fertility sparing Flashcards
raki w ciąży
1: 1000 ciąż
1: 1200-2000 - szyjka macicy
1: 3000-100000 - sutek
1: 3600-7100 - czerniak
1: 12 000- 25 000 - jajnik
rak szyjki w ciąży
0,004-01% ciąż
5% w ciąży ma CIN
konizacja w ciąży
można
najlepiej 14 - 20 tc
można od razu ze szwem okrężnym
wskazania:
- naciek podścieliska w biopsji
- powarzające się cytologie wskazujące na raka (a biopsja negatywna)
konieczne HPV, cytologia i kolposkopia po połogu (8 tyg)
CIN I, II i III w ciąży
nie leczymy
CIN I kolposkpia w I trym i ok 28 tc
CIN II i III - kolposkopie co 8-10 tyg
chemia neo w raku szyjki
wg danych: cisplatyna i paclitaxel
wg Wicherka: bleomycyna 30 mg w 1 dniu, dalej cisplatyna 50 mg/m2 w 2 i 3 dniu. Co 3 tygodnie
radykalna trachelektomia w ciąży
ryzyko utraty ciąży ok 30%. Międzynarodowe towarzystwa nie zalecają
histerektomia radykalna po 20 tc
wymaga usunięcia płodu
rak szyjki w ciąży
gdy meta do węzłów (można zrobić limf tylko do 22-24 tc) to raczej radiochemioterapia
do IB1 (do 2 cm) można zrobić amputację, w każdym etapie trwania ciąży
gdy guz do IB1 i powyżej > 24 tc - można czekać na poród i leczyć po rozwiązaniu
neoadjuvant
- guz > 1B1 (2 cm) niezależnie od tyg ciąży.
- gdy po 24 tcy i ma guza > 1B1 (2cm) to nie ma możliwości weryfikacji węzłów. Wtedy gdy chce ciąże to tez chemianoeoadjuvanto
cytologia w ciąży
ASCUS; HPV- (DNA lub RNA) –> po ciąży
ASCUS, LSIL, HPV+
< 21 rz - kontrola po ciąży (takie PYT)
> 21 rz - kolposkopia
HSIL, ASC-H, AGC/AIS –> kolposkopia
kolposkopia
- biopsja podejrzanych (CIN2+) - gdy obecne to kontrola kolposkopowa co 8 tyg
- brak zmian podejrzanych lub LSIL - kontrola w II trym,. Jak rozpoznanie w II i III trym to kontrola po porodzie
nowotwory złośliwe jajnika w ciąży
najczęściej germinalne - 48%
borderline - 22%
raki jajnika - 17%
gonadalne - 13%
podłoże hormonalne raków w ciąży
Większe poziomy:
testosteronu i 17-OH-prog - większe ryzyko borderlne
androgenów –> większe ryzyko śluzowych
estrogenów - większe ryzyko endometrioidaolnych
rak jajnika w ciąży
terminacja w I trymestrze
interwencja po uzyskaniu dojrzałościu ukł oddechowego
chemioterapia neoadjuvantowa
chirurgia, adnexektomia, chemia, dokończenie operacji później
cut off wieku dla fertility sparing
40 lat (inni 40-45 rż)
zabezpiecznie płodności
mrożenie zarodków - standard, trzeba 10-14 dni na stymulacje (o tyle odracza się leczenie). Można tamoxifenem i letrozolem (inh. aromatazy) stymulować - wtedy niski poziom E2
mrożenie oocytów - zalecana, gdy nie ma partnera
mrożenie tnaki jajnikowej - Eksperymentalna. jedyny sposób u dziewczynek przed pokwitaniem lub gdy nie ma czasu. 50% szansa na naturalne zapłodnienie gdy tkanka jajnikowa wszczepiona do miednicy
dojrzewanie oocytów in vitro (alternatywna dla mrozenia tkanki) - eksperymentalna
ooforopeksja
aGnRH - skuteczne, ale zalecane tylko w triple negative breast ca
szansa na ciąże po trachelektomii
szansa na ciąże po trachelektomii
- po prostej - 50%
- po radykanej przezpochwowej 30 - 50%
- po radykalnej brzusznej - 15 - 52% (większe ryzyko niepłodności)
- po robocie 80%
czyli 25-30% - wtórna niepłodność
1/3 poród przedwczesny (najrzadziej po pochwowej)
20% poronienia w I trymestrze
po 3 miesiącach od zabiegu może zajść w ciąże ( w innym miejscu ksiązki że 6-12 miesięcy)
większość ma spontaniczną ciąże do 2 lat od zabiegu - u innych trzeba ART
po leczeniu hormonami raka endometrium - kiedy w ciąże?
od razu po odstawienie terapii
ciąża po raku jajnika - kiedy?
gdy remisja guza
rak jajnika FIGO IA G1 i fertility sparing
OS jak w grupie leczonych radykalnie
ultrakonserwatywne leczenie guzów borderline gdy w obu jajnikach
anneksektomia i tumorektomia vs tumorektomia bil
w tumorektomii było więcej ciąż (ale w sumie 32 przypadki)
borderline figo II i III (wszczepy nieinwazyjne) i fertility sparing
są pojedyncze przypadki, że jest to bezpieczne
ciąża po trachelektomii
badania co tydzień nie badać przez pocwę robić usg co 2-3 tyg bad mikrobiologiczne i na grzyby badanie ph ZLA od 12 tc zakax sexu progesteron celeston po 24 tc el. CC w 37 tc - cięcie klasyczne probiotyki
szew okrężny brzuszny przed ciążą lub wciąży jeśli nie założono go profilatyczne lub gdy się skraca szyjka
ciąża po konizacji
poronienia w I trym - takie samo ryzyko
stożek > 1 cm –> wzrost ryzyka porodu przedwczesnego o 4,5 razy
chemioterapia neoadjuwantowa i rak szyjki macicy w celu FSS
gdy guz powyżej 2 cm przed trachelektomią
lub gdy guz 1B1 < 2 cm, ale chcemy zrobić konizację lub prostą trachelektomię, a nie radykalną trachelektomię
głównie
cisplatyna i ifosfmamid (ew z dodatkowo paclitaxelem) w plaskonabłonkowym
a w gruczołowym paklitaxel, cisplatyna i epirubicyna
to terapia eksperymentalna, ale odp na chemię
75% w IB1
i 50% w IB2
52% pacjentek zajdzie w ciąże
po leczeniu raka piersi i ART
można, brak udowodnionego złego wpływu ART na raka piersi
bewacizumab i POF
niewydolność jajników u 34% pacjentek po bewacizumabie
zachowanie płodności u mężczyzn
mrożenie nasienia
mrożenie tkanki jajnikowej - eksperymentalna, przed pokwitaniem