kapnofilne

Question 1

kiła (syphilis)

Answer 1

Treponema pallidum subsp. pallidum
moze byc:
-nabyta
-wrodzona
Nabyta:
wczesna:
-1okres: wrzod twardy (huntera,zmiana pierwotna -moze zniknac)
-2okres: osutka plamisto-grudkowa
-wczesna utajona
późna:
-pozna utajona
-3okres: (OUN,sercowo-naczyniowa,kilakowa: skory, bl sluzowych, ukl kostny, narzady wewnetrzne)

wrodzona: –nigdy nie wystepuje objaw pierwotny (wrzod!)
-wczesna: najczesciej po przyjsciu noworodka na swiat nie ma odchylen, objawy pojawiaja sie w ciagu 4 -10 tyg od porodu
-pozna: objawy po ukonczeniu 2 rż

objawy wrodzonej: osutka, zeby hutchinsona, nos siodelkowaty

Question 2

rozpoznawanie kiły

Answer 2

-wywiad
-objawy
-bad lab:
bezposrednie: wykrywanie zywych kretkow, umozliwia pewnw rozpoznanie
posrednie: wykrywanie p/ciał
umozliwia prawdopobne rozpoznanie.
zaden odczyn nie da rady zroznicowac kily i kretkowic niewenerycznych/endemicznej kily, malinicy, pinty

wykrywanie kretka bladego:
-bad mikroskopowe w ciemnym polu widzenia: wydzielina z dna owrzodzenia lub ze zmian skornych, jedyna metoda w kile surowiczo-ujemnej
-pcr: najlepsza metoda do zmian w jamie ustnej i innych okoliocach gdzie znajduja sie kretki saprotifyczne
-immunofluorescencja bezposrednia
-met histochemiczne/immunohistochem

Question 3

rozpoznawanie kiły

Answer 3

-wywiad
-objawy
-bad lab:
bezposrednie: wykrywanie zywych kretkow, umozliwia pewnw rozpoznanie
posrednie: wykrywanie p/ciał
umozliwia prawdopobne rozpoznanie.
zaden odczyn nie da rady zroznicowac kily i kretkowic niewenerycznych/endemicznej kily, malinicy, pinty

wykrywanie kretka bladego:
-bad mikroskopowe w ciemnym polu widzenia: wydzielina z dna owrzodzenia lub ze zmian skornych, jedyna metoda w kile surowiczo-ujemnej
-pcr: najlepsza metoda do zmian w jamie ustnej i innych okoliocach gdzie znajduja sie kretki saprotifyczne
-immunofluorescencja bezposrednia
-met histochemiczne/immunohistochem

Question 4

serologia kily

Answer 4

odczyny kardiolipinowe, NIESWOISTE, KLASYCZNE:
► VDRL (Venereal Disease Research Laboratory)
► RPR (Rapid Plasma Reagin Card)
► TRUST (Toluidyne Red Unheated Serum Test)

odczyny kretkowe, swoiste:
► FTA - Test immunofluorescencji pośredniej
► FTA-ABS (Fluorescent Treponemal Antibody Absorbtion test)
► TPHA (Treponema Pallidum Haemagglutination Assay)
► TPI (Treponema Pallidum lmmobilization test)
► EIA

Question 5

serologia kily

Answer 5

odczyny kardiolipinowe, NIESWOISTE, KLASYCZNE:
► VDRL (Venereal Disease Research Laboratory)
► RPR (Rapid Plasma Reagin Card)
► TRUST (Toluidyne Red Unheated Serum Test)

odczyny kretkowe, swoiste:
► FTA - Test immunofluorescencji pośredniej
► FTA-ABS (Fluorescent Treponemal Antibody Absorbtion test)
► TPHA (Treponema Pallidum Haemagglutination Assay)
► TPI (Treponema Pallidum lmmobilization test)
► EIA

Question 6

odczyny kardiolipinowe

Answer 6

-dodatnie i watpliwe wyniki wymagaja powtwierdzenia odczynami kretkowymi

sa nieswoiste bo wzrastaja tez w:
-toczniu, rzs
-zap tarczycy
-ciaza
-nowotwory
-uszkodzenia watroby
-zawal serca

