kapnofilne Flashcards

1
Q

kiła (syphilis)

A

Treponema pallidum subsp. pallidum
moze byc:
-nabyta
-wrodzona
Nabyta:
wczesna:
-1okres: wrzod twardy (huntera,zmiana pierwotna -moze zniknac)
-2okres: osutka plamisto-grudkowa
-wczesna utajona
późna:
-pozna utajona
-3okres: (OUN,sercowo-naczyniowa,kilakowa: skory, bl sluzowych, ukl kostny, narzady wewnetrzne)

wrodzona: –nigdy nie wystepuje objaw pierwotny (wrzod!)
-wczesna: najczesciej po przyjsciu noworodka na swiat nie ma odchylen, objawy pojawiaja sie w ciagu 4 -10 tyg od porodu
-pozna: objawy po ukonczeniu 2 rż

objawy wrodzonej: osutka, zeby hutchinsona, nos siodelkowaty

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

rozpoznawanie kiły

A

-wywiad
-objawy
-bad lab:
bezposrednie: wykrywanie zywych kretkow, umozliwia pewnw rozpoznanie
posrednie: wykrywanie p/ciał
umozliwia prawdopobne rozpoznanie.
zaden odczyn nie da rady zroznicowac kily i kretkowic niewenerycznych/endemicznej kily, malinicy, pinty

wykrywanie kretka bladego:
-bad mikroskopowe w ciemnym polu widzenia: wydzielina z dna owrzodzenia lub ze zmian skornych, jedyna metoda w kile surowiczo-ujemnej
-pcr: najlepsza metoda do zmian w jamie ustnej i innych okoliocach gdzie znajduja sie kretki saprotifyczne
-immunofluorescencja bezposrednia
-met histochemiczne/immunohistochem

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

rozpoznawanie kiły

A

-wywiad
-objawy
-bad lab:
bezposrednie: wykrywanie zywych kretkow, umozliwia pewnw rozpoznanie
posrednie: wykrywanie p/ciał
umozliwia prawdopobne rozpoznanie.
zaden odczyn nie da rady zroznicowac kily i kretkowic niewenerycznych/endemicznej kily, malinicy, pinty

wykrywanie kretka bladego:
-bad mikroskopowe w ciemnym polu widzenia: wydzielina z dna owrzodzenia lub ze zmian skornych, jedyna metoda w kile surowiczo-ujemnej
-pcr: najlepsza metoda do zmian w jamie ustnej i innych okoliocach gdzie znajduja sie kretki saprotifyczne
-immunofluorescencja bezposrednia
-met histochemiczne/immunohistochem

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

serologia kily

A

odczyny kardiolipinowe, NIESWOISTE, KLASYCZNE:
► VDRL (Venereal Disease Research Laboratory)
► RPR (Rapid Plasma Reagin Card)
► TRUST (Toluidyne Red Unheated Serum Test)

odczyny kretkowe, swoiste:
► FTA - Test immunofluorescencji pośredniej
► FTA-ABS (Fluorescent Treponemal Antibody Absorbtion test)
► TPHA (Treponema Pallidum Haemagglutination Assay)
► TPI (Treponema Pallidum lmmobilization test)
► EIA

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

serologia kily

A

odczyny kardiolipinowe, NIESWOISTE, KLASYCZNE:
► VDRL (Venereal Disease Research Laboratory)
► RPR (Rapid Plasma Reagin Card)
► TRUST (Toluidyne Red Unheated Serum Test)

odczyny kretkowe, swoiste:
► FTA - Test immunofluorescencji pośredniej
► FTA-ABS (Fluorescent Treponemal Antibody Absorbtion test)
► TPHA (Treponema Pallidum Haemagglutination Assay)
► TPI (Treponema Pallidum lmmobilization test)
► EIA

