Pathologie- hoofdstuk 17 aandoeningen aan de huid Flashcards
Wat zijn de verschillende soorten bacteriele huidafwijkingen?
- impetigo: ‘‘krentenbaard’’
- Cellulitus en erysipelas (= wondroos), flegmone
- Follliculitus, farunkel (steenpuist), karbunkel
Wat zijn symptomen van impetigo: krentenbaard?
bacteriele huidafwijking
- Begint meestal in het gezicht
- Meestal is het een bacterie: een stafylococcus of een streptococcus
- Besmettelijk
- Meestal goed te genezen met hygiene, soms is er locale/ orale antibiotica nodig
Wat is het verschil tussen Erysipelas, cellulitus en flegmone?
bacteriele huidafwijkingen
Cellulitus zal een diepere laag aantasen en erisypelas (wondroos) is wat oppervlakkiger.
Als het nog dieper gaat spreken we van de complicatie: flegmone.
Wat zijn de risicofactoren van Erysipelas, cellulitus en flegmone?
bacteriele huidafwijkingen
Verminderde afweer
Obesitas
Eerdere Erysipelas
Waar gaat Erysipelas/ cellulitus/ flegmone vaak gepaard mee?
en wat is de behandeling?
bacteriele huidafwijkingen
Vaak gepaard met koorts, algemene klachten van malaise en dikkels bij oude mensen verwardheid
Antibiotische behandeling nodig
Wat is het verschil tussen folliculitis, furunkel (/ steenpuist) en karbunkel?
bacteriele huidafwijkingen
Folliculitus= Oppervlakkige ontsteking van haarzakje
Furunkel/ steenpuist= diepte ontsteking van een haarzakje
Karbunkel=conglomeraat van furunkels met necrotisering en abcesvorming
‘’ verschillende soorten furunkel samen’’
Wat zijn verschillende soorten risicofactoren van folliculitis, furunkel (= steenpuist), karbunkel?
bacteriele huidafwijkingen
- Verminderde weerstand
- Warmte en vochtige omgeving
- Obesitas
Wat helpt bij folliculitis, furunkel en karbonkel?
bacteriele huidafwijkingen
folliculitis –> hygiene
furunkel / karbonkel –> kan nodig zijn om incisie te maken en drainage/ antibiotica (genezen niet vanzelf, dan klappen ze open)
Welke 2 soorten virale huidinfecties kunnen we onderscheiden?
virale huidinfecties
- Koortslip/ herpes labialis
- Wratten
Wat zijn kenmerken van Koortslip/ herpes labialis
virale huidinfectie
Herpes simplex virus nummer 1 –> hvs1
- Hvs 1: ongeveer 70-80% is drager (niet iedereen kan het krijgen, komt door uitlokkende factoren)
- Overdracht door rechtstreeks contact
- Branderig tintelend gevoel, daarna vormen zich blaasjes en daarna gaan ze over in korsten
Wat zijn de uitlokkende factoren van Koortslip/ herpes labialis?
virale huidinfectie
- Infectie
- Zonlicht
- stress
- verminderde weerstand
Wat is het beleid van Koortslip/ herpes labialis?
virale huidinfectie
Expectatief beleid (afwachten), soms antivirale therapie
Wat zijn wratten en wat zijn kenmerken van wratten?
virale huidinfectie
Wratten= goedaardige tumoren van de huid
Wrat: infectie van basale cellen in de epitheellaag, keratine vormt rond geinfecteerde cellen
- Huidkleurig tot geelgrijs, bloemkoolvorm
- Enkele mm’s tot cm’s
- Van viraal (HPV) zijn meer dan 90 typen, 15 typen ervan veroorzaken wratten.
vb. type 3 –> verruca plana, type 2: mozaikwratten - Niet elke besmetting leidt tot wratten
- Virusdrager (zonder wratten) kan ze wel versprieden
- Hyperplasie en hyperkeratose
Hyperplasie= abnormale toename aantal cellen
Hyperkeratose= verdikking van de hoornlaag - Meestal op plaatsen van een klein trauma= een vroegere beschadiging
Welke verschillende soorten wratten bestaan er? Hoezo hebben kinderen ze vaker?