Question 7

odczyny kretkowe wykrywajace p/ciala igm

Answer 7

przydatne do badania noworodkow oraz PMR
EIA
19S IGM FTA ABS
immunoblot IGM

Question 8

diagnostyka kily wrodzonej

Answer 8

pewne rozpoznanie: pcr i wykazanie t.pallidum w lozysku, zmianach skorno-podsluzowkowych i w plynach jak wydzielina z nosa

prawdopobne rozpoznanie:
-1kryterium kliniczen i dodatni odczyn kretkowy
-dodatnie VDRL/RPR w PMR
–4 razy wyzsze miano TPHA/TPPA niz u matki
-dodatni odczyn kretkowy w klasie igm
-4krotny wzrost miana VDRL/RPR w ciagu 3 miesiecy od urodzenia

Question 9

leczenie kily

Answer 9

-kila nabyta wczesna, pozna i kobiet ciezarnych:
-penicylina benzatynowa
-penicylina prokainowa
alternatywnie: doksycylina, azytromycyna

Question 10

dur powrotny

Answer 10

Borrelia recurrentis

Question 11

borelioza

Answer 11

Borrelia burgdorferi sensu lato
objawy:
faza wczesna miejscowa: rumien wedrujacy
-objawy grypopodobne (oslabienie, zmeczenie, sennosc, bole glowy, miesni i stawow)
faza wczesna rozsiana: (10 dni do 2 lat od ugryzienia)
-nawracajace bole, zapalenie stawow
-aburzenia przewodzenia, zap serca
-limfocytoma: malzowiny uszne, moszna i brodawki sutkowe
-limfocytowe zap opon mozgowych, porazenia nerwow czaszkowych, nerwu twarzowego, zap korzeni nerkowych

faza pozna:
-zap stawow
-zaburzenia rytmu, zap serca
-przewlekle zanikowe zap skory
-zapalenie mozgu/i rdzenia kregowego, obwodowa neuropatia, przewlekla encefalopatia

Question 12

diagnostyka boreliozy

Answer 12

-w 1 etapie nalezy wykazac obecnosc swoistych p/cial igm i igg metoda immunoenzymatyczna
-w 2 u chorych z wynikami dodatnimi lub watpliwymi nalezy wykonac IGM iGG technika western blot

jaki material mozna pobrac?
jak mamy rumien to surowica
jak neuroborelioza to surowica, plyn mozgowo rdzeniowy
jak bolace stawy to surowica, plyn stawowy

Question 13

antygeny borrelia

Answer 13

-OspC (wysoko immunogenne odpowiedzalne za wczesna odp humoralna)
-VlsE - najwyzsza czulosc w zakazeniu borrelia (chroni bakterie przed ukl immuno), indukuje silna odp odpornosciowa

Question 14

testy anty borrelia

Answer 14

-western blot (antygeny natywne)
-western blot - euroline (ant natywne i rekombinowane)
-euroline (ant rekombinowane)

Question 15

leptospiriozac

Answer 15

droga zak: skora (woda i gleba skazone moczem zakazonych gryzoni), rzadko droga pokarmowa —gryzonie, zwiwerzeta domowe i hodowlane sa rezerwuarem LEPTOSPIRI spp.
przebieg choroby:
1) objawy typowe: ostry, nagły początek, wysoka
gorączka, zaburzenia żołądkowo-jelitowe, bóle
mięsniowe
2) objawy fakultatywne:
* objawy oponowe z zajęciem OUN
* choroba Weila (L. icterohaemorrhagiae)- objawy
typowe + żółtaczka, uszkodzenie śledziony, wątroby oraz
nerek, skaza krwotoczna
* gorączka błotna (L. grippotyphosa)- objawy typowe+
przekrwienie spojówek, wysypka (przypominająca odrę
lub płonicę)

Question 16

diagnostyka leptospiriozy i leczenie

Answer 16

Test przesiewowy - ELISA
Testy potwierdzenia:
✓ preparat bezpośredni w ciemnym polu
widzenia
✓ posiew krwi, PMR, moczu na podłoża płynne
Preparat z hodowli oglądany w mikroskopie z
ciemnym polem widzenia (ruch)
Leczenie:
Penicylina, doksycyklina

Question 17

Bakterie kapnofilne
wymagające do wzrostu zwiększonego stężenia C02

Answer 17

► Neisseria spp.
► Haemophilus spp.