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

odczyny kardiolipinowe

A

-dodatnie i watpliwe wyniki wymagaja powtwierdzenia odczynami kretkowymi

sa nieswoiste bo wzrastaja tez w:
-toczniu, rzs
-zap tarczycy
-ciaza
-nowotwory
-uszkodzenia watroby
-zawal serca

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

odczyny kretkowe wykrywajace p/ciala igm

A

przydatne do badania noworodkow oraz PMR
EIA
19S IGM FTA ABS
immunoblot IGM

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

diagnostyka kily wrodzonej

A

pewne rozpoznanie: pcr i wykazanie t.pallidum w lozysku, zmianach skorno-podsluzowkowych i w plynach jak wydzielina z nosa

prawdopobne rozpoznanie:
-1kryterium kliniczen i dodatni odczyn kretkowy
-dodatnie VDRL/RPR w PMR
–4 razy wyzsze miano TPHA/TPPA niz u matki
-dodatni odczyn kretkowy w klasie igm
-4krotny wzrost miana VDRL/RPR w ciagu 3 miesiecy od urodzenia

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

leczenie kily

A

-kila nabyta wczesna, pozna i kobiet ciezarnych:
-penicylina benzatynowa
-penicylina prokainowa
alternatywnie: doksycylina, azytromycyna

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

dur powrotny

A

Borrelia recurrentis

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

borelioza

A

Borrelia burgdorferi sensu lato
objawy:
faza wczesna miejscowa: rumien wedrujacy
-objawy grypopodobne (oslabienie, zmeczenie, sennosc, bole glowy, miesni i stawow)
faza wczesna rozsiana: (10 dni do 2 lat od ugryzienia)
-nawracajace bole, zapalenie stawow
-aburzenia przewodzenia, zap serca
-limfocytoma: malzowiny uszne, moszna i brodawki sutkowe
-limfocytowe zap opon mozgowych, porazenia nerwow czaszkowych, nerwu twarzowego, zap korzeni nerkowych

faza pozna:
-zap stawow
-zaburzenia rytmu, zap serca
-przewlekle zanikowe zap skory
-zapalenie mozgu/i rdzenia kregowego, obwodowa neuropatia, przewlekla encefalopatia

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

diagnostyka boreliozy

A

-w 1 etapie nalezy wykazac obecnosc swoistych p/cial igm i igg metoda immunoenzymatyczna
-w 2 u chorych z wynikami dodatnimi lub watpliwymi nalezy wykonac IGM iGG technika western blot

jaki material mozna pobrac?
jak mamy rumien to surowica
jak neuroborelioza to surowica, plyn mozgowo rdzeniowy
jak bolace stawy to surowica, plyn stawowy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

antygeny borrelia

A

-OspC (wysoko immunogenne odpowiedzalne za wczesna odp humoralna)
-VlsE - najwyzsza czulosc w zakazeniu borrelia (chroni bakterie przed ukl immuno), indukuje silna odp odpornosciowa

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

testy anty borrelia

A

-western blot (antygeny natywne)
-western blot - euroline (ant natywne i rekombinowane)
-euroline (ant rekombinowane)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

leptospiriozac

A

droga zak: skora (woda i gleba skazone moczem zakazonych gryzoni), rzadko droga pokarmowa —gryzonie, zwiwerzeta domowe i hodowlane sa rezerwuarem LEPTOSPIRI spp.
przebieg choroby:
1) objawy typowe: ostry, nagły początek, wysoka
gorączka, zaburzenia żołądkowo-jelitowe, bóle
mięsniowe
2) objawy fakultatywne:
* objawy oponowe z zajęciem OUN
* choroba Weila (L. icterohaemorrhagiae)- objawy
typowe + żółtaczka, uszkodzenie śledziony, wątroby oraz
nerek, skaza krwotoczna
* gorączka błotna (L. grippotyphosa)- objawy typowe+
przekrwienie spojówek, wysypka (przypominająca odrę
lub płonicę)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

diagnostyka leptospiriozy i leczenie

A

Test przesiewowy - ELISA
Testy potwierdzenia:
✓ preparat bezpośredni w ciemnym polu
widzenia
✓ posiew krwi, PMR, moczu na podłoża płynne
Preparat z hodowli oglądany w mikroskopie z
ciemnym polem widzenia (ruch)
Leczenie:
Penicylina, doksycyklina