Kan besmetting via zwembad (/ turnzaal)?
Wat is de dd (differntieel diagnose) van en wrat
Virale huidinfectie
- Mozaikwrat: conflucteurende wrat en is door eelt verzonken
- Periunguale wrat: Dikkels bij nagelsbijten/ zuigen. Deze wrat komt (vaak) voor rondom de nagel.
Kinderen hebben minder ontwikkeld immunsysteem
Van besmetting van zwembad/ turnzaal is geen bewijs
DD: seborische wrat (ouderdomswrat)/ likdoorn/ eelt
Wat is de behandeling van wratten:
Virale huidinfectie
- 1/3 kinderen heeft wratten
- Geneest bijna altijd vanzelf
- We behandelen ze alleen bij hinder: pijn, ongemak, esthetisch
- Jongeren mensen hebben sneller spontane heling
- Hoe korter aanwezig –> hoe beter effect behandeling
- Niet aan prutsen, minder verspreiding
- Wratten kunnen behandeld worden met vloeibare stikstof
‘’ Desmosomen gaan stuk, cellen vallen uiteen en de wrat verdwijnt’’ - -196 graden
- Bevriezen 1-2mm rond de wrat tot hij wit is
- Best herhalen tussen 2-3 weken
- Cochrane;
Voetwratten; placebo?
Handwratten: meest effectief - Mechanische werking of activatie immuunsysteem?
- Wratten kunnen worden behandeld met salicylzuur (20-40%)
- Keratolyticum
- Meest wettenschappelijke bewijs
- Combinatie: vb. voetwratten
- Ducttape: zelfde effect als placebo
Wat zijn de verschillende soorten schimmelinfecties van de huid?
Schimmelinfecties
Tinea= schimmel
- Tinea corpis (het lichaam) –> zie plaatje duidelijk voorbeeld met een rode rand
- Tinea pedis (ter hoogte van de voeten) –> ook wel zwemmerseczeem, zit tussen de tenen
- Tinea capitis (ter hoogte van het hoofd)
- Tinea barbae (ter hoogte van het hoofd)
- Tinea unguium (bij de nagels) / onychomycosis
- Seborroisch eczeem
- Candidiasis
- Spruw
Wat is sebboroisch eczeem?
Schimmelinfectie
een vorm van eczeem veroorzaakt door een schimmelinfectie.
Zie je dikkels boven de wenkbrauwen, bij de haargrens, doorlopend naar het neusvlak
Wat is intertrigo ?
Schimmelinfectie
smetplekken
veroorzaakt door een schimmels, dikkels in plaatsen waar zweet op treed.
De meest voorkomende vorm van candidiasis.
Wat is spruw
Schimmelinfectie
Schimmelinfectie, veroorzaakt door candida albicans.
Vaak bij pasgeboren kinderen, komt voor in de mond.
Wat zijn de verschillende soorten parasitaire huidinfecties?
parasitaire huidinfecties
- luizen
- Scabies
Hoe verplaatsen luizen zich?
parasitaire huidinfecties
Springen van de ene naar andere persoon
Waardoor wordt schurft of sabies veroorzaakt?
parasitaire huidinfecties
sarcoptes scabiei hominis (? schurftmijt)
- Andere niet besmettelijke varianten bij hond/ kat/ konijn/ varken
Hoe kan je schurft/ scabies krijgen?
parasitaire huidinfecties
- Intensief huidcontact
- Minder frequentie besmetting bij besmet bed/kledij
- Mijt leeft maar 3 uur buiten de mens
- Vrouwelijke mijt graaft zich in de huid en leeft er tot 30 dagen
- Mijt legt 4 eieren per dag. Na 3 dagen in het ei een larve en na 14 dagen een volwassen dier.
