Week 6 Flashcards
Wanneer is er toestemming nodig voor abortus van de ouders?
- Onder de 12
- Tussen de 12-16; toestemming ouders tenzij ernstig nadeel voor de moeder of als keuze wel overwogen is
- Boven 16 geen toestemming nodig
Welke twee categorien kent een late zwangerschapsafbreking (>24 wkn)?
- Afw is niet met leven herenigbaar
–> niet strafbaar - Afw kan leiden tot uitzichtloos lijden
–> kan strafbaar zijn
Beide catergorien worden gekenmerkt als “niet natuurlijke dood” dus obductie is verplicht
Wanneer is iets een overtijdsbehandeling en wanneer een abortus?
- Overtijdsbehandeling als het binnen 44 dgn plaatsvindt na 1ste dag van laatste menstruatie (16 dgn overtijd)
- Hierna is het een abortus
Op welke twee manieren kan abortus uitgevoerd worden?
- Medicamenteus = op dag 0 mifepriston geven; gaat progestagene werking tegen –> maakt omgeving omgeschikt voor zwangerschap en wekere cervix
Dag 1, 2, 3 misoprostol voor samentrekking van uterus en rijping van cervix
–> dit laatste is eig een maagzuurremmer dus kan altijd voorgeschreven worden. - Instrumenteel = mbv curretage worden foetus, vruchtwater en placenta verwijderd door het op te zuigen. Later nog een x om te checken of het wel leeg is.
–> liever niet bij jonge embryo’s omdat kleine vruchten snel gemist worden!
Wat is het verschil tussen een vroege, late miskraam en immature vroeggeboorte?
- Vroege miskraam; onbedoelde beindigde zwangerschap tussen 0-12 wkn
- Late miskraam; 12-16 wkn
- Vroege immature vroeggeboorte; 16-24 wkn
Waardoor kunnen vrouwen toch zwangerschapssymptomen ervaren na een miskraam?
Doordat hCG wel geproduceerd is door de trofoblast
–> misselijk/ vermoeid/ etc
Hoe groot moet embryo zijn bij een vruchtzak van 25 mm?
> 7 mm en een hartactie
Bij twijfel moet na 1 week de vaginale echo opnieuw
Wat vind je bij een intacte zwangerschap tijdens een:
- Vaginaal toucher
- Echo
- Hartactie
- hCG serum
- Vaginaal toucher
= gesloten, stugge portio welke niet pijnlijk is - Echo
= embryo met normale kop stuitlengte (CRI) - Hartactie
= aanwezig - hCG serum
= niet nodig
Wat vind je bij een miskraam tijdens een:
- Vaginaal toucher
- Echo
- Hartactie
- hCG serum
- Vaginaal toucher
= normaal of weke portio voor >1 vinger geopend - Echo
= vruchtzak met/ zonder embryo - Hartactie
= geen - hCG serum
= niet bepalen, kan te laag zijn voor verwachte zwangerschap
Wat vind je bij een EUG tijdens een:
- Vaginaal toucher
- Echo
- Hartactie
- hCG serum
- Vaginaal toucher
= stugge gesloten portio, adnex pijnlijk, voorzichtige palpatie ivm bloeding - Echo
= geen vruchtzak in uterus. Soms vrij vocht in cavum douglassi - Hartactie
= niet - hCG serum
= > 2000 IU/L, vanaf dit punt weet je zeker dat er een embryo is
Waar heb je kans op bij curretage?
Syndroom van Asherman = intra uteriene adhesies agv trauma, infectie.
Hierbij zijn voor- en achterkant of zijkanten aan elkaar geplakt door littekenweefsel
–> hierdoor menstruatieproblemen en zwangerschap wordt ook steeds moeilijker!
Wat mag de bloeddruk bedragen tijdens de zwangerschap?
<140 / <90
Welke twee soorten hypertensie heb je bij de zwangerschap?
- Chronische hypertensie
= ontstaat voor de zwangerschap of in de eerste 20 wkn.
(essentiele = onbekende oorzaak
secundaire = bekende oorzaak) - Zwangerschapshypertensie
= de novo na 20 wkn en verdwijnt pas 6 wkn na partus.
Bij deze vormen van hypertensie is de inleiding van de bevalling gepland bij 37-39 wkn want anders te hoog risico op pre eclamsie
Wat is pre eclamsie?
