Thema 3: H6

Question 1

Wat is een van de sterkste determinanten van menselijk gedrag?

Answer 1

De behoefte aan een stabiel, positief zelfbeeld

Question 2

Beschrijf de cognitieve dissonantietheorie

Answer 2

1. Drijfveer of onaangenaam gevoel van spanning dat wordt veroorzaakt door 2 of meer onverenigbare cognities.
2. Doordat men handeling verricht die in tegenspraak is met de gebruikelijke positieve opvatting van zichzelf. Meer zelfbewustzijn –> meer ongemak.
3. Veroorzaakt altijd ongemak en niet altijd aangenaam.
4. Sterks als mensen zich gedragen op manieren die hun zelfbeeld bedreigen. Reactie: ongemak reduceren.

Question 3

Benoem 3 manieren om dissonantie te reduceren

Answer 3

1. VERANDEREN GEDRAG zodat het in overeenstemming komt met dissonante cognitie. Vb: stoppen met roken omdat je er longkanker van krijgt
2. RECHTVAARDIGEN gedrag DOOR 1 vd dissonante COGNITIE/GEDACHTE VERANDEREN. vb. perceptie van de gevaren te temperen: roken ontspant en is dus ook goed voor de gezondheid
3. Gedrag rechtvaardigen door NIEUWE COGNITIES/GEDACHTE TOE TE VOEGEN. Vasthouden aan een levende uitzondering als een opa van 90 die zijn hele leven al rookt of het filter houdt het merendeel van de schadelijke stoffen tegen. Zelfbevestiging.

Question 4

Wat is zelfbevestiging?

Answer 4

1. Onszelf herinneren aan 1 of meer positieve eigenschappen en zo de AANDACHT AFLEIDEN van het slechte gedrag is ook een vorm van een nieuwe cognitie toevoegen.
2. Plausibele argumenten worden beter onthouden dan argumenten die de tegengestelde opinie ondersteunen
3. Mensen denken rationaliserend ipv rationeel. Informatie vervormen zodat het past bij de oude informatie

Question 5

Beschrijf de impact bias

Answer 5

We overschatten de intensiteit en duur van onze negatieve emotionele reacties op toekomstige negatieve gebeurtenissen.

Question 6

Waarom overschatten we de pijn van een teleurstelling?

Answer 6

Doordat het proces van dissonantiereductie grotendeels onbewust verloopt.

Question 7

Hoe verhouden dissonantie en zelfconcept?

Answer 7

1. Dissonantie meest pijnlijk bij mensen met hoge eigenwaarde
2. Hogen eigenwaarde kan dienen als buffer tegen oneerlijk of zelf ondermijnend gedrag
3. Zelfbevestiging alleen effectief als het veranker is in de realiteit

Question 8

Benoem 5 kenmerken van dissonantie en beslissingen

Answer 8

1. Postdecision dissonance: voor- en afkeuren vervormen
2. Onomkeerbaarheidsprincipe: hoe de belangrijker de beslissing, hoe groter de dissonantie
3. Lowballing: illusie van onomkeerbaarheid
4. Beslissing om je immoreel te gedragen
5. Dissonantie en persoonlijke waarden

Question 9

Watt is postdecision dissonance

Answer 9

Dissonantie die optreedt nadat men een beslissing heeft genomen en die over het algemeen wordt gereduceerd door een aantrekkelijkheid van het gekozen alternatief te vergroten en die van het verworpen alternatie te verkleinen

Question 10

Wat is het onomkeerbaarheidsprincipe?

Answer 10

Hoe definitiever en onomkeerbaar de beslissing is, hoe groter de behoefte om de dissonantie te reduceren.

vb: als foto niet geruild kan worden, waardeert men de gekozen foto het meest en is de dissonantie het meest gereduceerd. De onomkeerbaarheid van een besluit maakt ons ook gelukkiger

Question 11

Wat is lowballing

Answer 11

1. Illusie van onomkeerbaarheid
2. Gewetenlozen strategie waarbij een verkoper een klant verleidt om iets te kopen door een zeer lage prijs te bieden, vervolgens te beweren dat het een vergissing was en de prijs te verhogen. Vaak stemt de klant alsnog in met de koop tegen de hogere prijs
3. Onomkeerbaarheid van een beslissing leidt altijd tot een verhoging van de dissonantie en de motivatie die te reduceren

Question 12

Noem 3 reden waarom lowballing werkt

Answer 12

1. illusie van onomkeerbaarheid
2. teleurstelling
3. De moeite van een nieuwe aankoop weegt niet op tegen de waarschijnlijk niet veel hogere kostprijs

Door de dissonantiereductie en de illusie van onomkeerbaarheid vergroten verkopers de kans dat je het product tegen hun prijs koopt

Question 13

Benoem kenmerken van de beslissing om je immoreel te gedragen

Answer 13

1. Dissonantiereductie kan mensen na een moeilijke beslissing aanzetten tot ethisch of juist minder ethisch gedrag in de toekomst.
2. vb spieken: na nemen beslissing kunnen je attitudes over spieken veranderen. wel spieken –> dissonantie reduceren: ‘iedereen doet het’; niet spieken –> strengere attitude ‘ spieken is misdaad’

Question 14

Hoe verandert dissonantie onze persoonlijke waarde?

