Brainscape's Knowledge GenomeTM

Browse over 1 million classes created by top students, professors, publishers, and experts.


See full index

FARMAKOLOGIA > KREW > Flashcards

KREW Flashcards

1
Q

Żelazo

A

NIedobór -> anemia mikrocytowa, niedobarwliwa

  1. Głównie Fe2+, rzadko Fe3+ (jak dożylnie)
  2. DOUSTNE
    - Apsaraginian, Chlorek, Fumaran, Glukonian, Bursztynian Żelazawe
    - często z kw. Askorbinowym (stabilizacja w formie Fe2+) lub kw. Bursztynowym (wzrost wchłaniania Fe)
  3. DOŻYLNE
    - Glukonian żelazowy
    - kompleks: Fe, srobitol, kw. cytrynowy
  4. Długie leczenie
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Działania niepożądane preparatów z żelazem

A 
X Przedawkowanie (przewl.) -> odkładanie Fe w RES
X ostre zatrucie Fe u dzieci -> głeboka hipoBP, wstrząs -> wysoka śmiertelność
  • odtrutką w ostrym zatruciu jest Deferoksamina

Deferoksamina - obniża wchł. z jelit i wiąże Fe zapobiegając uwolnieniu do krwi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Niedokrwistość makrocytowa

A
  1. Od niedoboru B12
  2. Od niedoboru kw. foliowego

-> niepraw. synt. DNA -> spadek RBC; wzrost MCV i barwliwości

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Niedobór B12

A

od braku prod. IF Castle’a przez k. okładzinowe

  1. B12 podaje domm, dożylnie jako Cyjanokobalaminę (szcz. Hydroksykobalaminę); rzadko doustnie
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Niedobór kw. foliowego (B9)

A

rzadko, przy zab. trawienia, wchłaniania, antymetabolitach B9 (np. Metotreksat)

wzrost zapotrzebowania w ciąży -> niedobór B9 -> zab. cewy nerwowej np. rozszczep kręgosłupa

podajemy B9 szczególnie ciężarnym z padaczką

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Kwas folinowy

A

Leukoworyna, Citrovorum Factor

  1. = kw. tetrahydrofolinowy
  2. W zatruciu metotreksatem
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Hematopoetyczne czynniki wzrostowe

A 
EPO
Darbopoetyna-α
G-CSF
GM-CSF
Il-11
Trombopoetyna
Romiplostym
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

EPO

A
  1. rekombinowane np. EPO-α, EPO-β
  2. PNN, AIDS (też leczonym Zydowudyną), przewl. zapalenia, ch. neo, czasem aplazja szpiku, wcześniaki

X nadciśnienie
X zwiększona lepkość krwi -> zakrzep/zator
X przejściowe zsp. grypopodobny

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Darbopoetyna-α

A

najnowsza rekombinowana EPO
długi T1/2
1x/tyg

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

G-CSF

A
  1. Pob. powstawanie, dojrzewanie, uwalnianie Neutrofili

2. Leki: Filgrastym, Lenograstym

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

GM-CSF

A
  1. Pobudza rozwrój progenitorów granulocytów i makrofagów, eoz, płytek, rbc
  2. Leki: Sargramostym, Molgramostym
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

G-CSF i GM-CSF

A
  1. W neutropenii od chemioterapii i czasem w aplazji szpiku

2. Izolacja krążących k. macierzystych do regeneracji po chemii

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Il-11, Trombopoetyna

A
  1. Powstawanie, uwalnianie płytek

2. W ciężkich małopłytkowościach

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Romiplostym

A
  1. Mimetyk trombopoetyny

2. Więcej płytek u pacjentów z małopłytkowością immunologiczną

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Podstawowe preparaty krwiozastępcze

A
  1. Krystaloidalne

2. Koloidalne - dekstrany, skrobia hydroksyetylowana, żelatyny

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Krystaloidalne preparaty krwiozastępcze

