chemizm życia Flashcards
wapń funkcje
kkk (kości krew kulturysta)
- uczestniczy w skurczu mięśni
- bierze udział w procesie krzepnięcia krwi
-jest składnikiem ściany komórkowej roślin i szkieletow zwierzat (kosci)
magnez funkcje
- aktywator wielu enzymow
- uczestniczy w składaniu podjednostek rybosomow
- składnik chlorofilu
- praca układu nerwowego i serca
sód funkcje
- bierze udział w przewodzeniu impulsów nerwowych
- ważny składnik płynów ustrojowych
chlor funkcje
- odpowiada za równowagę wodno mineralna
- wchodzi w skład hcl
potas funkcje
-bierze udział w przewodzeniu impulsów nerwowych
-ważny składnik płynów ustrojowych
- u roślin aktywator wielu enzymow, wpływa na uwodnienie komorek
jod funkcje
składnik hormonów tarczycy
żelazo funkcje
-skladnik białek złożonych (hemo/mioglobina)
-skladnik wielu enzymow (fotosynteza i odd. tlenowe)
węgiel funkcje
-podstawowy składnik wszystkich związków organicznych
-warunkuje życie na ziemi
wodór funkcje
-wchodzi w skład wszystkich związków organicznych
-składnik wody
tlen funkcje
-wchodzi w skład wszystkich związków organicznych z wyjątkiem węglowodorów
-niezbędny do oddychania dla większości organizmów
azot funkcje
składnik białej i kwasów nukleinowych
siarka funkcje
-składnik wielu białek i niektórych węglowodanów
-bierze udział w procesach oddechowych w komorce
fosfor funkcje
-składnik kwasów nukleinowych
-buduje kości i zeby
-skladnik płynów ustrojowych
rola wody w życiu organizmów
-wysokie napięcie powierzchniowe
-duże ciepło parowania
-duże ciepło właściwe
-większa gęstość od powietrza
-zdolność do kohezji i adhezji
-bardzo dobry rozpuszczalnik
-w stanie stałym mniejsza gęstość niż w stanie ciekłym
-w temp pokowej jest ciecza
funkcja wody: wysokie napięcie powierzchniowe
na powierzchni wody tworzy się błonka po której mogą się przemieszczać małe organizmy, np nartnik
funkcja wody: duże ciepło parowania
trzeba dostarczyć dużo energii aby woda mogła zmienić stan skupienia, dzięki czemu podczas przegrzania organizmu, woda na jego powierzchni odparowuje zabierając że sobą energię cieplna i ochladzajac
funkcja wody: duże ciepło wlasciwe
aby naturalnie nagrzać wodę, trzeba dostarczyć jej dużo energii dzięki czemu organizmy stalocieplne nie są narażone na nagle zmiany temperatury wnętrza organizmu przez otoczenie a organizmy wodne mogą przetrwać bo woda w zbiornikach się nie nagrzewa szybko
funkcja wody: wieksza gęstość od powietrza
umożliwią to organizmom o dużych wielkoscisch utrzymanie się w wodzie, np wieloryb
funkcja wody: mało reaktywna i dobry rozpuszczalnik
stanowi idealne środowisko do przeprowadzania reakcji
funkcja wody: zdolność do adhezji i kohezji
umozliwiqja one np transport wody w gore drewna(kapilary)
kohezja - odpornosc slupa wody na dzialanie sil rozciagajacych
adhezja - przyleganie do powierzni naladowanych elektrycznie
funkcja wody: gęstość mniejsza w stanie stałym niż w cieklym
lod utrzymuje się na powierzchni wody, co izoluje od zimna organizmy wodne podczas zimy
funkcja wody: przezroczysta i bezbarwna
budowa weglowodanow
C H O
znaczenie weglowodanow
substrat energetyczny
funkcja zapasowa, termoizolacyjna, odzywcza i wgl XDDDD
wymien znane disacharydy
sacharoza = glukoza+fruktoza /funkcja transportowa cukrów u roślin
laktoza = glukoza+galaktoza /funkcja odżywcza- składnik mleka ssaków
maltoza = glukoza+glukoza
wymień znane polisacharydy
- skrobia - material zapasowy roślin (amyloza+amylopektyna)
-glikogen - material zapasowy zwierząt i grzybów - celuloza - budulec ściany komórkowej u roślin
- chityna - budulec ściany komórkowej u grzybów, oskorkow u stawonogow
rodzaje lipidów
tłuszcze proste
- właściwe (jeśli tłuszczem jest glicerol)
-woski/steroidy (tłuszcz to nie glicerol)
tłuszcze zlozone
rodzaje tłuszczy wlasciwych
nasycone
nienasycone
funkcje tłuszczów właściwych nasyconych
zapasowa
termoizolacyjna
ochronna
funkcje tłuszczów właściwych nienasyconych
zapasowa
rozpuszczają się w nich wit adek
funkcje fosfo i glikolipidow
-materiał budulcowy błon biologiczny
-jeden z głównych składników tkanki nerwowej
-tworzą glikokaliks
opisz funkcje bialek
-strukturalne
-enzymatyczne
-magazynujące
-transportujące
-odpornościowe
-zapasowe
właściwości bialek (wpływ czynników chemicznych i fizycznych na bialko)
koagulacja - wysalanie białka / łączenie się cząsteczek białka w większe zespoły / zamiana zolu w żel
denaturacja - nieodwracalne zniszczenie 3 i 4 rzędowej struktury bialka
jakie sa rzedowosci bialek?
