Smit frh

Question 1

hve stór hluti mannkyns smitaður af berklum?

Answer 1

þriðjungur

Question 2

algengasta birtingarmynd berkla? (5)

Answer 2

1) hósti í 2-3 vikur, oft blóðugur
2) eitlastækkanir í miðmæti
3) hiti
4) nætursviti
5) þyngdartap

Question 3

hvert fara berklar utan lungna? (8)

Answer 3

1) eitla
2) bein og liði
3) meltingarveg
4) lifur og gallvegi
5) bris
6) þvag og kynfæri
7) hjarta
8) húð

Question 4

greining berkla hjá einkennalausum?

Answer 4

1) mantoux próf

2) quantiferon próf

Question 5

greining berkla ef grunur um virka sýkingu? (3)

Answer 5

1) ná í sýni
2) ziehl-nielsen litun
3) PCR

Question 6

hversu mörg % berkla útsettra einstaklinga sýna merki smits á húðprófi (TST = tuberculin skin test)

Answer 6

30%

Question 7

Berklar:

Talið að hversu mörg % fái virka sýkingu <18 mánaða (s.k. postprimary TB) og hversu mörg % til viðbótar síðar á ævinni

Answer 7

5% og 5%

Question 8

HIV með berkla:

hversu mörg % líkur á virkjun/ári?

Answer 8

10% líkur

Question 9

hvernig birtast berklar í RA sjúkl á tnfalfa hemlum? (3)

Answer 9

1) Berklar utan lungna sjást í 2/3 hluta tilfella
2) Útbreiddir berklar í ¼ hluta tilfella
3) Dánartíðni er 10% samanborið við 0,5-1,0% vanalega

Question 10

hvernig próf er quantiferon?

Answer 10

1) blóðpróf

Question 11

það er booster effect af berkla húðprófi. s/ó

Answer 11

S. en ekki af quantiferon prófinu

Question 12

3 algengustu bakt sem valda vertebral osteomyelitis?

Answer 12

1) S.aureus 64
2) KNS 14
3) Strep 7

Question 13

fara gonococcar í liði?

Answer 13

já en útrýmt á íslandi nánast

Question 14

algengustu liðir sem fá sýkingar? (6)

Answer 14

1) hné langalgengast
2) ökkli
3) úlnliður
4) öxl
5) mjöðm
6) sternoclavicular

Question 15

meðferð liðsýkinga?

Answer 15

1) drenerea, sískol

2) cloxasillin, eða vancomycin, eða penicillin í 4 vikur

Question 16

hver er algengasta spítalasýkingin? (líakmspartur)

Answer 16

þvagfærasýking

Question 17

hlutfall kvenna sem fær blöðrubólgu amk 1 x á ævinni?

Answer 17

50%

Question 18

Ungar konur fá ca. hve margar sýkingar /ári!

Answer 18

0,5 á ári

Question 19

hvaða aldru hjá konum er með hæstu nýgengi þvagfæras´kinga?

Answer 19

15-29 ára - byrajr aftur að aukast eftir breyitngarskeið

Question 20

einkenni Neðri þvagvegasýkingar

? (4)

Answer 20

1) aukin þvagþörf
2) bruni/sviði/verkir
3) pissa lítið í einu
4) blóðmiga

Question 21

einkenni Efri þvagvegasýkingar

? (3)

Answer 21

1) hiti, hrollur
2) bakverkir, verkir yfir nýrnastað
3) ógleði og uppköst

Question 22

hvað telst sem flóknar Neðri þvagvegasýkingar? (12)

Answer 22

1) óléttar konur
2) menn
3) eldri sjúkl
4) gallar í safnkerfum nýrna
5) þvagleggur
6) saga um þvagfærasýkingar í æsku
7) nýleg aðgerð á þvagvegum
8) spítalasýking
9) nýleg notkun sýklalyfja
10) einkenni >7 d
11) sykursýki
12) ónæmisbæling

Question 23

ástæður Þvagfærasýkingar hjá körlum? (5)

Answer 23

1) prostatitis
2) epididymitis
3) orchitis
4) pyelonephritis
5) cystitis

Question 24

marktækt einkenni f Þvagfærasýkingar hjá körlum?

Answer 24

sviði við þvaglát?

Question 25

hvað er sviði við þvaglát á latínu?

Answer 25

dysuria

Question 26

einkenni á acute prostatisi? (3)

Answer 26

1) verkir við lim, eistu, endaþarm og neðri kvið
2) hiti, slappleiki
3) erfiðleikar við þvaglát

Question 27

sýklar í neðri þvagfsýk og %? (3)

Answer 27

1) E.coli 85%
2) staph. saprophyticus 4%
3) Proteus mirabilis 4%

(næst eru enterococcar og pseudomonas)

Question 28

hvað á maður að hugsa þegar maður sér s.aureus í þvagi? (2)

Answer 28

veldur aldrei frumkomnum þvagfærasýkingum heldur

1) skolast út í blóðsýkingu
2) getur tengst suprapubískum legg

Question 29

hvaðan koma bakt í þvagrás?