A

0,9% NaCl, PWE - płyn fizjo wieloelektrolitowy izotoniczny, r-r Ringera

  1. Szybkie uzupełnienie płynów
  2. Ulegają szybkiej eliminacji nerkowej i dystrybucji do przestrzenie pozanaczyniowej
  3. Nie dają uczuleń
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Koloidalne preparaty krwiozastępcze

A
  1. DEKSTRANY: 70k, 60k, 40k, 1k (Haptenowy)
    - trudnorozkładalne polisacharydy
    - znaczynie zwiększają przestrzeń wewnątrznaczyn.
    X anafilaksja (0,3%), ale osłabione przez infuzję wcześniej dekstranu haptenowego
    X uniemożliwienie oznaczania grupy krwi
  2. Skrobia Hydroksyetylowana
    - 450k (wlk), 200k (śred), 70k (małocząsteczkowa)
  3. żELATYNY
    - Oksypoliżelatyny, Usieciowane, Modyfikowane
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Leki hamujące czynności płytek krwi

A
  1. Kw. acetylosalicylowy
  2. Tienopirydyny
  3. Blokery rec. dla ADP niebędące Tienopirydynami
  4. Blokery rec. płytkowego dla fibrynogenu
  5. Inh. syntazy i/lub rec. TXA2
  6. Inh. Fosfodiesterazy
  7. Pochodne Prostacykliny
  8. Inh. rec. Trombiny
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Ogólnie o czynnościach płytek

A

a) trombiny, kolagen, ADP, TXA2, PAF, 5-HT, A -> agregacja krwinek
b) fibrynogen -> działa na już pobudzone (np. od TXA2) rec. GP IIb/IIIa -> wiązanie płytek w sieć

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Kwas acetylosalicylowy a hamowanie czynności płytek

A
  1. Najczęstszy
  2. Acetylacja Ser 530 COX-1 -> nieodwracalne ham. COX-1 płytek -> ham. produkcji TXA2
  3. T działania = T życia płytek (7-10 dni)
  4. Mała dawka -> Nie ham synt. prostacykliny w śródbłonku
  5. Dawka 75-300mg/d, zabezpiecza pacj. z ChNS przed zakrzep/zatorem
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Tienopirydyny i inne blok. rec. ADP

A
  1. Zapobiegają u pacj. z miażdżycą objawową powikłań naczyniowych
  2. Z kw. acetylosalicylowym w NSTEMI i STEMI leczonych interwencyjnie (PCI) lub zachowawczo (terapia trombolityczna)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Tienopirydyny

A
  1. Tiklopidyna, Klopidogrel
    - ham. agregację przez selekt. i nieodwr. połączenie z rec. P2Y12
  2. Prasugrel
    - III gen., lepsza farmakokin. od Klopidogrelu
  3. Elinogrel
    - podobny do Klopidogrel
    - zarówno i.v. i p.o.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Niebędące Tienopirydynami

A
  1. Kangrelor
    - krótkie działanie, analog ATP
  2. Tykagrelor
    - doustny, działa na rec. P2Y12 bezpośrednio (bez aktywacji wcześniej w wątrobie jak Tienopirydyny)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Blokery rec. płytkowego dla fibrynogenu

A

Abcyksymab
Eptyfibatyd
Tyrofiban

dożylnie w OZW bez uniesienia ST, osoby z ryzykiem zgonu/zawału, pacjenci z obniżeniem ST lub z cukrzycą

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

Abcyksymab

A
  1. Fragm. Fab monoklon. Ab p/rec. GP IIb/IIIa
  2. Białko obcogatunkowe
  3. I.v. w angioplastyce t. wieńc, przy dużym ryzyku zgonu/zawału
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

Eptyfibatyd

A
  1. Cykliczny heptapeptyd i kompetet. inh. rec. GP IIb/IIIa

2. Mniej reakcji anafil. od Abcyksymabu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

Tyrofiban

A
  1. Niepeptydowa poch. Tyr

2. 0% szans na reakcję anafil.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

