protisty

Question 1

jak można podzielić protisty ze względu na budowę komórek i sposób odżywiania?

Answer 1

można je podzielić na protisty:
-zwierzęce
-roślinopodobne
-grzybopodobne

Question 2

jak można podzielić protisty w zależności od liczby komórek?

Answer 2

wyróżnia się protisty:
- jednokomórkowe
- kolonijne
- wielokomórkowe o budowie plechowej

Question 3

gdzie zwykle występują protisty?

Answer 3

wszystkie gatunki protistów są ściśle powiązane ze środowiskiem wodnym

występują w zbiornikach wodnych, miejscach stale wilgotnych albo w organizmach zwierząt

Question 4

scharakteryzuj protisty zwierzęce

Answer 4

sa to jednokomórkowe organizmy; nie mają ściany komórkowej, i okryte są pellikulą. ich materiał zapasowy stanowi glikogen i tłuszcze, posiadają lizosomy

odżywiają się w sposób heterotroficzny:
-saprobionty
-drapieżniki
-pasożyty

Question 5

scharakteryzuj protisty roślinopodobne

Answer 5

są to organizmy jednokomórkowe, kolonijne lub wielokomórkowe o budowie plechowej; zawierają chloroplasty (otoczone TRZEMA błonami), ziarna skrobi, wiele posiada również celulozową ścianę komórkową;

wyróżnia się wśród nich autotrofy i MIKSOTROFY (w zależności od obecności lub braku dostępu do światła odżywiają się autotroficznie lub heterotroficznie)

Question 6

scharakteryzuj protisty grzybopodobne

Answer 6

są to organizmy jednokomórkowe lub wielokomórkowe o budowie plechowej (PLECHY MAJĄ POSTAĆ ŚLUŹNI); mogą posiadać ścianę komórkową zbudowaną z CELULOZY

odżywiają się w sposób heterotroficzny

Question 7

podaj przykład protista zwierzęcego

Answer 7

PANTOFELEK
ZARODŹCE MALARII

(typy: orzęska
sporowiec
ameba)

Question 8

podaj przykład protista roślinopodobnego

Answer 8

LISTNICA

(typ: glon)

Question 9

podaj przykład protista grzybopodobnego

Answer 9

MAWOREK

(typy: lęgniowiec
śluzowiec )

Question 10

co to stigma?

Answer 10

jest to plamka oczka; organellum pełniące funkcje filtru zasłaniającego fotoreceptor

Question 11

co to pellikula?

Answer 11

jest to białkowa powłoka znajdująca się pod błoną komórkową; nadaje komórce wytrzymałość i giętkość

niektóre rodzaje protistow posiadają w pellikuli pewne wzmocnienia

Question 12

jakie są rodzaje plech?

Answer 12

-komórczakowe - posiadają liczne wielojądrowe komórki (powstaja przez podziały mitotyczne jądra komórkowego bez podziałów cytoplazmy)

-nitkowate - utworzone z nici zbudowanych z długich ciągów komórek

-nibytkankowe (plektenchymatyczne)- utworzone z wielokomórkowych nici które ciasno się ze sobą splatają

-tkankowe - utworzone zwykle z tkanek twórczej i miękiszowej

Question 13

jak odżywiają się protisty heterotroficzne?

Answer 13

głównie odżywiają sie martwą materia organiczna lub innymi organizmami poprzez endocytoze (wyróżniamy pinocytoze i fagocytoze)

PROTISTY POSIADAJACE PELLIKULE PRZEPROWADZAJA ENDOCYTOZE WYŁĄCZNIE W CYTOSTOMIE (miejsce gdzie nie występuje pellikula; inaczej nibygeba)

ameby nie posiadają pellikuli!!

Question 14

jak odżywiają się protisty autotroficzne?

Answer 14

przeprowadzają fotosyntezę; podstawowym barwnikiem jest chlorofil a (mogą też występować m.in. chlorofil b, c oraz d), wśród karotenoidow występuje również brązowa FUKOKSANTYNA

wyotworzone związki organiczne są magazynowane w cytozolu lub wokół pirenoidów zlokalizowanych w chloroplastach

Question 15

jak zachodzi osmoregulacja u protistow?

Answer 15

protisty żyjące w morzach/organizmach zwierząt są izotoniczne w stosunku do środowiska więc nie potrzebują mechanizmów osmoregulacji

protisty słodkowodne nie mają ściany komórkowej i są narażone na pęknięcie ponieważ woda stale napływa do ich wnętrza, dlatego wykształciły WODNICZKI TĘTNIĄCE które usuwają nadmiar wody i prawdopodobnie również szkodliwe produkty przemiany materii

Question 16

w jaki sposób prostisty się poruszają?