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Bakterie kapnofilne
wymagające do wzrostu zwiększonego stężenia C02

A

► Neisseria spp.
► Haemophilus spp.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

neiseria meningitidis

A

zapalenie opon mózgowo rdzeniowych, sepsis, inwazyjna
choroba meningokokową - IChM), zapalenie wsierdzia, ropne zapalenia stawow, zap szpiku kosntego, zap spojowek

mamy 12 grup serologicznych ze wzgledu na wielocukry otoczkowe:
A, B, C, V i W-135 odpowiadają za ponad 90%
zakażeń na całym świecie. (epidemie wywolywane glownie przez A i C)
W Polsce od 2010 r. dominują gr. Bi C {>50%
zakażeń to gr. B).

rezerwuar to czlowiek a zrodlo zakazenia to chory czlowiek/nosiciel
zakazamy sie droga kropelkowa
Czynniki chorobotwórcze:
►fimbrie
►otoczka
►LPS
► proteazy lgA

Zagrożenie:
szkoły, przedszkola, domy dziecka, akademiki, koszary, więzienia, domy opieki

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

objawy zakazenia n meningitidis

A

► Pod względem objawów klinicznych ZOMR wywoływane przez
N. meningitidis zasadniczo nie różni się od innych
bakteryjnych ZOMR. Częstym objawem sepsy
meningokokowej, mogącym występować również w
przypadku zakażeń innymi czynnikami etiologicznymi, jest
wysypka krwotoczna, pojawiająca się u około 10-50% chorych.
► Niekiedy w postaci piorunującej choroby występują wylewy
do nadnerczy (zespół Waterhouse-Friderichsena), będące
niekorzystnym czynnikiem rokowniczym.
► Sepsa występująca bez jednoczesnego zajęcia OUN stanowi
około 10% przypadków

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

diagnostyka n meningitidis i leczenie

A

► Preparat bezpośredni z PMR, barwienie Grama
► Hodowla - agar z krwią, agar czekoladowy
► Testy lateksowe
► Identyfikacja biochemiczna
► Testy genetyczne
Leczenie - penicylina G, cefalosporyny IlI generacji

21
Q

profilaktyka zakzen n meningitidis

A

Dzieci > 2 m.ż. - szczepionka skoniugowana
mono- (przeciwko Serogrupie C) i czterowalentna
(przeciwko serogrupom A, C, W-135, V) oraz
szczepionka (rDNA), rekombinowana przeciwko
serogrupie B
Dzieci od ukończenia 2 roku życia i dorośli -
szczepionka nieskoniugowana (polisacharydowa),
przeciwko serogrupom A, C oraz szczepionka
(rDNA), rekombinowana przeciwko serogrupie B

22
Q

proifilaktyka u osob ktore mialy kontakt n meningitidis

A

Osoby, które w ciągu 7 dni poprzedzających
zachorowanie miały bliski kontakt z chorym:
► ciprofloksacyna
► rifampicyna
► ceftriakson (u osób <18 roku życia, u kobiet
ciężarnych i karmiących)

23
Q

Neisseria gonorrhoeae

A

powoduje rzeżączke
gram ujemna dwoinka
Zakażenie dotyczy błon śluzowych
pokrytych nabłonkiem walcowatym :
►szyjka macicy
►cewka moczowa
►odbytnica
► gardło
► spojówk

24
Q

rzeżączka

A

Rezerwuar: człowiek
Zródło zakażenia: człowiek
Drogi zakażenia:
► seksualna
► okołoporodowa
► kontakt bezpośredni, rzadziej pośredni

postacie kliniczne:
►Zapalenie cewki moczowej
► Zapalenie szyjki macicy
►Zapalenie odbytu
►Zapalenie gardła

powikłania nieleczonej:
U mężczyzn - zapalenie gruczołu krokowego,
zapalenie najądrzy, zapalenie pęcherzyków
nasiennych - problemy z płodnością

