WEEK 5: HC5 - Ruijssenaars H10 - Tijms H1 + 3 - Toll Flashcards
Hoe ziet het continuüm van onderwijs, zorg en deskundigheid eruit? (A tm D; HC)
A: Aanpassing van de reguliere aanpak in de klas
B: Inschakelen van deskundige remedial teacher of gespecialiseerde leerkracht
C: Gespecialiseerde diagnostiek naar individugebonden factoren en contextfactoren door gedragsdeskundigen
D: Gespecialiseerde behandeling
Wat houdt stap A in bij het zorgcontinuüm? (HC)
Dan gaat de leraar kijken wat hij kan doen aan differentiatie. Leerling meer/minder werk geven, aparte groepjes, extra uitleg, etc.
Wat houdt stap B in bij het zorgcontinuüm? (HC)
Binnen de school extra aandacht aan de leerling geven, maar wel buiten de klas. Extra-intensief onderwijs.
Wat houdt stap C in bij het zorgcontinuüm? (HC)
Vraag naar diagnostiek. Welke factoren spelen in het kind en de omgeving. Wat kan je met deze uitkomsten?
Wat houdt stap D in bij het zorgcontinuüm? (HC)
Gespecialiseerde behandeling door orthopedagoog of psycholoog, waarbij wordt gekeken naar behoefte van het kind en wat het kind nodig heeft.
Programma’s van remedial teacher verschillen niet veel van orthopedagoog. Wat zijn de overeenkomsten? (HC)
- Taakgerichtheid
- Effectiviteit
- Deskundigheid
Programma’s van remedial teacher verschillen niet veel van orthopedagoog. Wat zijn de verschillen? (HC)
- Orthopedagoog kan meer aangepast aan individu
- Ernst en hardnekkigheid van het probleem (binnen het onderwijs niet genoeg handen voor)
- Complexiteit van het probleem
- Aard van de interventie (doelen in behandeling zijn breder, vooral bij comorbiditeit worden beide problemen behandeld)
Waar zijn basisprincipes nuttig voor? (HC)
Om op maat te kunnen werken. Om behandeling te kunnen structureren en controleren. Je gebruikt ze bij maatwerkprojecten waarbij je zelf een behandeling opzet. Weinig protocol.
Wat zijn de drie belangrijkste basisprincipes welke je inzet bij maatwerktrajecten? (HC)
- Typen en kwaliteit van kennis
- Instructieprincipes
- Feedback
Je wilt weten waar het mis gaat met de kennis van het kind. Welke drie typen kennis heb je? (HC)
- Declaratieve kennis
- Procedurele kennis
- Metacognitieve kennis
Wat is Declaratieve kennis? (HC)
Kennis van feiten. Kan je zo uit je geheugen ophalen. Verandert over tijd. Belangrijk in de schoolse kennis, welke kennis heeft een kind paraat.
Wat is Procedurele kennis? (HC)
Kennis van procedures en strategieën. De kennis is nog niet geautomatiseerd (zijn nog geen feiten). Kennis van spellingsregels bv.
Wat is Metacognitieve kennis? (HC)
Zelfkennis. Kennis over je eigen kennis en over je eigen leerproces. Bv weten dat je te snel werkt.
Wat bepaalt de kwaliteit van kennis? (HC)
- Abstractieniveau - kinderen die aan begin van leren rekenen staan, hebben veel concretisering nodig zoals bv optellen op handen. Later kunnen kinderen uit hun hoofd rekenen. Concreet of mentaliseren.
- Wendbaarheid - ben je in staat om kennis die je hebt in verschillende situaties toe te passen
- Mate van automatisering - sommige kennis hoef je niet over na te denken, bij andere kennis moet je wel meer nadenken
Wat zijn drie instructieprincipes? (HC)
- Remediëren
- Compenseren/dispenseren
- Stimuleren
Wat houdt Remediëren in als instructieprincipe? (HC)
Herstellen van verstoorde leerproces, bezig gaan met wat kind moelijk vindt.
Welke drie aspecten horen bij Remediëren als instructieprincipe? (HC)
- Isoleren - leertaak afbakenen en daarmee specifiek oefenen
- Integreren - die kennis integreren met andere kennis die ze al kennen, minder specifiek maken
- Generaliseren - kennis die geleerd is breder laten toepassen, op school, thuis, etc.
