Skilgreiningar

Question 1

Steind

Answer 1

Kristallað frumefni eða efnasamband

Question 2

Frumsteindir

Answer 2

Steindir sem kristallast í kviku

Question 3

Holufyllingar

Answer 3

Steinfir sem hafa fallið út í vatni og sest fyrir í sprungum og öðru holrými

Question 4

Berg

Answer 4

Fast efni myndað í náttúrunni úr samloðandi ögnum einnar eða fleiri steinda

Question 5

(Storkuberg)

Answer 5

Myndast við storknun kviku

Question 6

(Myndbreytt berg)

Answer 6

Myndast þegar berg verður fyrir miklum hita og þrýstingi og umkristallast

Question 7

(Gosberg)

Answer 7

Kvika storknar á yfirborði jarðar

Question 8

(Djúpberg)

Answer 8

Kvika storknar ofan í jarðskorpunni

Question 9

(Djúpbergsmyndanir)

Answer 9

Myndast þegar kvikan þrengir sér á milli eldri jarðlaga og storknar þar

Question 10

(Gosmökkur)

Answer 10

Gas sem losnar við eldgos

Question 11

(Gjóska)

Answer 11

Kvikuslettur sem þeytast upp í loft úr gíg

Question 12

Möttulstrókur

Answer 12

Afmarkað uppstreymi heits möttulefnis til ytri jarðlaga

Question 13

Heitur reitur

Answer 13

Staður á yfirborði jarðar með aukinni eldvirkni vegna undirliggjandi möttulstróks

Question 14

Eldstöðvakerfi

Answer 14

Samansafn af sprungum og eldstöðvum á afmörkuðu svæði sem hafa efnafræðilega skylda kviku

Question 15

Jarðhiti

Answer 15

Jarðvarmi sem berst til yfirborðs með rennandi vatni eða vatnsgufu

Question 16

Jarðhitastuðull

Answer 16

Hitastig í jörðu með vaxandi dýpi

Question 17

Lekt

Answer 17

Eiginleiki berglaga til að leiða vatn

Question 18

(Heitur jarðsjór)

Answer 18

Sjór í berggrunni

Question 19

Ölkeldur

Answer 19

Uppsprettur kolsýrðs vatns á lág- og háhitasvæðum

Question 20

Richterskvarði

Answer 20

Mælikvarði á þá orku sem losnar í upptökum skjálfta

Question 21

Mercallikvarði

Answer 21

Kvarði sem metur áhrif skjálfta, þ.e. tjón á landsvæði, mannvirki og fólk

Question 22

(Langbylgjur - P)

Answer 22

Sveiflast fram og aftur í stefnu bylgju

Question 23

(Þverbylgjur - S)

Answer 23

Sveiflast þvert á útbreiðslustefnu

Question 24

(Rayleigh-bylgjur)

Answer 24

Hringsveiflur á lóðréttum fleti

Question 25

(Love-bylgjur)

Answer 25

Sveifla þvert á útbreiðslustefna á láréttum fleti

Question 26

(Misgengi)

Answer 26

Sprungur sem hreyfast í jarðskjálftum

Question 27

Skjálftaupptök

Answer 27

Sá staður þar sem orka losnar fyrst þegar skjálfti verður

Question 28

Skjálftamiðja

Answer 28

Er á yfirborði jarðar beint yfir skjálftaupptökum

Question 29

(Tsunami)

Answer 29

Öldur sem myndast vegna skjálfta, eldgosa eða bergskriða

Question 30

Höggun

Answer 30

Hreyfingar í jarðskorpu sem leiða til þess að yfirborð springur og gliðnar

Question 31

Veðrun

Answer 31

Molnun og grotnum bergs á staðnum, þ.e. á eða nálægt yfirborði jarðar

Question 32

Rof

Answer 32

Brottflutningur bergmylsnu af veðrunarstað

Question 33

(Efnaveðrun)

Answer 33

Grotnun bergs af völdum uppleystra efna í regn- og grunnvatni

Question 34

Set

Answer 34

Laus jarðlög sem víða þekja berggrunninn og hafa ýmist myndast við veðrun á staðnum eða borist með vindum, vötnum eða hruni

Question 35

Setberg

Answer 35

Harðnað set, en með tíð og tíma harðnar setið og verður að föstu setbergi

Question 36

(Molaberg)

Answer 36

Setberg gert úr bergmylsnu

Question 37

Löss

Answer 37

Fínkorna (silt) ólagskipt set sem borið er áfram með vindi

Question 38

(Efnaset)

Answer 38

Útfylling uppleystra efna í sjó, vatni, jarðvegi og við hveri

Question 39

(Lífrænt set)

Answer 39

Verður til úr leifum plantna og dýra sem falla til botns í vötnum, sjó eða jafnvel í mýri þar sem vatn ver fyrir rotnun

Question 40

Jarðvegur

Answer 40

Laus jarðlög (set og lífrænt efni) sem jurtir geta vaxið í

Question 41

Grunnvatn

Answer 41

Regnvatn sem sígur ofan í jarðlög svo sem holrými, glufur og sprungur

Question 42

Grunnvatnsflötur

Answer 42

Yfirborð grunnvatns í jarðlögum

Question 43

Jarðrakasvæði

Answer 43

Svæði í jarðlögum milli grunnvatnsflatar og yfirborðs

Question 44

Lind

Answer 44

Uppspretta grunnvatns þar sem grunnvatnsflötur sker yfirborð

Question 45

Vatnsföll

Answer 45

Yfirborðsvatn sem rennur undan halla og leitar í farvegi sem lækir eða ár

Question 46

(Árrof)

Answer 46

Brottflutningur bergmylsnu með rennandi vatni

Question 47

Stöðuvötn

Answer 47

Vatn sem liggur í dæld allt árið

Question 48

Fyrningasvæði

Answer 48

Svæði þar sem snjó leysir ekki yfir árið og er ofan við snælínu

Question 49

Leysingasvæði

Answer 49

Svæði þar sem snjó leysir yfir árið og er neðan við snælínu

Question 50

Snælína

Answer 50

Mörkin á milli fyrningasvæðis og leysingasvæðis

Question 51

(Berghlaup)

Answer 51

Heilar fjallshlíðar hlaupa fram og mynda skriðu