U kobiet - zapalenie gruczołów Bartholina,
zapalenie jajowodów prowadzące do
niepłodności, zapalenie narządów miednicy
mniejszej (ang. pelvic inflammatory disease - PID)

wspolne dla obu plci:
► Zespół stawowo-skórny – najczęstsza postać
kliniczna rozsianego zakażenia rzeżączkowego
► Zapalenie wsierdzia
► Zapalenie torebki wątroby
► Sepsa

u dzieci:
rzezaczkowe zap spojowek

25
okołoporodowa profilaktyka zakażeń N. gonorrhoeae
► Zabieg Crede'go - dospojówkowe podanie 1 % roztworu azotanu srebra ► preparat Povidone lodine w formie kropli do worka spojówkowego
26
Diagnostyka mikrobiologiczna rzeżączki (skad wymazy itp)
Materiał do badania {pod warunkiem 2-3godz. Przed pobraniem nie oddawać moczu) wymazy (wydzielina): ► Kobiety - z kanału szyjki macicy, z cewki moczowej oraz odbytu ► Mężczyźni - z cewki moczowej oraz odbytu ► Dziewczynki - z przedsionka pochwy - Wykrycie kwasu nukleinowego N. gonorrhoeae w materiale klinicznym
27
algorytm w diagnostyce rzeaczki
► preparat bezpośredni ► hodowla ► amplifikacja kwasów nukleinowych - NAATs {ang. nucleic acid ampliftcation techniques) ► oznaczenie wartości MIC/ penicyliny benzylowej, ceftksymu, cefotaksymu, ceftriaksonu, ciprofloksacyny, ofloksacyny, azytromycyny, tetracykliny, spektinomycyny / ► oznaczenie wytwarzania beta - laktamazy
28
Diagnostyka rzeżączki - preparat
► Wykonanie preparatu u mężczyzn z wyciekiem - czułość >95% ► Mężczyźni bez wycieku - czułość <55% Kobiety/ zapalenie szyjki macicy/ czułość< 40% ► Nie jest zalecane w diagnostyce infekcji gardla
29
Diagnostyka rzeżączki - hodowla
Umożliwia ocenę lekowrażliwości Umożliwia wykrywanie i monitorowanie zmieniajacej sie antybiotykoopornosci
30
Wskazania do wykonania badań (rzezaczka)
► Obecność wydzieliny z cewki u mężczyzn ► Obecność patologicznych upławów u kobiet przy występowaniu czynników ryzyka zachorowania ► Zapalenie szyjki macicy z obecnością śluzowaropnej wydzieliny ► Rozpoznanie innych SIT/ również u partnera/ ► Ostre zapalenie jąder i najądrzy/ wiek< 40 lat/ ► Zapalenie narządów miednicy mniejszej ► Badania przesiewowe u osób< 25 lat ► Ropne zapalenie spojówek u dzieci i dorosłych ► U matek noworodków z zapaleniem spojówek
31
N.gonorrhoeae - lekooporność
► zdolność nabywania oporności na penicyliny, tetracykliny, makrolidy i fluorochinolony ► Obserwuje się wzrost niepowodzeń leczenia cefalosporynami o szerokim spektrum/ ceftriakson, ceftksym/ ► Opóźnienie i zwalczanie wielolekooporności - stosowanie dwóch leków, zamiast zwiększania dawki
32
Haemophilus influenzae
bakterie gram ujemne paleczki/ziarniako paleczki Niektóre szczepy wytwarzają otoczkę, której odmienność antygenowa stanowi podstawę do podziału tego gatunku na 6 typów serologicznych (a-f). Najgroźniejsze zakażenia wywoływane są przede wszystkim przez serotyp b (Hib). Szczepy Hib są przyczyną przeważającej większości ciężkich inwazyjnych zakażeń u dzieci poniżej 5 r.ż. (najwięcej zachorowań występuje pomiędzy 4 m.ż. a 2 r.ż. Serotyp ten odpowiedzialny jest za ponad 90% ZOMR wywoływanych przez ten gatunek, a także inne zakażenia o charakterze inwazyjnym takie jak sepsa, zapalenie płuc, zapalenie nagłośni, zapalenie kości i stawów oraz tkanki podskórnej.
