rak szyjki macicy Flashcards

1
Q

epidemiologia raka szyjki

A

zachorowania - 2900
zgony - 1500

w Polscie 5 letnie przeżycia 49-54%. Niby o 15-30% mniej niż w Europie zachodniej

szczyt zachorowalności w Polsce to 45 - 49 rż

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

czynniki ryzyka

A
przetrwała infekcja HPV
szybka inicjacja
dużo partnerów
nieprawidłowa cytologia w wywiadzie
immunosupresja

chlamydie, rzęsistek, zapalenia pochwy, antykoncepcja, tytoń - nie są w pełni udokumentowane, ale mogą przyspieszać rozwój nowotworu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

klasyfikacja figo - co w wynikami badań?

A

niby MR nie wpływa na stopień zaawansowania. Bo to klasyfikacja kliniczna.

RTG i urografia wpływają

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

rak szyjki i guzy jajnika, mieśniaki, stan zapalny przydatkó

A

guzy jajnika, mieśniaki, stan zapalny przydatków - to względne przeciwskazania do radioterapii.
Jeśli zaawansowana szyjka, to można rozważyć usunięcie przydatków i nawet mięśniaków przed naświetlaniami. Ale to jest problem, bo radioterapia dopiero po 4 tyg będzie możliwa, dlatego często są to wskazania do operacji zaawansowanego raka

inne wskazanie do op zaawansowanej szyjki - p/wskazania do radioterapii

stan zapalny w obszarze napromieniania zwiększa ryzyko powikłań pooperacyjnych

inne p wskazania do radtioterapii

  • toczeń
  • rozpad guza z poziomami płynów
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

radioterapia i radiochemioterapia w pierwotnym ca coli

A

od IB3 włącznie - radiochemio + brachy

do IB1 - IB2, IIA1 - gdy nie można operować - sama radioterapia i brachy, ew radiochemio

IB2 - ew radiochemio gdy nie operujemy

radiochemia zwiększa OS o 6-12%. Zniejsza ryzyko nawrotu i zgonu o 50-70%

główna korzyść w IIB; a III i IV mniejsza korzyść

gdy niewydolność nerek (p/wskazania do cisplatyny) - można użyc cotygodniowej karboplatyny

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

podstawowe schematy chemii w szyjce

przetrwały, przerzutowy (IVB), nawrotowy,

A

paklitaxel + cisplatyna (ew. dodatkowo bewacizumab) - tu przedluża OS
paklitaxel + topotekan (przedłuża wydłuża PFS)

niepożądane bewacizumabu:

  • przetoki
  • NT
  • neutropenia
  • zakrzepica
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

leczenie raka szyjki IA1

ryzyko meta do węzłów 0,5%
niby nie ma korelacji między LVSI a meta do wezłów w IA1 - tak w Markowskiej 737
LVSI jest niekrzystnym czynnikiem prognostycznym

A

chce zachować płodność:

  • konizacja (zimny nóż lub LEEP - akceptowalny przez NCCN)
  • gdy LVSI(-) –> obserwacja
  • gdy LVSI(+) –> limfadenektomia (wg ESGO: wartownik)
  • gdy dodatnie marginesy - docięcie/trachelektomia

gdy nie chce płodności

  • po konizacji prosta histerektomia (Wg Wicherka i NCCN i PTGO; a wg ESGO wystarczy konizacja)
  • gdy LVSI(+) - limfadenektomia
  • dodatnie marginesy - histerektomia
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

leczenie raka szyjki IA2

ryzyko meta do węzłów 3 - 8%
4/5 nowotworów ma LVSI+

wg ESGO IA2 leczy się jak IA1, z tym że dopuszczona jest histerektomia w IA2. Wg ESGO w IA1 nie ma histerektomii. Wg ESGO w IA2 gdy LVSI+ to wartownik lub limafadenektomia

A

chce zachować płodność:

