Brainscape's Knowledge GenomeTM

Browse over 1 million classes created by top students, professors, publishers, and experts.


See full index

FARMAKOLOGIA > KREW > Flashcards

KREW Flashcards

1
Q

Żelazo

A

NIedobór -> anemia mikrocytowa, niedobarwliwa

  1. Głównie Fe2+, rzadko Fe3+ (jak dożylnie)
  2. DOUSTNE
    - Apsaraginian, Chlorek, Fumaran, Glukonian, Bursztynian Żelazawe
    - często z kw. Askorbinowym (stabilizacja w formie Fe2+) lub kw. Bursztynowym (wzrost wchłaniania Fe)
  3. DOŻYLNE
    - Glukonian żelazowy
    - kompleks: Fe, srobitol, kw. cytrynowy
  4. Długie leczenie
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Działania niepożądane preparatów z żelazem

A 
X Przedawkowanie (przewl.) -> odkładanie Fe w RES
X ostre zatrucie Fe u dzieci -> głeboka hipoBP, wstrząs -> wysoka śmiertelność
  • odtrutką w ostrym zatruciu jest Deferoksamina

Deferoksamina - obniża wchł. z jelit i wiąże Fe zapobiegając uwolnieniu do krwi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Niedokrwistość makrocytowa

A
  1. Od niedoboru B12
  2. Od niedoboru kw. foliowego

-> niepraw. synt. DNA -> spadek RBC; wzrost MCV i barwliwości

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Niedobór B12

A

od braku prod. IF Castle’a przez k. okładzinowe

  1. B12 podaje domm, dożylnie jako Cyjanokobalaminę (szcz. Hydroksykobalaminę); rzadko doustnie
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Niedobór kw. foliowego (B9)

A

rzadko, przy zab. trawienia, wchłaniania, antymetabolitach B9 (np. Metotreksat)

wzrost zapotrzebowania w ciąży -> niedobór B9 -> zab. cewy nerwowej np. rozszczep kręgosłupa

podajemy B9 szczególnie ciężarnym z padaczką

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Kwas folinowy

A

Leukoworyna, Citrovorum Factor

  1. = kw. tetrahydrofolinowy
  2. W zatruciu metotreksatem
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Hematopoetyczne czynniki wzrostowe

A 
EPO
Darbopoetyna-α
G-CSF
GM-CSF
Il-11
Trombopoetyna
Romiplostym
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

EPO

A
  1. rekombinowane np. EPO-α, EPO-β
  2. PNN, AIDS (też leczonym Zydowudyną), przewl. zapalenia, ch. neo, czasem aplazja szpiku, wcześniaki

X nadciśnienie
X zwiększona lepkość krwi -> zakrzep/zator
X przejściowe zsp. grypopodobny

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Darbopoetyna-α

A

najnowsza rekombinowana EPO
długi T1/2
1x/tyg

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

G-CSF

A
  1. Pob. powstawanie, dojrzewanie, uwalnianie Neutrofili

2. Leki: Filgrastym, Lenograstym

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

GM-CSF

A
  1. Pobudza rozwrój progenitorów granulocytów i makrofagów, eoz, płytek, rbc
  2. Leki: Sargramostym, Molgramostym
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

G-CSF i GM-CSF

A
  1. W neutropenii od chemioterapii i czasem w aplazji szpiku

2. Izolacja krążących k. macierzystych do regeneracji po chemii

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Il-11, Trombopoetyna

A
  1. Powstawanie, uwalnianie płytek

2. W ciężkich małopłytkowościach

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Romiplostym

A
  1. Mimetyk trombopoetyny

2. Więcej płytek u pacjentów z małopłytkowością immunologiczną

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Podstawowe preparaty krwiozastępcze

A
  1. Krystaloidalne

2. Koloidalne - dekstrany, skrobia hydroksyetylowana, żelatyny

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Krystaloidalne preparaty krwiozastępcze

A

0,9% NaCl, PWE - płyn fizjo wieloelektrolitowy izotoniczny, r-r Ringera

  1. Szybkie uzupełnienie płynów
  2. Ulegają szybkiej eliminacji nerkowej i dystrybucji do przestrzenie pozanaczyniowej
  3. Nie dają uczuleń
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Koloidalne preparaty krwiozastępcze

A
  1. DEKSTRANY: 70k, 60k, 40k, 1k (Haptenowy)
    - trudnorozkładalne polisacharydy
    - znaczynie zwiększają przestrzeń wewnątrznaczyn.
    X anafilaksja (0,3%), ale osłabione przez infuzję wcześniej dekstranu haptenowego
    X uniemożliwienie oznaczania grupy krwi
  2. Skrobia Hydroksyetylowana
    - 450k (wlk), 200k (śred), 70k (małocząsteczkowa)
  3. żELATYNY
    - Oksypoliżelatyny, Usieciowane, Modyfikowane
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Leki hamujące czynności płytek krwi