1°
2°
3°
4°
opisz strukturę 1° białka
prosty łańcuch połączony wiązaniami peptydowymi, określa kolejność aminokwasów w lancuchu
opisz strukturę 2° białka
alfa-helisa - powstaje przez prawoskrętne zwinięcie łańcucha polipeptydowego wokół własnej osi (wiązania wodorowe co czwarty aminokwas), grupy boczne na zewnątrz helisy
beta-harmonijka - ułożenie łańcucha polipeptydowego na płaszczyźnie, równolegle ułożone łańcuchy wiążą wiązania wodorowe
opisz strukturę 3° białka
określa kształt i aktywność białka
pofałdowanie się łańcucha o strukturze 2° stabilizowane przez mostki disiarczkowe, wiązania wodorowe i oddziaływania elektrostatyczne
opisz strukturę 4° białka
bialko zbudowane z conajmniej 2 podjednostek o 3°
wymień zasady azotowe występujące w kwasach nukleinowych
adenina
guanina
tymina
cytozyna
uracyl
podaj definicje zasady komplementarnosci
adenina w dna łączy się z tymina a w rna z uracylem dwoma wiązaniami a guanina z cytozyna trzema,
porównaj budowe dna z rna
dna:
- cukier deoksyryboza
- zasady azotowe A T C G
- dwie nicie
RNA:
-cukier ryboza
- zasady azotowe A U C G
- jedna nić
budowa białka
C H O N
zbudowane z aminokwasow (grupa karboksylowa i aminowa)
nazwa wiązania w kwasie nukleinowym pomiędzy cukrem a zasada azotowa
wiązanie N-glikozydowe
nazwa wiązania w kwasie nukleinowym pomiędzy cukrem a resztą kwasu fosforowego V
wiązanie fosfodiestrowe
znaczenie biologiczne kwasów nukleinowych
nośniki inf genetycznej organizmów i wirusów
mogą regulować ekspresję genów
mogą pełnić funkcję enzymow
rodzaje lipidow izoprenowych
karotenoidy
steroidy
rodzaje karotenoidów
barwne związki które dzielimy na:
-karoteny (pomaranczowe)
-ksantofile (żółte)
funkcje karotenoidow (oprocz barwienia)
-biorą udział w fotosyntezie jako barwniki pomocnicze towarzyszące chlorofilom
-chronia związki chemiczne w chloroplastach przed szkodliwym działaniem rekatywnych form tlenu
funkcje steroidow
CHOLESTEROL TO STEROID (zwierzecy)
-usztywnia błony komórkowe
-wchodzi w sklad osłonek włókien nerwowych
-substancja wyjściowa do syntezy m.in. soli żółciowych, hormonów steroidowych, wit D
funkcje lipidow izoprenowych wytwarzanych przez rośliny
karotenoidy - zapewniają intensywna barwę płatkom kwiatów i owocom (zwabianie zwierzat)
steroidy - zabezpieczają rośliny przed zgryzaniem nadając im gorzki smak lub są substancjami toksycznymi
