Wcześniactwo Flashcards

1
Q

Wcześniactwo - definicja

A

noworodek urodzony przed ukończeniem 37 tyg

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Wcześniactwo: podział

A

późny wcześniak: 34 - 36 t. ć + 6 dni (80%)
istotne wcześniactwo: poród przed ukończeniem 32 t.c.
skrajne wcześniactwo: poród przed ukończeniem 28 tc.
ekstremalne Wcześniactwo: poród przed ukończeniem 25 t.c.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Klasyfikacja noworodków na podstawie urodzeniowej masy ciała:

A

LBW (low birth weight) < 2500g
VLBW (very low) < 1500g
ELBW (extremely) < 1000g

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Wczesne powikłania wcześniactwa: wymienić

A
  1. Zaburzenia termoregulacji
  2. Zaburzenia gospodarki wodno - elektrolitowej
  3. Zespół zaburzeń oddychania
  4. Krwawienia wewnątrzczaszkowe
  5. Przetrwały przewód tętniczy
  6. Martwicze zapalenie jelit
  7. Posocznica
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Późne powikłania wcześniactwa:

A
  1. Dysplazja oskrzelowo - płucna

2. Retinopatia wcześniacza

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Skala Ballard

A

ocena dojrzałości dziecka i określanie jego wieku płodowego

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

IVH: częstotliwość wśród noworodków w zależności od masy

A

15-20% u noworodków < 1500g

40-45% u noworodków < 1000g

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

IVH czynniki ryzyka:

A
  • wcześniactwo !
  • zakażenia wewnątrzłonowe
  • niedotlenienie wewnątrzmaciczne i okołoporodowe
  • zaburzenia wymiany gazowej (hipoksjo, hipo- i hiperkapnia)
  • hipotensja, wstrząs, resuscytacja płynowa, stosowanie amin katecholowych
  • kwasica oddechowa lub metaboliczna
  • zaburzenia krzepnięcia
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

IVH: stopnie

A

I - krwawienie w obrębie strefy rozdrodczej
II - <50% światła komory bocznej
III - > 50% światła komory bocznej
IV- krwawienie do miąższu mózgu w okolicy okołokomorowej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Przetrwały przewód tętniczy: kiedy fizjologiczne zamknięcie

A

do 72h po porodzie -> PDA

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

PDA: epidemiologia

A

10-20% wcześniaków, największe ryzyko u tych urodzonych przed 26 tc.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

PDA: czynniki ryzyka

A
  • wcześniactwo
  • RDS (niedobór surfaktantu)
  • hipoksemia
  • nadmiar płynów
  • brak steroidoterapii prenatalnej
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

PDA: konsekwencje hemodynamiczne

A
  • przeciek L- P - spadek przepływu systemowego, a wzrost przepływu płucnego
  • zmniejszenie przepływu systemowego -> skąpomocz -> kwasica metaboliczna
    wzrost przepływu płucnego -> przesiąkanie do pęcherzyków płucnych i nadmierna produkcja śluzu w oskrzelach -> upośledzona wymiana gazowa
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

PDA: badanie fizykalne

A
  • szmer (zwykle w fazie skurczowej) poniżej lewego obojczyka
  • wzmożona akcentacja tonów serca
  • tachykardia
  • wysokie i chybkie tętno
  • trzeszczenia nad płucami
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

PDA: Leczenie

A

zachowawcze: inhibitory cyklooksygenazy (COX)
(iv. ibuprofen 3-5 dawek co 24h)
chirurgiczne: podwiązanie przewodu tętniczego

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

NEC: epidemiologia

A

1-3/1000
najczęściej gdy < 1500g - 5-7%
- końcowy odc jelita krętego i lub początkowy odc jelita grubego
śmiertelność 15-30%

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

NEC: czynniki ryzyka

A
  • wcześniactwo (niedojrzałość bariery jelitowej, lokalnych mechanizmów obronnych, małe stężenie sekretoryjnej IgA, zaburzenia motoryki)
  • zaburzenia hemodynamiczne
  • hipotrofia wewnątrzmaciczna
  • choroby serca
  • infekcja uogólniona
  • niedotlenienie okołoporodowe
  • karmienie mieszanką, szczególnie o dużej osmolarności
  • kolonizacja przewodu pokarmowego florą patogenną
  • stosowanie leków hiperosmolarnych (środki kontrastowe)
  • TANEC - transfuzje uzupełniające z krwi zwiększają ryzyko nec

Zapobieganie:
karmienie naturalne !