= Hypertensie icm proteinurie, afw in bloedbeeld (lever/ nieren/ ect), neurologische schade, intra uteriene groeiretardie, oedeem in handen/ gelaat bij moeder –> alarmsignaal
Vocht in benen is nml normaal want door zwaartekracht zakt bloed naar beneden en door kind worden venen dichtgedrukt waardoor er meer weerstand is om bloed terug te pompen.
Hoe ontstaat een pre eclampsie?
- Spiraalarterien in placenta ontwikkelen slecht en niet ver genoeg in myometrium –> gestoorde trofoblast invasie in eerste trimester
Tijdens tweede trimester intervilleuze hypoxie –> oxidatieve stress –> endotheel disfunctie –> vaatspasmen –> pre eclampsie - Tijdens zwangerschap –> bij moeder minder CV reserve want is “continu aan het sporten”. Bij vrouw met risico op h/v ziekten kan placenta verkeerd innestelen waardoor schade aan endotheel ontstaat ….
Wat is het gevolg van de nauwe vaten in de placenta en wat betekent het voor het kindje?
Als deze nauw blijven –> bloed schuurt langs wanden –> stofjes vrij in bloedbaan –> prikkelen endotheel –> is binnenbekleding van alle bloedvaten –> gaan lekker en te pas en onpas samentrekken
Als je dit heb tijdens je zwangerschap dan is het een eclampsie tot tegendeel bewezen is!
–> kan HELLP syndroom krijgen; last van epigastrische pijn en brandgevoel als de lever geruptureerd is
–> foetus; loslating placenta en IUGR
Wat is de preventie voor een eclamsie?
- Aspirine
- Calcium bij deficientie
- Voldoende beweging
- Leefstijl aanpassingen
Wat is de behandeling van een eclampsie?
Geboorte van het kind is de enige!
- Expectatief beleid enkel < 37 wkn bij milde/ matige pre eclamsie
- < 34 wkn bij ernstige pre eclampsie
Tot deze tijden foetus stabiliseren met antihypertensiva en magnesiumsulfaat IV voor stabilisering brein moeder/ voorkomen eclamptische insulten en brein kindje
Hoe werkt de screening voor pre eclamsie?
Vanaf 45 jaar voor vrouwen met pre eclampsie of zwangerschapshypertensie in de voorgeschiedenis. Iedere 5 jr screenen op DM of hypertensie
Je moet vrouw vanaf 20 wkn in left lateral tilt leggen want anders risico dat foetus de vena cava dicht drukt
Wat gebeurt er in het begin van de 3de week met de ontwikkeling van de embryo?
Begin 3de week ontwikkelt het hoofd (craniaal) en staartzijde (caudaal)
Aan zijde van hechtsteel ontstaat rond dag 15-17 de primitiefstreek met anterior de primitiefknoop; knoop v Hensen.
Vanuit de primitiefstreek ontstaat middels gastrulatie een 3de laag nml het mesoderm.
Hoe weet je lichaam wat de hoofdzijde is?
In midden van hypoblast ontstaat een groepje cellen; AVE cellen. Deze gaan naar een kant en dat vormt dan de craniale zijde.
AVE zet mbv DKK1 WNT uit dus dat wordt dan hoofdzijde.
Wat wordt gevormd uit de primitiefknoop en waar zorgt dit voor?
Notochord ontstaat hieruit
–> zorgt dat weefsels eromheen ontwikkelen tot bepaalde structuren en geeft een signaal af waar de middenas van het skelet ligt –> hier wordt oerskelet aangemaakt
Vanuit waar naar waar worden de somieten aangelegd?
Van craniaal naar caudaal oiv de notochord vanuit het meest craniale deel van de primitiefstreek nog voor de knoop van Hensen uit paraxiaal mesoderm.
Tijdens ontwikkeling schuift de primitiefstreek verder naar caudaal en wordt embryo langer.
Wat zorgt voor de identiteit van een somiet?
Al bij het ontstaan krijgt deze de code mee dat bepaalt wat de craniocaudale identiteit wordt.
–> dus wordt het gen verplaatst van een thoracaal deel naar een cervicaal deel blijft het een thoracale wervel.
HOM-C genen liggen colineair op het chromosoom; wat betekent dit?