  • trachelektomia lub szeroka konizacja + limfadenektomia (niezależnie od LVSI; ew wartownik)
  • gdy dodatnie marginesy (muszą być wolne > 3 mm) - docięcie/trachelektomia

gdy nie chce płodności

  • histerektomia (zmod) radykalna + limf medniczna + weryfikacja okołoaortalnych
  • wg ESGO konizacja lub histerektomia są adekwatnym leczeniem
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

szyjka IA1 i IA2 wg ESGO

A

czy chce czy nie chce płodności tak samo

konizacja wystarczy (histerektomia gdy nie chce płodności jest dopuszczalna w IA2)
gdy LVSI(-) - obs IA1;, wartownik /limfadenetomia w IA2
gdy LVSi(+) - wartownik lub limfadenetomia
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

leczenie raka szyjki IB1 (nowe,tj < 2cm )

A

chce płodność- radykalna trachelektomia (limfadenektomia lub wartownik)

nie chce płodności - Wertheim

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

wskazania do usunięcia jajników w raku szyjki

A

wiek po menopauzie
przerzuty do jajników (ryzyko 1%)
rak GRUCZOŁOWY

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

transpozycja jajników po histerektomii radykalnej - ryzyko ich niewydolności

A

kilkanaście do 12-90%

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Pooperacyjna radioterapia i radiochemio

A

radiochemioterapia (wysokie ryzyko wznowy):

  • dodatnie marginesy (lub wąskie) (wtedy wg ESGO z brachy)
  • zajęte przymacicza (wtedy wg ESGO z brachy)
  • przerzuty do węzłów chłonnych
  • zajęte przymacicza

radioterapia - średnie ryzyko wznowy (wg Wicherka i ESGO) - kryteria Sedlisa (2 z nich żeby zakwalifikować do radioterapii)

  • glęboki naciek podścieliska (powyzej 1/3)
  • LVSI+
  • guz > 4 cm
  • tez po prostej histerektomii (wg Markowskiej) - z chemią gdy dodatkowo węzły lub bez marginesu

WG PTGO
1) dla radioterapii adjuwantowej:
– pacjentki wysokiego ryzyka (ECOG >2 iwiek powy-
żej 75 lat) zujemnymi węzłami chłonnymi,
– dodatnie węzły chłonne (1–3),
– G3 lub niezróżnicowany
– LVSI+
– inwazja endocervix (beczułkowaty kształt szyjki
macicy),
– nieadekwatna chirurgia,
– niewystarczający raport histopatologiczny;

2) chemioradioteratioterapia adjuwantowa:
–  dodatnie marginesy resekcji,
–  zajęcie przymacicz,
–  pozostałość guza,
–  liczne dodatnie węzły chłonne (>3).
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Jaki pierwiastej jest obcnie standardem w brachyterapii szyjki?

A

Ir-192(iryd)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

wskazania do paliatywnej radioterapii w szyjce

A
IVB - może przedłużyć życie - str 123 Wicherek i w Markowskiej też tak jest
meta do kości
krwawienie z guza
meta do mózgu
zespół żyły głównej górnej

najprostsze metody radioterapii
zwykle mało frakcji a w dużych dawkach (hipofrakcjonowanie)
np 20 Gy w 5 frakcjach
jednorazowo 8 Gy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

wznowa w raku szyjki

A

o wznowie mówimy, jeśli powstaje 6 miesięcy po zakończeniu leczenia gdzie było czysto

głównie 2 i 3 rok - 80%

jesli tylko operacja, to radioterapia –> wieloletnie przezycia wówczas 20-40%

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

5 letnie przeżycia po wytrzewenu w szyjce

A

20-60%

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Nact i surgery w Ib2-IIb cervical cancer, EORTC 55994

A

Conclusions:These preliminary results revealed no difference in 5-year OS between NACTS and CCRT, indicating that quality of life and long term toxicity are important to decide optimal treatment. The final results will be available by April 2019, including long-term toxicity and treatment effect across prognostic factors