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

NEC: patofizjologia

A

niedokrwienie krezki, najczęściej końcowy odc jelita cienkiego oraz początkowy jelita grubego,
mechanizm zapalny - przerost flory bakteryjnej i kolonizacja patogenną florą + zwiększona przepuszczalność nabłonka jelitowego -> rekacja zapalna w ścianie jelita

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

NEC: objawy

A
  • najczęściej po 2 tygodniu życia
  • zaburzenia tolerancji karmienia (zaleganie treści pokarmowej w żołądku)
  • wymioty
  • powiększenie obwodu brzuszka
  • ew. stolce z krwią

w bad fizykalnym:

  • twardy, bolesny, rozdęty brzuszek
  • prześwitywanie pętli jelitowych przez powłoki
  • po założeniu zgłębnika żołądkowego dużo treści pokarmowej, żółciowej, zielonej lub krwistej
  • bezdechy lub wzrost zapotrzebowania na wsparcie oddechowe
  • zmniejszenie aktywności dziecka
  • bradykardia
  • zaburzenia termoregulacji
    • ciężki przebieg - wstrząs septyczny
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

NEC: kryteria Bella

A

IA podejrzenie NEC
IB podejrzenie NEC ( krew w stolcu)
IIA NEC o łagodnym nasileniu (brak perystaltyki, poziomy płynu w pętlach jelitowych)
IIB - NEC o umiarkowanym nasileniu (kwasica metaboliczna, trombocytopenia, ew konglomerat jelit, wolny płyn w jamie otrzewnowej); obecność powietrza w ścianach jelit (pneumatoza)
IIIA zaawansowany NEC o ciężkim przebiegu (hipotensja, DIC, zaburzenia oddychania, zapalenie otrzewnej)
IIIB zaawansowany NEC z perforacją przewodu (wolne powietrze w jamie otrzewnowej)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

NEC: badania diag

A

RTG i USG
gazometria krwi
morforlogia krwi, obraz białokrwinkowy, białko C reaktywne, układ krzepnięcia

  • kwasica metaboliczna
  • hiponatremia
  • trombocytopenia
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

NEC: diagnostyka różnicowa

A
  • jałowa perforacja p. pok
  • niedrożność smółkowa
  • wrodzone wady p. pok
  • choroba Hirschprunga
  • zapalenie jelit o etiologii bakteryjnej lub wirusowej
  • alergia na bialko mleka krowiego
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

NEC: leczenie

A

I i II - zgłębnik dożołądkowy i okresowe opróżnianie żołądka, żywienie pozajelitowe, antybiotyki (jeśli gronkowce to wankomycyna), leczenie zaburzeń oddychania, kwasicy itp

lecz. chirurgiczne: laparotomia usunięcie zmienionego martwiczo jelita lub czasowy drenaż otrzewnowy.
Bezwględne wskazanie do chirurgii: PERFORACJA

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Zespół zaburzeń oddychania (RDS): definicja

