Smit 1-100 Flashcards

1
Q

hvað gerir maður við bþ fallinu í sepsis?

A

gefur pressora, æðaherpandi lyf

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

hvað er SIRS? (4)

A

Systemic inflammatory response syndrome.

1) hiti fer yfir 38 eða undir 36.
2) púls >90
3) ÖT >20
4) hbk >12000

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

hver er munurinn á sýkingu og sepsis?

A

stjórnlaust hýsilsvar og líffærabilun

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

hvernig er quick sofa criteria? (3)

A

öt >22
breyttur mental statur
bþ <100

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

frumeinkenni sepsis? (5)

A

1) hiti
2) hrollur,skjálfti
3) hyperventilation
4) húðlesionir
5) breyting andlegs ástands

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

fylgikvillar sepsis? (5)

A

1) bþ fall
2) blæðin
3) leukopenia
4) thrombocytopenia
5) líffærabilun

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

dæmi um líffarabilanir og afl í sepsis? (4)

A

1) lungu valda cyanoisis og acidosis
2) nýru valda oliguriu og anuriu
3) lifur veldur gulu
4) hjartabilun

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

sjúkdómar sem geta líkst sepsis? (9)

A

1) bráð kransæðastífla
2) PE
3) bráð brisbólga
4) bruni
5) bráð nýrnahettubilun
6) bráð blæðing frá meltingarvegi
7) of mikil þvagræsing
8) viðbrögð við blóðhlutum
9) lyfjaofnæmi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

sýkingastaðir og % í sepsis á íslandi? (10)

A

1) lungu (37%)
2) kviður (28%)
3) þvagfæri (8%)
4) innanæða (6%)
5) endovascular (6%)
6) húð (5%)
7) MTK 3%)
8) endometrium (3%)
9) bein (3%)
10) mediastininits (2%), miðmætisbólga

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

skipting kviðarorsaka f sepsis? (3)

A

1) lifur og gallkerfi (38%)
2) peritonitis (24%)
3) anastamosis leki (22%)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Algengustu blóðsýkingarvaldar 2006-2015 (5)

A

1) E.coli (1360)
2) S.aureus (664)
3) Pneumokokkar (283)
4) Klebsiella (275)
5) E.faecalis (166) (enterococar)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

hverjir fá helst blóðsýkingu?

A

aldraðir (yfir65ára)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

sýklameðferðarlengd við sepsis?

A

7-10 dagar

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

sepsis meðferð ef óljós fóku? (3)

A

1) ampicillin
2) cloxacillin
3) gentamicin

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

sepsis meðferð, óljós fókus, ef pensilin ofnæmi? (2)

A

1) vancomycin

2) gentamicin

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

sýklalyf við sepsis vegna sýkts aðskotahluts?

A

kloxacillin (og vancomycin)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

sýklalyf við sepsis hjá ónæmisbældum? (3)

A

1) gentamicin
2) carbapenem
3) fluconazól

(ss tryggja pseudomonas og sveppi)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

sýklalyf við sepsis vegna þvagfæra? (2)

A

1) ampicillin

2) gentamicin

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

sýklalyf við sepsis vegna öndunarfæra? (2)

A

1) augmentin

2) makrólíðar

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

sýklalyf við sepsis vegna húðsýkingar?

A

kloxacillin eða penicillin

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

hvenær á að nota æðaherpandi lyf í sepsis?

A

ef ófullnægjandi svörun við vökvameðferð

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

fyrsta og annað val sem æðaherpandi lyf? (2)

A

1) noradrenalín

2) dopamin

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

það er hægt að fyrirbygjga /meðhöndla nýrnabilun með lágskammta dópamín. S/Ó

A

Ó, gagnslaust

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

sterar við sepsis?

A

já lágskammta í 7 daga

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

5 algengustu sýklar í sepsis?

A

E. coli, S. aureus, S. pneumonia, Klebsiella pneumoniae, entercocci

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

fylgikvillar inflúensu? (4)

A

1) bakteríusýkingar (strep og staph í sinusa og eyru)
2) encephalitisi
3) guillain-barré
4) rhabdomyolisis

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

hvað getur stytt einkennatíma flensu um 0.5-3 sólarhringa?

A

NA hemlar

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

hvað er NA í flensu?

A

prótein sem veiran skráir fyrir

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

hvenær á að nota NA hemla?

