Skaðaminnkun Flashcards
Áhrif vímuefna flokkast eftir verkun þeirra á miðtaugakerfið
Slævandi/róandi
Örvandi
Skynvillandi
Slævandi/róandi
Áfengi
Róandi lyf
Svefnlyf
Sterk verkjalyf
Ópíumefni
Kannabis
Örvandi
Amfetamín
Kókaín
E-pillan
Skynvillandi
LDS
E-pillan
Sveppir
Kannabis
Í DSM5 er talað um að vímuefnaröskun skiptist í 3 flokka
Væg
Miðlungs
Alvarleg
Skilgreining um skaðaminnkunarnálgun
Hver sú stefna eða meðferð sem hefur það markmið að draga úr þeim skaða sem hlýst af neyslu áfengis og/eða annarra vímuefna án þess að krafist sé að neyslu þeirra sé hætt
Meðferðinni er beint að einstaklingnum, fjölskyldunni og samfélaginu
Í fyrstu snerist meðferð skaðaminnkunarnálgunar um að…
Sinna félags- og heilbrigðisþörfum án þess að krefja neytendur um bindindi
Bati
Að lifa heilbrigðum lífsstíl, vera fær um að sinna sínum skyldum og standa á sínum réttindum. Hafa stjórn á neyslu áfengis og öðrum vímuefnum
Bindindi á öll vímuefni- tengist sjúkdómshugtakinu og 12 sporakerfi AA. Bati fellst í að vera edrú og vera laus við hugsun og hegðun sem tengist neyslu.
Skaðaminnkun
Er íhlutun í málefni einstaklings sem kýs að nota vímuefni þrátt fyrir skaðsemi þess. Íhlutun miðar að því að minnka skaðann af neyslunni fyrir einstaklinginn, fjölskyldu hans og samfélagið
Skaðaminnkun viðurkennir að…
Skaðaminnkun viðurkennir að vímuefnanotkun er hluti af okkar samfélagi og lítur raunsætt á þá stöðu að margir sem nota vímuefni treysta sér ekki til eða vilja ekki hætta notkun á vímuefnum, vegna margvíslegra ástæðna
Áherslur skaðaminnkunar
Sinna einstaklingum með vímuefnaröskun
Að hætta neyslu ekki forsenda þess að fá aðstoð
Einstaklingar með vímuefnaröskun breyti hegðun sinni
Áhersla á mannréttindi
Ekki ásættanlegt að einstaklingar þjáist eða deyja þó að þeir vilji ekki hætta neyslu
Áhersla í víðu samhengi
Í fræðum um skaðaminnkandi nálgun kemur fram að hún er hugsuð í víðu samhengi þ.e. minnkun skaða beinist ekki eingöngu að þeim sem er í ofneyslu vímuefna, heldur einnig fjölskyldu viðkomandi og samfélaginu öllu
Áherslur skaðaminnkunar eru að ekki er gengið út frá því að einstaklingur í ofneyslu hætti neyslunni a.m.k. í fyrstu
Samfélagið hefur sett á laggirnar fjölmörg úrræði til að mæta þörfum einstaklinga í mikilli vímuefnaneyslu
Siðferðislegir og löglegir þættir
Skaðaminnkandi nálgun með stefnu að útgönguleið er til út úr ástandinu með áætlun um breytingar
Að aðstoða fólk með alvarlegan vímuefnavanda við að halda neyslunni áfram
Ólögleg efni
Skaða sjálfan sig og umhverfi sitt
Félagsráðgjöf og skaðaminnkandi nálgun
Grundvöllur félagsráðgjafar að mæta fólki þar sem það er statt
Aðstoða fólk við að gera breytingar
Er ekki að viðhalda óbreyttu ástandi
Fjölþætt aðstoð
Samspil kerfa sem hefur að megin markmiði að leiða viðkomandi út úr vandanum
Skaðaminnkandi úrræði
Nálaskiptaþjónusta
Varnir gegn ofskömmtunum
Neyslurými
Húsnæði
Gistiskýli
Ráðgjöf
Tengsl við heilsugæslu
Viðhaldsmeðferð
Frú Ragnheiður vinnur eftir….
Hugmyndafræði skaðaminkunar
Áhersla Frú Ragnheiðar
Að fyrirbyggja þann skaða og þá áhættu sem hljótast af notkun vímuefna fremur en að fyrirbyggja notkunina sjálfa
Markmið Frú Ragnheiðar
Að koma í veg fyrir ótímabær dauðsföll
Lækkun á tíðni sýkinga og útbreiðslu sjúkdóma á borð við
HIV og lifrabólgu C
Ávinningur af Frú Ragnheiði
Ábyrgari neysluhegðun og minna af notuðum sprautubúnaði í almenningsrýmum
Starfsmenn aðstoða….