Answer 14

1. Verandering van attitudes is niet een rationalisatie van eigen gedrag, maar een werkelijke verandering in iemands waardesysteem

Question 15

Hoe verschilt dissonantie per cultuur?

Answer 15

1. Collectivistische culturen: verwachting is meer gedrag gericht op handhaving harmonie dan neiging tot zelfrechtvaardiging. Maar: zelfrechtvaardiging aanwezig!
2. Onderzoek Japanners vs Amerikanen –> wisselwerking tussen waargenomen privacy of publieke zichtbaarheid van de gemaakte keuze en de cultuur als het gaat om de vaststelling of er dissonantie ontstaat en als de keuze gerechtvaardigd moet worden
3. Immigranten en dissonantie bij hun kinderen. Veel dissonantie –> problemen, slechter op school en ruzie ouders

Question 16

Beschrijf rechtvaardiging van inspanning

Answer 16

1. Neiging om iets waar je hard voor hebt gewerkt aantrekkelijker te gaan vinden
2. Verband inspanning en dissonantiereductie

Question 17

Beschrijf externe rechtvaardiging

Answer 17

Reductie van dissonantie door te verwijzen naar een reden of verklaring buiten de betrokkene.

Vb Ontvangen grote beloning of vermijden zware straf. Je cognitie dat het belangrijk is om mensen die je aardig vindt geen pijn te doen geeft je voldoende externe rechtvaardiging voor leugentje om bestwil. Je ervaart geen dissonantie

Question 18

Beschrijf interne rechtvaardiging

Answer 18

Reductie van dissonantie door iets in ZICHZELF te veranderen

vb attitudes of gedrag

Question 19

Beschrijf counter-attitudinal advocacy

Answer 19

Redenering om de dissonantie op te heffen die ontstaat als je een mening verkondigt die in tegenspraak is met je eigen opvattingen of attitudes. Wanneer er weinig externe rechtvaardiging is, als we niet gemotiveerd worden door iets buiten onszelf, gaan we over tot intern rechtvaardigen –> meer geloven wat we hebben gezegd.

Als er grote beloning tegenover staat zijn mensen minder gemotiveerd hun attitude te veranderen

Question 20

Hoe hangen straf en zelfoverreding samen?

Answer 20

Zware straffen leert ons alleen om te voorkomen dat we worden betrapt.

Licht dreigement –> externe rechtvaardiging laag –> behoefte aan interne rechtvaardiging laag

Question 21

Beschrijf dissonantie en onvoldoende straf

Answer 21

Dissonantie die ontstaat als iemand te weinig externe rechtvaardiging ervaart voor het weerstaan van de gewenste activiteit of een gewenst voorwerp: gewoonlijk zal de betrokkene de verboden activiteit of het onbereikbare voorwerp dan minder aantrekkelijk vinden. Ook bij jonge kinderen.

Question 22

Beschrijf hoe dissonantie werkt bij subtiele rechvaardigingen

Answer 22

Wanneer je iets doet om een vriendin een plezier te doen zal het gaan om externe rechtvaardiging en zal je het minder leuk ervaren dan wanneer je het doet voor een vreemde en het een interne rechtvaardiging betreft. Figuur 6.4

Question 23

Is zelfoverreding duurzaam?

Answer 23

Doordat mensen zichzelf, na een interne rechtvaardiging, overtuigen van een opvatting om iets te rechtvaardigen wat ze bv hebben. opgegeven, is duurzamer dan directe poging tot overreding bij externe verleiding of druk

Question 24

Wat is zelfoverreding?

Answer 24

Langdurige vorm van attitudeverandering die het gevolg is van zelfrechtvaardiging

Question 25

Beschrijf hypocrisie

Answer 25

Hypocrieten beoordelen anderen strenger dan mensen die ze dat onethische gedrag niet vertonen. Presenteren zichzelf deugdzame en ethischer dan wie dan ook. Polariseren hun oordeel, zien in anderen meer kwaad en in zichzelf meer rechtschapenheid

Question 26

Beschrijf het hypocrisie-inductie

Answer 26

Mensen bewust maken van hun dissonantie tussen wat ze zeggen en wat ze doen, met als doel. mensen aan te zetten tot verantwoordelijk gedrag. Toe te passen bij oa stoppen met roken en eetstoornissen

Question 27

Beschrijf het hypocrisieparadigma

Answer 27

Kan helpen om gedrag te veranderen.

vb onderzoek condoomgebruik. Mensen in de hypocrisieconditie (die voorlichtingsvideo moesten maken na geattendeerd te zijn geweest op eigen condoom gebruik) veranderden gedrag, duurzaam

Question 28

Beschrijf het Benjamin Franklin-effect

Answer 28

Dissonantietheorie: We gaan de persoon na het verlenen van een gunst aardiger vinden.