A
  1. Kw. acetylosalicylowy
  2. Tienopirydyny
  3. Blokery rec. dla ADP niebędące Tienopirydynami
  4. Blokery rec. płytkowego dla fibrynogenu
  5. Inh. syntazy i/lub rec. TXA2
  6. Inh. Fosfodiesterazy
  7. Pochodne Prostacykliny
  8. Inh. rec. Trombiny
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Ogólnie o czynnościach płytek

A

a) trombiny, kolagen, ADP, TXA2, PAF, 5-HT, A -> agregacja krwinek
b) fibrynogen -> działa na już pobudzone (np. od TXA2) rec. GP IIb/IIIa -> wiązanie płytek w sieć

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Kwas acetylosalicylowy a hamowanie czynności płytek

A
  1. Najczęstszy
  2. Acetylacja Ser 530 COX-1 -> nieodwracalne ham. COX-1 płytek -> ham. produkcji TXA2
  3. T działania = T życia płytek (7-10 dni)
  4. Mała dawka -> Nie ham synt. prostacykliny w śródbłonku
  5. Dawka 75-300mg/d, zabezpiecza pacj. z ChNS przed zakrzep/zatorem
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Tienopirydyny i inne blok. rec. ADP

A
  1. Zapobiegają u pacj. z miażdżycą objawową powikłań naczyniowych
  2. Z kw. acetylosalicylowym w NSTEMI i STEMI leczonych interwencyjnie (PCI) lub zachowawczo (terapia trombolityczna)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Tienopirydyny

A
  1. Tiklopidyna, Klopidogrel
    - ham. agregację przez selekt. i nieodwr. połączenie z rec. P2Y12
  2. Prasugrel
    - III gen., lepsza farmakokin. od Klopidogrelu
  3. Elinogrel
    - podobny do Klopidogrel
    - zarówno i.v. i p.o.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Niebędące Tienopirydynami

A
  1. Kangrelor
    - krótkie działanie, analog ATP
  2. Tykagrelor
    - doustny, działa na rec. P2Y12 bezpośrednio (bez aktywacji wcześniej w wątrobie jak Tienopirydyny)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Blokery rec. płytkowego dla fibrynogenu

A

Abcyksymab
Eptyfibatyd
Tyrofiban

dożylnie w OZW bez uniesienia ST, osoby z ryzykiem zgonu/zawału, pacjenci z obniżeniem ST lub z cukrzycą

