Nýru 1-100 Flashcards
flokkun blóðmigu? (4)
1) macroscopisk
2) microscopic
3) gauklablóðmiga
4) upptök utan gaukla
hvernig lítur gauklablóðmiga út í smásjá? (3)
1) afmynduð RBK
2) rauðkornaafsteypur
3) oft mikil próteinmiga samfara
hvernig lítur blóðmiga með upptök utan gaukla út í smásjá?
eðlilega löguð rbk
helstu orsakir gauklablóðmigu?
nephritic sjúkdómarnir
helstu orsakir blóðmiga með upptök utan gaukla? (9)
1) arfgengur blöðrunýrnasjúkd
2) svampnýru
3) papillary necrosis
4) bráð millivefsnýrnabólga
5) nýrnasteinar
6) kalsíummiga
7) æxli í nýra
8) æðagalli
9) áverki
gagnleg teikn við líkamsskoðun ef blóðmiga? (5)
1) háþrýstingur
2) bjúgur
3) eymsli yfr nýrum
4) útbrot
5) liðbólgur
gagnlegar rannsóknir við mat á blóðmigu? (5)
1) sýnistaka frá nýra
2) þvagræktun
3) mæling á Caútskilnaði
4) ómskoðun eða TS
5) blöðruspeglun
hversu margir eru með bráðan nýrnaskaða við innlögn á sjúkrahús?
1-2%
hversu margir fá AKI á sjúkrahúsi?
7%
hversu margir fá AKI á gjörgæslu?
2/3
hversu margir á gjörgæslu þurfa skilunarmeðferð?
5-6%
hversu margir fá AKI eftir hjartaskurðaðgerð?
5-30%
hver er dánartíðni sjúklinga sem fá AKI?
25-70%
hefur AKI áhttu á langvinnum nýrnasjúkdómi?
já
hverjar eru aðrar orsakir hækkunar úrea heldur en skerðing á GSH? (5)
1) mikil prótínneysla
2) blæðing frá meltingarvegi
3) lítið þvagflæði
4) svæsið katabólískt ástand
5) steragjöf
hverjar eru aðrar orsakir hækkunar kreatíns heldur en skerðing á GSH? (2)
1) niðurbrot vöðva
2) lyf (trímetóprím, címetidín)
hvað er trímetóprím?
sýklalyf
hvað er címetidín?
h2 blokki við magasýru
áhættuþættir bráðs nýrnaskaða? (11)
1) hár aldur
2) sýklasótt
3) minnkað vökvarúmmál/lágþrýstingur
4) langvinnur nýrnasjúkd
5) sykursýki
6) háþrýstingur
7) hjartabilun
8) útæðasjúkdómur
9) lifrarsjúkdómur
10) stórar aðgerðir
11) nýrnatoxísk lyf
algengustu orsakir bráðs nýrnaskaða? (6)
1) brátt pípludrep 45%
2) blóðflæðisskerðing 21%
3) AKI ofan á langvinnan nýrnasjúkd 13%
4) þvagvegateppa 10%
5) gaukla eða æðabólga 4%
6) bráð millivefsnýrnabólga 2%
algengustu orsakir bráðs nýrnaskaða á sjúkrahúsi? (5)
1) sýklasótt
2) stór aðgerð
3) hjartabilun
4) minnkað vökvarúmmál
5) lyf (20%)
hvað orsakar minnkað blóðrúmmál sem veldur AKI? (5)
1) blæðing
2) uppköst
3) niðurgangur
4) bruni
5) þvagræsilyf
5) nýrnahettubilun
hvað orsakar minnkað útfall hjarta sem veldur AKI? (5)
1) hjartadrep
2) hjartsláttaróregla
3) hjartavöðvasjúkd
4) lokusjúkd
5) hjartaþröng
hvað er hjartaþröng?
pericardial tamponade
hvað veldur æðavíkkun sem veldur AKI? (3)
1) sýklasótt
2) ofnæmislost
3) lifrar- og nýrnaheilkenni
hverju valda þrengsli í nýrnaslagæðum?
AKI
hvaða lyf valda AKI? (3)
1) NSAIDS
2) ACE hemlar
3) cýklósporín
hvað er cýklósporín?
ónæmisbælandi lyf
hvernig æðasjúkdómar valda AKI? (2)
1) HUS
2) TTP
hvernig gauklabólga veldur AKI?
hraðágeng gauklabólga
hvað veldur bráðri millivefsnýnrabólgu sem veldur AKI? (4)
lyf
1) betalaktam sýklalyf
2) NSAIDS
3) súlfalyf
4) cefalósporin
hvað veldur bráðu pípludrepi sem veldur AKI? (2)
1) blóðþurrð
2) lyf
hvað er foscarnet?
nýrnatokískt herpesveirulyf
hvað er cisplatín?
krabbameinslyf
af hverju fá flestir bata eftir AKI?
því pípluþekjan hefur mikla endurmyndunarhæfni
hvaða vaxtarþættir koma að endurhæfingu pípluþekjunnar? (3)
1) EGF (epidermal growth factor)
2) HGF (hepatocyte growth factor)
3) IGF-1 (insulin like growth factor-1)
hvað veldur teppu í þvagvegum? (4)
1) steinn
2) æxli
3) örvefsmyndun
4) forhúðarþrengsli