week 7 HC2 exogeen en endogeen lipide transport Flashcards
belangrijkste vettige substanties in bloed zijn cholesterol en triglyceriden, waaruit wordt dit gesynthetiseerd en wat remt cholesterol?
- cholesterol in vrij cholesterol of een cholesterol-ester (meer hydrofoob)
- gesynthetiseerd uit acetyl-CoA;
belangrijk hiervoor is HMG-CoA-reductase - statines remmen HMG-CoA reductase;
bijwerking is spierpijn (ubiquinone geremd) - cholesterol uit dierlijke producten voeding
wat zijn lipoproteïnen?
complexen van lipiden met eiwitten, voor vervoer van het hydrofobe cholesterol en triglyceriden
HDL, LDL, Lp(a), VLDL, chylomicronen
wat zijn apolipoproteïnen?
structurele eiwitten van lipoproteïnen:
- ligand voor receptoren
- beïnvloeding binding van andere apo’s aan receptoren
- co-factor voor enzymen
herkenningssignaal voor enzymen en receptoren op de plasmamembraan van cellen, waardoor de lipiden in de lipoproteïnen selectief worden gemetaboliseerd, of de lipoproteïnen via endocytose opgenomen worden in de lichaamscellen. Het metabolisme van de verschillende lipoproteïnen is sterk met elkaar verbonden.
welke deeltjes vervoeren apo A en wat is hun functie?
- A-1 vervoeren HDL, chylomicronen, functie is vorming HDL deeltjes; activator van LCAT
- A-II vervoert HDL, functie is vorming HDL deeltjes; activator van hepatisch lipase
welke deeltjes vervoeren apo B en wat is hun functie?
- B-100 vervoeren VLDL, IDL, LDL, Lp(a)
(volledige eiwit), functie is structureel eiwit ligand voor de LDL receptor; vereist voor de assemblage en secretie van VLDL - B-48 vervoeren chylomicronen- restanten, functie is vereist voor de assemblage en secretie van chylomicronen; bindt niet aan de LDL receptor
apo-B zit op alle deeltjes die atherosclerose veroorzaken
welke deeltjes vervoeren apo C en wat is hun functie?
- C-I vervoeren chylomicronen, VLDL, HDL, functie is activator van LCAT
- C-II vervoeren chylomicronen, functie is essentiële cofactor voor LPL
- C- vervoeren chylomicronen, VLDL, HDL, functie is inhibitor van LPL
welke deeltjes vervoeren apo E en wat is hun functie?
- vervoeren chylomicronen, IDL, VLDL, HDL (alles behalve LDL)
- functie is vereist voor de assemblage en secretie van chylomicronen
- ligand voor de LDL receptor
hoe zit de LDL-receptor in elkaar en wat kan er hier mis mee zijn?
- 18 exonen, deels in de cel en deels erbuiten
- mutatie LDL-receptoren dus minder LDL opgenomen
→familiaire hypercholesterolemie (1:250)
wat zijn drie klinische verschijnselen van familiaire hypercholesterolemie?
- arcus lipoides; wit randje om de iris
- cholesterol kan neerslaan op de pezen (achillespezen en handen)
- xanthelasma; cholesterol afzettingen bij de ogen
Wat gebeurt er met de LDLR na binding van PCSK9?
Na endocytose van de LDL-receptor wordt het complex met PCSK9 gesorteerd naar het lysosoom waar de
LDL-receptor met het gebonden LDL wordt afgebroken.
Wat gebeurt er met de LDLR in aanwezigheid van een PCSK9 remmer?
Na endocytose in afwezigheid van PCSK9 wordt LDL gescheiden van de LDL-receptor, LDL gaat naar het lysosoom, de LDL-receptor gaat terug naar het plasmamembraan.
Wat is het mechanisme waarmee PCSK9-remmers de LDL cholesterol spiegel in bloed verlagen?
Door recycling van de LDL-receptor is er meer expressie van LDL receptoren en wordt meer LDL uit de bloed verwijderd.
wat doet PCSK9?
PCSK9 is een reguleereiwit die de LDL receptoren kan degraderen. PCSK9 remmers zijn dus gunstig bij een hoog cholesterol.
wat is de functie van high density lipoprotein (HDL is het “goede cholesterol”)?
- HDL gemaakt in de darm en lever
- brengt en haalt cholesterol van/naar de
cellen - laag HDL is niet goed, maar hoog HDL ook niet
wat is het deeltje lipoproteïne (a)?
- variant van LDL (alleen dan met ‘extra staart’)
- apo (a) verbonden aan apoB
- apo (a) heterogeen genetisch bepaald
- homologie met plasminogeen
- zeer athrogeen
- functie is onbekend
- behandeling is ook onbekend