week 10 hc Flashcards
wat is life time risk op mammacarcinoom bij mensen met brca mutatie
80%
welke mutatie geeft een betere overleving na mastectomie vergeleken met screenen
brca 1 mutatie (brca 2 geeft geen verschil)
wat is de werking van tamoxifen
anti hormonale therapie gericht tegen voorkomen van recidief borstkanker.
in welke stof wordt tamoxifen omgezet en speelt interactie een rol?
Tamoxifen wordt omgezet in actieve endoxifen
Tamoxifen heeft interactie met kurkuma, piperine en groene thee -> concentratie medicijn lager
wat is de wering van cocaine op borstkanker
cocaine kan werken op de CBD receptoren van borstkankercellen -> tumor remmende werking
wat is een alternatieve oplossing ipv bioptie
meten van circulerende tumorcellen in het bloed (bepalen her2 receptor) -> prognostische marker (ongunstig)
welke 2 typen lymfeklier metastasen zijn er
Primair: Lokale metastasen rond borst en oksel -> evt curatie
Secundair: Afstandsmetastasen -> palliatief
waar komen hematogene metastasen voor van brc
meest voorkomend: long, lever en bot
Zeldzamere metastasen: huid, hersenen, pleuritis carcinomatosa (longholte) of peritonitis carcinamatosa (buikholte), ovaria
wat is het verschil tussen lokale en systemische therapie
Lokale behandeling
= chirurgie en/of radiotherapie
Systemische therapie
= therapie via tablet/infuus/injectie (via bloedbaan)
wat is de behandeling bij ondetecteerbare micrometastasen? en bij macrometastasen?
Micrometastasen -> neoadjuvante chemo (te genezen)
Macro metastasen -> palliatieve chemo (niet te genezen)
hoe zag vroeger de mastectomie eruit
verwijderen van m. pectoralis major, alle klierstations in oksels en gehele borst
wat zijn de cijfers van mammacarcinoom bij diagnose
5% afstandsmetastasen -> geen genezing
95% geen detecteerbare afstandsmetastasen
-> lokale therapie (operatie + radiotherapie)
50% sterft aan borstkanker indien geen
nabehandeling
welke twee nieuwe inzichten zijn ontstaan over brc (borstcarcinoom)
- beperkte grootte van mammacarcinoom -> beperkte chirurgische ingreep
- naast lokale therapie is systemische therapie nodig tegen de micrometastasen
hoe vaak komt mammacarcinoom voor in nl
Bij ongeveer 17.000 vrouwen/jaar wordt BrC ontdekt
1 op de 7 vrouwen ontwikkelt BrC
bij +/- 120 mannen/jaar wordt BrC ontdekt
wat zijn belangrijke kenmerken van mannelijke borstkanker
1% van alle borstkankers
- Risicofactoren: obesitas, testiculaire afwijkingen, hypofyseadenoom, bestraling thoraxwand, etniciteit
- Fenotype: ER, PR en AR positief, Her2 neg
- Vaker geassocieerd met genetische afwijkingen
waardoor stijgt incidentie
screenen en vergrijzing
waardoor daalt sterfte
Starten landelijke borstkankerscreening
Betere detectiemethodes
Betere behandelingsmogelijkheden
wat hangt af van de overleving van brc patienten
stadium waarin het wordt ontdekt
wat is gemiddelde leeftijd van brc patienten
60 jaar
hoeveel % patienten worden met screenen gedetecteerd
patienten worden van 50-75 jaar gescreend
55% van alle patiënten gezien door screenen
hoeveel % is genezen na behandeling met
(neo)adjuvante systemische therapie
50% van de patiënten die afstandsmetastasen zouden ontwikkelen zijn door (neo)adjuvante systemische therapie genezen
hoe ziet de borstkanker behandeling eruit
curatief:
neoadjuvante chemo
primair chirurgie
adjuvant radio/chemo/of endocrien
palliatief:
chemo of endocriene therapie (operatie en radio zelden)
hoeveel subtypes brc zijn er
4 subtypes: gekeken naar ER/PR en HER2 receptoren
- ieder borstkanker is uniek per patient
hoeveel % van patienten krijgen gerichte behadeling
50%
wat is 10 jaars overleving brc
meer dan 80% (indien uitzaaing is mediane overleving 2,5 jaar)
wat zijn de oorzaken voor het ontstaan van brc
-sporadisch: 80&
- familiair: 10%
- heriditair: 10% met brca1 of 2 mutatie
life time risk met brca 1/2 mutatie of bestraling thoraxwand is 60-80%
wanneer denken aan erfelijke vorm brc
familiar voorkomen, jonge leeftijd, meerder keren gehad, mannelijk geslacht, combi van kankersoorten
hoe presenteert een patient zich met klachten van brc
vaak geen pijn
palpabele afwijking in de mamma
ingetrokken tepel
inflammatie en ulcera van mamma
wat is het doel van aanvullend onderzoek
diagnose en stagering
welk ao wordt gedaan
eerst mammografie en echo mamma, hierna een biopt afname
wat zie je op een mammografie
solide leasies en microcalcificaties
wat zijn kenmerken van echografie
gericht onderzoek bij cyctes en fibroadenoom
handig voor biopt afname en okselklieren te zien
wanneer wordt mri onderzoek gedaan
screening bij hoog risico patienten, bij lobulair brc, borstsparende operatie en discrepantie tussen verschillende onderzoeken
welke patienten zitten in high risk groep en welke extra onderzoek krijgen ze aangeboden
High risk patienten -> FDG PET CT:
- t4 brc
- lymekliermetastasen of een verdenking hierop
- recidief
waarvoor tnm belangrijk
prognose en behandelingskeuze
welke goedaardige afwijkingen kunnen voorkomen in de borst
“mastopathie” = fibrocysteuze verandering = apocriene metaplasie
- hyperplasie
- fibroadenoom
welke 2 kwaadaardige voorstadium zijn er
LCID en DCIS, oftwel lobulair en ductaal
welke 2 typen kwaardige brc
adenocarcinoom en sarcomen
wat zijn voor en nadelen van cytologie als pre-operatief diagnostiek
Voordeel: snel en weinig invasief
Nadeel: minder sensitief en specifiek
wat zijn voor en nadelen van histologie als pre-operatief diagnostiek
Voordeel:
- Vaker classificerende diagnose
- Onderscheid tussen in situ en invasief carcinoom
- Receptorbepaling
Nadeel: uitslag duurt langer
wat zijn fibrocysteuze veranderingen
onregelmatige borst met cysten en fibrose, vaak hyperplasie van klierweefsel