Inh. Syntazy i/lub rec. TXA2

A

Pikotamid (obie funkcje)

29
Q

Inhibitory Fosfodiesterazy

A

Diprydamol

Cylostazol

30
Q

Dyprydamol

A
  1. Wzrost cAMP w płytkach
  2. Pob. rec. dla prostacykliny
  3. W ch. krążenia mózgowego
31
Q

Cylostazol

A
  1. Swoisty inh. fosfodiesterazy typu 3 w płytkach i k. mm. gł. naczyń
  2. Wzrost cAMP -> antyagregacja, mielorelaksacja
  3. W miażdżycach tt. obwodowych
32
Q

Pochodne prostacykliny

A

Epoprostenol
Iloprost
Trepostynil

33
Q

Epoprostenol

A
  1. Operacje z kr. pozaustrojowym (ochrona liczby i czynności płytek)
  2. Hemodializa (gdy heparyna niewskazana)
  3. Schorzenia z małopłytkowością
  4. Pierw. nadBP płucne
  5. NadBP w ciąży
  6. Ch. Raynauda i schorzenia ze zwężeniem tt. obwodowych
34
Q

Iloprost

A
  1. W ch. ze zwężeniem i zamkn. tt. obwodowych (zwł. amputacje, gdy niemożliwa angioplastyka lub operacja)
    - zarostowa miażdżyca tt. z kryt. niedokrwieniem
    - zsp. Raynauda o ciężkim przebiegu prowadzącycm do kalectwa
  2. Umiarkowane i ciężkie nadBP płucne
35
Q

Trepostynil

A

W nadBP płucnym

36
Q

Inh. receptora trombiny

A

nowe leki

Trombina kt. też rec. aktywowane przez proteazę (PAR), odcina fragment N-końcowy łańcucha peptydowego uaktywniając receptor (na płytkach receptory typu PAR-1 i PAR-4)

Worapaksar - blok. agregacji płytek inicjowanej przez trombinę

Terutroban - jak Worpaksar + dział. p/TXA2

37
Q

Leki hamujące krzepliwość krwi

A

A) DOUSTNE

  1. Antagoniści wit. K
  2. Dabigatran, Rywaroksaban, Apiksaban

B) POZAJELITOWE

  1. Heparyna
  2. Heparyny drobnocząsteczkowe
  3. Inh. czynn. Xa
  4. Bezpośrednie inh. trombiny
38
Q

Antagoniści wit. K

A

ingerują w posttranslacyjną γ-karboksylację reszt Glu w cz. II, VII, IX, X oraz białka C i białka S

Acenokumarol
- długo w PL

Warfaryna
- niedawno wprowadzona do PL

Fendrokumon
- Niemcy

Tekarfaryna
- niezależna od diety i leków innych, bo metabol. przez esterazy

39
Q

Interakcje Antagonistów wit. K

A
  1. Nasilenie działania antag. wit. K:
    Cyprofloksacyna, Erytromycyna, Flukonazol, Izoniazyd, Biseptol, Metronidazol,Amiodaron, Diltiazem, Fenofibrat, Klofibrat, Propafenon, Propranolol, Febylbutazon, Cytalopram, Entakadon
  2. Osłabienie działania inh. wit. K
    Gryzeofulwina, Rybawiryna, Ryfampicyna, Cholestyramina, barbiturany, Karbamezapina, Merkaptopuryna
40
Q

Niepożądane działania Antagonistów wit. K

A 
X krwawienia
X martwica skóry
X uczulenia
X teratogenność
X zespół purpurowych stóp
41
Q

Heparyna

A
  1. Z ATIII za pomocą Arg (centr. aktywn.) wiąże się z trombiną, Xa i dodatkowo IXa, XIa, XIIa
  2. Połączenie z AT III przez pentasacharyd
  3. Podskórnie i dożylnie
  4. Monitorujemy przez APTT (t akt. część. tromboplast.)
  5. Zastosowanie:
    - leczenie i prof. żylnej ch. zakrzep/zator
    - niestabilna ch. wieńcowa
    - OZW z/bez uniesienia ST
    - przezskórne int. wieńcowe (PCI)
    - protezy zastawek serca
    - zator tętniczy
    - udar mózgu
42
Q

