Week 7 Flashcards
Wat is er vanaf dag 7-8 meetbaar na de bevruchting?
hCG in de blastocyst
Tot wanneer is het corpus luteum belangrijk voor aanmaak van hormonen?
Tot week 7-9
Hierna is de placenta het belangrijkst. Met name de syncytiotrofoblast (functionele cellen) cellen van de placenta.
.
Waardoor wordt hyperemesis gravidum veroorzaakt?
= braken tijdens de zwangerschap
–> door de hoge TSH spiegels (door verhoging van hCG)
Wat heeft CRH voor effect op de moeder tijdens de zwangerschap?
Stijging van ACTH –> stim bijnier –> hypertrofie van zona fasciculata
Echter geen hypercortisolisme want cortisol wordt snel omgezet door de placenta.
S –> striae en melasma (donkere verkleuring gelaat)
hCG wordt eerst geproduceerd door het corpus luteum en na 7-9 wkn door syncytiotrofoblast van placenta; wat is het effect van deze hCG?
- Stimuleert de steriodogenese in corpus luteum
- Heeft langere halfwaardetijd dan LH waardoor er een stabielere stim is voor de productie van progesteron
- Spiegels zijn hoogst rond w 8-10 tijdens zwangerschap
- Stijging hCG van 50% iedere 2 dagen is normale zwangerschap
- hCG heeft alfa en beta spiegels en als de beta spiegels te hoog zijn kan dit duiden op een:
= molazwangerschap (abnormale trofoblast ontw)
Wat is er vervelend aan dat foetussen het 3-beta-HSD enzym missen en wat is de oplossing?
(Foetussen hebben 3-beta-HSD vanaf w 35)
Hierdoor kan foetus geen pregnenolone omzetten in aldosteron, cortisol, testosteron en oestradiol
Daarom krijgt het progesteron van moeder/ placenta waardoor het deze hormonen wel kan maken.
(moet wel gemaakt worden mbv oestrogeen)
Daarom biedt foetus DHEA aan moeder aan die hieruit oestrogeen kan maken –> placentaire progesteronproductie op gang.
(want in placenta ontbreken twee belangrijke enzymen waardoor er niet genoeg oestrogeen gemaakt kan worden)
Wat zijn de functies van progesteron?
- Voorloper van foetale bijnier steroidogenese van corticosteroiden en mineralocorticosteroiden
- Remming uteruscontracties
- Behoud van decidua / endometrium
- Immuunmodulatie ter voorkoming van afstoting trofoblast
Wat is de functie van oestrogenen?
(Die gemaakt worden door placenta vanaf w 9 onder invloed van foetaal DHEAS)
- Regulatie placentair progesteron productie
- Borstklierweefsel ontwikkeling
- Maternale cardiovasculaire adaptatie
- Circulerend bloedvolume
- RAAS
Wat zijn de effecten van de beginnende productie van cortisol door de foetus zelf (bijnier) vanaf 35 wkn?
Placentaire CRH stijgt –> meer expressie van de ACTH-R –> foetale bijnier maakt nog meer cortisol –> kan in placenta op progesteron R gaan zitten –> effecten van progesteron dalen (dus geen remming uteruscontracties)
Waarvoor is enzym 3-beta-HSD vanaf w 35 van belang?
Voor het maken van steroiden uit progesteron en isovormen. Deze steroiden zijn van belang voor de longrijping.
Rond w 35 maakt foetale bijnier DHEA aan, waar is dit handig voor?
Is een substraat voor oestrogeen. Het stijgende oestrogeen en dalende progesteron zorgen voor:
- Toename oxytocine R in myometrium
- Induceren van gap junctions in myometrium waardoor meer synchrone contracties
- Induceren van prostaglandine R
Waar zorgt prostaglandine voor en waardoor wordt het gemaakt?
Door toename foetale corticosteroiden –> meer prostaglandines
Van belang voor inductie van de baring en priming cervix. Kan worden gebruikt voor induceren van bevalling.