A

zespół objawów od urodzenia do 28 dnia życia

- głównie u noworodków urodzonych przedwcześnie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
RDS: epidemiologia
28 tc - 80% 30 tc - 60% 32 tc 25%
26
RDS: czynniki ryzyka
- poród przedwczesny - płeć męska 1,5:1 - niedotlenienie okołoporodowe - cukrzyca u matki - ciąża wielopłodowa
27
RDS: przyczyny i mechanizm
- niedobór surfaktantu - zapadanie pęcherzyków płucnych -> niedodma -> utrudniona wymiana gazowa -> niedotlenienie -> uszkodzenie naczyń płucnych -> powstawanie błon szklistych...
28
RDS: działanie surfaktantu
- obniża napięcie pęcherzyków płucnych - zwiększanie podatności płuc - stabilizacja pęcherzyków płucnych i oskrzelików końcowych - zmniejszanie wysiłku oddechowego - interakcja z makrofagami poprzez aktywację fagocytozy
29
RDS: objawy
- zaburzenia oddychania w pierwszych minutach życia - sinica dystalnych części ciała - stękanie wydechowe (zamykanie nagłośni) - objawy niewydolności wg skali Silvermana (wciąganie międzyżebrzy, zapadanie się mostka, poruszanie skrzydełkami nosa)
30
RDS: diagnostyka
1. obraz kliniczny 2. RTG kl. piersiowej 3. gazometria krwi tętniczej: - hiperkapnia PaCO2 > 60 mmHg - hipoksemia PaO2 < 50 mmHg
31
RDS: leczenie
tlenoterapia bierna nCPAP - nosowe stałe dodatnie ciśnienie w drogach oddechowych - jeśli niedobór surfaktantu -> podaż 200 mg/kg mc - aspiracja smółki -> antybiotyki i płukanie dróg oddechowych surfaktantem - wrodzone wady serca -> leki nasercowe
32
Przejściowe tachypnoe (TTN): DEFINICJA
to NAJCZĘSTSZA przyczyna zaburzeń oddychania u noworodków urodzonych O CZASIE to łagodna, samoograniczająca się (24-48h) niewydolność oddechowa spowodowana opóźnionym wchłanianiem płynu owodniowego (wód płodowych) z płuc noworodka
33
Przejściowe tachypnoe (TTN): czynniki ryzyka
- CC, zwłaszcza bez objawów porodu | - niedotlenienie okołoporodowe
34
wrodzone zapalenie płuc: czynniki ryzyka
- przedwczesne odejście wód płodowych (>18h przed porodem) - przedłużający się poród - zabiegi w czasie porodu - gorączkę lub infekcję matki przed porodem - zakażenia dróg moczowych u matki - brudne wody płodowe
35
Zaburzenia oddychania u noworodka jako objaw chorób układu krążenia:
- wrodzone wady serca - przetrwałe nadciśnienie płucne - zastoinowa niewydolność serca
36
Zespół aspiracji smółki (MAS): definicja
smółka - wody płodowe + maź płodowa + złuszczony nabłonek śluzówki przewodu pokarmowego + enzymy trawienne To zaburzenia oddychania w wyniku których smółka przedostaje się do układu oddechowego
37
Zespół aspiracji smółki (MAS): etiopatogeneza
najczęściej płód oddaje smółkę do wód płodowych w wyniku niedotlenienia wewnątrzmacicznego lub zakażenia
38
obecność smółki w drogach oddechowych powoduje:
1. zaburzenia drożności oskrzelików - ogniska niedodmy w płucach 2. uszkodzenie pęcherzyków płucnych - chemiczne zapalenie płuc 3. upośledzenie drożności drobnych oskrzeli 4. rozwój przetrwałego nadciśnienia płucnego noworodków
39
Zespół aspiracji smółki (MAS): rozpoznanie
- smółka w wodach płodowych - smółka poniżej strun głosowych - objawy niewydolności oddechowej - obraz rtg "burzy śnieżnej"
40
Zespół aspiracji smółki (MAS): leczenie
- zapewnienie prawidłowego utlenowania krwi - nCPAP - ew. surfaktant - przetrwałe nadciśnienie płucne - wziewnie tlenek azotu (iNO) - antybiotykoterapia empiryczna - jeśli brak poprawy w utlenowaniu i wentylacji -> ECMO
41
Dysplazja oskrzelowo - płucna: definicja