Answer 29

frá ristli oftast í þvagrásarop

Question 30

4 punktar um proteus mirabilis

Answer 30

1) myndar ureasa sem hydrolyserar urea í amonia og koldíoxíð sem myndar ammonium
2) pH getur orðið 9
3) það verður myndun á struvite steinum (líka kallað staghorn steinn)
4) proteus situr í steinblöndunni og sjúkl fá endurteknar sýkingar4

Question 31

skilgreining á þvagfærasýkingu?

Answer 31

yfir 100.000 bakteríur/mL

10 í 5.

Question 32

Á háskólagöngudeild höfðu 46% kvenna með einkenni hversu mikið CFU/mL?

Answer 32

1.000 – 10.000 CFU/mL

10’2 - 10’4

Question 33

hvað er pyuria?

Answer 33

þvag með hbk

Question 34

Konur með pyuria og bráð einkenni blöðrubólgu teljast með jákvæða ræktum ef CFU..?

Answer 34

er yfir 1000/mL

Question 35

hvað á að íhuga ef sterile pyuria? (3)

hbk en engar bakteríur

Answer 35

1) Mycoplasma genitalium
2) Ureaplasma urealyticum
3) Chlamydia, ekki gleyma því

Question 36

er samasem merki milli pyuriu og sýkingar?

Answer 36

nei minnihluti (20-50%) þvagfærasýkinga er með hbk

Question 37

er samasem merki milli 1.000 (10’3) CFU og sýkingar?

Answer 37

já, það myndi staðfesta sýkingu

Question 38

hvað þarf mikið CFU til að nitrite mælist?

Answer 38

10’5 (100.000)

Question 39

er nitrite mæling sértæk?

Answer 39

já

Question 40

hvenær þarf að rækta þvag ef þvagfærasýking? (4)

Answer 40

ef

1) grunur um efri þvagvegasýkingu
2) ekki dæmigerð einkenni
3) viðvarandi einkenni eftir meðferð
4) endurtekin sýking á innan við mánuð

Question 41

hvenær á að senda UTI sjúklinga í mynd? (3)

Answer 41

ef

1) saga um steina
2) ph>7
3) skerðing á nýrnastarsfemi
4) ? ef ungur karlmaður

Question 42

hversu algengar eru einkennalausra bakteríumigur?

ungar, eldri, hjúkrunarsjúkl, þvagleggur

Answer 42

1) 2-4% ungra kvenna
2) 10-20% eldri kvenna
3) 25-50% hjúkurnarsjúklinga
4) 100% sem eru með þvaglegg

Question 43

einkennalausra bakteríumigur eru alltaf með sömu bakteríunni, s/ó?

Answer 43

Getur verið tímabundið eða til staðar í mörg ár, með sömu eða mismunandi bakteríum.
(En langlangoftast E.coli)

Question 44

Stúlkur og konur með einkennalausa bakteriumigu eru ekkert líklegri til að fá endurteknar þvagfærasýkingar, s/ó?

Answer 44

ó, jú þær eru líklegri

Question 45

Ýmsir meðfæddar litningabreytingar geta aukið líkur á bakteriumigu, s/ó?

Answer 45

S

Question 46

Hjá ungum konum tengist einkennalaus bakteríumiga kynlífi og notkun á sæðisdrepandi kremum (sem breyta eðlilegri flóru í leggöngum) s/ó?

Answer 46

S

Question 47

áhþættir einkennalaus bakteríumiga hjá eldri konum? (4)

Answer 47

1) estrogen meðferð
2) þvagleki
3) hreyfingarleysi
4) sykursýki

Question 48

Það þarf aldrei að meðhöndla eða skima fyrir einkennalausri bakteríumigu? s/ó

Answer 48

jú það þarf að meðhöndla og skima þungaðar konur og þá sem eru á leið í þvagvega aðgerð

Question 49

Meðferð á einkennalausri bakteríumigu minnkar líkur á þróun yfir í þvagfærasýkingu með einkennum. s/ó

Answer 49

ó, minnkar ekki líkur á þróun yfir í þvagfærasýkingu

Question 50

hvernig virkar tri-sulfa?

Answer 50

hindrar DNA myndun með hömlun á dihydrofolate reductasa

Question 51

eina fluoroquinolón lyfið á íslandi, sparilyf, ofnotað?