Komt overeen met de segmentele expressie van het embryo van craniaal naar caudaal.
–> Dus HOM-C1 gen eerst (craniaal)
Hox genen worden nml van 3’ naar 5’ kant uitgepakt waardoor lagere hox genen dus eerder tot expressie komen
–> bij hox 1 mutaties in gezicht en bij hox 13 in voeten en handen
Wat gebeurt er tijdens de zwangerschap in het lichaam van de vrouw?
- CO stijgt
- Endotheel wordt soepeler (vaatverwijding oiv oestrogenen)
- Hart moet hierdoor nog harder werken
- Verlaging van Hb
- Hyper coagulabiteit
–> vermindert bloeding bij bevalling maar verhoogt kans op trombose - Endocriene veranderingen
–> bijv. nierfunctie stijgt waardoor hyperfiltratie
Wat gebeurt er in de schildklier tijdens de zwangerschap?
- Stijging aantal thyroxine globulins
(vangt vrij T4 weg) - T4 kan van moeder naar kind via placenta
- Kind maakt placentaal type 3 deidinase (inactivatie T4)
Echter stijgt het hCG tijdens zwangerschap. Is TSH achtige stof dus bindt aan TSH receptor waardoor T4 stijgt en je eerder een hyperthyreoidie krijgt dan een hypo.
Hoe moet je behandelen bij een hypothyreoidie van de moeder?
(hoog TSH, laag FT4)
Geef levothyroxine
Want T4 speelt belangrijke rol bij ontwikkeling brein foetus.
Foetus kan vanaf week 18-20 pas zelf T4 maken….
Risico op miskraam, pre eclampsie, vroeggeboorte, suboptimale hersenontwikkeling
Wat is er aan de hand bij een subklinische hypothyreoidie?
(hoog TSH, n FT4)
Heeft mildere gevolgen dan een hypo dus wel nog risico op miskraam maar minder.
Hierdoor is behandelindicatie minder duidelijk. Wel reageren ze minder op hCG tijdens de zwangerschap waardoor ze niet echt in een fysiologische hyper komen wat wel gunstig is voor ontwikkeling…
–> daarom TPO antistoffen meten in het bloed –> geassocieerd met lage rea op hCG –> behandelen
Wat zegt een hyperthyreoidie tijdens de zwangerschap?
Dit is fysiologisch maar kan ook Graves zijn –> gevolgen voor foetus…
Hiervoor TSH-R antistoffen bepalen
Wat zeggen TPO antistoffen over de functionaliteit, geassocieerde ziekten en overige opmerkingen over de schildklier?
- Functionaliteit: niks
- Geassocieerde ziekten: Hashimoto
- Overige opmerkingen: risico voor post partum thyrioditis
Wat zeggen Tg antistoffen over de functionaliteit, geassocieerde ziekten en overige opmerkingen over de schildklier?
- Functionaliteit: niks
- Geassocieerde ziekten: aspec. kan een marker zijn voor Hashimoto
- Overige opmerkingen: kan ook verhoogd zijn bij Graves
Wat zeggen TSH-R antistoffen over de functionaliteit, geassocieerde ziekten en overige opmerkingen over de schildklier?
- Functionaliteit: functioneel
- Geassocieerde ziekte: z v Graves
- Overige opmerkingen: heel soms oorzaak van een hypothyreoidie
Wat is diabetes Gravidarum en D?
Hyperglycemie tijdens de zwangerschap. Geen klachten dus bij risico moet je screenen!!
D –> OGTT; je vindt hierbij een te hoog glucose
Hoe kan diabetes gravidarum schadelijk zijn voor kindje?
Glucose van moeder –> naar kind –> wordt hyperglycaemisch –> foetale alvleesklier maakt insuline aan –> is een anabool hormoon –> opname glucose is spier en vetweefsel –> macrosoom kind
Na geboorte dalen hoge glucose spiegels in het kind want krijgt het niet meer via moeder. Maakt zelf nog wel insuline –> kind hypoglycaemisch
Wat is de B van Diabetes Gravidarum?
- Dieetaanpassing
- Insuline toediening
–> passeert placenta niet maar moeder komt wel aan / kan komen in hypo - Metformine
–> veiliger, passeert placenta wel, klein beetje lager geboortegewicht maar moeder komt niet aan!