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

rak szyjki macicy w młodym wieku

A

< 35 rz - 14%

35 - 44 rz - 26%

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

efeltywność radykalnej trachelektomii - w kontekscie OS

A

badania retrospektywne wskazują na taki sam efekt jak leczenie radykalne

nawroty:

  • ok 2-4% (a gdy guz > 2 cm to ok 20%) (TAKIE PYT!)
  • 40% w przymaciczach lub przy ścianach miednicy
  • 25% w węzłach

u ok 12% kwalifikowanych do FSS w czasie zabiegu robi się zabieg radykalny

10% wymaga uzupełniającej radioterapii

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

czy można trachelektomię w raku szyjki gruczołowym i miszanym?

A

można, bo rokowanie takie samo jak w płaskonabłonkowym

nie można w niezróżnicowanym, neuroendokrynnym itp

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

badania przed trachelektomią radykalną

A
kolposkopia
ponowny hist-pat (G, typ hp, LVSI, naciek podścieliska)
konizacha chir (ew)
USG
RM
PET - najlepszy do węzłów
RTG klatki
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

kryteria kwalifikacji do radykalnej trachelektomii

A

wiek < 40 - 45 rż
silna potrzeba potomstwa
brak niepłodności
guz <= 2 cm
plaskonabł, gruczołowy lub miesany
ograniczone zajęcie błony śluzowej kanału
brak meta w węzłach / wartowniku (w hist pat w intrze)
brak meta odległych
FIGO IA1 LVSI+, IA2 i IB1 (2 cm) - tak w książce

też

  • naciek podścieliska < 1 cm (wzrost endofityczny).
  • odległość do cieśni > 1 cm

robić 6 tyg po konizacji

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

przerzuty do węzłów w szyjce

A

u 12% kwalifikowanych do FSS
najczęściej wezły zasłonowe (46%) i biodrowe ZEWNETRZNE (28%), wew 13%, okolicy szyjki 1,5%

czynniki ryzyka - głównie średnica guza

wiek, grading i przebycie konizacji nie wpływa

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

przezpochwowa radykalna trachelektomia - technika

A

nie podwiązuje się głównych pni tętnic macicznyc

intra z marginesów - odcinać szyjkę nożem, żeby sprawdzić margines

po trachelektomii zakłada się niewchłanialny szew okrężny na Hegarze nr 6

do jamy macicy wprowadza się dren na 2 tygodnie

Szyjkę pokrywa się Sturmdorfem

najczęściej uszkodzenia pęcherza moczowego - brzy pochwowej rad. trach.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

brzuszna radykalna trachelektomia - technika

A

tu zwykle podwiązuje się tętnice maciczne

przymacicza boczne są dłuzsze w brzusznej (zwykle 2/3) niż w przezpochwowej (1/3)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

uszkodzenie moczowodu przy histerektomii radykalnej

A

do 5 cm od pęcherza - wszczepienie

powyżej 5 cm - łączenie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

uszkodzenei jelita - jak szyć

A

szwy w poprzek ściany jelita (nie zmniejsza ukrwienia i nie zwęża światła)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

powikłania po trachelektomii radyklanej

A
bolesne miesiączki - 24%
nieprawidłowa cytologia - 24%
krwotoki i plamienia - 17%
erozja szwu okrężnego - 14%
wtórny brak miesiączki - 7%
stenoza kanału - 10% 

większość powikłan wynika ze stenozy kanału - można Hegarować

poród przedwczesny przed 28 tc - 10% !!

