Razvod Flashcards
socijalna tranzicija?
- stalni trend porasta stope razvoda
- odnosi između bračnih partnera su manje stabilni
- odnosi između roditelja i djece su bliskiji i trajniji nego ikada ranije
- sve veći broj djece odrasta u jednoroditeljskim porodicama ili novim porodicama
- 19% djece rođene u braku roditelja doživi iskustvo njihovog razvoda prije svoje 10. godine, a čak 28% prije 16.
- fenomen “serijskih brakova” postaje aktualni trend u SAD-u u odnosu na tradicionalni “brak za cio život”
- skraćivanje dužine narednih brakova u populaciji parova koji se razvedu
- stopa razvoda je utrostručena u posljednjih 50 godina, a rizik da se prvi brak završi razvodom iznosi 50%
učestalost razvoda i tumačenja trenda?
- fenomen porodične tranzicije koji je razvojno zavisan i povezan sa krupnim socijalnim, ekonomskim i političkim promjenama u širem društvenom kontekstu
- i sama tumačenja ovih promjena se mijenjaju u kontekstu vremena u kom nastaju - evolucija vs. dezintegracija
mogući razlozi za veći broj razvoda?
- brak se više ne definiše prevashodno kao socijalna institucija, već se u prvom olanu sagledava odnos dvoje ljudi koji ne predstavlja stalnu kategoriju
- da li je brak nužan za postizanje sreće?
- očekivanja od braka su vrlo visoka, često nerealna i prevashodno usmjerena ka ostvarivanju ličnog zadovoljstva u odnosu na spremnost ka razvijanju trajnog odnosa koji iziskuje posvećenost drugom
- manja potreba za ekonomskom zavisnošću od supružnika
- visoka očekivanja od braka
manja potreba za ekonomskom zavisnošću od supružnika?
žene su ekonomski nezavisnije, finansijski situirane, emancipovane
visoka očekivanja od braka?
idealizovanje braka - parovi koji imaju više praktičnijih očekivanja i zahtjeva od braka su zadovoljniji; parovi za koje je značajnija uzajamna bliskost i emocionalna povezanost su manje zadovoljni
koji faktori se povezuju sa većim rizikom od razvoda?
- sklapanje braka u mladosti
- razvod roditelja
- ponovni brakovi
- predbračna trudnoća
- brak bez djece
- zabavljanje prije braka koje je trajalo godinama
faktori rizika (iz dvije perspektive)?
intrapsihička perspektiva - neuroticizam partnera, insuficijentna kontrola ponašanja, psihopatija
relaciona perspektiva - negiranje konflikta, odustajanje od rješavanja problema, česta razmjena negativnih afekata, seksualno nezadovoljstvo, izvanbračne veze, nasilje, ljubomora, oskudna verbalna komunikacija, doživljaj da supružnik koči ili guši lični razvoj
koji faktor je ključan u odlučivanju o razvodu?
emocionalno nezadovoljstvo
ulazak u brak?
- očekivani životni prelaz
- jedan od najsloženijih prelaza u životnom ciklusu pojedinca/porodice
- brojne promjene - aranžman življenja, pregrupisanje lojalnosti, organizacija funkcionisanja, nove uloge, emocije se produbljuju ili blijede
- brojni procesi prilagođavanja, otvaranja intrapsihičkog u polju intimnog dijadičkog povezivanja i funkcionisanja
- odnos dvoje ljudi koji ne predstavlja stalnu kategoriju
- očekivanja od braka su vrlo visoka, često nerealna, i prevashodno usmjerena ka ostvarivanju ličnog zadovoljstva u odnosu na spremnost ka razvijanju trajnog odnosa koji iziskuje i posvećenost drugom
izlazak iz braka?
- neočekivan životni prelaz
- složen psihosocijalni i egzistencijalni fenomen (proces)
- razvod se odvija na nekoliko nivoa funkcionisanja i zakonske regulacije
- “najtvrdokorniji” segment razvoda je emocionalni razvod
razvod kao proces?
- vanredna razvojna kriza
- gubitak bez rituala i legalne krivice, praćen emocionalnom krivicom
- stresori sa kumulativnim efektom
- višestruke i dalekosežne legalne, socijalne, psihološke i ekonomske posljedice
- promjena porodičnog identiteta, reorganizacija čitavog porodičnog sistema
sistemsko viđenje: kriza koja prekida životni ciklus porodice i usmjerava ga u drugom pravcu; smatra se jednom od varijacija faza životnog ciklusa porodice; fenomen porodične tranzicije; za vraćanje homeostaze je potrebno 1-3 godine
faze u procesu razvoda?
- prerazvodna - žene teže doživljavaju od muškaraca
- razvodna - prisutna disfunkcionalnost
- postrazvodna - uravnotežavajući period - dezangažovanje iz braka i odustajanje od destruktivnih potreza prema sebi, djeci ili partneru, sa doživljajem lične slobode za nove relacije
dinamika različitih faza u procesu razvoda?
- emocionalni razvod
- legalni razvod
- ekonomski razvod
- koroditeljstvo i pitanje starateljstva
- socijalni razvod
- religiozni razvod
- psihološki razvod
emocionalni razvod?
- nezadovoljstvo brakom
- partner više ne ispunjava njihove potrebe na dovoljan ili zadovoljavajuć način
- povlače se pozitivna osjećanja i komunikacija iz odnosa, a postoje beskrajne primjedbe i borbe
- optuživanje
- nema međusobne podrške
- za oba partnera je razvod bolan psihološki proces praćen različitim teškim osjećanjima
- iako ostanu zajedno (djeca, ekonomski razlozi, strah od usamljenosti) netrpeljivost i loša osjećanja se ispoljavaju kroz disfunkcionalnu komunikaciju
- intenzivna napetost
terapija: rad na razrješavanju konflikta, isitivanju ljutnje, poboljšavanju komunikacije, obogaćivanju braka
legalni razvod?
- legalni, ekonomski i roditeljski razvod (pitanje starateljstva nad djecom)
- zahtjev/tužba za razvod
- iako se u razvodu ne istražuje krivica, vodi se često ogorčena i dugotrajna bitka
- rešavanje finanskijskih pitanja
- ekonomski razvod nije usklađen sa legalnim, uvijek se završava znatno kasnije