Skaðaminnkun

Question 1

Áhrif vímuefna flokkast eftir verkun þeirra á miðtaugakerfið

Answer 1

Slævandi/róandi

Örvandi

Skynvillandi

Question 2

Slævandi/róandi

Answer 2

Áfengi

Róandi lyf

Svefnlyf

Sterk verkjalyf

Ópíumefni

Kannabis

Question 3

Örvandi

Answer 3

Amfetamín

Kókaín

E-pillan

Question 4

Skynvillandi

Answer 4

LDS

E-pillan

Sveppir

Kannabis

Question 5

Í DSM5 er talað um að vímuefnaröskun skiptist í 3 flokka

Answer 5

Væg

Miðlungs

Alvarleg

Question 6

Skilgreining um skaðaminnkunarnálgun

Answer 6

Hver sú stefna eða meðferð sem hefur það markmið að draga úr þeim skaða sem hlýst af neyslu áfengis og/eða annarra vímuefna án þess að krafist sé að neyslu þeirra sé hætt

Meðferðinni er beint að einstaklingnum, fjölskyldunni og samfélaginu

Question 7

Í fyrstu snerist meðferð skaðaminnkunarnálgunar um að…

Answer 7

Sinna félags- og heilbrigðisþörfum án þess að krefja neytendur um bindindi

Question 8

Bati

Answer 8

Að lifa heilbrigðum lífsstíl, vera fær um að sinna sínum skyldum og standa á sínum réttindum. Hafa stjórn á neyslu áfengis og öðrum vímuefnum

Bindindi á öll vímuefni- tengist sjúkdómshugtakinu og 12 sporakerfi AA. Bati fellst í að vera edrú og vera laus við hugsun og hegðun sem tengist neyslu.

Question 9

Skaðaminnkun

Answer 9

Er íhlutun í málefni einstaklings sem kýs að nota vímuefni þrátt fyrir skaðsemi þess. Íhlutun miðar að því að minnka skaðann af neyslunni fyrir einstaklinginn, fjölskyldu hans og samfélagið

Question 10

Skaðaminnkun viðurkennir að…

Answer 10

Skaðaminnkun viðurkennir að vímuefnanotkun er hluti af okkar samfélagi og lítur raunsætt á þá stöðu að margir sem nota vímuefni treysta sér ekki til eða vilja ekki hætta notkun á vímuefnum, vegna margvíslegra ástæðna

Question 11

Áherslur skaðaminnkunar

Answer 11

Sinna einstaklingum með vímuefnaröskun

Að hætta neyslu ekki forsenda þess að fá aðstoð

Einstaklingar með vímuefnaröskun breyti hegðun sinni

Áhersla á mannréttindi

Ekki ásættanlegt að einstaklingar þjáist eða deyja þó að þeir vilji ekki hætta neyslu

Question 12

Áhersla í víðu samhengi

Answer 12

Í fræðum um skaðaminnkandi nálgun kemur fram að hún er hugsuð í víðu samhengi þ.e. minnkun skaða beinist ekki eingöngu að þeim sem er í ofneyslu vímuefna, heldur einnig fjölskyldu viðkomandi og samfélaginu öllu

Áherslur skaðaminnkunar eru að ekki er gengið út frá því að einstaklingur í ofneyslu hætti neyslunni a.m.k. í fyrstu

Samfélagið hefur sett á laggirnar fjölmörg úrræði til að mæta þörfum einstaklinga í mikilli vímuefnaneyslu

Question 13

Siðferðislegir og löglegir þættir

Answer 13

Skaðaminnkandi nálgun með stefnu að útgönguleið er til út úr ástandinu með áætlun um breytingar

Að aðstoða fólk með alvarlegan vímuefnavanda við að halda neyslunni áfram

Ólögleg efni

Skaða sjálfan sig og umhverfi sitt

Question 14

Félagsráðgjöf og skaðaminnkandi nálgun

Answer 14

Grundvöllur félagsráðgjafar að mæta fólki þar sem það er statt

Aðstoða fólk við að gera breytingar

Er ekki að viðhalda óbreyttu ástandi

Fjölþætt aðstoð

Samspil kerfa sem hefur að megin markmiði að leiða viðkomandi út úr vandanum

Question 15

Skaðaminnkandi úrræði

Answer 15

Nálaskiptaþjónusta

Varnir gegn ofskömmtunum

Neyslurými

Húsnæði

Gistiskýli

Ráðgjöf

Tengsl við heilsugæslu

Viðhaldsmeðferð

Question 16

Frú Ragnheiður vinnur eftir….

Answer 16

Hugmyndafræði skaðaminkunar

Question 17

Áhersla Frú Ragnheiðar

Answer 17

Að fyrirbyggja þann skaða og þá áhættu sem hljótast af notkun vímuefna fremur en að fyrirbyggja notkunina sjálfa

Question 18

Markmið Frú Ragnheiðar

Answer 18

Að koma í veg fyrir ótímabær dauðsföll

Question 19

Lækkun á tíðni sýkinga og útbreiðslu sjúkdóma á borð við

Answer 19

HIV og lifrabólgu C

Question 20

Ávinningur af Frú Ragnheiði

Answer 20

Ábyrgari neysluhegðun og minna af notuðum sprautubúnaði í almenningsrýmum

Question 21

Starfsmenn aðstoða….