Wat moet je toedienen bij premature contracties?
Progesteron
–> kan premature contracties afremmen tot bep punt.
Wat moet je bij een premature geboorte toedienen?
Corticosteroiden om longrijping te induceren
–> cortisol kan niet over placenta heen maar middelen als dexamethason of beta methason wel
Wat is het risico van een ontsteking bij een zwangere vrouw?
Cytokines komen vrij –> waaronder prostaglandines –> kunnen leiden tot myometriumcontracties …
Waar kan foetale stress voor zorgen?
Bijvoorbeeld door infectie of hypoxie –> verhoogde bijnieractiviteir –> meer cortisol –> meer CRH afgifte –> meer ACTH –> kan leiden tot longrijping en partus prematures…
Welke twee hormonen zijn belangrijk voor lactatie en wat doen ze?
- Prolactine; voor synthese van lactose, lipiden en caseine. In zwangerschap zijn er 10-20 voudige stijging van prolactine!
- Oxytocine; zorgt voor spiercontracties waardoor ontlediging alveoli/ ductuli
Wat is een toeschietrefelex?
Door tactiele impulsen (zuigen aan borst) en emotionele impulsen (baby huilt) vindt er ontlediging plaats oiv oxytocine.
Wanneer begint de borstkliervulling?
3/4 dagen postpartum iov snel dalende spiegels van circulair oestrogeen en progesteron
Wanneer stopt de melksyntese?
- Door een hoge steroidspiegel (mn oestrogeen)
- Door inhibitie van prolactine door dopamine agonist
Als je wilt herstarten met de pil dan de minipil doen –> bevat alleen progesteron en geen oestrogeen dus belemmert oestrogeen niet!
Waardoor blijven vrouwen bij lactatie langer amenorrhoisch?
- Door verminderde sensitiviteit van de hypofyse op de feedback van de steroiden. Door zwangerschap gewend aan hoge spiegels.
- GnRH-puls activiteit is veranderd want door prolactine is deze verlaagd.
- Verdwenen hypofyse release van LH en FSH
- Beta endorfines (endogene pijnstilling) onderdrukken GnRH release
Wat is een zwangere in een kwetsbare situatie?
Disbalans tussen beschermende en risicofactoren.
Dus meer risicofactoren dan beschermende factoren.
Wat is de DOHaD-hypothese?
= developing orgin of health and disease.
In foetale fase wordt hele lichaam als het ware geprogrammeerd dus tijdens zwangerschap kan moeder ontwikkeling van kind bepalen!
Wat zijn de verschillende mechanismen die invloed hebben op ontwikkeling foetus?
- Epigentica
= epigentische veranderingen vinden al vroeg in het leven plaats en de omgeving speelt hierbij een belangrijke rol - Voeding
- Microbioom
= is van belang voor de afweer van kind
wordt via borstvoeding gedeeltelijk overgedragen - Ontwikkeling stress-systeem (hersenontwikkeling)
= eerste 3 mnd zwangerschap is kind extra gevoelig voor stress –> minder neuronale verbindingen en hippocampus ontwikkelt minder
Ook moeten ouders na geboorte voldoende prikkels geven anders gaan hersenen dan minder ontwikkelen.. - Hechting en agency
= hechting kleur de interactie van verwachtingen en patronen.
Welke domeinen heb je bij een zwangere vrouw voor het uitvragen van kwetsbaarheid?
- Somatische aspecten
= (on)geplande zwangerschap in verleden - Psychiatrische aspecten
= incl gebruik van geneesmiddelen - Verslavingen en intoxicaties
- Psychologische problemen
= huisvestiging, stress, geweld - Verstandelijke beperking moeder
Waar is er sprake van tijdens een normale bevalling?
- Duur is 37-42 wkn
- Foetus in hoofdligging (Aav)
- Weeen komen spontaan
- Geboorte complete placenta en vliezen duren minder dan 1 uur
- Totale bloedverlies is minder dan 1000 cc
- Apgar-score is > 7 na vijf minuten en de neonaat behoeft geen directe zorg
(ademhaling, pols, tonus, kleur, spierspanning)
Wat gebeurt er tijdens de initiatie van de bevalling?