Skjólstæðinga við að koma málum sínum í réttan farveg og veita aðstoð við að komast í sértækari heilbrigðisþjónustu, í vímuefnameðferðir og í félagslega þjónustu
Neyslurými Rauða krossins
Staðsett í Borgartúni
Byggir á reynslu sem fékkst úr Ylju, neyslurými Rauða krossins sem starfrækt var í bíl frá 2022 til 2023
Ylja færanlegt neyslurými
Neyslurýmið Ylja var skaðaminnkandi úrræði þar sem þau sem nota vímuefni í æð gátu komið og notað efnin í öruggu rými undir leiðsögn frá heilbrigðismenntuðum aðila
Með þessu var reynt að koma í veg fyrir hættu á ofskömmtun og sýkingum
Áhrifaríkasta og hættulegasta leiðin til að koma vímuefnum til heilans og valda þar vímu er…
Að sprauta efnum í æð
Víman sem fæst við að sprauta efnum í æð
Verður í réttu hlutfalli við styrk vímuefnisins við viðtakana í heilanum og hversu hratt þessi styrkur fæst
Skaðsemi neyslu vímuefna í æð
Sýkingar, blóðborna smitsjúkdóma á borð við HIV og lifrarbólgu C
Ofskammtanir
Ótímabær dauðsföll
Lífsgæði skert
Almennt heilsufar slæmt
Heimilisleysi
Starfsgeta skert eða engin
Lyf sem notuð eru í viðhaldsmeðferð
Methadon
Buprenorphine
Buvital
Viðhaldsmeðferð
Lyf
Félagsleg og geðræn endurhæfing samhliða
Viðurkennd meðferð fyrir sjúklinga sem sprauta sig í æð með heróíni eða morfíni
VoR teymi Reykjavíkurborgar
Færanlegt vettvangsteymi sem aðstoðar fólk sem á í erfiðleikum vegna vímuefna og/eða geðsjúkdóma
Tilgangur VoR teymis
Aðstoða heimilislaust fólk með miklar og flóknar þjónustuþarfir
Það veitir fjölbreytta aðstoð, stuðning og ráðgjöf og miðlar upplýsingum um þjónustu sem er í boði
Það aðstoðar við athafnir daglegs lífs til að auka lífsgæði og færni einstaklingsins
Meðferð fyrst - húsnæðis úrræði
Íbúar þurfa að vinna sér inn réttindi eða fríðindi með bindindi og síðar samningi um meðferðarvinnu
Taka þátt í fyrirfram ákveðnum verkefnum til að viðhalda bindindi
Gerður er samningur um meðferð og bindindi
Búsetuúrræði
Smáhús tryggja heimilislausu fólkimeðfíkni-eðageðvandaöruggt heimili
Herbergjasambýli og samliggjandi íbúðir hafa það hlutverk að veita heimilislausum einstaklingum með miklar og flóknar þjónustuþarfir búsetu og aðstoð til að eiga sjálfstætt og innihaldsríkt líf
Sólarhringsvakt er á þessum stöðum
Félagslegar leiguíbúðir í eigu eða á forræði Félagsbústaða sem eru sérstaklega skilgreindar fyrir einstaklinga sem eru heimilislausir með miklar og flóknar þjónustuþarfir
Íbúar fáeinstaklingsmiðaðan og heildstæðanstuðningfrá VoR-teymií formiheimavitjana
Heimilisleysi
Heimilisleysi er eitt af helstu félagslegu vandamálunum sem fengist er við í stefnumótun Evrópusambandsins varðandi félagslega vernd og þátttöku
Til að fyrirbyggja heimilisleysi og að finna heimilislausu fólki nýtt húsnæði þarf að…
Hafa skilning á þeim leiðum og ferlum sem orsaka slíkt
Þar af leiðandi hafa almennan skilning á merkingu heimilisleysis
Flokkun á heimilisleysi
Fólk sem býr á víðavangi við slæmar aðstæður/skilyrði (á götunni)
Fólk í neyðargistingu
Fólk í húsnæði fyrir heimilislausa
Fólk í kvennaathvarfi
Fólk í húsnæði fyrir innflytjendur
Fólk sem er að fara að losna af stofnunum
Fólk sem fær langtímastuðning vegna
Fólk sem býr við ótryggar húsnæðisaðstæður
Fólk sem býr við hættu á að vera rekið út
Fólk sem býr við ofbeldisógn
Fólk sem býr í bráðabirgðahúsnæði eða óhefðbundnu húsnæði
Fólk sem býr í ófullnægjandi húsnæði
Fólk sem býr við allt of mikil þrengsli vegna íbúafjölda í húsnæði
