Stress en cardiovasculaire aandoeningen Flashcards
Cardiavasculaire aandoeningen
- hart en vaat ziekte
Grootste doodsoorzaak onder vrouwen
- hartinfarct (afsterven van een deel van het hart)
-> ischemie
-> losscheuren van een plak
-> trombose –> bloedstolsel
-> arrhythmia
Risicofactoren voor hart en vaat ziekte
- gelsacht en leeftijd
- diabetes
- hypercholesterolemia
- roken
- basaal meostatische variabelen
- hypertensie
– hemodynamisch
– vasoconstrictief
– prothrombitisch
– electrophysiologisch
Boosheid en hartinfarct
Direct voor een hartinfarct wordt vaak boosheid ervaren
- acute psychologische stress
Onderdelen van het cardiovasculaire systeem
- het hart
- de bloedvaten
–> voeren zuurstof en voedingsstoffen af naar alle cellen
Systemic circulatie
Lange bloedsomloop om je hele lichaam van bloed te voorzien, komt vanuit de longen zuurstof rijk links binnen en gaat er links uit om de rest van zuurstof te voorzien. Komt zuurstof arm rechts binnen om er via recht naar de longen te gaan
Pulmonary circulatie
Korte bloedsomloop die langs je longen gaat om niet zuurstof in het bloed te krijgen via de rechterkant, het komt weer binnen via de linkerkant
Coronary arteries
Kransslagaderen, om het hart zelf van zuurstofrijk bloed te voorzien
Belangrijkste type cardiavasculaire ziektes
- coronary heart disease (CHD), coronary artery disease (CAD) / Myocardial infarction (MI)
- heart failure (HF)
- valve disease (hartklep)
- arrhythmia / sudden cardiac death (SCD)
- stroke / CVA
Coronary atherosclerose
Dichtslippen van de kransslagader
Risicofactoren voor kranslag ader ziekte
- hypertensie
-diabetes - verhoogde vetlevels (cholesterol, LDL, te weinig HDL)
- roken
- overgewicht
- psychosociale factoren
Behandeling voor kransslagader ziekte
- PCI: dotter –> heropenen van de ader (percutaneous coronary intervention)
- CABG: nieuwe ader (coronary artery bypass graft)
- throbolyse: heropenen van ader
Acute factoren voor CAD
woede
mentale opwinding
Episodische factoren voor CAD
MDD
vermoeidheid
Chronische factoren voor CAD
angst
type D persoonlijkheid
Stress defintie
Psychological distress can be broadly defined as a negative internal state of the individual that is dependent on interpretation or appraisal of threath, harm, or demand
Stress extra
- process that over tijd de hele persoon beïnvloed
- stressor, gevoel of consequentie
Distress reactie
Hoe omgevingsgeberutenissen ons bedreigen, hoe we ze interpreteren en hoe ze ons doen voelen
Eustress
Stress door positieve emoties of evenementen
Distress
Stress door negatieve emoties of evenementen
Variabelen die stress beïnvloeden
- tijd
- controle
- individuele kwetsbaarheid
Yerkes-Dodson law
Moderate arousal produces optimal performance
Chronische psychosociale risico factoren voor CAD
- persoonlijkheid: vijandig, Type D, lage optimisme
- lage SES
- discriminatie
- PTSD
Episodische psychosociale risico factoren voor CAD
- psychologische distress
- depressie
- vermoeidheid
Acute psychosociale risico factoren voor CAD
- woede
- mentale opwinding
Vroege CAD
Door chronische risicofactoren
- nog geen vernauwing
- vet, T-cell depositie en macrofaag recruitment
Intermediate CAD
Na vroege CAD
- minimale vernauwing
- foam cellen, endotheliale dysfunctie, cytokine activatie, gladde spiercellen over de plak
Ernstige CAD
Na intermediate CAD
- vernauwing en ischemie
- plak activatie, uitdunnen van fibrose kapje
Acute coronary syndrome
Veroorzaakt door acute risicofactoren of door Ernstige CAD gemedieerd door episodische risico factoren
- Myocardial infarction sudden cardiac death
- door plak activatie, thrombus vorming en arrhtymthia
Appraisal of threath and demand voor een stressreactie
negatieve invloed
- genetische facotren
- lage ses
- discriminatie
- adverse eraly life experiences
- persoonlijkheid
- lack of controllability
positieve invloed
- sociale support
- coping middelen
- optimisme
Mental stress ischemia: mechanisms
- verlaagde cardiac supplu –> vernauwing kransslagaderen
- verhoogde cardiac demand –> hemodynamische reactiviteit
Mentale stress-geïnduceerde ischemie
- 30-70% van CAD patienten
- verlaagde coronary supply heeft een belangrijke rol
- mentale stress-geïnduceerde ischemia wordt geassocieerd met slechte prognose en verhoogd risico van mortaliteit
Apical ballooning syndrom (ABS)
- transient left ventricular apical ballooning
- broken heart syndrome
- stress cardiomyopathie
- ampulla cardiomyopathie
- neurgenic stunning
Characteristieke features van ABS
- ECG suggesting acute myocardial infarction
- Apical ballooning or other major ventricular dysfunction
- Chest pain/dyspnea, pulmonary edema, cardiogenic shock But:
- Minimal coronary artery disease -Often triggered by emotional or physical distress (≈50% each)
- High (supraphysiologic) circulating catecholamines on admission
- ≈80% female, mostly post-menopausal (mean age 63 yr)
Effect van acute mentale stress
Kan myocardiale ischemie veroorzaken in patienten met CAD en is een significante trigger voor cardiac events
Acute mentale stress en depressie
- Acute stress reactivity elevated in CAD patients
– Results depression-inflammation inconsistent in CAD patients
– Effect sizes are small
Depressie en cardiac risk
Depressie heeft een verhoogd risico
- bi-directioneel
- co-factoren: ontsteking en ANS dysregulatie