(begin ontsluiting)
Foetus geeft CRF/DHES af –> cortisol en prostaglandines worden vrijgegeven bij moeder –> stimuleren myometrium –> meer R aanmaak –> zorgt dat spiercellen myometrium en gap junctions symmetrisch contraheren wat voor een wee zorgt
Na een wee volgt altijd ontsluiting!
Geen ontsluiting na een wee? –> dan is het een harde buik. Hierbij zijn contracties niet symmetrisch wat dus geen ontsluiting veroorzaakt.
Als ontsluiting niet vanzelf tot stand komt moet dit geinduceerd worden, wat zijn de twee stadia hiervan?
- Primen
= mechanisch; mbv ballondilatatie in de cervix wordt deze uitgerekt –> stim voor aanmaak prostaglandines –> zorgt voor verweking van de cervix en korter
= medicamenteus; direct prostaglandines toedienen - Inleiden
= op moment dat cervix door primen rijp is worden vliezen gebroken en wordt medicatie gegeven om weeen op te wekken. (oxytocine)
Welke 3 stappen heb je voor het beginnen van een normale bevalling?
- membraanactivatie door vliezen op te rekken
- uteruscontracties
- cervix dilatatie
Welke tijdperken worden onderscheiden in het baringsproces?
- Ontsluitingsfase
- Uitdrijvingstijdperk
- Nageboortetijdperk
- Post placentaire tijdperk
In totaal duurt het ong 15 uur
Wat gebeurt er in het ontsluitingstijdperk?
(max 10 uur, normale vordering van 1 cm/uur)
(POVIAS)
- Portio
= door prostaglandines wordt cervix weker en korter - Ontsluiten
= weeen drukken op cervix en zorgen voor ontsluiting
–> weeen komen om 2/3 minuten
–> 10 cm is volledige ontsluiting - Vliezen
= intact of niet - Indaling
= beoordeeld met vlakken van Hodge
–> H1; bovenrand symfyse
–> H2; onderrand symfyse
–> H3; interspinaallijn (nauwste stuk, vanaf nu kan vrouw bevallen)
–> H4; bekkenbodem - Aard voorliggend deel
- Stand voorliggend deel
= is de stand van het caput
–> afwijkende stand bij congenitale afw, vroeggeboorte, ineffectieve weeen (kan je opwekken)
Wat gebeurt er in het uitdrijvingstijdperk?
(ongeveer 1 uur bij nullipara en 30 min multipara)
(bij epiduraal mag dit langer duren)
Tijdens uitdrijving vinden de inwendige en uitwendige spildraai plaats.
Ook kan nu een episiotomie gedaan worden
= een knip mediolateraal zodat het niet doorscheurt naar de anus.
Wat zijn de voorwaarden voor uitdrijving?
- Volledige ontsluiting (> 10 cm)
- Voldoende indaling (H3)
- Persdrang (echt schreeuwen ipv puffen)
Wat gebeurt er in het nageboorte tijdperk?
(max 1 uur, meestal 15 min)
Geboorte van placenta mag max 1 uur na geboorte kind komen.
Kind op borst moeder met mutsje op voor warmte en geur, hartslag en vertouwdheid.
Apgar score wordt bepaalt op min 1, 5 en 10.
Bij moeder worden vitale waardes bepaald en bloedverlies.
Uterus wordt gepalpeerd of deze goed contraheert.
Als placenta niet spontaan geboren wordt wordt dat primair actief gedaan, hoe?
- Uteruscontracties opwekken door oxytocine toe te dienen.
–> dit kan geremd worden bij een volle blaas) - Controlled cord traction (CCT)
- Uterus massage
- Mbv handgreep van Kunster kijken of placenta nog vast zit aan navelstreng. Navelstreng onder spanning houden en druk net boven de symfyse geven.