Działania niepożądane Heparyny

A

X krwawienia (jak nadmierne to siarczan protaminy)
X osteoporoza
X martwica skóry
X alergie
X łysienie
X przy podaniu domięśniowym - krwawienia - dlatego nie tamtędy
X HIT - małopłytkowość poheparynowa

43
Q

HIT typu 1

A
  1. Nieimmunologiczna
  2. Pierwsze 2-4 dni leczenia, potem już nie
  3. 10-20% ludzi
  4. Bez klinicznych następstw
44
Q

HIT typu 2

A
  1. Immunologiczne
  2. Spadek płytek o +50% po 4-10 dniach heparyny niefrakcjonowanej/drobnocząsteczkowej
  3. 0,1-3% leczonych
  4. 20-40x większe ryzyko zakrzepicy żylnej lub tętniczej
45
Q

Heparyny drobnocząsteczkowe

A
  1. Mieszanka różnych, krótszych od niefrakcjonowanej heparyny łańcuchó polisacharydowych
  2. Większość z <18 j. cukrowymi - zdolne do inakt. Xa ale nie trombiny
  3. Nie wydłużają APTT, nie trzeba kontrolować testów krzepnięcia i korekty dawkowania
X krwotoczne (mniej niż niefrakcjonowana)
X spadek masy kostnej

-PARYNY:
Enoksa- , Nadro-, Dalte-, Bemi-, Certo-, Parna-, Rewi-,Tynza-

46
Q

Inhibitory czynnika Xa

A

pentasacharydy wiążące się odwracalnie wyłącznie z AT III

Fondaparynuks
Rywaroksaban (Xarelto)
Danaparoid
Apiksaban (Eliquis)
nowe: Betriksaban, Edoksaban, Idraparynuks
47
Q

Fondaparynuks

A

Wady:

  1. Koniecznie pozajelitowo
  2. Wydalany z moczem
  3. Brak swoistego neutralizatora
  4. Wysoka cena
48
Q

Rywaroksaban (Xarelto)

A
  1. Doustny - popularny

2. Metabolizm w wątrobie

49
Q

Danaparoid

A
  1. Mix heparanoidów o małej masie cząsteczkowej z jelita świni
50
Q

Apiksaban (Eliquis)

A
  1. Doustny
51
Q

Bezpośrednie (bez ATIII) inh. trombiny

A
  1. Pochodne hirudyny z pijawek
  2. Monitorujemy APTT
  3. W HIT, prof. żylnej ch. zakrz/zator, PCI, OZW, udar mózgu
  4. Przeciwwskazania jak w heparynie + ciąża i karmienie, NN (rekombinowana hirudyna i Biwalirudyna), niewyd. wątroby (Argatroban), uczulenie na lek

Rekombinowane - Lepirudyna, Dezyrudyna
Syntetyczne analogi - Biwalirudyna, Argatroban

52
Q

Digatraban (Pradaxa)

A
  1. Doustny
  2. Żylna ch. zakrz/zat. prof.
  3. Nie trzeba APTT
  4. Duże powodzenie
53
Q

Przeciwwskazania leków p/zakrzepowych

A
  1. Skaza krwotoczna
  2. Krwawienia z PP
  3. Ch. PP z dużym ryzykiem krwawienia
  4. Objawowe nadciśnienie wrotne
  5. Rozwarstwienie aorty
  6. Ciąża (antag. wit. K i bezpośrednie inh. trombiny)
  7. Operacja / uraz głowy do 20 dni
  8. Nakłucie lędźwiowe (24h)
54
Q

