Thema 8: H11 Flashcards
Wat is prosociaal gedrag?
Elke handeling gericht op het welzijn/ welbevinden van een ander. Belangeloos of uit eigen belang
Wat is altruisme?
Verrichten van een handeling ten gunste van een ander zonder daar zelf enig belang of voorbeeld bij te hebben. Meestal kost het je juist iets
Noem 3 basismotieven voor prosociaal gedrag
- Evolutionaire psychologie: instincten en genen
- Sociale uitwisseling
- Empathie en altruisme
Noem 3 verklaringen voor altruïsme vanuit de evolutionaire psychologie
- Verwantschapsselectie
- Wederkerigheidsnorm
- Groepsselectie
Wat is verwantschapsselectie
- Gedrag waarmee je genetische verwanten helpt, heeft de voorkeur bij natuurlijke selectie. Niet alleen via je eigen kinderen geef je je genen door maar ook via bloedverwanten, daardoor wordt altruïstisch gedrag richting familie door natuurlijke selectie begunstigd.
- We helpen eerder familieleden in levensbedreigende situatie. Niet beperkt tot een bepaalde cultuur
- Verwantschapsselectie kan ingebed zijn geraakt in menselijk gedrag met als gevolg dat de genen van mensen die hun verwanten helpen meer kans hebben om te overleven.
Wat is de wederkerigheidsnorm?
- Verwachting dat het helpen van anderen de kans vergroot dat zij ons in de toekomst zullen helpen.
- Genetische basis, want de norm helpt een individu bij overleven.
- Emotie dankbaarheid is (volgens sommigen) tot ontwikkeling gekomen door het reguleren van wederkerigheid. Dankbaarheid motiveert om in de toekomst iets terug te doen voor de ontvangen hulp.
Hoe verklaart groepsselectie altruïsme volgens de evolutionaire psychologie?
- Natuurlijke selectie opereert op groepsniveau. Groep verhoogt overlevingskans. Altruïsme wordt doorgegeven aan toekomstige generaties.
- Controversieel idee
- Evolutietheorie verklaart nog niet waarom we volslagen vreemden helpen, zelfs als er geen reden is om aan te nemen dat ze dezelfde genen hebben of dat we een gunst terug kunnen ontvangen. Er zijn ook andere motieven.
Wat houdt de sociale uitwisselingstheorie in? 4 aspecten
De baten van het helpen van anderen wegen op tegen de kosten, helpen is dus in ons eigen belang.
- Behulpzaam zijn kan de kans vergroten dat iemand ons in de toekomst helpt (wederkerigheidsnorm) en is een investering in de toekomst;
- Ander zien lijden maakt mensen van streek en een ander helpen kan de persoonlijke stress bij een omstander wegnemen;
- Een ander helpen creëert beloningen voor onszelf, zoals sociale goedkeuring van anderen en een groter gevoel van eigenwaarde;
- mensen bieden minder snel hulp wanneer het hen te veel kost, bv als ze daarmee in gevaar komen of het te veel tijd kost. Ze helpen als ze er meer uithalen dan ze erin steken
Waarom vertonen mensen altruïstisch gedrag volgens sociale uitwisseling?
Prosociale daden zijn dubbel lonend, zowewl voor ontvanger als voor de gever. Het is dus in iedereens voordeel om zulke daden te stimuleren
Wat is empathie?
Het vermogen om jezelf in een ander te verplaatsen en om gebeurtenissen en emoties net zo te ervaren als de ander
Wat is empathie-altruïsmehypothese (Batson)
Gevoelens van empathie voor een ander leiden in sommige omstandigheden tot onbaatzuchtig gedrag.
Als empathie voelen voor iemand proberen we die persoon puur om zuiver altruïstische redenen te helpen, ongeacht of ons dat iets oplevert.
Geen empathie –> rol voor sociale uitwisseling.
Noem 3 fundamentele motieven ten grondslag aan prosociaal gedrag
- Evolutionaire psychologie
- Sociale uitwisselingstheorie
- Empatie-altruïsmehypothese
Welk motief ligt vanuit evolutionaire psychologie ten grondslag aan prosociaal gedrag?
Helpen is een instinctieve reactie om het welzijn te bevorderen van mensen die genetisch dichtbij ons staan
Wat is altruïstische persoonlijkheid?
Eigenschappen die ervoor zorgen dat een individu anderen helpen in een groot aantal verschillende situaties, zonder daarbij te denken aan de risico’s die dit voor hen meebrengt.
bv Joden laten onderduiken in WOII of brandweermannen die mensen redden uit de Twin Towers.
Ook andere factoren van invloed
Benoem 5 persoonlijke factoren die prosociaal gedrag beïnvloeden
- Individuele verschillen - altruïstische persoonlijkheid
- Genderverschillen
- Culturele verschillen
- Religie
- Stemming