Wat houdt Compenseren/dispenseren in als instructieprincipe? (HC)
Compenseren is hulpmiddelen inzetten die ervoor zorgen dat het probleem minder belemmerend is. Dispenseren is kinderen vrijstelling geven, zoals extra tijd bij een toets.
Wat houdt Stimuleren in als instructieprincipe? (HC)
Rekening houden met motivatie van kind in behandeling, rekening houden met interesses kind.
Wat is één van de meest krachtige middelen om gedragsverandering bij kinderen met leerproblemen in gang te zetten? (HC)
Feedback.
Wat is wel/niet effectief om feedback aan te geven aan kinderen met leerproblemen? (HC)
Wel effectief:
- Over inspanning en proces
- Positieve feedback
Niet effectief:
- Over persoon (kind kan angstig worden)
Wat zijn de doelen van behandeling dyslexie volgens PDDB 3.0? (HC)
- Bereiken voldoende niveau technisch lezen en spellen, uitgedrukt in gangbare eisen en criteria passend bij leeftijd, schoolniveau en/of beroepsperspectief van client en een voor client acceptabel niveau van zelfredzaamheid
- Vergroten van kennis over en acceptatie van ernstige dyslexie bij client en zijn/haar syteem en van motivatie voor behandeling bij client en zijn/haar systeem (psychoeducatie). Samen met ouders, kind en school plan voor nazorg maken.
Wat zijn kenmerken van de behandeling van dyslexie volgens PDDB3.0? (HC)
- Gaat uit van een specifiek probleem met technisch lezen/spellen van woorden (problemen op woordniveau)
- Gaat uit van een specifiek taalverwerkingsprobleem, veelal fonologisch van aard (problemen met verwerken en identificeren van klanken)
- Richt zich op lezen en spellen afzonderlijk en geïntegreerd (oefeningen waarbij woorden moeten worden gelezen en gespeld en aandacht voor klankoefeningen gekoppeld aan spellen)
- Richt zich op gekoppelde verwerking van spraakklanken en letters/woorden (flitsen)
- Gebruikt specialistische leestraining in de vorm van tijd gecontroleerde visuele woordherkenning
- Bestaat uit inhoudelijke modules, die planmatig en systematisch zijn opgebouwd (alleen variatie in tempo waarmee kinderen dit doorlopen)
- Is in principe hetzelfde voor iedereen, met aandacht voor individuele kenmerken
- Is geïmplementeerd in een programma dat vrijwel altijd computerondersteund zal worden aangeboden
Wat zijn kenmerken van effectieve remediëring? Zijn er 20 (HC)
- Vroegtijdige inzet en niet afwachten tot een opeenstapeling van problemen
- Instructie in een kleine groep of individueel
- Gebruik van precieze volgorde in gebruikte voorbeelden en instructies. Opbouw gebaseerd op inhoudelijke taak- en procesanalyse, met een indeling in kleine stappen
- Opbouw van concreet naar gevisualiseerd (schema, model, stappenplan) naar verbaal naar symbolisch/abstract
- Opbouw van leerproces moet toewerken naar toepassing van het geïsoleerde geleerde in meer en ook nieuwe problemen (integreren, generaliseren en teaching to mastery)
- Gebruik van een vaste oplossingsprocedure en een eenduidig, vast model. Pas na volledige beheersing dit uitbreiden
- In procedures zit declaratieve kennis besloten. De declaratieve kennis die onderdeel is van een procedure moet vooraf bekend/geanalyseerd zijn
- Oriënteer op nieuw te leren kennis. Bewust laten worden van het waarom van de te leren kennis en oriënteren zijn een belangrijk startpunt op elk moment dat iets nieuws aan bod komt
- De instructie is expliciet:
- De aan te leren declaratieve/procedurele kennis is probleem-specifiek/gericht en niet algemeen van aard
- De oplossingsprocedure is stap-voor-stap
- Verbaliseren. Stap-voor-stap hardop nadoen ondersteunt de zelfregulatie
- Visuele representatie van oplossingsprocedures van belangrijke principes
- Begeleid oefenen gaat over in zelfstandig oefenen