Answer 51

ciprofloxacin

Question 52

hversu stór hluti E.coli er ónæmiur fyrir ampicillin?

Answer 52

43%

Question 53

hversu stór hluti E.coli er ónæmiur fyrir trimethoprim?

Answer 53

22%

Question 54

hversu stór hluti E.coli er ónæmiur fyrir nitrofurantion?

Answer 54

2%

Question 55

hversu stór hluti E.coli er ónæmiur fyrir ciprofloxacin?

Answer 55

16%

Question 56

Hvað er sterkasti áhættuþáttur fyrir myndun MÓSA utan spítala?

Answer 56

notkun quinolona

Question 57

hvað mætti nota meira í stað quinolona?

Answer 57

piv-mecillinam (Selexid)

Question 58

hvaða pathogen veldur 40% af spítalaþvagfærasýkingum

Answer 58

Candida albicans

Question 59

áhættuþættir f. candiduriu?

Answer 59

1) sýklalyf 90%
2) þvagleggur 83%
3) sykursýki 39%
4) gallar í þvagfærakerfi 38%
5) krabbamein 22%

Question 60

hvað er fungal ball?

Answer 60

þegar candida sýking dreifir sér upp í nýru

Question 61

það er nokkuð algengt að candiduria valdi candidemiu s/ó?

Answer 61

ó, sjaldgæft

Question 62

meðferð við candiduriu?

Answer 62

það á ekki að gera neitt

Question 63

hver er alvarlegsta blöðrubólgan sem maður sér í krabbameinssjúklngum?

Answer 63

hemorrhagic cystitis - dreifðar bólgur í blöðruepithel sem valda litlum eða massívum blæðingum

Question 64

nýgengi hhb á ísl?

Answer 64

3,4/100.000 ári

Question 65

Vægi meningokokka í hhb minnkandi eftir að bólusetningar gegn hjúpgerð C hófust 2002, s´,ó?

Answer 65

S

Question 66

Hib sýkingarí heilahimnubólg nánast horfnar, s,ó?

Answer 66

S

Question 67

hvaða lyf geta valdið hhb? (6)

Answer 67

Sýklalyf (sérstaklega TMP/SMX)
Bólgueyðandi gigtarlyf (NSAID)
Immunoglóbúlín í æð
Rofecoxib
Cetuzimab (EGFR viðtaklahemill)
Flogaveikilyf

Question 68

áh.þttir hhb?

Answer 68

Engir				61%
Ónæmisbæling			10%
Fíkniefnaneysla			7%
Lungnabólga			6%
Höfuðáverki 			4%
Sykursýki 			4%

Question 69

4 glös í mænuvökva, lýsa?

Answer 69

1) prótein og sykur og rbk talning
2) gramslitun og ræktun og pcr
3) pcr f. veirum
4) frumutalning (aftur rbk) og deilitalning)

Question 70

afh að gera ct í hhb?

Answer 70

til að útlikoka cerebellar herniation

Question 71

forspárþættir fyrir óeðlilegri ts mynd í hhb grun?

Answer 71

Aldur > 60 ára
			Hliðlæg taugaeinkenni
			Ónæmisbæling
			Saga um taugasjúkdóm
			Saga um krampa < 7 daga
			Meðvitundarskerðing, fylgir illa fyrirmælum

Question 72

eiginleikar lyfs við hhb?

Answer 72

1) komast yfir bbb
2) vera cidal
3) vera lítið pr´toeinbundið
4) vera fituleysið
5) vera jafnvirkt í súru ph

Question 73

fylgikvillar hhb? (5)

Answer 73

Heilaskemmdir – vitræn skerðing
Heyrnarleysi
Flogaveiki
Drep í húð, útlimum – jafnvel aflimanir
Nýrnabilun

Question 74

hverju tengist hiv veiran?

Answer 74

CD4 viðtakanum og svo er coreceptorinn CCR5 eða CXCR4 (flestar R5)

Question 75

hvað er PrEP?

Answer 75

pre exposure prophylaxis. hiv lyf fyrir þá í mikilli áhættu

Question 76

hvað heitir hiv lyfið. sam og sérh?

Answer 76

emtricitabine/tenofovir = Truvada

Question 77

nefna helstu HIV lyf?

Answer 77

Nucleosíð bakritahemlar (NRTI)
Non nucleosíð bakritahemlar (NNRTI)
Nucleotíð bakritahemlar
Proteasahemlar
Samrunahemlar
Integrasahemill
CCR5 viðtakahemill

Question 78

Algengasta staðsetning sýkinga hjá sjúklingum með hvítkornafæð?

Answer 78

munnur og kok og öndunarfæri 50%
húð, mjúkvefir línur 15%
perianalt 10%
þvagfæri 10%