Question 18

neiseria meningitidis

Answer 18

zapalenie opon mózgowo rdzeniowych, sepsis, inwazyjna
choroba meningokokową - IChM), zapalenie wsierdzia, ropne zapalenia stawow, zap szpiku kosntego, zap spojowek

mamy 12 grup serologicznych ze wzgledu na wielocukry otoczkowe:
A, B, C, V i W-135 odpowiadają za ponad 90%
zakażeń na całym świecie. (epidemie wywolywane glownie przez A i C)
W Polsce od 2010 r. dominują gr. Bi C {>50%
zakażeń to gr. B).

rezerwuar to czlowiek a zrodlo zakazenia to chory czlowiek/nosiciel
zakazamy sie droga kropelkowa
Czynniki chorobotwórcze:
►fimbrie
►otoczka
►LPS
► proteazy lgA

Zagrożenie:
szkoły, przedszkola, domy dziecka, akademiki, koszary, więzienia, domy opieki

Question 19

objawy zakazenia n meningitidis

Answer 19

► Pod względem objawów klinicznych ZOMR wywoływane przez
N. meningitidis zasadniczo nie różni się od innych
bakteryjnych ZOMR. Częstym objawem sepsy
meningokokowej, mogącym występować również w
przypadku zakażeń innymi czynnikami etiologicznymi, jest
wysypka krwotoczna, pojawiająca się u około 10-50% chorych.
► Niekiedy w postaci piorunującej choroby występują wylewy
do nadnerczy (zespół Waterhouse-Friderichsena), będące
niekorzystnym czynnikiem rokowniczym.
► Sepsa występująca bez jednoczesnego zajęcia OUN stanowi
około 10% przypadków

Question 20

diagnostyka n meningitidis i leczenie

Answer 20

► Preparat bezpośredni z PMR, barwienie Grama
► Hodowla - agar z krwią, agar czekoladowy
► Testy lateksowe
► Identyfikacja biochemiczna
► Testy genetyczne
Leczenie - penicylina G, cefalosporyny IlI generacji

Question 21

profilaktyka zakzen n meningitidis

Answer 21

Dzieci > 2 m.ż. - szczepionka skoniugowana
mono- (przeciwko Serogrupie C) i czterowalentna
(przeciwko serogrupom A, C, W-135, V) oraz
szczepionka (rDNA), rekombinowana przeciwko
serogrupie B
Dzieci od ukończenia 2 roku życia i dorośli -
szczepionka nieskoniugowana (polisacharydowa),
przeciwko serogrupom A, C oraz szczepionka
(rDNA), rekombinowana przeciwko serogrupie B

Question 22

proifilaktyka u osob ktore mialy kontakt n meningitidis

Answer 22

Osoby, które w ciągu 7 dni poprzedzających
zachorowanie miały bliski kontakt z chorym:
► ciprofloksacyna
► rifampicyna
► ceftriakson (u osób <18 roku życia, u kobiet
ciężarnych i karmiących)

Question 23

Neisseria gonorrhoeae

Answer 23

powoduje rzeżączke
gram ujemna dwoinka
Zakażenie dotyczy błon śluzowych
pokrytych nabłonkiem walcowatym :
►szyjka macicy
►cewka moczowa
►odbytnica
► gardło
► spojówk

Question 24

rzeżączka

Answer 24

Rezerwuar: człowiek
Zródło zakażenia: człowiek
Drogi zakażenia:
► seksualna
► okołoporodowa
► kontakt bezpośredni, rzadziej pośredni

postacie kliniczne:
►Zapalenie cewki moczowej
► Zapalenie szyjki macicy
►Zapalenie odbytu
►Zapalenie gardła

powikłania nieleczonej:
U mężczyzn - zapalenie gruczołu krokowego,
zapalenie najądrzy, zapalenie pęcherzyków
nasiennych - problemy z płodnością