u noworodków przedwcześnie urodzonych szczególnie po przebyciu RDS i wymagających długotrwałej wentylacji mechanicznej - tlenoterapia ze stężeniem > 21% przez co najmniej 28 dni - zmniejsza się postać ciężka, a zwiększa postać umiarkowana i łagodna
42
Dysplazja oskrzelowo - płucna: etiopatogeneza
1. Niedorozwój płuc - uszkodzeniu ulegają przegrody międzypęcherzykowe, co prowadzi do powstania większych, rozdętych pęcherzyków 2. Czynniki zapalne: cytokiny IL-8 i 10, TNF-alfa, mediatory produkowane przez Ureaplasma urealyticum, niedobór alfa1-antytrypsyny 3. Niedożywienie 4. Czynniki genetyczne
43
Dysplazja oskrzelowo - płucna: rozpoznanie kryteria
``` O2 > 28 dni oraz: jeśli dziecko urodzone < 32 hbd: - łagodna: w 36 tyg oddycha powietrzem atmosferycznym - umiarkowana: < 30% O2 w 36 tyg - ciężka: >30% o2 lub PPV/nCPAP w 36 dla dzieci > 32 hbd: to samo tylko ocena w 56 d.ż. ```
44
Dysplazja oskrzelowo - płucna: objawy
- bezdechy - trudności w karmieniu - obturacja oskrzeli - obrzęk śródmiąższowy płuc
45
Dysplazja oskrzelowo - płucna: Leczenie
1. leki rozszerzające oskrzela: metyloksantyny, salbutamol, bromek ipratropium 2. Diuretyki 3. wziewzny tlenek azotu (rozszerza naczynia płucne) 4. Witaminy A i E 5. Steroidy (max 3-5 dni, nie podawać jeśli podłączenie do nCPAP i przy tlenoterapii biernej) 6. Profilaktyka
46
Mózgowe porażenie dziecięce (MPD): wczesne objawy
- nieprawidłowe napięcie mięśniowe - trudności w karmieniu - nieprawidłowy chód - asymetryczna czynność rąk przed 12 mż * odruchy pierwotne mogą się utrzymywać i utrwalać
47
Mózgowe porażenie dziecięce (MPD): czynniki ryzyka
- wiek ciążowy 26-34 hbd - ciąże wielopłodowe do 29 hbd - wewnątrzmaciczny zgon jednego z płodów w ciąży wielopłodowej - płeć męska - infekcje wewnątrzmaciczne - jamista postać leukomalacji okołokomorowej - krwawienia dokomorowe III i IV stopnia - postnatalna postać deksametazonu ZMNIEJSZA RYZYKO: prenatalna podaż steroidów w ciążach zagrożonych przedwczesnym porodem
48
Mózgowe porażenie dziecięce (MPD): czas powstania
80% prenatalnie - wylew krwi lub niedokrwienie, zaburzony rozwój 10% okołoporodowo lub encefalopatia niedotleniowo- niedokrwienna 10% postnatalnie: ZOMR, zapalenie mózgu, urazt głowy, hipoglikemia objawowa, wodogłowie i hiperbilirubinemia
49
Mózgowe porażenie dziecięce (MPD): postacie
1. Spastyczna 75% 2. Ataktyczna 3. Dyskinetyczna 4. Mieszana
50
Mózgowe porażenie dziecięce (MPD): postać spastyczna
- Obustronne porażenie kurczowe (tetraplegia - diplegia spastica) - wcześniaki, rozpoznanie ok 9 mż, objawy dominują na kończynach dolnych, zaburzenia mowy, słuchu i wzroku, padaczka u ok 20% - Obustronne porażenie połowicze (hemiplegia bilateralis): najczęściej wady OUN oraz krwawienia śródczszkowe; zespół piramidowy w czterech kończynach, NAJCIĘŻSZA, głębokie upośledzenie umysłowe i padaczka. - Porażenie kurczowe połowicze (hemiplegia), dzieci prawie zawsze osiągają zdolność samodzielnego chodzenia, kończyna górna i dolna po tej samej stronie = asymetria w ruchach, rozwój umysłowy w większości prawidłowy
51
Mózgowe porażenie dziecięce (MPD): postać dyskinetyczna
ok 10%: - zespół pozapiramidowy (dystonia, atetoza, pląsawica) - główne przyczyny to niedotlenienie i hiperbilirubinemia - zmiana napięcia mięśniowego od obniżonego do wzmożonego ok 2 rż - odruchy głebokie wygórowane - często niedosłuch - zazwyczaj prawidłowe IQ
52
Mózgowe porażenie dziecięce (MPD): postać mieszana
10% - zespół piramidowo - pozapiramidowy - zespół piramidowo - móżdżkowy
53
Mózgowe porażenie dziecięce (MPD): postać ataktyczna