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
30
Q

cytologia po radykalnej trachelektomii

A

robić, ale 60% to fałszywie dodatnie (bo komórki z jamy macicy)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
31
Q

Przeciwskazania do radioterapii raka szyjki

A

Guzy jajnika

Stany zapalne przydatkow

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
32
Q

Najczestsza hp raka szyjki

A

Rak wielkokomorkowy nierogowaciejacy

33
Q

Klasyfikacja histerektomii wg Pivera

A

I - zewnątrzpowięziowa wg Telinde - mocno spuszcza się pęcherz i zakłada się zaciski trochę bocznie od szyjki
II - więzadła maciczne i krzyżowe w 1/2; 1/3 pochwy
III - całe więzadła, 1/2 pochwy
IV - z tętnicą pęcherzową górna i 3/4 pochw - np do dużych guzów IIA
V - z pęcherzem

34
Q

histerektomie wg QM

A

A - jak prosta histerektomia

B1 - 10 mm mankietu pochwy. B2 - gdy jęszcze węzły miedniczne. Przymacicza boczne na wysokości kanału są odcinane

C - krzyżowe od ODBYTNICY, pech-maciczne od pęcherza, 15-20 mm od guza, struktury okołoszyjkowe - od naczyń biodrowych. C1 - nerve sparing

D1 - LEP - struktry okołoszykowe az do ściany miednicy mniejszej i wszystkimi naczyniami od t biodr wewnętrznej, odsłonięcie korzenia nerwu kulszowego

D2 - razem z naczyniami biodrowymi wewnętrznymi i przylegającą powięznia i mięsniem zasłonowym wew (LEER)

35
Q

ryzyko nacieku przymaciczy w stadnium IA2 i 1B1

A

ok 1%

36
Q

boczne węzły chłonne okołoszyjkowe

A

położone przyśrodkowo i doogonowo od nerwu zaslonowego i dogłowowo od nerwu kulszowego

węzły chłonne przyścienne = zasłonowe górne i biodrowe

37
Q

powikłania histerektomii radykalnej

A

śródoperacyjne 1,1 - 7,4%

uszkodzenia moczowodu - ok 1% (90% w odcinku dystalnym)

uszkodzenie włókien nerwowych - ok 1%
zakażenia dróg moczowych - 10-16%
zatrzymani moczu - 4-6%

zaburzenie funkcji pęcherz - nawet 70%, zwykle najpierw faza hipertoniczna a później hipotoniczna (zatrzymanie moczu)

zakażenie rany - 4-6%
zakżepica < 5%
limfocele 3- 16%

38
Q

rokowanie w raku szyjki

A

IB1 - operacja i radioterapia - ok 80-90% 5-letnich przeżyc
IB2 (obecnie IB3) - ok 60-70% w obu grupach
II 60 - 80%
III 30-40%
IV - 20%

OS
rak gruczołowy - korzystniej operować 70 vs 59%
rak adenosquamosum - 50%
drobnokomórkowy - 15%

39
Q

Preparowanie moczowodu

A
  1. Z kanalu
  2. Spomiędzy blaszek wiezadla pecherzowo-macicznego, to sa sploty zylne, min zyla pecherzowa srodkowa i dolna, ktore mozna wypreparowac i podwiazac
40
Q

NSRH

A

Wypreparowuje sie:

  • nerw podbrzuszny dolny
  • nerwy trzewne
  • splot podbrzuszny dolny, on oddaje
  • galaz maciczna - ja siue usuwa
  • galaz pecherzowa - ja sie zaoszczeddza
41
Q

kontrola po leczeniu raka szyjki

A

tylko leczenie operacyjne - co 6 miesięcy przez 2 lata, później raz na rok

bardziej zaawanowane - 3 miesiące przez 2 lata, 6 miesięcy do 5 lat, później raz do roku

42
Q

Wezly chlonne w szyjce: Izolowane komorki guza (ITC), mikro i makrometastases. Rokowaniw

A

ITC - bez wplywu na przezycie
Micrometastases i makrometastases rokuja tak samo zle (Cibula Gyn Onc, 2012)

ITC nie zmienia Figo, a micromets to juz IIIc

43
Q

Frosen section w wezle wartowniczym - czy mozna?

