VO's week 4 Flashcards
Wat zijn verschillende vormen van urine incontinentie?
- 80% stress incontinentie
= tijdens drukverhogende momenten komt er druk op blaas waarbij de sphincter van de urethra niet dichtgedrukt wordt
O –> urethra beweegt niet goed mee met druk, zwangerschap, hoog BMI, leeftijd, operaties, intrinsieke sphincterdeficientie - 20% urge incontinentie
= na aandrang niet kunnen ophouden (kan ook bij chron blaasontsteking)
O –> detrusor blijft de hele tijd vuren –> plat leggen met botox - Gemengde incontinentie
- Overloop incontinentie
= overvolle blaas, meestal neurogeen
Wat is de D en AO bij verdenking op urine incontinentie?
D –> hou een mictiedagboek bij en vragenlijsten
AO –> urinesediment op blaasontsteking uit de sluiten
–> stress test
–> cytoscopie voor blaastumor
(hematurie)
–> urodynamisch oz; blaas wordt gevuld met vocht –> pt hoesten –> meet functie van detrusor of kijk naar urethra op echo
Wat is de B van urine incontinentie?
- Accepteren < 6 mnd bevalling
- Leefstijl advies (minder cafeine)
- Fysio bekkenbodemspieren
- Anticholinerga want zet parasymp uit –> niet meer plassen (urge incont –> zet m.detrusor uit waardoor deze niet de hele tijd contraheert)
- TUT bandje/ mid urethrale sling; bandje onder urethra –> bij drukverhoging in buik –> dichtgedrukt –> groeit soms in wat fibrose geeft
- Para urethrale injectie; dichtdrukken urethra met fillers wat zorgt voor tijdelijke drukverhoging
Wat zijn S van een prolaps?
- Lage rugpijn
- Residu gevoel
- Incontinentie
- Zwaar gevoel welke erger wordt aan einde dag
- Zichtbare prolaps
- Stress incontinentie
- Incomplete lediging van darm
- Dyspareunie
Wat is vooral de oorzaak van een enterocele prolaps>
Verwijdering van de uterus want dan heeft de darm niks meer om op te steunen
Uit welke spieren bestaat de m. levator ani?
- m. puborectalis
Kan met partus 3x zijn lengte worden - m. pubococcygeus
- m. iliococcygeus
m. levator ani kan vertical gaan liggen waardoor de hiatus alleen maar groter wordt
Wat is de D van een prolaps?
- Kijken
- Echo
- Cysto-colpo-defaecogram
= met rontgen kijken naar de darm met contrast middel tijdens defecatie.
Wat is de classificatie van een prolaps?
Mbv Pop-Q; hoeveel cm verzakking tov hymen; vagina ingang
- Stad 0 = geen prolaps
- Stad ll = distale punt prolaps > 1 cm boven en 1 cm beneden hymen
- Stad lV = volledige eversie uterus/ vagina. Distale punt prolaps > 2 cm beneden van hymen
Vanaf stad ll is prolaps relevant
Wat is de B van een prolaps?
- Geen, leefstijladvies, bekkenfysio, pessarium (kan vaginale drukplekken geven…)
- Voor- en achterwandplastiek; met fascie dichthechten
- Mesh; matje geplaatst in vagina wand (niet vagina eigen kan problemen geven)
- Colpocleisis; dichtmaken van vagina –> alles naar binnen –> laag recidief maar geen seks meer.
Wat voor soort epitheel bevat de endo- en ectocervix?
Endocervix = cilinderepitheel
Ectocervix = plaveiselepitheel
Transformatiezone; SCJ –> verschuift oiv hormonen in de puberteit –> grens steeds meer naar binnen –> hier carcinomen!
Wat is de D van een cervix carcinoom?
–> BVO van 30-60 om 5 jr, bij 40 geen HPV dan om 10 jr. Test op HPV 16/18
–> uitstrijkje op cytologie beoordelen
–> PAP2/ hoger?
–> naar gynaecoloog voor colposcopie
Vertel iets over HPV
= Geen soa want na klaring in lichaam kan er een recidief ontstaan en condoom beschermt niet volledig
–> grijpt aan op E6/E7 waardoor P53 niet meer functioneert en apoptose niet meer plaats kan vinden –> delingsfouten stapelen zich op
Waar wordt in de cervix histologisch naar gekeken en waar cytologisch?
Histologisch wordt CIN classificatie gegeven mbv biopt/ colposcopie
Cytologisch wordt PAP (kan beinvloed worden door zwangerschap) en KOPAC-B gedaan
Kompositie
Ontsteking
Plaveiselcelepitheel
Andere afw endometrium
–> want vanuit cervix kunnen cellen makkelijk naar buiten vallen –> dus ook endometrium checken
Cilinderepitheel
Beoordeelbaarheid
Wat is een colposcopie
= cervix beoordeling middels een vergrootglas. Mbv azijnzuur wit en lugol geel kan SCJ in beeld gebracht worden.
