uklad pokarmowy Flashcards
pokarm jest źródłem
- energii potrzebnej do przeprowadzania wszystkich procesów życiowych
- substancji budulcowych koniecznych do wzrostu i rozwoju
- substancji regulujących funkcjonowanie organizmu
węglowodany przyswajalne a nie -//-
przyswajalne - nie wymagają trawienia / są łatwo trawione a następnie wchłaniane i wykorzystywane przez organizm (monosacharydy, disacharydy, polisacharydy o funkcji zapasowej)
nieprzyswajalne - nie ulegają trawieniu w przewodzie pokarmowym (polisacharydy o funkcji budulcowej) TWORZA BLONNIK POKARMOWY!!!!
funkcje błonnika
- wzmaga ruchy jelit
- zapewnia uczucie sytości (chlonie wodę i pecznieje)
- ułatwia utrzymanie odpowiedniego stężenia glukozy we krwi (spowalnia trawienie polisacharydow)
- wspomaga rozwój mikrobiomu jelit
- przyczynia się do obniżenia cholesterolu we krwi
- obniża ciśnienie we krwi (wiąże jony Na+)
- zmniejsza ryzyko nowotworów układu pokarmowego (np rąk żołądka/jelita grubego)
funkcje białek
- odpowiadaja za przyspieszanie przebiegu reakcji biochemicznych
- przekazują informacje w obrębie komórki i między komórkami
- transportują substancje do wnętrza i na zewnątrz komórek oraz w obrębie całego organizmu
- uczestniczą w procesach odpornościowych organizmu
STANOWIA GLOWNE ZRODLO AZOTU DLA ORGANIZMU
białka pełno a niepelnowartosciowe
pełnowartościowe - zawierają wszystkie aminokwasy egzogenne w odpowiednich proporcjach (białka pochodzenia zwierzęcego, m.in. jaja, mięso, produkty mleczne)
niepelnowartosciowe - mają ilościowe lub jakościowe braki aminokwasów egzogennych (białka pochodzenia roslinnego)
funkcje lipidow
- ich rozklad dostarcza energię
- pełnią funkcje strukturalne (wchodzą w skład błon biologicznych)
- są źródłem lub nośnikiem wielu substancji biologicznie czynnych (np witaminy A D3 E K
- biorą udział w syntezie niektórych hormonów (np prostaglandyny)
- wchodzą w skład tkanki tłuszczowej
cholesterol notatka
jego część wytwarzana jest w wątrobie z acetylo-CoA a część jest pobierana z pokarmem pochodzenia zwierzęcego
cholesterol transportowany jest krwią w formie liporotein (kompleksów z bialkami), występują w dwóch frakcjach:
LDL (o małej gestosci) przenoszą większość cholesterolu, w połączeniu z innymi związkami MOZE ODKLADAC SIE W SCIANACH TETNIC (prowadzi do rozwoju miazdzycy)
HDL (o dużej gestosci) przenoszą 20% cholesterolu, w ich skład wchodzi lecytyna (fosfolipid) który rozpuszcza cholesterol odłożony w ścianach tętnic i transportuje go do watroby
źródło witamin
głównie są pobierane z pokarmem
niektóre witaminy z grupy B są syntezowane przez symbiotyczne bakterie jelitowe
resztę np A albo D3 organizm syntezuje z substancji zwanych prowitaminami
