Komplikovani, "toksični" razvod i psihopatološke implikacije Flashcards
1
Q
sinonim za komplikovani razvod?
A
visokokonfliktni razvod
2
Q
proces komplikovanog razvoda braka?
A
- eskalacija krize u porodičnom sistemu, praćena visokim nivoom partnerskog konflikta
- kad visoko debalansiran porodični sistem poprima karakteristike porodice sa nasiljem
- praćen nemogućnošću da se roditelji sporazumno dogovore o povjeravanju djece
- domen regulisanja neposrednog starateljstva se institucionalno realizuje
3
Q
roditeljstvo u procesu razvoda braka?
A
- proces razvoda je izazov za roditeljstvo oba partnera
- snižen kvalitet roditeljstva prije razvoda
- konflikt u partnerskoj relaciji eskalirau u komplikovanom razvodu i kompromituje roditeljstvo
- disfunkcionalna adaptacija partnera - disfunkcionalno roditeljstvo
4
Q
roditeljski zadaci i roditeljska kompetentnost?
A
- da se uzdrže od razvijanja konflikta lojalnosti kod djece
- da rade na saradničkom roditeljskom dogovaranju i planiranju
- da urade samo neizbježne promjene u životu djece
- da se uzdrže od omalovažavanja drugog roditelja
5
Q
toksični procesi komplikovanog razvoda?
A
- projekcija i introjekcija - ključni mehanizmi odbrane u konfliktnim partnerskim odnosima
- preplitanje sadržaja partnerskog i roditeljskog odnosa
- tendencija ka ponavljanju odnosa sa partnerom u relaciji sa djetetom
- projekcija negativnih sadržaja u dijete se manifestuje kroz diskvalifikaciju, odbacivanje ili diskriminaciju, projekcija ličnih ambicija se manifestuje kroz favorizovanje
- indoktrinacija u cilju uspostavljanja kontrole nad ponašanjem djeteta/instrumentalizacija, favorizovanje
- konflikti lojalnosti i koalicije su najčešći izvor stresa za djecu
- reakcije djece: “medijatori sukoba”, manifestacija simptoma, emocionalni ili fizički prekid/”cut-off”
- interaktivni mehanizmi služe zadovoljavanju emocionalnih potreba roditelja, vezivanje, zastrašivanje i spoljna kontrola preuzimaju prevagu nad brigom i zaštitom razvojnih potreba djece
- emocionalno zlostavljanje djece u komplikovanom razvodu
6
Q
komplikovani razvod i ličnost roditelja?
A
- patologija strukture ličnosti utiče na kvalitet roditeljstva
- psihopatija je prediktor višestrukih razvoda: komplikovani razvodi - granični poremećaj ličnosti, narcistični PL, antisocijalni PL, histrionični PL
- poremećaji ličnosti komplikuju i patologiziraju proces razvoda
- legalna procedura “obezbjeđuje” osvetu ili “oslobođenje od optužbe” - kontaminira roditeljstvo
- insuficijentnost na ličnom planu uslovljava probleme u ostvarivanju partnerskih zadataka kroz dijadni odnos i rješavanje razvojnih kriza na disfunkcionalan način/nasilje, komplikovan razvod
- slabo razvijena kooperativnost - teškoće u prihvatanju lične odgovornosti, postavljanju dalekosežnih ciljeva, prihvatanju ograničenja
- netolerantnost, potreba za kontrolom, nesposobnost za uvid u sopstveno ponašanje, mišljenje određeno osjećanjima, nesposobnost tolerisanja ambivalencije
- eskalacija bazičnih strijepnji pokreće disfunkcionalne mehanizme odbrane koji upravljaju ponašanje ka eskalaciji još većeg konflikta
- djeca roditelja sa poremećajima ličnosti teže uče kako da tolerišu stres i formiraju realistična očekivanja u životu, i izložena su naglašavanju ekstremnih osjećanja i ponašanja roditelja
7
Q
psihosocijalne posljedice komplikovanog razvoda na djecu - teorijski okvir?