Wat is de B bij een cervix carcinoom?
Bij CIN ll/lll pas
–> LLETZ (cervix kleiner –> kans op vroeggeboorte)
–> laser
–> vaccinatie
–> cryocoagulatie (alleen bij ectropion = rode, beetje naar buiten puilende cervix)
–> imiquimod (zalf helpt immuunsyst HPV te klaren –> 3x / wk mbv tampon in cervix brengen voor 16 wkn
Wat is PMB?
= post menopauzaal bloedverlies meer dan 1 jaar na laatste menstruatie
–> zit er meer dan een jaar tussen dan 2 aparte episodes!
–> hoeveelheid/ kleur is niet voorspellend voor uitkomst
–> vraag wel naar de duur, beloop, begin, medicatie etc.
Wat is LO bij PMB?
- BD
- BMI; hoog? –> te veel vet –> hoog oestrogeen
- Speculum oz
- Vaginaal toucher
–> vergrote uterus / weerstand uterus / afw cervix?
Wat is AO bij PMB?
TVE = trans vaginale echo
is endometriumdikte > 4 mm –> kans op recidief + carcinoom
Dan doe je nog:
- Pipelle aspiratie
= mbv slangetje curretage –> histologische sample
- Gefractioneerde curretage
–> bij poliepen lagere kans maligniteit
Recidief PMB?
- Hysteroscoop
= starre kijker in cervix met evt biopt
Wat zijn risicofactoren voor een endometrium carcinoom en typen?
- Hoog oestrogeen
- Meer menstruaties
- Vroege menarche
- Late menopauze
- Obesitas
- Lynch
- HST
- Anovulatie; bouwt wel endometrium op maar geen progesteron dus verdere opbouw –> hyperplasie
Verschillende typen zijn;
endometrioid
sereus type
clear cell type
Hevig menstrueel bloedverlies heeft verschillende oorzaken, welke?
PALM-COEIN:
- P oliep
- A denomyosis
- L eiomyoma
- M aligniteit
- C oagulatiestoornis
- O vulatoire disfunctie
- E ndometrium afw
- I atrogeen (antistolling, IUD)
- N iet gespecificeerd
Wat is het AO bij hevig menstrueel bloedverlies?
- Gynaecologische echo
- Hysteroscopie
- Pipelle (biopt)
- Gis echo
= gelcontrast / water in uterus –> endometrium beter beoordeelbaar
Wat is een uterus myomatus / myoom / vleesboom / leiomyoom en welke soorten heb je?
= benigne tumor van gladde spiercellen
–> goed gevasculeerd weefsel, goede begrensd, goed te onderscheiden van myometrium
–> oiv oestrogeen groeien ze
- Subsereus
Groot? –> mechanische klachten –> drukken darm/blaas dicht –> obstipatie / pijn / mictieklachten - Intramuraal
Alleen in spierlaag –> minder bloedingsklachten –> meer buikpijnklachten tijdens menstruatie - Intracavitair
Meeste bloedingsneigingen
Als goed gevasculeerde spierweefselbol onder endometrium zit –> tijdens menstruatie –> nog grotere bloeding
Wat is de B van een uterus myomatus / myoom / vleesboom / leiomyoom?
- Anticonceptie (cycluscontrole; minder bloedverlies)
- Mirena spiraal
- Progestagenen (minder endometrium)
- NSAIDS
- Tranexaminezuur
- GnRH analogen (cyclus onderdrukking
- Verwijdering myoom
- Uterus expiratie
- Emboliseren myoom
Wat is endometriose?
Chronisch endometrium buiten de uterus –> chronische ontstekingsreactie
–> in spierlaag (myometrium) = adenomyosis –> geen kapsel –> minder scherp begrensd
–> in eierstokken = endometrioom
Wat zijn de O van een endometriose?
Genetisch
- Transplantatie theorie
= retrograde menstruatie; bloed via eileiders juist de buikholte in
- Metaplasie theorie
= embryogene cellen zijn verkeer terecht gekomen - Metastaserings theorie
= op moment van menstruatie gaan cellen in lymfevaten en verspreiden ze
Wat zijn S, AO, B van endometriose?
S –> dysmenorroe, dyspareunie, buikpijn, dysurie, dyschezie (VAS > 7?….)
AO –> vaginaal toucher naar verklevingen, echo’s, MRI, laparoscopie
B –> Anticonceptiepil/progestageen, aromatase remmers, pijnmedicatie, GnRH analoog zorgt voor onderdrukking oestrogeen