33
choroby szczepow nieotoczkowych(nieinwazyjnych) h influenzae
- ostre zapalenie ucha środkowego, - ostre zapalenie zatok i spojówek, - zaostrzenia POChp
34
H. aegypticus
Ostre, ropne zapalenie spojówek
35
H. ducreyi
Wrzód miękki (weneryczny)
36
H. influenzae H. parainfluenzae H. haemolyticus H. parahaemolyticus
Zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, sepsa, zaostrzenia przewlekłych chorób układu oddechowego, zapalenie nagłośni, ucha środkowego
37
H. influenzae H. parainfluenzae H. haemolyticus H. parahaemolyticus
1.Zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych 2. sepsa 3. zaostrzenia przewlekłych chorób układu oddechowego 4. zapalenie nagłośni 5. ucha środkowego
38
Wrzód miękki (weneryczny)
h.aegypticus ► Na narządach płciowych: krosta, przekształcająca się w bolesne i ropne owrzodzenie o dnie i brzegach miękkich i podminowanych, otoczone zapalną obwódką, dno owrzodzenia pokryte żółtoszarą, łatwo krwawiącą ziarniną oraz obfitą wydzieliną ropną. ► Powiększone węzły chłonne ze skłonnością do przebijania i tworzenia przetok
39
H. aegypticus: * rozpoznanie i leczenie
► Wywiad + obraz kliniczny ► Hodowla ► Badania wykluczające kiłę, rzeżączkę oraz opryszczkę zwykłą ► Materiał do badań otrzymuje się z nakłucia z dna owrzodzenia i zmienionych chorobowo węzłów chłonnych ► Leczenie: ceftriakson, trimetoprim/sulfametoksazol lub erytromycyna
40
Haemophilus influenzae
H. influenzae kolonizuje jamę nosowo-gardłową człowieka Rezerwuar: człowiek , Zródlo zakażenia: chory człowiek lub nosiciel Drogi zakażenia: kropelkowa Czynniki chorobotwórcze: ► PRP-Ag otoczkowy ► LPS ► fimbrie
41
diagnostyka h influenzae
► Materiały: ► krew, PMR, plwocina, BAL, punktat z zatok, wymaz ze spojówek, wydzielina z ucha ► Preparat bezpośredni ► Testy lateksowe ► Hodowla - agar czekoladowy ► testy określające wymagania wzrostowe szczepu: czynnik X (hemina}, czynnik V (NAD} ► Identyfikacja biochemiczna ► oznaczenie lekowrazliwosci
42
Oporność szczepów H.influenzae
1. BLPAR (ang. Beta-Lactamase-Positive, Ampicillin - Resistant) - szczepy~- laktamazo-dodatnie, oporne na ampicylinę (mechanizm enzymatyczny) - klinicznie oporne na aminopenicyliny bez dodatku inhibitora ~-laktamaz 2. BLNAR (ang. Beta-Lactamase-Negative, Ampicillin Resistant) - szczepy ~- laktamazo-ujemne oporne na ampicylinę (mechanizm receptorowy) - klinicznie oporne na amoksycylinę z kwasem klawulanowym, ampicylinę z sulbaktamem, cefaklor, cefamandol, cefetamet, cefprozil, cefuroksym 3. BLPACR (ang. Beta-Lactamase-Positive, Amoxicillin-Clavulanate Resistant) - szczepy ~-laktamazo-dodatnie, oporne na połączenie amoksycyliny z kwasem klawulanowym (mechanizm oporności związany zarówno z obecnością ~- laktamazy jak i mutacjami w genie kodującym białko PBP3) - klinicznie oporne na amoksycylinę z kwasem klawulanowym, ampicy inę z sulbaktamem, cefaklor, cefamandol, cefetamet, cefprozil, cefuroksym i piperacylinę ~tazobaktamem