U kobiet - zapalenie gruczołów Bartholina,
zapalenie jajowodów prowadzące do
niepłodności, zapalenie narządów miednicy
mniejszej (ang. pelvic inflammatory disease - PID)

wspolne dla obu plci:
► Zespół stawowo-skórny – najczęstsza postać
kliniczna rozsianego zakażenia rzeżączkowego
► Zapalenie wsierdzia
► Zapalenie torebki wątroby
► Sepsa

u dzieci:
rzezaczkowe zap spojowek

Question 25

okołoporodowa profilaktyka zakażeń N. gonorrhoeae

Answer 25

► Zabieg Crede’go - dospojówkowe podanie 1 %
roztworu azotanu srebra
► preparat Povidone lodine w formie kropli do worka spojówkowego

Question 26

Diagnostyka mikrobiologiczna rzeżączki (skad wymazy itp)

Answer 26

Materiał do badania {pod warunkiem 2-3godz. Przed
pobraniem nie oddawać moczu)
wymazy (wydzielina):
► Kobiety - z kanału szyjki macicy, z cewki moczowej oraz
odbytu
► Mężczyźni - z cewki moczowej oraz odbytu
► Dziewczynki - z przedsionka pochwy
- Wykrycie kwasu nukleinowego N. gonorrhoeae w
materiale klinicznym

Question 27

algorytm w diagnostyce rzeaczki

Answer 27

► preparat bezpośredni
► hodowla
► amplifikacja kwasów nukleinowych - NAATs
{ang. nucleic acid ampliftcation techniques)
► oznaczenie wartości MIC/ penicyliny
benzylowej, ceftksymu, cefotaksymu,
ceftriaksonu, ciprofloksacyny, ofloksacyny,
azytromycyny, tetracykliny, spektinomycyny /
► oznaczenie wytwarzania beta - laktamazy

Question 28

Diagnostyka rzeżączki - preparat

Answer 28

► Wykonanie preparatu u mężczyzn z
wyciekiem - czułość >95%
► Mężczyźni bez wycieku - czułość <55%
Kobiety/ zapalenie szyjki macicy/ czułość<
40%
► Nie jest zalecane w diagnostyce infekcji gardla

Question 29

Diagnostyka rzeżączki - hodowla

Answer 29

Umożliwia ocenę lekowrażliwości

Umożliwia wykrywanie i
monitorowanie zmieniajacej sie antybiotykoopornosci

Question 30

Wskazania do wykonania badań (rzezaczka)

Answer 30

► Obecność wydzieliny z cewki u mężczyzn
► Obecność patologicznych upławów u kobiet przy
występowaniu czynników ryzyka zachorowania
► Zapalenie szyjki macicy z obecnością śluzowaropnej wydzieliny
► Rozpoznanie innych SIT/ również u partnera/
► Ostre zapalenie jąder i najądrzy/ wiek< 40 lat/
► Zapalenie narządów miednicy mniejszej
► Badania przesiewowe u osób< 25 lat
► Ropne zapalenie spojówek u dzieci i dorosłych
► U matek noworodków z zapaleniem spojówek

Question 31

N.gonorrhoeae - lekooporność

Answer 31

► zdolność nabywania oporności na penicyliny,
tetracykliny, makrolidy i fluorochinolony
► Obserwuje się wzrost niepowodzeń leczenia
cefalosporynami o szerokim spektrum/
ceftriakson, ceftksym/
► Opóźnienie i zwalczanie wielolekooporności -
stosowanie dwóch leków, zamiast zwiększania
dawki

Question 32

Haemophilus influenzae

Answer 32

bakterie gram ujemne paleczki/ziarniako paleczki
Niektóre szczepy wytwarzają otoczkę, której odmienność
antygenowa stanowi podstawę do podziału tego gatunku na 6
typów serologicznych (a-f). Najgroźniejsze zakażenia
wywoływane są przede wszystkim przez serotyp b (Hib).
Szczepy Hib są przyczyną przeważającej większości
ciężkich inwazyjnych zakażeń u dzieci poniżej 5 r.ż. (najwięcej
zachorowań występuje pomiędzy 4 m.ż. a 2 r.ż.
Serotyp ten odpowiedzialny jest za ponad 90% ZOMR
wywoływanych przez ten gatunek, a także inne zakażenia o
charakterze inwazyjnym takie jak sepsa, zapalenie płuc,
zapalenie nagłośni, zapalenie kości i stawów oraz tkanki
podskórnej.

