Węglowodany, Trzustka, Cukrzyca, Otyłość Flashcards
Insulina
- transport glkozy do mm. i tłuszcz. i reg. prod. w wątrobie
- translokacja GLUT4 (w OUN GLUT-1 niezależny)
- peptyd A-peptyd C- peptyd B -> odcinamy peptyd C -> aktywne białko
- peptyd C wykorzystywany w diagno do oznaczania resztkowej produkcji insuliny
- Ca2+ -> IP3 i akt. kinazy Akt. -> egzocytoza ins. jako heksamer z Zn
- T1/2 = 40 min
- Insulinaza w wątrobie i nerkach
Wpływ insuliny na narządy
Mięśnie:
- wzrost wychwytu AA, wzrost produkcji białek, wzrost syntezy i magazynowania glikogenu, fosforylacja oksydatywna glukozy (prod. ATP)
Tłuszcz
- wzrost lipazy lipoproteinowej (degradacja lipoprotein) -> wzrost tkanki tłuszczowej
Wątroba
- fosforylacja glukozy -> zatrzymanie w wątrobie -> wzrost glikogenu lub wzrost kw. tłuszcz. we krwi
ATP-aza sodowo-potasowa
- aktywacja
Amylina
polipeptyd wydz. z insuliną z k. β trzustki
synergia z insuliną ale 100x mniejsze stężenie
Glukagon
z k. α-trzustki
antagonista insuliny
Domięśniowo w hipoglikemii (też u nieprzytomnych), po przedawkowaniu insuliny i β-blokerów
Insulina normalna
początek: 0,5h
max: 1-3h
koniec: 5-8h
Insuliny Krótko i Szybkodziałające
Lispro
Aspart
Glulizynowa
zamiany AA zmniejszają zdolność insuliny do tworzenia heksamerów, co przyspiesza początek działania
Ins. Lispro
Pro B28, Lys B29 -> Lys B28, Pro B29
Ins. Aspart
Pro B28 -> Asp B28
Ins. Glulizynowa
Asp B3, Lys B29 -> Lys B3, Glu B29
Insuliny Długodziałające
Insulina neutralna (protaminowa/Hagedorna)
Insulina Lente/Semilente/Ultralente
Insulina Glarginowa
Insulina Detemir
Insulina neutralna, protaminowa (Hagedorna)
+ protamina
dobrze rozpuszczalna
można mieszać z innymi
Insulina Lente, Semilente, Ultralente
z buforem octanowym i Zn zamiast buforu fosforanowego (co wydłuża czas działania)
Insulina Glarginowa
Asp A21 -> Gly A21 + 2Arg w B31 i B32
bezszczytowa - brak hipoglikemii po podaniu
Insulina Detemir
- niższy punkt izoleketryczny -> wytrąca się w miejscu podania
- boczny łańcuch tłuszczowy -> łączy się z albuminami
przez to ma dłuższy T1/2
Działania niepożądane insulin
- Hipoglikemia
- Alergiczne
- Lipodystrofia
- Wzrost masy ciała przy długiej terapii, bo nagromadzenie lipidów w tk. tłuszcz
Leki p/cukryzcowe i inne w Cukrzycy typu II
Inhibitory α-glukozydazy Biguanidy Pochodne sulfynylomocznika Glinidy (Meglinidy) Tiazolydonodiony (Glitazony) Glitazary Ekendyny i Inh. Dipeptydylopeptydazy IV Amyliny Inh. SGLT-2
AKARBOZA, MIGLITOL
- Inhibitory α-glukozydazy
- Blok. rozkład cukrów złożonych do glukozy -> mniej glukozy w jelicie -> mniej potrzebnej insuliny
- Zmniejszają glikemię poposiłkową (ale nie na czczo)
- Nie dają hipoglikemii
X wzdęcia, biegunki
X wzrost transaminaz
X wzrost TAG
Metmorfina
- Biguanid
- I rzut w DM2
- powodują spadek masy ciała (też na otyłość)
- Uwrażliwia tk. obwodowe na insulinę
- pob. kinazy zal. od AMP -> ham. rozpad kw. tłuszcz., glikogenolizę, glukoneogenezę i sygn. przez rec. insulinowy
X PP
X kw. mleczanowa
Pochodne sulfynylomocznika
I gen
- Acetoheksymid, Chlorpropramid, Tolbutamid, Tolazamid
II Gen
- Glimepiryd, Glipyzyd, Glibenklamid (Gliburyd), Gliklazyd, Glikwidon
- silniejsza generacja
- Pob. prod. insuliny, jest zachowana zdolność
- Mogą dać hipoglikemię
- Hamują ATP-zal. kan. K+ w podj. SUR1 -> depolaryzacja kom. -> wzrost Ca2+ ICF -> wydz. insuliny
X wzrost masy ciała
X hipoglikemia
Nateglinid, Repaglinid
- Glinidy (Meglinidy)
- łączą się z SUR-1 w miejscu innym niż poch. sulfynylomocznika
- Krótkie i szybkie działanie
- Podawane z posiłkami
Pioglitazon, Rozyglitazon
- Tiazolidynodiony (Glitazony)
- Uwrażliwiają tk. obwo. na dział. insuliny
- Agoniści jądrowego rec. aktywowanego profileracją peroksysomów (PPAR-γ)
- Koszystnie na profil lipidowy
- Nie dają hipoglikemii
X obrzęki
X ryzyko chorów sercowo-naczyniowych - Rozyglitazon - dlatego wycofany
Tezaglitazar, Muraglitazar
- Glitazary
- NIestosowane
- Miały być podwójnymi agonistami PPAR-α i PPAR-γ
Eksendyny i inh. dipeptydylopeptydazy IV
EKSENDYNA 4 i EKSENATYD
- analogi GLP-1 (pept. glukagonopodobn) o własnościach inkretynowych (wzrost poposiłk. insuliny) -> wspomaganie leczenia cukrzycy
- Rozkładane przez dipeptydylopeptydazę IV
Eksendyny oporne na rozkład przez dpp IV
- Liragluty, Taspoglutyd, Albiglutyd
Inh. dpp IV
- Widagliptyna, Sytagliptyna, Saksagliptyna, Denagliptyna
- wydłużają działanie analogów GLP-1
Pramlintydyna
- Syntetyczny analog amyliny
- Wspomaga kontrolę glikemii
- W cukrzycy typu 1 i 2
Dapagliflozyna, Kanagliflozyna
- Inh. SGLT-2
2. Hamują resorpcję glukozy i Na+ z k. prox. nerki -> glikozuria -> mniej potrzebnej insuliny
Orlistat
- Lek obwodowy na otyłość
- Inh. lipazy -> mniejsze wchłanianie lipidów o 1/3
- Jedyny bezpiecznie stosowany długoterminowo
X luźne stolce tłuszczowe
Ośrodkowe leki na otyłość
Pochodne amfetaminowe
Sybutramina
Fentermina
Lorkaseryna
Pochodne amfetaminowe w leczeniu otyłości
Metamfetamina, Metylfenidat,Dekstroamfetamina
1. Skuteczene, ale zbyt niebezpieczne - psychozy i ch. serca
Sybutramina
- SSRI i noradrenaliny
2. Wycofana, bo ch. serca
Fentermina
- Wzrost uwalniania NA -> działanie anorektyczne
2. Chętnie z Topiramitem -> zaleganie pokarmu w jelitach i sytość
Lorkaseryna
- Pobudza 5-HT2c -> uczucie sytości