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Abcyksymab
1. Fragm. Fab monoklon. Ab p/rec. GP IIb/IIIa 2. Białko obcogatunkowe 3. I.v. w angioplastyce t. wieńc, przy dużym ryzyku zgonu/zawału
26
Eptyfibatyd
1. Cykliczny heptapeptyd i kompetet. inh. rec. GP IIb/IIIa | 2. Mniej reakcji anafil. od Abcyksymabu
27
Tyrofiban
1. Niepeptydowa poch. Tyr | 2. 0% szans na reakcję anafil.
28
Inh. Syntazy i/lub rec. TXA2
Pikotamid (obie funkcje)
29
Inhibitory Fosfodiesterazy
Diprydamol | Cylostazol
30
Dyprydamol
1. Wzrost cAMP w płytkach 2. Pob. rec. dla prostacykliny 3. W ch. krążenia mózgowego
31
Cylostazol
1. Swoisty inh. fosfodiesterazy typu 3 w płytkach i k. mm. gł. naczyń 2. Wzrost cAMP -> antyagregacja, mielorelaksacja 3. W miażdżycach tt. obwodowych
32
Pochodne prostacykliny
Epoprostenol Iloprost Trepostynil
33
Epoprostenol
1. Operacje z kr. pozaustrojowym (ochrona liczby i czynności płytek) 2. Hemodializa (gdy heparyna niewskazana) 3. Schorzenia z małopłytkowością 4. Pierw. nadBP płucne 5. NadBP w ciąży 6. Ch. Raynauda i schorzenia ze zwężeniem tt. obwodowych
34
Iloprost
1. W ch. ze zwężeniem i zamkn. tt. obwodowych (zwł. amputacje, gdy niemożliwa angioplastyka lub operacja) - zarostowa miażdżyca tt. z kryt. niedokrwieniem - zsp. Raynauda o ciężkim przebiegu prowadzącycm do kalectwa 2. Umiarkowane i ciężkie nadBP płucne
35
Trepostynil
W nadBP płucnym
36
Inh. receptora trombiny
nowe leki Trombina kt. też rec. aktywowane przez proteazę (PAR), odcina fragment N-końcowy łańcucha peptydowego uaktywniając receptor (na płytkach receptory typu PAR-1 i PAR-4) Worapaksar - blok. agregacji płytek inicjowanej przez trombinę Terutroban - jak Worpaksar + dział. p/TXA2
37
Leki hamujące krzepliwość krwi
A) DOUSTNE 1. Antagoniści wit. K 2. Dabigatran, Rywaroksaban, Apiksaban B) POZAJELITOWE 1. Heparyna 2. Heparyny drobnocząsteczkowe 3. Inh. czynn. Xa 4. Bezpośrednie inh. trombiny
38
Antagoniści wit. K
ingerują w posttranslacyjną γ-karboksylację reszt Glu w cz. II, VII, IX, X oraz białka C i białka S Acenokumarol - długo w PL Warfaryna - niedawno wprowadzona do PL Fendrokumon - Niemcy Tekarfaryna - niezależna od diety i leków innych, bo metabol. przez esterazy
39
Interakcje Antagonistów wit. K
1. Nasilenie działania antag. wit. K: Cyprofloksacyna, Erytromycyna, Flukonazol, Izoniazyd, Biseptol, Metronidazol,Amiodaron, Diltiazem, Fenofibrat, Klofibrat, Propafenon, Propranolol, Febylbutazon, Cytalopram, Entakadon 2. Osłabienie działania inh. wit. K Gryzeofulwina, Rybawiryna, Ryfampicyna, Cholestyramina, barbiturany, Karbamezapina, Merkaptopuryna
40
Niepożądane działania Antagonistów wit. K
``` X krwawienia X martwica skóry X uczulenia X teratogenność X zespół purpurowych stóp ```
41
Heparyna
1. Z ATIII za pomocą Arg (centr. aktywn.) wiąże się z trombiną, Xa i dodatkowo IXa, XIa, XIIa 2. Połączenie z AT III przez pentasacharyd 3. Podskórnie i dożylnie 4. Monitorujemy przez APTT (t akt. część. tromboplast.) 5. Zastosowanie: - leczenie i prof. żylnej ch. zakrzep/zator - niestabilna ch. wieńcowa - OZW z/bez uniesienia ST - przezskórne int. wieńcowe (PCI) - protezy zastawek serca - zator tętniczy - udar mózgu
42
Działania niepożądane Heparyny
X krwawienia (jak nadmierne to siarczan protaminy) X osteoporoza X martwica skóry X alergie X łysienie X przy podaniu domięśniowym - krwawienia - dlatego nie tamtędy X HIT - małopłytkowość poheparynowa
43
HIT typu 1
1. Nieimmunologiczna 2. Pierwsze 2-4 dni leczenia, potem już nie 3. 10-20% ludzi 4. Bez klinicznych następstw
44
HIT typu 2
1. Immunologiczne 2. Spadek płytek o +50% po 4-10 dniach heparyny niefrakcjonowanej/drobnocząsteczkowej 3. 0,1-3% leczonych 4. 20-40x większe ryzyko zakrzepicy żylnej lub tętniczej
45
Heparyny drobnocząsteczkowe
1. Mieszanka różnych, krótszych od niefrakcjonowanej heparyny łańcuchó polisacharydowych 2. Większość z <18 j. cukrowymi - zdolne do inakt. Xa ale nie trombiny 3. Nie wydłużają APTT, nie trzeba kontrolować testów krzepnięcia i korekty dawkowania ``` X krwotoczne (mniej niż niefrakcjonowana) X spadek masy kostnej ``` -PARYNY: Enoksa- , Nadro-, Dalte-, Bemi-, Certo-, Parna-, Rewi-,Tynza-