Wat zijn belangrijke redenen van fluxus?
(= >1000 cc bloedverlies)
4 T’s
- Tone
= als uterus niet samentrekt blijft dit open staan en kan al het bloed eruit stromen.
- Trauma
- Tissue
= placentaresten - Trombin
= stollingsstoornissen
Wat is het post placentaire tijdperk?
(duurt max 2 uur)
Moeder wordt goed in de gaten gehouden; m.n op bloedverlies
Wat is een cardiotocografie?
CTG
= Continue registratie van de toco (weeen activiteit), basisfrequentie, variabiliteit, acceleraties, deceleraties
Wat wordt er bij een bevalling onder de 34 w aan de foetus gegeven?
- celestone voor de longrijping
- MgSO4 voor neuroprotectie
Wat is serotoniteit?
Bevalling is twee weken na uitgerekende tijd nog niet op gang gekomen.
–> inductie starten!
- Primen
= mechanisch; mbv ballondilatatie in de cervix wordt deze uitgerekt –> stim voor aanmaak prostaglandines –> zorgt voor verweking van de cervix en korter
= medicamenteus; direct prostaglandines toedienen - Inleiden
= op moment dat cervix door primen rijp is worden vliezen gebroken en wordt medicatie gegeven om weeen op te wekken. (oxytocine)
Welke soorten pijnstilling zijn er in de eerste- en tweede lijns zorg?
EERSTE
- Lachgas
- Pethidine; intramusculair morfine in been (niet graag)
TWEEDE
- Remifentanil; vrouw ligt aan infuus en bij iedere wee kan op knopje gedrukt worden voor afgifte (kan op korte termijn voor baring nog worden aangesloten
- Epiduraal analgesie; veilig en meest effectief, wel al bij begin aangelegd in ruggegraat
Wat zijn abnormaliteiten van de ontsluitingsfase?
- Niet vorderen van ontsluiting
- Meconiumhouden vruchtwater
–> kind O2 gebrek
–> kind ademhalingsproblemen
(meconium aspiratie syndroom; MAS)
–> kind infecties - Navelstrengprolaps
Als er geen voorliggend deel is (caput) kan het voorkomen dat navelstreng naar buiten gaat. O2 tekort foetus –> sectio. - Te veel bloedverlies (door abruptio placentae)
Wat zijn oorzaken van een niet vorderende ontsluiting?
3 P’s
- Passenger
= stand caput van kind is niet goed
- Passage
= baringskanaal is te nauw
- Powers
= weeen zijn niet sterk genoeg
B –> andere houding
–> adequate pijnstilling
–> wee opwekkers
–> sectio
Wat volgt er na een abnormaal CTG?
Een microbiologisch onderzoek (MBO)
= een krasje op hoofd foetus maken waarbij je bloed afneemt –> is nauwkeurig maar wel heel invasief
Wat is normaal voor de bovendruk van een foetus?
Deze hoort fluctuerend te zijn tussen 110-150 omdat foetus zoekende is naar het juiste. Is deze niet fluctuerend dan is de foetus niet vitaal genoeg om dit te zoeken.
Krijgt deceleraties –> hypoxie
Met welke methoden kan je helpen tijdens de baring?
- Episiotomie
= knipje in baringskanaal mediolateraal. Kan alleen als hoofdje al op H4 is. - Vacuumpomp
= heeft complicaties en trauma’s. Foetus moet op H3 zijn. - Forcipale extracties
= mbv een tang. Wordt zelden gedaan want traumatiserend. - Sectio ceasarea
= heeft wel meer bloedverlies en langere herstelfase en effect op volgende zwangerschap.
Wat is een schouderdystocie en wat is B?
= haken van eerste schouder achter de symfyse
B –>
- suprapubische impressie
- Mc Roberts manoeuvre; benen van moeder eerste symmetrisch naar beneden duwen en daarna in lucht getrokken.
- afhalen van achterste arm
- roteren van schoudergebied
- doorsnijden symfyse
