Week 11 PD5 Flashcards
wat is het syndroom van Sjögren?
gegeneraliseerde auto-immuunziekte met betrokkenheid van traan- en speekselklieren
wat zijn algemene verschijnselen van SvS?
vermoeidheid (!)
gewrichts- en spierpijn
grieperig gevoel
wat is de verhouding v:m?
10:1
is het syndroom van S erfelijk?
nee, maar erfelijke factoren spelen wel een rol. vaak ook anderen in de familie met auto-immuunziekten
wat zijn kenmerkende klachten van de ogen?
branderig
zandkorrelgevoel
rode, vermoeide ogen
meer last bij tocht, rook, lezen, tv-kijken
NB spontane klacht van droge ogen zeer zeldzaam
wat zijn kenmerkende klachten van de mond?
droge mond
moeten drinken bij eten (cracker sign)
wat is de oorzaak van de droogteklachten?
vooral verminderde functie en aansturing van de klieren, niet door destructie. daarom wordt pilocarpine ook gegeven, dit werkt in op de aansturing. het vermeerderen van speekselproductie is eigenlijk een bijwerking, normaal wordt het door oogartsen gebruikt om pupillen te verkleinen.
waar bestaat de traanfilm uit?
lipiden, waterlaag (water, lysozym, lactoferrine, IgA, IgG), mucus, cornea/conjunctiva.
oftewel: simpelweg oogdruppels toedienen is niet hetzelfde. de lipiden zorgen voor ‘plakken’
zijn de speekselklieren altijd vergroot?
nee, maar bij 1/3 van de patiënten en de helft daarvan éénzijdig. zo heel af en toe presenteert iemand zich met mega (parotis) zwellingen.
wat hebben mensen met dit syndroom per definitie?
kenmerkende droogteklachten van de ogen en mond (sicca)
waar heeft >50% van de mensen met dit syndroom last van?
gewrichtspijn of -ontsteking (vluchtig, symmetrisch, niet erosief)
spierpijn, moeheid, grieperig gevoel
droge huid, neus, vagina
waar heeft 25-50% van de mensen met dit syndroom last van?
PNP
leukopenie
fenomeen van Raynaud
vasculitis
waar heeft 5-25% van de mensen met dit syndroom last van?
non-Hodgkin lymfoom
antifosfolipiden syndroom
schildklierziekte
carpaal tunnel syndroom
wat komt nog meer (zelden) voor?
longbetrokkenheid (interstitiele longziekte)
nierbetrokkenheid (DRTA: distale renale tubulaire acidose)
associatie met leverziekte
bloedbeeldafwijkingen
infecties (door minder vochtproductie)
wat zijn typische mondklachten qua infecties?
schimmelinfecties met bijv candida