A
model traume - hronificirani stresor koji može imati posljedice na djecu; “sleeper effect”
model procesne teorije - rezultat kumulativnog djestva niza faktora tokom vremena; neposredne implikacije lančano oblikuju dalji razvoj (npr. napuštanje škole kao faktor povezan sa nezaposlenošću, nezaposlenost sa mentalnim zdravljem…)
“teorija rizika i rezilijentnosti” - balans protektivnih i faktora rizika (npr. prisustvo suportivnog roditelja kompenzuje nizak ekonomski standard)
- kvalitet odnosa roditelj-dijete, poruka o razvodu, uzrast, temperament, socijalna podrška
- nastavljanje partnerskog konflikta kroz roditeljstvo uslovljava disfunkcionalnu adaptaciju djece i pojavu psihopatoloških manifestacija
- problemi u bliskim interpersonalnim relacijama, nezadovoljavajući brakovi, veća stopa razvoda
- formiranje “dezorganizovanog” tipa emocionalnog vezivanja (attachment-a) - zlostavljanje, visokokonfliktni brak i razvoj, poremećaji ličnosti
- rana iskustva ne uslovljavaju psihopatologiju na linearan način
- formiranje određenog tipa emocionalnog vezivanja - specifična selekcija i interpretacija doživljenog iskustva kao i načina korišćenja podrške u širim sistemima (uključujući odgovarajuću stručnu podršku i različite oblike psihoterapijskog intervenisanja)
8
Q
sistemske intervencije u komplikovanom razvodu?
A
- visoko konfliktni razvod se sagledava na tri nivoa: individualni (intrapsihički), interaktivni (relacioni) i kontekstualni (širi socijalni i porodični sistem)
- disfunkcionalnost na svakom od nivoa ugrožava i porodicu u cjelini
9
Q
procjena i plan intervenisanja?
A
- procjena individualnog funkcionisanja (potreba za individualnim tretmanom roditelja/djeteta)
- procjena relacionih obrazaca i ponašanja (kako se razvija, održava i pojačava disfunkcionalnost u relaciji)
- procjena šireg konteksta (kako su ukljulene i šta čine institucije, proširena porodica i drugi sistemi podrške)
10
Q
različiti pristupi medijaciji u razvodu?
A
- integrativni
- strukturalni
- terapijski
- pregovarački
- interdisciplinarni
11
Q
pristup sistemske porodične terapije - terapijska medijacija?
A
- emocionalno orijentisan pristup koji zahtijeva aktivno slušanje
- rješavanje emocionalnih pitanja prije egzaktnih
- fokusiranje na porodični sistem i porodične odnose
- *terapija krize u okviru koje u sesiju mogu biti uključena i djeca
- pristup bliskiji osobama koje se bave mentalnim zdravljem
12
Q
preduslovi za terapijsku medijaciju?
A
- neophodan nivo mentalnog funkcionisanja
- razumijevanje i prihvatanje od strane klijenta
- zajednički širi referentni okvir - saradnja sa institucijama u zajednici
13
Q
aktivnosti terapijske medijacije?
A
- uvod
- fokus na djecu
- definisanje problema
- eksplorisanje individualnih motiva
- redefinisanje problema
- fokus na snagama roditelja, potrebama djece i roditeljskom savezu
14
Q
ciljevi terapijske medijacije?
A
- uspostavljanje kontrole nad osjećanjima (ljutnja, bijes, povrijeđenost, tuga…)
- uspostavljanje funkcionalne komunikacije između roditelja
- saradnja
- uspostavljanje jasnih granica
- definisanje jasnih pravila
- preuzimanje roditeljske odgovornosti za postrazvodno staranje nad djecom
- naglašavanje zajedničkih interesa roditeljskog para
- testiranje roditeljskog dogovaranja
15
Q
ciljevi intervenisanja?
A
- u prvom planu je perspektiva djeteta - uz uvažavanje različitih dilema roditelja vezanih za porodični život nakon razvoda
- podržavanje rezilijenciji djeteta - razvijanje emocionalne klime u kojoj se dijete ne suočava sa zahtjevom da preispituje svoju odgovornost u konfliktu roditelja oko povjeravanja
- oslobađanje djeteta “uloge taoca” u destruktivnoj partnerskoj igri
- od sposobnosti odraslih da prepoznaju i uvaže sopstveno mentalno stanje zavisi razvijanje sigurne emocionalne povezanosti djeteta (sigurni attachment)