Answer 21

Skjólstæðinga við að koma málum sínum í réttan farveg og veita aðstoð við að komast í sértækari heilbrigðisþjónustu, í vímuefnameðferðir og í félagslega þjónustu

Question 22

Neyslurými Rauða krossins

Answer 22

Staðsett í Borgartúni

Byggir á reynslu sem fékkst úr Ylju, neyslurými Rauða krossins sem starfrækt var í bíl frá 2022 til 2023

Question 23

Ylja færanlegt neyslurými

Answer 23

Neyslurýmið Ylja var skaðaminnkandi úrræði þar sem þau sem nota vímuefni í æð gátu komið og notað efnin í öruggu rými undir leiðsögn frá heilbrigðismenntuðum aðila

Með þessu var reynt að koma í veg fyrir hættu á ofskömmtun og sýkingum

Question 24

Áhrifaríkasta og hættulegasta leiðin til að koma vímuefnum til heilans og valda þar vímu er…

Answer 24

Að sprauta efnum í æð

Question 25

Víman sem fæst við að sprauta efnum í æð

Answer 25

Verður í réttu hlutfalli við styrk vímuefnisins við viðtakana í heilanum og hversu hratt þessi styrkur fæst

Question 26

Skaðsemi neyslu vímuefna í æð

Answer 26

Sýkingar, blóðborna smitsjúkdóma á borð við HIV og lifrarbólgu C

Ofskammtanir

Ótímabær dauðsföll

Lífsgæði skert

Almennt heilsufar slæmt

Heimilisleysi

Starfsgeta skert eða engin

Question 27

Lyf sem notuð eru í viðhaldsmeðferð

Answer 27

Methadon

Buprenorphine

Buvital

Question 28

Viðhaldsmeðferð

Answer 28

Lyf

Félagsleg og geðræn endurhæfing samhliða

Viðurkennd meðferð fyrir sjúklinga sem sprauta sig í æð með heróíni eða morfíni

Question 29

VoR teymi Reykjavíkurborgar

Answer 29

Færanlegt vettvangsteymi sem aðstoðar fólk sem á í erfiðleikum vegna vímuefna og/eða geðsjúkdóma

Question 30

Tilgangur VoR teymis

Answer 30

Aðstoða heimilislaust fólk með miklar og flóknar þjónustuþarfir

Það veitir fjölbreytta aðstoð, stuðning og ráðgjöf og miðlar upplýsingum um þjónustu sem er í boði

Það aðstoðar við athafnir daglegs lífs til að auka lífsgæði og færni einstaklingsins

Question 31

Meðferð fyrst - húsnæðis úrræði

Answer 31

Íbúar þurfa að vinna sér inn réttindi eða fríðindi með bindindi og síðar samningi um meðferðarvinnu

Taka þátt í fyrirfram ákveðnum verkefnum til að viðhalda bindindi

Gerður er samningur um meðferð og bindindi

Question 32

Búsetuúrræði

Answer 32

Smáhús tryggja heimilislausu fólkimeðfíkni-eðageðvandaöruggt heimili

Herbergjasambýli og samliggjandi íbúðir hafa það hlutverk að veita heimilislausum einstaklingum með miklar og flóknar þjónustuþarfir búsetu og aðstoð til að eiga sjálfstætt og innihaldsríkt líf

Sólarhringsvakt er á þessum stöðum

Félagslegar leiguíbúðir í eigu eða á forræði Félagsbústaða sem eru sérstaklega skilgreindar fyrir einstaklinga sem eru heimilislausir með miklar og flóknar þjónustuþarfir

Íbúar fáeinstaklingsmiðaðan og heildstæðanstuðningfrá VoR-teymií formiheimavitjana

Question 33

Heimilisleysi

Answer 33

Heimilisleysi er eitt af helstu félagslegu vandamálunum sem fengist er við í stefnumótun Evrópusambandsins varðandi félagslega vernd og þátttöku

Question 34

Til að fyrirbyggja heimilisleysi og að finna heimilislausu fólki nýtt húsnæði þarf að…

Answer 34

Hafa skilning á þeim leiðum og ferlum sem orsaka slíkt

Þar af leiðandi hafa almennan skilning á merkingu heimilisleysis

Question 35

Flokkun á heimilisleysi

Answer 35

Fólk sem býr á víðavangi við slæmar aðstæður/skilyrði (á götunni)

Fólk í neyðargistingu

Fólk í húsnæði fyrir heimilislausa

Fólk í kvennaathvarfi

Fólk í húsnæði fyrir innflytjendur

Fólk sem er að fara að losna af stofnunum

Fólk sem fær langtímastuðning vegna

Fólk sem býr við ótryggar húsnæðisaðstæður

Fólk sem býr við hættu á að vera rekið út

Fólk sem býr við ofbeldisógn

Fólk sem býr í bráðabirgðahúsnæði eða óhefðbundnu húsnæði

Fólk sem býr í ófullnægjandi húsnæði

Fólk sem býr við allt of mikil þrengsli vegna íbúafjölda í húsnæði