5% | - zespół móżdżkowy (ataksja, niezborność, oczopląs, hipotonia)
54
Retinopatia wcześniaków: definicja
rozwój nietypowych naczyń i towarzyszącej im tkanki włóknistej w siatkówce i ciele szklistym NAJCZĘSTSZA przyczyna utrata wzroku u dzieci w Polsce
55
Retinopatia wcześniaków: rozwój
1. Faza czynna: - stadium 1: linia demarkacyjna (zahamowanie prawidłowego rozwoju unaczynienia siatkówki) - stadium 2: wał mezenchymalny (mezenchyma na granicy strefy unaczynionej i nieunaczynionej) - stadium 3: proliferacje naczyniowo - włókniste, mogące przenikać do ciała szklistego - stadium 4 i 5: częściowe, a następnie całkowite odwarstwienie siatkówki 2. Faza regresji
56
Retinopatia wcześniaków: czynniki ryzyka
- niedojrzałość noworodka !! - konieczność stosowania tlenu - wczesne zaburzenia oddychania - długi czas trwania mechanicznej wentylacji - dysplazja oskrzelowo - płucna - infekcje wewnątrzmaciczne i wewnątrzszpitalne - zamartwica - krwawienia komorowe - wady serca
57
Retinopatia wcześniaków: badania okulistyczne kiedy?
u wcześniaka: 4, 8, 12 tydzień 12 mż po ukończeniu 6 rż
58
Retinopatia wcześniaków: leczenie
fotokoagulacja laserowa - w wybranych przypadkach preparaty anty - VEGF do ciała szklistego - w zaawansowanych stadiach 4 i 5 operacja odwarstwionej siatkówki lub witrektomie
59
Niedrożność smółkowa jelit: definicja
to wrodzona niedrożnośćc końcowego odcinka j. cienkiego spowodowana zatkaniem jego światła przez gęstą smółkę - budowa jelit prawidłowa - 75% noworodków z niedrożnością smółkową jest obarczona genetycznie uwarunkowaną chorobą - Mukowiscydozą
60
Niedrożność smółkowa jelit: objawy
- wzdęcie brzucha - brak smółki - wymioty
61
Niedrożność smółkowa jelit: rozpoznanie
RTG jamy brzusznej - w pozycji pionowej (babygram) - z doodbytniczym wlewem środka cieniującego
62
Niedrożność smółkowa jelit: leczenie
doodbytniczy wlew gastrografiny (powoduje przechodzenie wody do światła jelita, zmniejsza obrzęk ściany j. cienkiego i zwiększa kurczliwość mięśni gładkich) poźniej jak trzeba to operacja !
63
Atrezja przełyku: definicja
brak ciągłości przełyku najczęściej typ III (wg Grossa) 86%z przetoką między dolnym odcinkiem zarośniętego przełyku i tchawicą w 60% z innymi wadami wrodzonymi
64
Atrezja przełyku: objawy
- opór przy wprowadzaniu cewnika do żołądka - pienista wydzielina z ust i nosa - kaszel - sinica - duszność przy karmieniu
65
Atrezja przełyku: asocjacja VACTERL
``` V- wady kręgów A - atrezja odbytu C - wrodzone wady serca T- przetoka tchawiczo - przełykowa E - atrezja przełyku R - wady nerek L - wady kończyn ```
66
Atrezja przełyku: diagnostyka
od 16 hbd - w USG: - niewidoczny żołądek - poszerzony górny odcinek przewodu pokarmowego - wielowodzie
67
Atrezja przełyku: asocjacja CHARGE
C- Coloboma H - heart - wada serca A - atresia choane - atrezja nozdrzy tylnych R - retardation of growth = zahamowanie wzrostu G - genital abnormalities - wady układu moczowo - płciowego E - ear - głuchota i nieprawidłowa budowa ucha
68
Atrezja przełyku: asocjacja ARTICLE
przetoka przełykowo-tchawicza, wady odbytu, nerek, jelit, serca i kończyn
69
Hipoglikemia: stężenie
< 2,6 mmol/l niezależnie od wieku
70
Hipoglikemia: u noworodków
często przejściowo jako zaburzenia adaptacyjne; wykluczyć należy: - cukrzycę u matki - ciężką chorobę niemetaboliczną - zaburzenia hormonalne (niedoczynność przysadki lub nadnerczy) - sepsę - zahamowanie wewnątrzmacicznego wzrastania
71
Hipoglikemia, a wady wrodzone