43
Swoista profilaktyka zakażeń Hib
►Szczepionki zawierają wielocukier otoczkowy typu b skoniugowany z toksoidem błoniczym lub tężcowym. ► Taki skład szczepionki umożliwia powstanie swoistej odpowiedzi odpornościowej u niemowląt już od 2-go miesiąca życia. ► W Polsce obowiązkowa
44
Pobieranie płynu mózgowo-rdzeniowego
►zawsze przed rozpoczęciem leczenia ►Dwie -trzy próbki (co najmniej dwie) do jałowych probówek zgodnie z zasadami aseptyki, drogą nakłucia lędźwiowego w ilości nie mniej niż 0,5ml: do badań analitycznych, mikrobiologicznych i PCR ► Natychmiast po pobraniu należy próbkę umieścić w przygotowanym termosie lub cieplarce w temp. 37° C ►Płyn mózgowo-rdzeniowy jest materiałem priorytetowym i jego badanie powinno być wykonane natychmiast po otrzymaniu
45
materialy diagnostyczne w zap opon mozg rdzeniowcyh
pmr preparat barwiony, posiew, pcr, bad cytologiczno-biochemiczne, testy lateks krew - posiew, pcr, bad biochemiczne, testy lateks w surowicy krwi material z wybroczyn na skorze - preparat barwiony, posiew, pcr, bad cytologiczno-biochem, testy lateks wymaz z npsogardla od chorego ichm - posiew material post mortem preparat barwiony, posiew, pcr material ze stawu, oplucnej, pluc, ucha - preparat, posiew, pcr wymaz z pochwy matki (zom u noworodka) posiew
46
Schemat postępowania diagnostycznego z próbką PMR
mamy pmr pobrane tranposrt do lab ponizej 2h: 1.podloze plynne hodowlane --- inkubacja 37c, 24 h w 5% co 2 ---identyfikacja lekowrazliwosci 2. zabezpieczamy troche na pcr ---- wirujemy --supernatant (test lateks)--osad (posiew, preparat barwienia grama lub blekit metylenowy) transport do lab powyzje 2h: 1.podloze transportowe --- inkubacja 37c, 24h w 5%co2--posiew---inkubacja 37c, 24h w5% co2, indentyfikacja lekowrazliwosci
47
Schemat postępowania diagnostycznego z próbką krwi
1.krew na antykoagulancie: -surowica(test lateks) -bad analityczne (morfologia, rozmaz, ob, crp, prokalcytonina) -zabezpieczamy troche na pcr 2. podloza do posiewu krwi: tlenowe beztlenowe --inkubacja--wizualna ocena podloza, sygnalizacja w aparacie---: preparat barwienie grama z butelki (+) posiew z butelki (+) ---inkubacja 37c, 24h w 5%co2--identyfikacja lekowrazliwosci
48
Zapalenie opon mózgowo - rdzeniowych
1. zap ropne (septyczne) najczęściej wywoływane przez bakterie wytwarzające polisacharydową otoczkę i namnażające się pozakomórkowo: S. pneumoniae, S. agalactiae, H influenzae N meningitidism E. coli Odczyn zapalny w tych przypadkach ma charakter granulocytamy 2. zap nieropne (aseptyczne) wywoływane przez bakterie namnazaJące się wewnątrzkomórkowo (Mycobacterium, Brucella ), krętki, a także wirusy (m.in. CMV, HSV, EBV), grzyby, pierwotniaki. Odczyn zapalny jest najczęściej limf ocytamy