Leki fibrynolityczne

A
  1. Rozpuszczanie zakrzepu:
    aktyw. plazminogenu -> plazmina -> trawienie włóknika
  2. 3 generacje
  3. Zastosowanie
    - ostry zawał serca (do 12h)
    - ostry udar niedokrwienny na tle zakrzepicy (w ciąży do 3h)
    - zakrzepica żż. głębokich
    - zator płuc
    - ostre zmiany zakrzep/zator w tętniakach
55
Q

Przeciwwskazania do stosowania leków fibrynolitycznych

A
  1. Udar mózgu (ostatnie 2 miesiące)
  2. Neo/tętniak śródczaszkowy
  3. Świeży uraz głowy (1 miesiąc)
  4. Czynne krwawienia z narz. wew
  5. Uraz
  6. Zabieg chirurgiczny
  7. Biopsja (10dni)
  8. Wczesny okres połogu (<7 dni)
  9. Podejrzenie tętniaka rozwarstw. aorty
  10. Krwot. retinopatia cukrzycowa
  11. Krwotoki wewnątrzgałkowe
  12. Długotrwała reanimacja
  13. Ciąża
56
Q

I generacja leków fibrynolitycznych

A
  1. Streptokinaza
  2. Urokinaza
  3. APSAC
57
Q

Streptokinaza

A
  1. Obcogatunkowe białko -> alergie -> przed ponownym użyciem 1 rok odczekać
  2. Lek fibrynolityczny G1
58
Q

Urokinaza

A
  1. Naturalny z kultur ludzkich embrionalnych k. nerkowych

2. Lek fibrynolityczny G1

59
Q

APSAC

A
  1. Kompleks Streptokinaza + ludzki plazminogen z Ser 740 plazminogenu zabl. grupą acylową
  2. In vivo -> związanie z zakrzepem -> deacylacja -> aktywacja leku
  3. Lek fibrynolityczny G1
60
Q

II generacja leków fibrynolitycznych

A
  1. Alteplaza

2. Duteplaza

61
Q

Alteplaza

A
  1. 1szy synt. ludzki tkankowy akt. plazminogenu (rt-PA)
  2. Może być stosowany u pacj. z Ab p/streptokinazie
  3. Lek fibrynolityczny G2
62
Q

Duteplaza

A
  1. 2-łańcuchowa postać rt-PA

2. Lek fibrynolityczny G2

63
Q

III Generacja leków fibrynolitycznych

A
  1. Reteplaza
  2. Tenekteplaza
  3. Pamiteplaza
  4. Monteplaza
  5. Desmoteplaza
64
Q

Reteplaza

A
  1. Mutant t-PA,
  2. Nierozpoznawalny przez rec. k. śródbł. w wątrobie przez co T1/2 dłuższe od Alteplazy
  3. Lek fibrynolityczny G3
65
Q

Tenekteplaza

A
  1. Zmodyf. t-PA o T1/2 dłuższym od Alteplazy
  2. 200x wyższa odporn. na inaktywację i większe powinowactwo do fibryny od Alteplazy
  3. Lek fibrynolityczny G3
66
Q

Pamiteplaza, Monteplaza

A
  1. Analog t-PA o T1/2 i powinowactwie do fibryny większym niż Alteplazy
67
Q

Desmoteplaza

A
  1. Ze śliny nietoperza

2. Duża swoistość wobec fibryny

68
Q

Leki hamujące fibrynolizę

A
  1. Jak przesadzimy z fibrynolitykami -> hiperfibrynoliza -> niebezpieczne krwawienia
  2. Blok miejsca wiązania się z Lys cz. plazminogenu -> ham. wiązania z fibryną
  3. Drobnocząsteczkowe, syntet. analogi Lys:
    - kwas ε-aminokapronowy, kw. traneksamowy, kw. aminometylobenzoesowy

Przeciwwskazania

  1. Ciężka NN
  2. Krwiomocz
  3. Ciąża
  4. Hemofilia z wylewami do jam stawowych, n. wewn., OUN

FARMAKOLOGIA (13 decks)

Brainscape helps you reach your goals faster, through stronger study habits.
© 2025 Bold Learning Solutions. Terms and Conditions