hiperinsulinizm zaburzenia mitochondrialnego utleniania kw tłuszczowych wrodzona nietolerancja galaktozy czy fruktozy glikogenozy wątrobowe defekty glukoneogenezy acydurie organiczne tyrozynemia typu 1
72
Hipoglikemia: diagnostyka
gdy ciężka, przetrwała i niewyjaśniona: - ketony: kwas 3- hydromasłowy: glikogeneza typu 1, fruktozemia - wolne kwasy tłuszczowe - gazometria - stężenie amoniaku - aminoacidogram osocza (alanina): aminoacidopatie - hormony (insulina, C-peptyd, glukagon, kortyzol, ACTH, GH) - profil acylokarnityn w suchej kropli metodą MS/MS: defekty utleniania kwasów tłuszczowych - profil kwasów organicznych w moczu metodą GS-MC: Acydurie organiczne - nieglukozowe substancje redukujące w moczu: galaktozemia, fruktozemia, tyrozynemia typu 1, zespół deplecji mtDNA
73
Acydurie organiczne:
to zaburzenia metaboliczne aminokwasów, to zaburzenia metabolizmu pośredniego, w których gromadzą się kwasy karboksylowe - analizy moczu. Leczenie: zaprzestanie podaży białka, z równoczesnym wlewem glukozy i lipidów
74
Zaburzenia metabolizmu węglowodanów: szlak glukozy
glikoliza do pirogronianu -> mitochondrium- cykl Krebsa -> pirogronian do szczawiooctanu -> glukozo-6- fosforan -> glukoza lub glikogen
75
Galaktozemia klasyczna:
nietolerancja galaktozy - AR | spowodowana deficytem urydylotransferazy galaktozo - 1 - fosforanu (GALT), mutacja w genie GALT
76
Galaktozemia klasyczna: obraz kliniczny
po rozpoczęciu karmienia mlekiem gromadzi się galaktozo-1-fosforan, który działa toksycznie na wątrobę, nerki i soczewkę oka. - wymioty - biegunki - nasilona/przedłużona żółtaczka - hepatosplenomegalia - posocznica z E. coli - zaćma, - uszkodzenie OUN, - zgon Leczeniem: dieta bezlaktozowa
77
Galaktozemia klasyczna: diagnostyka
- hipoglikemia z cukromoczem nieglukozowym, - kwasica metaboliczna - cechy dysfunkcji kanalika proksymalnego - wykaz braku aktywności enzymu GALT w suchej kropli krwi
78
Glikogenoza typu II (choroba Pompego)
deficyt alfa 1,4 glukozydazy AR, powoduje wewnątrzlizosomalne spichrzanie estrów cholesterolu i triglicerydów Objawy u noworodków: kardiomegalia z postępującą kardiomiopatią, uogólnioną wiotkością i wczesną niewydolnością krążeniowo-oddechową
79
Zółtaczka fizjologiczna: def
- wywołana hiperbilirubinemią pośrednią (proces adaptacji p. pokarmowego i wątroby do samodzielnego życia) - między 1, a 7-10 dż - max wartości to 15 mg/dl u noworodków karmionych sztucznie - 17 mg/dl u noworodków karmionych pokarmem kobiecym > 20mg/ dl - ryzyko uszkodzenia OUN
80
Zółtaczka fizjologiczna: tempo narastania st bilirubiny, kiedy max stężenie
<= 0,5 mg/d/h <= 5 mg/dl/ dobę Najwyższe st bilirubiny występuje w 72-120h życia - ustępuje około 10 dż
81
Zółtaczka fizjologiczna: st bilirubiny u wcześniaków < 30tc. i > 30 tć
< 30tc. - 12mg/dl | >= 30 tc. - 15 mg/dl
82
Żółtaczka fizjologiczna: leczenie jeśli żółtaczka nie spełnia kryteriów żółtaczki fizjologicznej
- fototerapia - nawadnianie (tylko u odwodnionych) - transfuzję wymienną: przyrastanie bilirubiny > 1mg/dl/h i choroba hemolityczna i/ lub przy braku skuteczności fototerapii
83
Zakażenie wewnątrzmaciczne: w jakim czasie po porodzie
do 72h po porodzie
84
Zakażenie wewnątrzmaciczne: najczęstsze patogeny
1. Streptococcus agalactiae gr B 2. E. Coli 3. Listeria monocytogenes
85
Zakażenie wewnątrzmaciczne: matczyne czynniki ryzyka
- zak dróg moczowych podczas ciąży - infekcje GDO podczas ciąży - przedwczesne pęknięcie błon płodowych - odpływanie płynu owodniowego > 12h przed porodem - Tciała > 38,5 - podwyższone markery stanu zapalnego przed porodem - nieprawidłowa kolonizacja szyjki macicy - poród przedwczesny z nieznanej przyczyny - brak opieki medycznej w czasie ciąży