A

Tak, NPV ok 98% (Agnieszka Rychlik Od Querleu)

44
Q

wiek dla profilaktyki raka szyjki

A

25 - 59 rż

szczyt zakażenia 20-25 i 25-40 lat (drugi szczyt to to raczej reaktywacja zakażenia niż nowe zakażenie)

45
Q

czynniki ryzyka raka szyjki

A

to też “populacyjne predyspozycje genetyczne”

rza Chlamydie, HSV, EBV, CMV, Neisseria gonorrhoeae

OC zwiększają ryzyko raka 3 razy.
Kapturki i condomy zmniejszają ryzyko CIN i raka, ale nie chronią przed HPV.
OC głównie rak gruczołowy (szczególnie in situ)

mniejsze spożycie witaminy A i kwasu foliowego

46
Q

podział HPV

A

1) skórne
2) śluzówkowe
- grupa 1: high risk: 16, 18, 31, 33, 35, 39, 45, 51, 52, 56, 58, 59
- grupa 2: low risk; 2B : possibly cancerogenne

najczęstszy (45%) i największe ryzyko HPV16

47
Q

Ig anty-HPV u kobiet

A

ok 18% - niewiadomo czy są one chronione - ale raczej chronią

bo infekcja ma głównie charakter nabłonkowy i rzadko dochodzi do serokonwersji

48
Q

czy są kobiety zakażone HPV a mają negatywne testy HPV-DNA?

A

tak, są to albo błedy testów, albo HPV w formie latentnej, w formie episomalnej zlokalizowane tylko w komórkach podstawnych (je jest trudno uzyskać do badania)

te formy latentne mogą ulec reakywacji

w formie latentej nie ma mRNA wirusa (dokładnie chodzi o mRNA dla białaka E1). Ono pojawia się gdy mam wirusa aktywnego

49
Q

szczepienie HPV u kobiet z aktywną infekcją

A

skuteczność spada “prawie do zera” - - 653 Markowska

szczepionka u kobiet w wieku “srednim” ma skuteczność 5,5% w zapobieganiu CIN

50
Q

molekularne podłoże transformacji HPV

A

HPV wnika i jest w ostaci episomalnej - przez różny czas. Wtedy niewielka aktywność - w hp obraz CIN 1 . W zależności od tego czy wirus jest high czy low risk zależy jaki potencjał ma zmiana CIN 1. Czyli w CIN 1 też wirusy high-risk mogą być

aby był rak musiby być intergracja DNA wirusa z DNA gospodarza

replikcacja HPV tyko w komórkach różnicujących się (nie podstawnych). Białko E6 hamuje óznicowanie keratynocytów - jest wiele komórek różnicujących się

białka E6 i E7 odpowiadają za metylację różnych genów, glównie genów supresorowych –> nieaktywne geny supresorowe napędzają infekcję

51
Q

rola białek E6 i E7

Nur77 i p16 i Ki67

metylacje

LRIG1 i 2

A

E6 - unieczynnia p53
E7 - unieczynnia RB

przed zmianami komorkowymi dochodzi do ekspresji p16 i zanika biało Nur77

ki67 - marker proliferacji. w G1, 2, G2 i M

w jednej komórce nie powinno być jednoczesnie Ki67+ i p16+. Jeśli jest w jednej komórce - to początek nowotworzenia

wraz z nowotworzeniem zwiększa się ilość metylowanego DNA. Są już testy na to (FAM19A i miR124-2)

LRIG1 - korzystny marker raka szyjki
LRIG2 - niekorzystny marker raka szyjki

52
Q

postępowanie w cytologii

A

ASCU/LSIL - HPV, ew cyt za 6(LSIL)/12 (ASCUS) m, ew p16/KI67, ew kolposkopia

Hdy HPV (-): po 12 m (LSIL) lub 36 m (ASCUS) zrobić co-testing - gdy ujemny to skrining