Answer 16

np komórki pełzaków wytwarzają różnokształtne wypustki cytoplazmatyczne (nibynóżki/pseudopodie) dzięki którym poruszają się w sposób PEŁZAKOWATY

RUCH UNDULIPODIALNY (za pomocą wici i rzęsek) - poruszają się nim wiciowce i orzęski

występują również formy kokoidalne wiciowców które są nieruchome, np okrzemki

Question 17

jak protisty uzyskują energię?

Answer 17

większość protistow ODDYCHA TLENOWO

gatunki beztlenowe uzyskują energię na drodze FERMENTACJI (np. pasożytujące wewnętrznie)

Question 18

podaj związek między budowa a trybem życia protistow

Answer 18

protisty drapieżne posiadają np toksycysty - zlokalizowane pod błoną komórkową uwalniają toksyny paraliżujące ofiarę, lub rzęski umożliwiające sprawny ruch

protisty autotroficzne posiadają fotoreceptory dzięki którym poruszają się w kierunku światła za pomocą swoich wici; posiadają chloroplasty umożliwiające przeprowadzanie fotosyntezy

przykładem autotrofa jest wielkomorszcz - jego plecha jest zróżnicowana na część liściokształtną, część łodygokształtną oraz chwytniki

Question 19

jak rozmnazaja sie protisty?

Answer 19

bezpłciowo (wegetatywnie) i płciowo (generatywnie)

Question 20

opisz rozmnazanie bezpłciowe u protistow

Answer 20

u gatunków jednokomórkowych:
-podzial poprzeczny/podłużny komórki macierzystej na dwie komórki potomne

u gatunków wielokomórkowych:
- fragmentacja plechy - przypadkowo plecha zostaje rozrywana na fragmenty z których w wyniku regeneracji powstają nowe organizmy
- poprzez mitospory - zarodniki wytwarzane na drodze mitozy (nieruchliwe - aplanospory, ruchliwe - zoospory)

Question 21

czym się różni rozmnazanie płciowe od bezpłciowego?

Answer 21

rozmnazanie bezpłciowe- pozwala na szybkie zwiększenie się liczby osobników populacji, ale osobniki te są identyczne pod względem genetycznym

rozmnazanie płciowe- jest wolniejsze od bezpłciowego ale umożliwia rekombinacje genetyczna

Question 22

co to przemiana faz jądrowych i gdzie występuje?

Answer 22

jest to regularne następowanie po sobie faz haploidalnej 1n (haplofaza) i diploidalnej 2n (diplofaza)

haplofaza trwa od mejozy do zapłodnienia a diplofaza od zapłodnienia do mejozy

przemiana faz jądrowych występuje w cyklu życiowym organizmów rozmnazajacych się płciowo - U PROTISTOW ZWIERZECYCH

Question 23

opisz przemiane faz jądrowych z przewagą fazy haploidalnej

Answer 23

występuje ona u haplontów - organizmów których postać troficzna ma pojedynczy zestaw chromosomów w jądrze komórkowym

ich komórki przekształcają się w gamety, które się następnie łącza w diploidalna zygote która dzieli się mejotycznie tworząc 4 osobniki potomne

zachodzi tu MEJOZS POSTGAMICZNA - mejoza która zachodzi tuż po zapłodnieniu

Question 24

opisz przemianę faz jądrowych z przewaga fazy diploidalnej

Answer 24

występuje u diplontów, które na drodze mejozy wytwarzają haploidalne gamety.

po zapłodnieniu powstaje diploidalna zygota która przekształca się w dojrzałego osobnika.

zachodzi tu MEJOZA PREGAMICZNA - mejoza która prowadzi do wytworzenia gamet

Question 25

opisz przemianę faz jądrowych u protistow roslinopodobnych

Answer 25

jest związana z przemiana pokoleń gdzie regularnie następują po sobie pokolenie rozmnazajace się za pomocą gamet - gametofit - i pokolenie rozmnazajace się za pomocą mejospor - sporofit

gamety powstają w organach płciowych- GAMETANGIACH, które u protistow są jednokomórkowe i zróżnicowane na plemnie (dla gamet meskich) i lęgnie (dla gamet żeńskich)

natomiast mejospory (haploidalnej zarodniki) tworzą się w zarodniach w wyniku podziału mejotycznego komórek macierzystych zawodników

MEJOZA ZACHODZACA U ORGANIZMOW Z PRZEMIANA POKOLEN NOSI NAZWE mejozy pośredniej

Question 26

jakie jest znaczenie protistow w przyrodzie i dla człowieka?

Answer 26

• są źródłem pokarmu i tlenu (fotosynteza)
• biorą udział w rozkładzie materii organicznej
• tworzą siedliska (plechy dużych protistow roślinopodobnych porastają dno zbiorników wodnych i tworzą siedliska dla zwierząt)

-biora udział w procesach skałotwórczych (protisty o ścianach komórkowych wysyconych związkami mineralnymi)

-są źródłem cennych substancji

Question 27

jakie choroby wywołują protisty

Answer 27

-malaria
-lamblioza
-toksoplazmoza