Franklin: opponent vragen belangrijk boek aan hem uit te lenen –> relatie verbeterde –> vriendschap.

Ook als we iemand al aardig vinden, vinden we hem daarna nog aardiger

Question 29

Hoe draagt slachtoffers ontmenselijken bij aan dissonantie?

Answer 29

1. Door vijanden te dehumaniseren (middels taal) zal dissonantie reduceren.
2. Zelfrechtvaardiging volgt op het begaan van wrede daden en veroorzaakt het niet
3. Onvermogen om dissonantie te reduceren na het doden van onschuldige burgers is grote oorzaak PTSS
4. Hoe dichter mensen in de buurt zijn van de plaats waar de wreedheden begaan worden, hoe groter de behoefte dissonantie te reduceren is. Vb marteling toeschouwer vs op afstand

Question 30

Beschrijf de zelfverificatietheorie

Answer 30

Het idee dat mensen behoefte hebben om bevestiging te zoeken voor hun zelfconcepten, of die nu positief zijn of negatief. In sommige situaties kan die behoefte in conflict komen met het verlangen om een positief beeld van zichzelf in stand te houden

Question 31

Beschrijf zelfrechtvaardiging

Answer 31

Neiging om de eigen acties te rechtvaardigen om daarmee het gevoel van eigenwaarde in stand te houden

Question 32

Wat als zelfverificatie en zelfrechtvaardiging conflicteren?

Answer 32

1. Dan verlangen stabiel zelfconcept groter dan verlangen onszelf in positief daglicht zetten. Vooral als ze het idee hebben dat ze negatief aspect van zichzelf kunnen veranderen.
2. Als ze niet geloven dat ze hun vaardigheden kunnen verbeteren, dan hebben ze liever positieve feedback

Question 33

Hoe kunnen we leren van onze fouten?

Answer 33

1. In staat zijn de bijbehorende dissonantie lang genoeg kunnen verdragen
2. Eigen manier van denken en zelfrechtvaardigende gedachten beoordelen
3. Bewust bij ons gedrag stil staan

Question 34

Hoe kan het begaan van een immorele daad voorkomen worden via zelfrechtvaardiging?

Answer 34

Wanneer je veel zelfbevestiging hebt door andere daden, kan dit als cognitieve buffer fungeren. Als je dan onaardig doet tegen iemand –> sneller dissonantie reducerend gedrag weerstaan + niet toegeven aan zelfrechtvaardiging –> niet begaan immorele daad

Question 35

Op welke manieren kunnen we onjuiste conclusies over onszelf trekken?

Answer 35

1. Misattributie van opwinding. Tweefactorentheorie.
2. Sociale vergelijking. Opwaartse/neerwaartse sociale vergelijking.
3. Reduceren van postdecision dissonance

Question 36

Op welke manieren kunnen we tot meer realistische conclusies over onszelf komen?

Answer 36

1. Bewustwording en kritisch reflecteren
2. Sociale vergelijking

Question 37

Hoe kunnen vaste denkkaders (fixed mindset) en zelfrechtvaardiging ons belemmeren in ontwikkeling?

Answer 37

1. Weinig geloof dat we capaciteiten kunnen veranderen. Als we gedrag vertoond hebben dat schadelijk is voor anderen, en we reflecteren bewust op ons handelen, kunnen we voorkomen dat we dit gedrag opnieuw vertonen en ontwikkelen we onszelf. Bij zelfrecthvaardiging passen we onze gedachten aan, of voegen we nieuwe gedachten toe om te verdedigen dat we goed hebben gehandeld. –> geen lering.

Zelfrechtvaardiging belemmert progressieve reflectie dus

Question 38

Hoe kunnen lage straffen helpen om misdaad te voorkomen?

Answer 38

Stel overweeg criminele daad begaan. Dan ervaar je dissonantie. tussen wat je wil doen en feit dat je dit niet doet.
Kleine straf: weinig externe rechtvaardiging –> om dissonantie te verminderen op zoek naar interne rechtvaardiging. Door zelfoverreding kan criminele gedrag over langere tijd minder aantrekkelijk lijken

Question 39

Waarom doen mensen met een negatief zelfbeeld minder snel aan zelfrechtvaardiging?

Answer 39

Als we al negatief over onszelf denken, zien we ons eigen immorele of onverantwoordelijke gedrag niet snel als bedreigend voor ons zelfbeeld. Zulk gedrag is consistent met een negatief zelfbeeld, waardoor het niet nodig is om aan zelfrechtvaardiging te doen.

Question 40

Noem 2 redenen. waarom mensen met een negatief zelfbeeld dit in stand willen houden

Answer 40

Zelfverificatietheorie: we zoeken naar bevestiging van ons zelfbeeld, ook als dit negatief is.

1. Consistent beeld van onszelf willen hebben
2. Voorkoemn dat andere een hogere dunk van ons hebben dan wijzelf. We willen niet dat anderen vewachtingen van ons hebben waar we niet aan kunnen voldoen (–> schaamte, pijn)