ASC-H - kolposkopia
HSIL - kolposkopia lub LEEP

AGC, AIS - Kolposkopia, endocervix, a po 35 rż lub gdy czynniki ryzyka - też endometrium

53
Q

CIN a zaburzenia chromosomalne

A

poliploidia euploidalna w CIN - rokuje dobrze, 80% się cofa

aneuploidia w CIN - zwykle przetrwała infekcja

54
Q

CIN i ryzyko progresji/zaniku

A

CIN 1 - 60% zanik, 10 % progresja

CIN2 - regersja 10-30%

CIN3 - większość ulega progresji do raka

55
Q

obraz kolposkopowy raka szyjki macicy

A

nierówna i wypukła zmiana, wzrost guzowaty, owrzodzenia i martwica, nieprawidlowe i kruche naczynia

Naczynia krwionośnie

1) wczesna postać raka
- Twistujące
- Punkcikowate
- Spinki do wlosów

2) zaawansowany rak
- Wydłużone włośniczki
- Wężowate
- Rurki endothelialne

56
Q

FIGO i szyjka

A

to rozpoznanie kliniczne (badanie per vag, per rectum, RTG klatki, urografia; cystoskopia, rektoskopia - gdy podejrzewne o naciek)

RM, PET i TK - są opcjonalne wg zaleceń FIGO

podobnie po operacji - np.: rak operowany jako 1B2 i stwierdzenie nacieku na przymacicza nie zmienia klasyfikacji FIGO

57
Q

obraz MRI raka szyjki

A

wzmocnienie we wczesnych fazach tętniczyh
lub
ograniczenie dyfuzji

58
Q

FIGO szyjki nowe

A
IA1 naciek < 3mm głębokości
IA2 naciek 3 - 5 mm głebokości
IB1 naciek >= 5 mm podścieliska, śr < 2 cm
IB2 2 - 4 cm
IB3 >= 4 cm
IIA - naciek 2/3 górnych pochwy (nie dochodzi do 1/3 dolnej)
A1 < 4 cm
A2 > 4 cm
IIB - przymacicza
IIIA - naciek 1/3 dolnej pochwy
IIIB - wodonercze, ściana miednicy, 
IIC - meta do węzłó
IIIC1 - miednica
IIIC2 - okołoaortalne
IV naciek poza miednicę lub naciek na śluzówkę pęcherza/odbytnicy
IVA - naciek na narządy otaczające
IVB - dystalne
59
Q

HP raka szyjki

A
płaskonabłonkowy - 80-85%
gruczolakorak 10-15%
mieszany rak gruczołowo-płaski 2-5%
jasnokomórokwy 1-2%
inne
60
Q

najczęstszy rak gruczolowy szyjki macicy to

A

rak śluzowy (70-90%)

szybciej progresja od zmian śródnabłonkowych
związek z doustną antykoncepcją
związek “z gruczolakorakiem w jajniku”

61
Q

typy wytrzewienia

w pytaniu odp B: podział ależy od stopnia resekcji odbytnicy i odbytu

A

przednie, całkowite i tylne

zmodyfikowane przednie: bez przedsinka pochwy, tylko fragment pęcherza i bez mezorektum.
zmodyfikowane tylne: bez przedsionka pochwy, przednia resekcja odbytnicy (nie cała odbytnica)

wg Magrina:

  • I do mięsni dźwigaczy odbytu (naddźwigaczowe)
  • II poniżej mięśni dźwigaczy odbytu (poddźwigaczowe)
  • III poszerzone - wytrzewienie z vulwektomią (i zwykle resekcją odbytu) - tu pęcherz, cewkę i odbytnicę usuwa się od strony krocza

5-OS po wytrzewieniu 25-50%
śmiertelność okołooperacyjna 3%
OS po LEER - 55%

Odsetek R1 8-30%

62
Q

radioterapia w szyjce wg NCCN i naszych

A

1) bez operacji
Teleterapia 45 Gy (40 - 50 Gy) + brachyterapia (28-40 Gy w 4-6 frakcjach) - łacznie powinno być ok 75-80 dla IA1-2, 80 dla małych guzów i 85 dla dużych guzów. Ewentualnie dodatkowe boosty po 10 - 15 Gy na zmienione węzly lub przymacicza - zwykle od początku leczenia.
Zmienione okołoaortalne - min 45 Gy. Ale faktycznie powyżej 55-60 działa. Jeśli usunięto przerzutowe to wystarczy 45 Gy na okolicę okołoaortalną.

