podziały komórkowe Flashcards
jak wyglada organizacja materiału genetycznego w komórce
w komórce prokariotycznej DNA występuje w postaci kolostych cząsteczek umieszczonych bezpośrednio w cytozolu, natomiast w komórce eukariotycznej DNA ma postać liniowych cząsteczek nawiniętych na białka histonowe i znajduje się w jądrze komorkowym
jakie fazy zachodzą w cyklu komórkowym?
faza M
-mitoza
-cytokineza
interfaza
-G0
-G1
-S
-G2
interfaza -> faza M
G1>S>G2>mitoza>cytokineza
co się dzieje podczas interfazy
przygotowanie komórki do podziału
co się dzieje podczas fazy M
podział komórki zachodzi
co się dzieje podczas fazy G0
faza spoczynkowa; komórki wychodzą z cyklu komórkowego i się różnicują. mogą wrócić do cyklu pod wpływem hormonów
co się dzieje podczas fazy G1
powiększenie rozmiarów komórki do komórki macierzystej oraz synteza enzymow niezbędnych do replikacji DNA
co się dzieje podczas fazy S
replikacja DNA; synteza DNA na matrycy DNA. NASTEPUJE PODWOJENIE MATERIALU GENETYCZNEGO!!
(synteza histonów też zachodzi tu)
co się dzieje podczas fazy G2
synteza bialek które uczestniczą w podziale komórki np tubulina, podzial organelli półautonomicznych
jak zmienia się ilość DNA w poszczególnych etapach cyklu komórkowego?
pod koniec fazy:
G1 - 2n 2c
S - 2n 4c
G2 - 2n 4c
M - 2n 2c
n - liczba chromosomów
c - liczba cząsteczek DNA (każdy chromosom = 1 cząsteczka dna)
dlaczego DNA musi być zreplikowany przed podziałem komórki?
w wyniku mitozy powstaja 2 komorki potomne. dzięki replikacji DNA kazda komórka potomna uzyska materiał genetyczny identyczny z komórka macierzysta - nie powstaną gamety
opisz mitoze
profaza mitozy
-kondensacja chromosomow
-zanikają otoczka jądrową i jaderko
-powstaje wrzeciono podziałowe; chromosomy przytwierdzają się do włókien wrzeciona w miejscach zwanych centromery
metafaza mitozy
-chromosomy osiągają maksymalny stopień kondensacji
-chromosomy połączone z włóknami wrzeciona układają się w płaszczyźnie równikowej komórki i tworzą płytkę metafazowa
anafaza mitozy
-włókno się skraca przez co chromosomy rodzielaja się na dwie chromatydy(każda z nich to chromosom potomny)
-chromosomy potomne są odciągane do przeciwległych biegunów komorki
telofaza mitozy
-dekondensacja chromosomow
-odtwarzają się otoczka jądrowa i jąderko
-zanika wrzeciono podziałowe
znaczenie mitozy
-wzrost i rozwoj organizmów
-regeneracja uszkodzonych lub utraconych elementów budowy organizmu
-wymianę zużytych komórek na nowe
-bezpłciowe rozmnażanie się wielu organizmów
profaza I mejozy
-chromatyna ulega kondensacji do chromosomow. chromosomy homologiczne układają się w biwalenty między którymi może dojść do crossing-over. następnie chromosomy homologiczne rodzielaja się - jedyne ich punkty styczności to chiazmy (tam gdzie doszło crossing-over)
-zanikają otoczka jądrowa i jąderko
-tworzy się wrzeciono podziałowe
metafaza I mejozy
-chromosomy osiągają maks stopień kondensacji
-biwalenty układają się w płaszczyźnie równikowej komórki
-włókna wrzeciona łącza się z centromerami chromosomow
anafaza I mejozy
-rodzielenie biwalentów
-włókna wrzeciona skracaja się a chromosomy są odciągane przez nie do przeciwleglych biegunów komorki
telofaza I mejozy
-czesciowa dekondensacja chromosomow
-odtwarzaja się otoczka jądrowa I jąderko
-zachodzi cytokineza
profaza II mejozy
-chromatyna ulega kondensacji do chromosomow
-zanikają otoczka jądrowa I jąderko
-formuje się wrzeciono podziałowe
metafaza II mejozy
-chromosomy osiągają maksy stopień kondensacji
-chromosomy układają się na płaszczyźnie równikowej komórki
-włókna wrzeciona łącza się z centrosomami chromosomow
anafaza II mejozy
-chromosomy rozdzielaja się na dwie chromatydy, kazda staje się chromosomem potomnym
-włókna wrzeciona skracają się i odciągają chromosomy potomne do przeciwleglych biegunów komorki
telofaza II mejozy
-dekondensacja chromosomow
-odtwarzają się otoczka jądrowa i jąderko
-zanika wrzeciono kariokinetyczne
-zachodzi cytokineza
znaczenie mejozy
-rozmnazanie płciowe organizmów
-zachowanie stałej liczby chromosomow chatakterycznej dla wszystkich osobników danego gatunku
-zroznicowanie genetyczne osobników tego samego gatunku (kluczowe dla jego przetrwania)
znaczenie procesu crossing-over
stanowi on podstawę zróżnicowania genetycznego osobników w obrębie gatunku
para chromosomow homologicznych zawiera ten sam zestaw genów lecz ich wersje (allele) mogą być różne. w wyniku crossing-over powstają chromatydy o odmiennej kombinacji cech, a następnie zróżnicowana genetycznie zygota
cytokineza w komórce zwierzecej
rozpoczyna się zwykle w telofazie, gdy filamenty aktynowe i miozynowe tworzą w płaszczyźnie komórkowej pierścień kurczliwy (przylegający do wew. strony błony komórkowej). kurcząc się, pierścień powoduje powstanie bruzdy podziałowej (niewielkiego przewężenia). pierścień kurczliwy się zaciska co ostatecznie prowadzi do całkowitego rozdziału cytozolu i organelli w nim zanurzonych
cytokineza w komórce roslinnej
rozpoczyna się zwykle w telofazie
z pozostałości wrzeciona kariokinetycznego powstaje wrzeciono cytokinetyczne. układa ono pęcherzyki aparatu golgiego (zawierające związki do budowy nowej ściany komórkowej i blaszki środkowej- hemicelulozy i pektyny). pęcherzyki łącza się ze sobą i tworza przegrodę komórkową - gdy jej błona połączy się z błona komórki macierzystej następuje podział cytoplazmy na dwie komórki potomne
smierc komorek
apoptoza
nekroza
funkcje apoptozy
-eliminacja niepotrzebnych, powstałych w nadmiernej ilości komórek
-usuwanie struktur które przestały pełnić swoją funkcję na danym etapie rozwoju organizmu (zanik ogonka kijanki)
-kształtowanie części ciała (zanik błony pławnej między palcami podczas rozwoju embrionalnego ssakow)