A

24-30 klst eftir upphaf einkenna flensu, kannski seinna ef aldraðir

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
30
Q

hvað heita inflúsensulyfin? (2)

A

1) zanamivir (úðaform)

2) oseltamivir (per os)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
31
Q

hvaða kviðarholssýkingar eru til? (7)

A

1) peritonitis
2) kviðarholssýkingar
3) gallvegasýkingar
4) lifrarabscessar
5) brisabscessar
6) H.pylori magasýkingar
7) grindarholssýkingar (PID)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
32
Q

hvað veldur spontaneous bacterial peritonitis? (7)

A

1) skorpulifur
2) lifrarbólga
3) hjartabilun
4) nephrotic syndrome
5) meinvörp
6) Lupus
7) lymphoedema

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
33
Q

hvað veldur secunder lífhimnubólgu? (7)

A

1) magasár með rofi
2) traumatískt rof á líffærum
3) sármyndun í görnum
4) diverticulitis
5) botnlangabólga
6) puerperal sepsis
7) ruptura á abscess

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
34
Q

hve oft er blóðræktun jákvæð hjá peritonitis?

A

75% sjúkl

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
35
Q

eru anaerobar algengir í peritonitis? (3)

A

1) Sjaldgæfir hjá skorpulifur.
2) Langalgengasta í secondary peritonis.
3) sjaldgæfir í spítalaflóru

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
36
Q

er e.coli gram pos eða neg?

A

neg

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
37
Q

er klebsiella gram pos eða neg?

A

neg

38
Q

eru enterococcar gram pos eða neg?

A

pos

39
Q

geta berkar valdið lífhimnubólgu?

A

40
Q

algengustu sýklar í peritonitis við kviðskilun? (3)

A

1) staph.aureus,
2) staph.epidermitis
3) streptococcar

41
Q

hvað veldur oft lifrarabscess? (3)

A

1) streptococcus milleri Oft
2) K.pneumoniae
3) Entamoeba histolytica

42
Q

hvernig komast sýklar til að valda kýli í lifur? (3)

A

1) upp gallganga
2) upp portæð
3) með slagæð

43
Q

algengustu staðir cellulitis? (4)

A

1) ganglimir og fætur 59%
2) handleggir og hendur 25%
3) bolur 10%
4) höfuð 6%

44
Q

bakteríur í cellulitis og %? (5)

A

1) s.aureus 32%
2) s.epidermidis 24%
3) strepto 45%
4) gram neg stafir 15%
5) loftfælur 6%

45
Q

hvernig lítur preseptal cellulitits ut?

A

fremri hluti augnloks og húð umhverfis auga sýkt

46
Q

hvernig lítur periorbital cellulitits ut?

A

bólgan fer aftur fyrir septum augnloks og inn í orbita- sársauki við augnhreyfingar!

47
Q

hvaða bakt veldur necrotizing fasciitis?

A

strep. pyogenes

48
Q

hvaða bakt veldur fourniers gangrene?

A

gram neg og loftfælur

49
Q

áhættuþættir f. cellulitis? (10)

A

1) offita
2) sund
3) húðsjúkdómar
4) krónískur fótabjúgur
5) saphenectomy (10x)
6) saga um cellulitis (23x)
7) fótasár
8) þurr húð
9) fóta lesionir (e-r vefjaskaði)
10) lélegur tánaglastatus

50
Q

mismgreiningar cellulitis? (7)

A

1) DVT
2) lyfjaútbrot
3) pyoderma gangrenosum (IBD)
4) urticaria
5) skordýrabit
6) þvagsýrugigt
7) lymphangitic carcinoma

51
Q

nýgengi endocardit?

A

3/100.000/ár

52
Q

áhættuþættir endocardit? (ekki fíkla) (6)

A

1) gigtsótt
2) lokusjúkdómar
3) lélegur tannstatus
4) blóðskilun
5) HIV
6) æxli í meltingarvegi

53
Q

hve mörg % með gerviloka fá endocardit?

A

1) 1-3% eftir 12 mán

2) 3-6% eftir 5 ár

54
Q

hvar fá fíklar endocardit, í hvðaa loku? (3)

A

1) tricuspid loku 50%
2) ósæðarloku 25%
3) míturloku 20%

55
Q

hvaða sýklar hjá endocardit hjá fíklum? (3)

A

1) s.aureus
2) pseudomonas
3) sveppir

56
Q

hvað veldur sjúkrahús endocardit? (3)

A

1) æðaleggir
2) blóðskilun
3) sýking annars staðar

57
Q

dánartíðni sjúkrahús endocardit?

A

> 50%

58
Q

í hvaða lokur kemur endocardit oftast? (12)

A

1) aortuloku 86%
2) mitralloku 66%
3) þríblöðku 12%

59
Q

hve mörg % sjúkl með enterococca bacteremiu eru með endocarditis?