- Veel oefening en herhaling. Oefenen, herhalen en versnellen hebben pas zin als er geen fouten meer worden gemaakt bij het voor- en nadoen
- Expliciet oefenen met tussenpozen te spreiden over tijd
- Continue feedback, positieve feedback en gekoppeld aan de taak-in uitvoering
- Continue diagnostiek (observeren, diagnostisch gesprek en doorvragen)
- Bedacht zijn op negatieve factoren (angst, demotivatie, toeschrijven slechte prestaties aan zichzelf)
- Het geleerde afstemmen op en zorgen voor overdracht naar de reguliere context (school, dagelijks leven)
Wat is effectief bij behandeling van dyscalculie? (HC)
- Gebaseerd op gedegen taak- en procesanalyse, kleine (tussen)stappen
- Gebruik van een vaste oplossingsprocedure en vast model
- Expliciete stap-voor-stap instructie en modeling (heel vaak voordoen voor kind, zodat kind het kan nadoen)
- Frequente oefening en herhaling (bij foutloos nadoen)
- Continue (positieve) feedback gekoppeld aan de taak (bij ieder stapje)
Wat is minder effectief bij behandeling bij kinderen met leerproblemen? (HC)
Als je alleen inzet op didactische aspect. Kinderen met leerproblemen hebben namelijk veel nare ervaringen gehad en worden iedere dag geconfronteerd met het feit dat leren niet lukt.
Vul aan (HC). Kinderen met een leerstoornis hebben een verhoogde kans op…
het ontwikkelen van psychosociale problemen (internaliserend en externaliserend, maar vooral intern)
Wat is heel belangrijk als protectieve factor voor kinderen met leerstoornis? (HC)
Steun en begrip vanuit de omgeving. Hoe meer kinderen zich gesteund en erkend voelen en geholpen, hoe minder kans op ontwikkelen problematiek.
Wat is een effectieve behandelvorm bij internaliserende problematiek? (HC)
CGT.
Wat zijn doelen van behandeling van dyscalculie/dyslexie? (HC)
- Psychoeducatie - zo geef je het kind inzicht in eigen gedachten, gevoelens en gedrag
- Cognitief-gedragstherapeutische technieken om beter te kunnen ontspannen, helpende gedachten tav de leerstoornis te hanteren en angsten te overwinnen (bv door exposure)
- Copingvaardigheden voor handig leren omgaan met leerstoornis in uitdagende situaties in schoolse leren en dagelijks leren (leren opkomen voor jezelf)
Wat zijn gedachtekronkels uit behandelingsprogramma dyscalculie/dyslexie en wat zijn voorbeelden van helpende gedachten (HC)
- Zwart wit denken (ik kan totaal niet lezen). Helpend: ik vind het moeilijk om snel te lezen, maar ik begrijp wel wat ik lees
- Toekomst voorspellen (hoe hard ik ook m’n best doe, rekenen gaat nooit lukken). Helpend: rekenen blijft moeilijk, maar het gaat vaak beter als ik me goed concentreer en probeer te ontspannen
- Gedachten lezen (mijn vrienden schamen zich voor mij als ik hardop moet lezen) Helpend: ze zullen mij nooit uitlachen, ze helpen me juist omdat ze weten dat het moeilijk voor mij is
- Negatief denken (die voldoende voor rekenen wat gewoon geluk). Helpend: ik heb goed opgelet tijdens de les en hard gewerkt, daardoor is het mij gelukt een voldoende te halen
Wat zijn knelpunten in het werkveld van leerlingenzorg? (HC)
- Passend onderwijs
- Kansenongelijkheid
- Dyslexiezorg
- Labels vs. neurodiversiteit
Welke drie niveaus van instructie zijn er waarin verschillende stappen op het continuüm van zorg en deskundigheid worden ingedeeld? (Ruijssenaars)
- Het programma in de klas met een methode dat afgestemd kan worden op verschillende niveaus
- Een goed gevalideerd en opgebouwd remediëringsprogramma in kleine groepen binnen de school
- Individuele interventie door een gespecialiseerde professional
Vul aan (Ruijssenaars). Op het continuüm van zorg en deskundigheid wordt behandeling pas ingezet na een periode van…
remedial teaching.