Week 2 - Cell adaptatie Flashcards
Structuur en functie van een orgaan wordt bepaald door:
- cytoskelet
- cel-cel interacties
- de cel-matrix interacties
Wat is adaptatie?
omkeerbaar, functionele en structurele respons op physiologische stimulu
Welke 5 vormen van adaptatie zijn er?
- hypertrofie
- hyperplasie
- atrofie
- metaplasie
- dysplasie
Wat is hypertrofie?
celmassa en de ECM toeneemt
Welke 3 dingen nemen toe met hypertrofie?
- toename van weefsel door vergroting individuele cellen.
- toename van aantal organellen in de cel en structurele eiwitten.
- toename van extracellulaire matrix
Hoe wordt hypertrofie veroorzaakt?
Door een combinatie van aanleg (genexpressie) en stimulus (training) die leiden tot de aanmaak van meer hormonen, die vervolgens binden aan hormoonreceptoren.
- dit zorgt voor een signaal voor de cellen om de massa te vergroten en meer ECM-componenten te produceren.
2 voorbeelden van hypertrofie
- fysiologische hypertrofie
- pathologische hypertrofie
Wat gebeurd er bij fysiologische hypertrofie?
- toename spiermassa door sport
- toename van weefsel door hormonen, bv vergroting uterus
Wat gebeurt er bij pathologische hypertrofie?
vergroting van het hart door arteriële hypertensie
Wat gebeurt er bij het reversibel proces bij hypertrofie?
- cellen zullen de schade proberen te beperken.
- dit lukt niet en er ontstaat celdood.
- het gat wordt opgevuld door fibroblasten.
Wat gebeurt er bij hyperplasie?
het aantal cellen van een weefsel/orgaan neemt toe (meer celdeling). Wordt aangestuurd door hormonen.
2 soorten hyperplasie
- compensatie
- hormonaal
Wat gebeurt er bij compensatie (hyperplasie)?
weefsel/orgaan herstel (o.a. epitheel darm/huid, lever hepatocyten, BM cellen).
Wat gebeurt er bij hormonale hyperplasie?
organen onder invloed van estrogenen, uterus (hyperplasie en hypertrofie bij zwangerschap, menstruatie).
Wat is pathologische hyperplasie?
endometriosis o.i.v. te veel estrogeen
Wat is atrofie?
dit is het verlies van celmassa/celvolume door (on)gecontroleerde eiwitafbraak door autofagosomen (omgekeerde hypertrofie).
Kenmerken van atrofie
- weefsel degeneratie door verminderde eiwit synthese en celinhoud.
- afbraak cytoskelet eiwitten via proteosomen.
- aanwezigheid van autophagosomen.
- leidt soms tot apoptose van cellen.
Voorbeelden van atrofie?
- leeftijdsgebonden atrofie
- pathologische atrofie