI
— zakażenie przez wołowinę, niepasteryzowane mleko, owoce, warzywa zanieczyszczone odchodami
— zakażenia przewodu pokarmowego (prowadzą do zapalenia żołądka i jelit)
o wymioty, biegunka, gorączka, bóle głowy, bóle brzucha, krwawe stolce
o EPEC – enteropatogenne (przewlekłe biegunki niemowląt, wodniste biegunki,wymioty)
o ETEC – enterotoksykogenne (biegunka podróżnych, wodnista biegunka, wymioty, skurcze brzucha)
o EAEC – enteroagregacyjne (biegunka niemowląt w krajach rozwijającyh się, przewlekła wodnista
biegunka z odwodnieniem)
o EHEC – enterokrwotoczne (krwawa biegunka à zespół hemolityczno-mocznicowy)
o EIEC – enteroinwazyjne (wodniste biegunki, ale może rozwinąć się w postać czerwonki)
— ZOMR – szczep K1, posiada otoczkę antyfagocytarną
— inne: ZUM, zapalenie pęcherza miesiąca miodowego, zespół hemolityczno-mocznicowy
— Diagnostyka:
o izolacja E.coli z kału pacjenta (tkanki, krwi, moczu)
o hodowla na podłożu MacConkeya
o PCR
o hybrydyzacja na mikromacierzy – wykrywanie czynników zjadliwości
— Leczenie: nie podawać antybiotyki à inaczej zabicie bakterii i wzrost uwalniania toksyn
o nie podawać środków zmniejszających motorykę przewodu pokarmowego
o tylko leczenie objawowe
- MORAXELLA CATARRHALIS
— mikroflora fizjologiczna górnych dróg oddechowych
— zakażenia w niedoborach odporności, skrajne grupy wiekowe, zmiany obturacyjne
— wytwarzają beta-laktamazę
— ZAKAŻENIA GÓRNYCH I DOLNYCH DRÓG ODDECHOWYCH
— Leczenie: Penicyliny z inhibitorami, Cefalosporyny II, III, IV gen., Makrolidy, Tetracykliny, Fluorochinolony,
Kotrimoksazo
36.KLEBSIELLA PNEUMONIAE
— PIERWOTNE SZPITALNE I POZASZPITALNE PŁATOWE ZAPALENIE PŁUC
— inne: posocznica, ropnie płuc, ZUM, zapalenie zatok, ucha, ZOMR, epidemiczna biegunka
— Materiał do badań: mocz, plwocina, kał, bioptaty
— Diagnostyka: posiew na podłoże MacConkeya (fermentują laktozę)
— Leczenie: Cefalosporyny, Fluorochinolony
o ale oporne na większość leków przeciwbakteryjnych, należy określić oporność
35.ACINETOBACTER
— zakażenia dróg oddechowych, ZUM, zakażenia ran i skóry, zakażenia oka, sepsa
o narazeni: leczenie antybiotykami o szerokim spektrum, zabiegi chirurgiczne, sztuczna wentylacja
— Diagnostyka: posiew i serodiagnostyka (odczyn Widala)
— Leczenie: Kolistyna, Sulbaktam (ale on występuje tylko w połączeniu z Ampicyliną), cefidekorol, imipenem, ceftazydym w polaczeniu z aminoglikozydami
34.STENOTROPHOMONAS MALTOPHILIA
— zakażenia szpitalne u osób z niedoborami odporności
o bakteriemie, zapalenia płuc
o zanieczyszczone cewniki, aparaty do wentylacji, roztwory dezynfekcyjne
— Diagnostyka: posiew i serodiagnostyka (odczyn Widala)
— Leczenie: Trimetoprim i Sulfametoksazol
- PSEUDOMONAS AERUGINOSA (pałeczka ropy błękitnej)
— zakażenia wewnątrzszpitalne
— zakażenia dolnych dróg oddechowych, ZUM, zakażenia skóry i tkanek miękkich, zakażenia ucha, oka, zakażenie
kości i szpiku, zapalenie wsierdzia, bakteriemie
— Diagnostyka: posiew mikrobiologiczny na agarze, agarze z krwią lub podłożu MacConkey’a (niebieskozielony
pigment, słodkawy zapach)
o identyfikacja bakterii przez barwienie metodą Grama, niezdolność do fermentacji laktozy, zdolność do
wzrostu w 42oC
o na podłożu z krwią wykazuje właściwości hemolityczne
— Leczenie: terapia skojarzona: Aminoglikozyd (Gentamycyna, Amikacyna, Tobramycyna), Beta-laktamy,
Fluorochinolony, (Karbapenemy, Polimyksyny)
o leczenie najlepeij Aminoglikozydem bo najtaniej wyjdzie, ucho przemywać Octaniseptem
- LEGIONELLA PNEUMOPHILIA
— zakażenie przez wodę, kanalizacje, baseny, klimatyzacje
— CHOROBA LEGIONISTÓW – ciężkie zapalenie płuc à DIC, sepsa, ropnie okołonarządowe
o postępuje szybko i prowadzi do ostrej niewydolności oddechowej
— gorączka Pontiac – objawy grypopodobne
— Materiał do badań: mocz
— Diagnostyka:
o immunochromatografia
o biologia molekularna
o hodowla
— Leczenie: erytromycyna, azytromycyna, klarytromycyna
alternstywnie: cipro,lewofloksacyna
zjadliwosc: cytotoksyny, unikanie lizosom-fagosom
- BORTADELLA PERTUSSIS
— KRZTUSIEC – wysoka zakaźność drogą kropelkową, szczególnie po kontakcie z chorym
o I faza – kaszel nocny, zapalenie gardła
o II faza – ciężkie napady kaszlu
o faza zdrowienia
o powikłania: zapalenie płuc, bezdech, uszkodzenia mózgu
— Diagnostyka: serologia – przeciwciała IgA, IgG, IgM
o morfologia krwi obwodowej – limfocytoza
— Leczenie: Azytromycyna, Klarytromycyna, Erytromycyna (w ciągu 3 ty. od narażenia)
— Szczepionka 3w1
— KRZTUSIEC – wysoka zakaźność drogą kropelkową, szczególnie po kontakcie z chorym
o I faza – kaszel nocny, zapalenie gardła
o II faza – ciężkie napady kaszlu
o faza zdrowienia
o powikłania: zapalenie płuc, bezdech, uszkodzenia mózgu
— Diagnostyka: serologia – przeciwciała IgA, IgG, IgM
o morfologia krwi obwodowej – limfocytoza
— Leczenie: Azytromycyna, Klarytromycyna, Erytromycyna (w ciągu 3 ty. od narażenia)
— Szczepionka 3w1
30.COXIELLA BURNETII
— GORĄCZKA Q – z mleka, moczu, kału, mięsa zakażonych zwierząt
o subklinicznie, z objawami grypopodobnymi lub jako postać ostra (gorączka, ATYPOWE ZAPALENIE PŁUC,
zapalenie wątroby, wsierdzia, objawy neurologiczne)
— Diagnostyka:
o immunofluorescencja pośrednia
o PCR
— Leczenie: Doksycyklina
o w zakażeniach przewlekłych – Doksycyklina + Hydrochlorotiazyd
o 3 lata leczenia: Doksycyklina + Rifampicyn