Question 33

choroby szczepow nieotoczkowych(nieinwazyjnych) h influenzae

Answer 33

• ostre zapalenie ucha środkowego,
• ostre zapalenie zatok i spojówek,
• zaostrzenia POChp

Question 34

H. aegypticus

Answer 34

Ostre, ropne zapalenie spojówek

Question 35

H. ducreyi

Answer 35

Wrzód miękki (weneryczny)

Question 36

H. influenzae
H. parainfluenzae
H. haemolyticus
H. parahaemolyticus

Answer 36

Zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, sepsa,
zaostrzenia przewlekłych chorób układu
oddechowego, zapalenie nagłośni, ucha
środkowego

Question 37

H. influenzae
H. parainfluenzae
H. haemolyticus
H. parahaemolyticus

Answer 37

1.Zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych
2. sepsa
3. zaostrzenia przewlekłych chorób układu
oddechowego
4. zapalenie nagłośni
5. ucha środkowego

Question 38

Wrzód miękki (weneryczny)

Answer 38

h.aegypticus
► Na narządach płciowych: krosta, przekształcająca
się w bolesne i ropne owrzodzenie o dnie i brzegach
miękkich i podminowanych, otoczone zapalną
obwódką, dno owrzodzenia pokryte żółtoszarą, łatwo
krwawiącą ziarniną oraz obfitą wydzieliną ropną.
► Powiększone węzły chłonne ze skłonnością do
przebijania i tworzenia przetok

Question 39

H. aegypticus:
* rozpoznanie i leczenie

Answer 39

► Wywiad + obraz kliniczny
► Hodowla
► Badania wykluczające kiłę, rzeżączkę oraz
opryszczkę zwykłą
► Materiał do badań otrzymuje się z nakłucia z
dna owrzodzenia i zmienionych chorobowo
węzłów chłonnych
► Leczenie: ceftriakson,
trimetoprim/sulfametoksazol lub erytromycyna

Question 40

Haemophilus influenzae

Answer 40

H. influenzae kolonizuje jamę nosowo-gardłową człowieka
Rezerwuar: człowiek ,
Zródlo zakażenia: chory człowiek lub nosiciel
Drogi zakażenia: kropelkowa
Czynniki chorobotwórcze:
► PRP-Ag otoczkowy
► LPS
► fimbrie

Question 41

diagnostyka h influenzae

Answer 41

► Materiały:
► krew, PMR, plwocina, BAL, punktat z zatok, wymaz ze
spojówek, wydzielina z ucha
► Preparat bezpośredni
► Testy lateksowe
► Hodowla - agar czekoladowy
► testy określające wymagania wzrostowe szczepu:
czynnik X (hemina}, czynnik V (NAD}
► Identyfikacja biochemiczna
► oznaczenie lekowrazliwosci

Question 42

Oporność szczepów H.influenzae

Answer 42

1. BLPAR (ang. Beta-Lactamase-Positive, Ampicillin - Resistant) - szczepy~-
   laktamazo-dodatnie, oporne na ampicylinę (mechanizm enzymatyczny) -
   klinicznie oporne na aminopenicyliny bez dodatku inhibitora ~-laktamaz
2. BLNAR (ang. Beta-Lactamase-Negative, Ampicillin Resistant) - szczepy ~-
   laktamazo-ujemne oporne na ampicylinę (mechanizm receptorowy) - klinicznie
   oporne na amoksycylinę z kwasem klawulanowym, ampicylinę z sulbaktamem,
   cefaklor, cefamandol, cefetamet, cefprozil, cefuroksym
3. BLPACR (ang. Beta-Lactamase-Positive, Amoxicillin-Clavulanate Resistant) -
   szczepy ~-laktamazo-dodatnie, oporne na połączenie amoksycyliny z kwasem
   klawulanowym (mechanizm oporności związany zarówno z obecnością ~-
   laktamazy jak i mutacjami w genie kodującym białko PBP3) - klinicznie oporne
   na amoksycylinę z kwasem klawulanowym, ampicy inę z sulbaktamem, cefaklor,
   cefamandol, cefetamet, cefprozil, cefuroksym i piperacylinę ~tazobaktamem