46
Inhibitory czynnika Xa
pentasacharydy wiążące się odwracalnie wyłącznie z AT III ``` Fondaparynuks Rywaroksaban (Xarelto) Danaparoid Apiksaban (Eliquis) nowe: Betriksaban, Edoksaban, Idraparynuks ```
47
Fondaparynuks
Wady: 1. Koniecznie pozajelitowo 2. Wydalany z moczem 3. Brak swoistego neutralizatora 4. Wysoka cena
48
Rywaroksaban (Xarelto)
1. Doustny - popularny | 2. Metabolizm w wątrobie
49
Danaparoid
1. Mix heparanoidów o małej masie cząsteczkowej z jelita świni
50
Apiksaban (Eliquis)
1. Doustny
51
Bezpośrednie (bez ATIII) inh. trombiny
1. Pochodne hirudyny z pijawek 2. Monitorujemy APTT 3. W HIT, prof. żylnej ch. zakrz/zator, PCI, OZW, udar mózgu 4. Przeciwwskazania jak w heparynie + ciąża i karmienie, NN (rekombinowana hirudyna i Biwalirudyna), niewyd. wątroby (Argatroban), uczulenie na lek Rekombinowane - Lepirudyna, Dezyrudyna Syntetyczne analogi - Biwalirudyna, Argatroban
52
Digatraban (Pradaxa)
1. Doustny 2. Żylna ch. zakrz/zat. prof. 3. Nie trzeba APTT 4. Duże powodzenie
53
Przeciwwskazania leków p/zakrzepowych
1. Skaza krwotoczna 2. Krwawienia z PP 3. Ch. PP z dużym ryzykiem krwawienia 4. Objawowe nadciśnienie wrotne 5. Rozwarstwienie aorty 6. Ciąża (antag. wit. K i bezpośrednie inh. trombiny) 7. Operacja / uraz głowy do 20 dni 8. Nakłucie lędźwiowe (24h)
54
Leki fibrynolityczne
1. Rozpuszczanie zakrzepu: aktyw. plazminogenu -> plazmina -> trawienie włóknika 2. 3 generacje 3. Zastosowanie - ostry zawał serca (do 12h) - ostry udar niedokrwienny na tle zakrzepicy (w ciąży do 3h) - zakrzepica żż. głębokich - zator płuc - ostre zmiany zakrzep/zator w tętniakach
55
Przeciwwskazania do stosowania leków fibrynolitycznych
1. Udar mózgu (ostatnie 2 miesiące) 2. Neo/tętniak śródczaszkowy 3. Świeży uraz głowy (1 miesiąc) 4. Czynne krwawienia z narz. wew 5. Uraz 6. Zabieg chirurgiczny 7. Biopsja (10dni) 8. Wczesny okres połogu (<7 dni) 9. Podejrzenie tętniaka rozwarstw. aorty 10. Krwot. retinopatia cukrzycowa 11. Krwotoki wewnątrzgałkowe 12. Długotrwała reanimacja 13. Ciąża
56
I generacja leków fibrynolitycznych
1. Streptokinaza 2. Urokinaza 3. APSAC
57
Streptokinaza
1. Obcogatunkowe białko -> alergie -> przed ponownym użyciem 1 rok odczekać 2. Lek fibrynolityczny G1
58
Urokinaza
1. Naturalny z kultur ludzkich embrionalnych k. nerkowych | 2. Lek fibrynolityczny G1
59
APSAC
1. Kompleks Streptokinaza + ludzki plazminogen z Ser 740 plazminogenu zabl. grupą acylową 2. In vivo -> związanie z zakrzepem -> deacylacja -> aktywacja leku 3. Lek fibrynolityczny G1
60
II generacja leków fibrynolitycznych
1. Alteplaza | 2. Duteplaza
61
Alteplaza
1. 1szy synt. ludzki tkankowy akt. plazminogenu (rt-PA) 2. Może być stosowany u pacj. z Ab p/streptokinazie 3. Lek fibrynolityczny G2
62
Duteplaza
1. 2-łańcuchowa postać rt-PA | 2. Lek fibrynolityczny G2
63
III Generacja leków fibrynolitycznych
1. Reteplaza 2. Tenekteplaza 3. Pamiteplaza 4. Monteplaza 5. Desmoteplaza
64
Reteplaza
1. Mutant t-PA, 2. Nierozpoznawalny przez rec. k. śródbł. w wątrobie przez co T1/2 dłuższe od Alteplazy 3. Lek fibrynolityczny G3
65
Tenekteplaza
1. Zmodyf. t-PA o T1/2 dłuższym od Alteplazy 2. 200x wyższa odporn. na inaktywację i większe powinowactwo do fibryny od Alteplazy 3. Lek fibrynolityczny G3
66
Pamiteplaza, Monteplaza
1. Analog t-PA o T1/2 i powinowactwie do fibryny większym niż Alteplazy
67
Desmoteplaza
1. Ze śliny nietoperza | 2. Duża swoistość wobec fibryny
68
Leki hamujące fibrynolizę
1. Jak przesadzimy z fibrynolitykami -> hiperfibrynoliza -> niebezpieczne krwawienia 2. Blok miejsca wiązania się z Lys cz. plazminogenu -> ham. wiązania z fibryną 3. Drobnocząsteczkowe, syntet. analogi Lys: - kwas ε-aminokapronowy, kw. traneksamowy, kw. aminometylobenzoesowy Przeciwwskazania 1. Ciężka NN 2. Krwiomocz 3. Ciąża 4. Hemofilia z wylewami do jam stawowych, n. wewn., OUN

FARMAKOLOGIA (13 decks)

Brainscape helps you reach your goals faster, through stronger study habits.
© 2025 Bold Learning Solutions. Terms and Conditions