A

10%

60
Q

meinmyndun í endocarditis? (4)

A

1) skemmd á hjartaþeli
2) -> bólguviðbragð
3) hjartaþelsfrumur tjá beta1-integrin sem bindur fíbrónectin
4) bakteríur bindast við fibronectin

61
Q

hve margir fá endocardit með neikv blóðræktun?

A

5-7%

62
Q

hvað á að gera þegar blóðræktun er tekin með grun um endocardit?

A

tala við sýklafræðideild: Láta vita ef grunur um hjartaþelsbólgu!

63
Q

hvar koma osler oft?

A

á fingurgóma

64
Q

er óhljóð algengt í endocardit?

A

nánast allir með óhljóð

65
Q

hvað þýðir áhættuhópur í endocardit? (5)

A

1) fyrri saga um endocardit
2) ósæðarlokusjúkdómur
3) gigtsótt
4) gerviloka
5) meðfæddir hjartagallar

66
Q

fylgikvillar endocardit? (6)

A

1) hjartabilun
2) heilaáföll
3) segarek í milta eða nýru
4) viðvarandi hiti
5) gauklabólga, immune complexa
6) sýkingar í liði, hrygg, pericardit

67
Q

sýklalyf við endocardit? (2)

A

1) beta lactam (penicillin) 6v

2) amínóglýkósið (gentamicin) 2v

68
Q

dæmi um amínóglýkósíð

A

gentamicin

69
Q

meðferð við s.aureus endocardit? (3)

A

1) cloxacillin 6v
2) rifampin 6v
3) gentamicin 2v

70
Q

hvað þarf að hafa í huga ef strep bovis endocardit?

A

gera ristilspeglun

71
Q

5 algengsutu bakt sem valda bráðum niðurgangi í usa?

A

1) salmonella 16,1 tilfelli
2) campylobacter 13,4
3) shigella 10,3
4) E.coli o157h7 1,7
5) cryptosporidium 1,3

72
Q

sjaldgæfir sýklar sem valda bráðaniðurgangi sem þarf að biðja sérstakleg um? (4)

A

1) vibrio
2) yersinia
3) listeria
4) cyclospora

73
Q

tíðni EHEC niðurgangs ía íslandi?

A

1 tilfelli á hverjum 1-2 árum

74
Q

aðrar (áglæru) mögulega orsakir bráðra iðrasýkinga sem valda niðurgangi? (5)

A

1) c.diff
2) giardia lamblia
3) rotavirus
4) norovirus
5) entamoeba histolytica

75
Q

tíðni campylobacter á íslandi?

A

allt að 145 tilfelli á ári (oft á sumrin?)

76
Q

tíðni salmonella á íslandi?

A

ca 50 á ári

77
Q

2 týpur af salmonella?

A

1) salmonella enteridis

2) salmonella typhimurium

78
Q

tíðni giardia á íslandi?

A

20-35 á ári

79
Q

giardia getur valdið faröldrum s/ó

A

s

80
Q

4 algengustu vírusar sem valda niðurgang?

A

1) calicivirus (noro) 51
2) rotavirus 45
3) astrovirus 15
4) adenovirus 9

81
Q

blóðuugr niðurgangur í ferðamönnum?

A

entamoeba histolytica

82
Q

Langvinnir kviðverkir, hiti, adenitis í kvið, erythema nodosum ->?

A

yersinia

83
Q

Neysla á mögulega mengðu drykkjarvatni bendir til?

A

giardia, cryptospor

84
Q

algengasta orsök niðurgangs hjá börnum?

A

rotavirus

85
Q

Merki um þurrk? (7)

A

1) Turgor minnkaður,
2) slímhúðir þurrar,
3) þorsti,
4) tachycardia,
5) orthostasis,
6) minnkaður útskilnaður,
7) magnleysi

86
Q

hvenær á að rækta bráðaniðurgang?

A

ef:

1) hiti + blóð/gröftur í hægðum

87
Q

meðferð við campylobacter?

A

erythrómycin (macrolide lyf)

88
Q

áhrif sýklalyfja á salmnoellu?

A

lengja bera-ástand

89
Q

áhrif sýklalyfja á EHEC?

A

geta aukið hættu á TTP-HUS

90
Q

hverjir eiga að fá sýklalyfjameðferð við campylobacter?(2)

A

1) ónæmisbædlir

2) krabbameinssjúklingar

91
Q

hverjir eiga að fá sýklalyfjameðferð við salmonellu?(3)

A

1) yfir 65 ára
2) ónæmisbældir og krabbameins
3) þeir með aðskotahluti (lokur, liði)

92
Q

Ef niðurgangur stendur > 7-10 daga:

Mun meiri líkur á:? (3)

A

1) giardia
2) cryptospor
3) cyclospora