Question 43

Swoista profilaktyka zakażeń Hib

Answer 43

►Szczepionki zawierają wielocukier otoczkowy
typu b skoniugowany z toksoidem błoniczym
lub tężcowym.
► Taki skład szczepionki umożliwia powstanie
swoistej odpowiedzi odpornościowej u
niemowląt już od 2-go miesiąca życia.
► W Polsce obowiązkowa

Question 44

Pobieranie płynu mózgowo-rdzeniowego

Answer 44

►zawsze przed rozpoczęciem leczenia
►Dwie -trzy próbki (co najmniej dwie) do jałowych
probówek zgodnie z zasadami aseptyki, drogą
nakłucia lędźwiowego w ilości nie mniej niż 0,5ml:
do badań analitycznych, mikrobiologicznych i PCR
► Natychmiast po pobraniu należy próbkę umieścić
w przygotowanym termosie lub cieplarce w temp.
37° C
►Płyn mózgowo-rdzeniowy jest materiałem
priorytetowym i jego badanie powinno być
wykonane natychmiast po otrzymaniu

Question 45

materialy diagnostyczne w zap opon mozg rdzeniowcyh

Answer 45

pmr preparat barwiony, posiew, pcr, bad cytologiczno-biochemiczne, testy lateks
krew - posiew, pcr, bad biochemiczne, testy lateks w surowicy krwi
material z wybroczyn na skorze - preparat barwiony, posiew, pcr, bad cytologiczno-biochem, testy lateks
wymaz z npsogardla od chorego ichm - posiew
material post mortem preparat barwiony, posiew, pcr
material ze stawu, oplucnej, pluc, ucha - preparat, posiew, pcr
wymaz z pochwy matki (zom u noworodka) posiew

Question 46

Schemat postępowania diagnostycznego z próbką PMR

Answer 46

mamy pmr pobrane
tranposrt do lab ponizej 2h:
1.podloze plynne hodowlane — inkubacja 37c, 24 h w 5% co 2 —identyfikacja lekowrazliwosci
2. zabezpieczamy troche na pcr —- wirujemy –supernatant (test lateks)–osad (posiew, preparat barwienia grama lub blekit metylenowy)

transport do lab powyzje 2h:
1.podloze transportowe — inkubacja 37c, 24h w 5%co2–posiew—inkubacja 37c, 24h w5% co2, indentyfikacja lekowrazliwosci

Question 47

Schemat postępowania diagnostycznego z próbką krwi

Answer 47

1.krew na antykoagulancie:
-surowica(test lateks)
-bad analityczne (morfologia, rozmaz, ob, crp, prokalcytonina)
-zabezpieczamy troche na pcr

2. podloza do posiewu krwi:
   tlenowe
   beztlenowe –inkubacja–wizualna ocena podloza, sygnalizacja w aparacie—:
   preparat barwienie grama z butelki (+)
   posiew z butelki (+) —inkubacja 37c, 24h w 5%co2–identyfikacja lekowrazliwosci

Question 48

Zapalenie opon mózgowo - rdzeniowych

Answer 48

1. zap ropne (septyczne)
   najczęściej wywoływane przez bakterie wytwarzające polisacharydową otoczkę i namnażające się pozakomórkowo: S. pneumoniae, S. agalactiae, H influenzae N meningitidism E. coli
   Odczyn zapalny w tych przypadkach
   ma charakter granulocytamy
2. zap nieropne (aseptyczne)
   wywoływane przez bakterie namnazaJące się wewnątrzkomórkowo
   (Mycobacterium, Brucella ), krętki, a także wirusy (m.in. CMV, HSV, EBV), grzyby, pierwotniaki.
   Odczyn zapalny jest najczęściej
   limf ocytamy