2) po opercji
Teleradioterapia 45 - 50 Gy. Ew dodatkowe 10 - 20 Gy na zmienione, nieresekowane węzły. Brachyterapia po histerektomii nie jest obligatoryjna, ale wskazana gdy dodatnie lub krótkie marginesy. Zwykle 2 x 5,5 Gy lub 3 x 6 Gy (wg Kojsa 8-22 Gy w HDR)

63
Q

rak szyjki macicy w kikucie po amputacji trzonu

A

zle do op i źle do radioterapii

ale w IB - IIA preferowane leczenie operacyjne - bo nie można brachyterapii śródjamowej

64
Q

leczenie odczynów popromiennych

wczesne i póxne z pp i dróg moczowych
1 - łagodne
4 - martwica i owrzodzenia / niedrożność
5 - zgon

A
z pp (najczęstsze):
Poźne z pp gdy farmakologia nie pomaga: wlewki z formaliny, endoskopia o koagulacja termiczna, 

z pęcherza - krwawienia, Exacyl, cyclonamina

z pochwy - miejscowo estrogeny można

65
Q

Meta do węzłów w szyjce w zal od FIGO

A

IB - 10- 16%, 2-4% w okołoaortalnych
II - 30 %
III - 45 - 60%
IV - 55 - 85%

66
Q

przerzutowy, przetrwały lub nawrót raka szyjki - jak leczyć

A

standard cisplatyna + paklitaxel

ew cisplatyna + paklitaxel + bewacizumab (GOG 240 study. Tu badano też topotekan + paklitaxel - gorsze wyniki niż z cispl+pakl. Dodanie Bev to schematu z topotekanem nie zmieniało rezultatów). Topotekan dla tych co nie mogą platyn

karboplatyna + paklitaxel vs cisplatyna + paklitaxel - takie same OS, ale jeśli pacjentka otrzymywała wcześniej cisplatyne, to schemat TK daje lepsze rezultaty

II rzut:
podobnie jak w jajniki - dobór terapii na podstawie platynowrażliwości (cut=off 7 miesięcy). Przy platynoopornym: bewacizumab mono, paklitaxel z albuminami, irinotekan, winorelbina

67
Q

follow-up w szyjce

A

od IB3 w zwyż - 3-6 miesięcy po leczeniu rozważyć PET/MRI. Póżniej wg wskazań (NCCN) wg Markowskiej raz w roku “badania obrazowe”

SCC - co 6 miesięcy (Wg Markowskiej)

po fertility-sparing - MRI raz w roku przez 3 lata

cytologię też robić raz w roku (WG NCCN i ESGO nie robić jako po radioterapii)

68
Q

rekonstrukcje dróg moczowych i pochwy po wytrzewieniu

A

drogi moczowe

  • met. Brickera (bezzastawkowy)
  • pęcherz Miami (jel ręte, kątnica i wstępnica, zastawka skórna) - i modyfikacje ROME, Indiana i Mainz 1 i 2
  • płat Boariego - przy zmodyfikowanym przednim
  • nefrostomia - paliat
  • ureterocutaneostomia - paliat

rekonstrukcja pochwy
płaty skórno-mięśniowe (prostego brzucha - TRAM, VRAM; smukłego)

69
Q

czynniki rokownicze w wytrzewieniu

A

korzystne

  • 2 lata TFS
  • guz < 5 cm
  • rak gruczołowy (niby lepiej)
  • wiek > 45 ?! (tak jest)