86
Zakażenie wewnątrzmaciczne: antybiotykoterapia empiryczna
ampicylina i gentamycyna
87
Zakażenie wewnątrzmaciczne: TORCHS
``` Toksoplazmoza Others - zap mózgu, malaria, borelioza Różyczka Cytomegalia Herpes simplex Syfilis + inne choroby przenoszone drogą płciową ```
88
Wrodzona niedoczynność tarczycy: charakterystyka
1: 4000 - często | - w bad przesiewowym zwiększenie TSH
89
Wrodzona niedoczynność tarczycy: przyczyny
- zaburzenia zstępowania tarczycy lub jej brak (najczęściej) - dyshormonogeneza - niedobór jodu - niedobór TSH
90
Wrodzona niedoczynność tarczycy: objawy
- zmniejszona żywotność - trudności w karmieniu - przedłużona żółtaczka - zaparcie - skóra blada, chłodna, sucha, marmurkowata - pogrubiałe rysy twarzy - duży język - ochrypły głos - wole - przepuklina pępkowa - opóźnienie rozwoju
91
Fenyloketonuria: def
- genetyczna enzymopatia (AR) - gromadzenie w organizmie nadmiaru aminokwasu fenyloalaniny - objawy gł ze strony mózgu - rozpoznanie podczas screeningu noworodkowego
92
Fenyloketonuria: objawy
- zab neurologiczne (drgawki, małogłowie, zahamowanie intelektualne) - zahamowanie rozwoju dziecka - wysypki skórne - wymioty - nadpobudliwość - "mysi zapach" dziecka
93
Fenyloketonuria: leczenie
dieta z ograniczeniem fenyloalaniny (preparaty mlekozastępcze)
94
Homocystynuria: def
- deficyt B- syntazy cystationiny -> nadmiar homocysteiny z podwyższonym st metioniny oraz niedoborem cysteiny - AR
95
Homocystynuria: obraz kliniczny
- fenotypowo podobnie do Marfana - postępująca krótkowzroczność - podwichnięcie soczewek - osteoporoza - padaczka - 50% niepełnosprawność intelektualna - częstą przyczyną zgonu są epizody zakrzepowo- zatorowe
96
Homocystynuria: leczenie
- rozpoczyna się od podawania wit B6 i kwasu foliowego | - jak nie działa to dieta z ograniczeniem metioniny, stosowanie betainy, wit B12 i wit C
97
Hipercholesterolemia rodzinna: def
- jedna z najczęstszych wad metabolizmu (1:500) - wysokie stężenie cholesterolu LDL we krwi - przedwczesne zmiany miażdżycowe - objawy od ok. 3 dekady
98
Hipercholesterolemia rodzinna: postać homozygotyczna
- manifestuje się u małych dzieci - obecność żółtaków skóry i ścięgien - masywna miażdżyca z wczesnym zgonem
99
Choroba syropu klonowego:
- AR - defekt metabolizmu aminokw rozgałęzionych (walina, leucyna, izoleucyna) - niedobór dehydrogenazy alfa- ketokwasów - 1: 200 000 urodzeń
100
Choroba syropu klonowego: charakterystyka
- słodki zapach (moczu) jak syrop klonowy lub maggi
101
Choroba syropu klonowego: obraz kliniczny
- po kilku/kilkunastu dniach od urodzenia pojawiają się trudności w karmieniu i objawy zespołu intoksykacji (wymioty, wiotkość osiowa i spastyczność kończyn, drżenia, zab termoregulacji, bezdechy, senność) - jeśli nie zostanie rozpoznana to śpiączka i nieodwracalne uszkodzenie OUN
102
Choroba syropu klonowego: rozpoznanie
- ketoza/ kwasica metaboliczna | - wysokie st aminokw rozgałęzionych np leucyny z obecnością alloizoleucyny
103
Choroba syropu klonowego: leczenie
w stanie wyrownania: dieta niskobiałkowa W stanie dekompensacji: szybkie usunięcie toksycznych metabolitów drogą hemodializy, ew. dializy otrzewnowej - wlew glukozy i lipidów
104
Choroba syropu klonowego: rokowanie
- stan wzmożonego katabolizmu może wywołać ostrą dekompensację metaboliczną -> kwasica ketonowa, obrzęk mózgu i zgon