Niekorzystne
- progresja w czasie radioterapii (radiooporność)

70
Q

LEER - co obejmuje

A

to wytrzewienie całkowite +

  • mięsień miodrowo-lędźwiowy
  • m. zasłaniacz wewnętrzny
  • mięsień gruszkowaty
  • więzadło krzyżowo-kolcowe
  • żyła biodrowa wew
  • t biodrowa wew

naciek naczyń zewnętrznych - p wskazanie do operacji
meta do węzłów nie są p/wskazaniem

71
Q

klasyfikacja histerektomii wg GCG-EORTC

A

I prosta histerektomia
II zmodyfikowane radyklanej
IIA - przymacicza na poziomie skrzyżowania z moczowodem
IIB - odcięcie przyśrodkowej połowy przymaciczy
III - wertheim, z 1/3 górną pochwy
IV - jw, ale 3/4 pochwy
V - częściowe wytrzewienie - z fratmentem moczowody, przymacicza, część odbytnicy

72
Q

udział chirurgii, chemioterapii oraz radiote-

rapii wleczeniu pierwotnego raka szyjki macicy

A

45%, 51,4% i58%

73
Q

diagnostyka wczesnego raka szyjki - konizacja; co robić gdy dodatnie marginesy?

A

rekonizacja lub zmodyfikowana radykalna histerektomia (typ B) oraz limfadenektomia miedniczna

74
Q

rak szyjki macicy zdiagnozowany po prostej histerektomii - co robić wg PTGO?

A

reoperacja z wycięciem kikuta pochwy i przymacicz lub radiochemioterapia

75
Q

diagnostyka i postępowanie w FIGO IIB-IVA wg PTGO

A

MRI miednicy i TK jamy brszuznej - gdy węzły okołoaortalne powyżej 2 cm lub zmiany w przydatkach –> TK klatki piersiowej

gdy zmiany w TK - paliatywna radioterapia miednicy + ew. paliatywna chemioterapia

gdy brak rozsiewu w TK

  • radiochemiotreapia i brachyterapia miednicy
  • rozważyć resekcję zmian w przdyatkach i/lub limfadenektomię pozaotrzewnową węzów okołoaortalnych gdy zmienione

NACT można stosowac w celu zmniejszenia guza przed chemioradioterapią

76
Q

Konieczne parametry histopatologiczne (HP) wprzy-

padkach rozpoznania mikroinwazyjnego RSM

A
  • głębokość inwazji;
  • średnica guza;
  • zróżnicowanie guza;
  • inwazja przestrzeni limfatyczno-naczyniowych (LVSI);
  • stan marginesów resekcji.
77
Q

Konieczne parametry histopatologiczne (HP) wprzy-

padkach rozpoznania inwazyjnego RSM:

A
•	 wymiary guza;
•	 naciekanie podścieliska/głębokość zajęcia ścian;
•	 zróżnicowanie guza;
•	 LVSI
•	 długość istatus przymacicz;
•	 długość mankietu pochwy;
•	 status marginesów resekcji  
•	 minimalna odległość pomiędzy guzem amarginesami 
resekcji;
•	 liczba istatus węzłów chłonnych.
78
Q

ASCCP 2019

A

rekomendacjie na podstaie oceny ryzyka, nie wyniku

przyspieszona konizacja (bez cytologii)
u pacjentek > 25 rż z HSIL i HPV16 lub HSIL i niechodzącej na skrining

Po leczeniu CIN2+, HSIL, AIS - robić co 3 lata co-testing, przez 25 lat. Gdy nie można cotestingu, to cytologia 1 raz na rok

79
Q

nadzór po HSIL/ASC-H

A

kolposkopia i biopsja kanału lub LEEP

gdy beda bz to co 6 miesięcy kolposkopia i cytologia, gdy 2 razy ok, to później kontrola raz na rok (cytologia)