- 20 tot duizend mijten per patient
Wat zijn de symptomen van schurft/ scabies?
parasitaire huidinfecties
- Incubatieperiode van 4-10 weken na 1e besmetting, acuut bij de volgende
- Na incubatieperiode krijg je een primaire sensibilisatie die gepaard gaat met secundaire sensibilisatie
**Primarire sensibilisatieperiode: **jeukende papel tvh-gangetje
(jeukende blaasjes en pulsel. En de gangetjes in de huid zijn zichtbaar als grillig verlopende streepjes)
Secundaire sensibilsatieperiode: tegelijk met lokale symptomen.
Gegeneraliseerde erupties (= poltselinge huiduitslag): zijkanten vingers, buigzijde polsen, laterale voetrand, penis, strekzijde ellebogen, navel, okselplooi
- Vertraagde reacties: bij chronische gevallen (noduli, tumorachitge leaesis)
Wat is het beleid van schurft?
parasitaire huidinfecties
- Permetrinecreme 5% (ook bij zwangeren)
- (‘’1 tube crème’’) van kaakrand tot tenen bij mensen smeren
- Afspoelen van deze crème na 12 uur
- Ook bij zwangeren
Bij langer dan 10 minuten lichaamscontact: meebehandelen
- Linnengoed wassen op 60 graden
- Dekens, pulls: 48 uur in een plastic zak bewaard (‘’scapies komen dan te overlijden’’)
- (Lindaan (= insekticide), invermectine (= Ivermectine verlamt de spieren van bepaalde parasieten) oraal kun je het ook mee behandelen)
- Maar bij zwangeren en kinderen onder de 3 jaar is dit een probleem
-Behandeling wekenlange najeuk: triamcinolon-creme, antihistaminica
Ezelsbrug: Pil tegen aantasting
Wat is urticaria?
galbulten/ netelroos
Wat zijn de uitlokkende factoren van urticaria (= galbulten= netelroos)
- Allergie voor geneesmiddelen, voeding en wasmiddel
- Virale infecties
- insectenbeet
- stress (zowel lichamelijk als emotioneel)
- Fysische factoren: zonlicht, warmte, kou, water en druk
Welke verschillende soorten eczeem zijn er?
- Contacteczeem (ook wel allergisch eczeem)
- Constitutioneel eczeem
Wat is contacteczeem?
eczeem
Dit is eczeem op bepaalde producten of substanties. De ene zal er wel op reageren en de ander niet.
(vb. kapperseczeem door bepaalde haarkleurmiddelen)
Wat is constitioneel eczeem?
eczeem
Dit is meer uit de constitutie (= het complex van eigenschappen van lichamelijk en geestelijke aard welke de manier bepaen waarop het organisme functioneert en op allerlei invloeden reageert.
Een aantal vandeze eigenschappen is erfelijk en andere zijn verworven) van de mens.
VB. gebeurt vaak bij baby’s de eerste maanden door nieuwe voeding
Wat is rosacea? en wat zijn de symptomen?
- Chronische infectieuze dermatose (huidinfectie)
- Ter hoogte van het gelaat (droogte van het gezicht)
- Het samengaan van
-erytheem (‘’=roodheid’’),
oedeem (‘’= gezwollenheid’’),
teleangiëctastieën (‘’= bloedvatverwoekeringen’’),
papels en pulstels - Af en toe spreek je van een rhinopyhma (‘’= bloemkoolneus’‘0
Waardoor wordt de aandoening rosacea veroorzaakt? en waardoor ontstaat het vaker? en waardoor verergt het?
- Oorzaak is onbekend
- Ontstaat vaker bij de beschadiging van de huid door de zon, ten gevolge van coricosteroiden-cremes (> klasse 1)
- Vergergert door oh (= alcohol), gekruid eten, zonlicht
- Psyschische factoren
- ## Bacterien spelen waarschijnlijk geen rol
Wat is psoriasis? en wat zijn de symptomen?
Een chronische aandoening
Symptomen: Roodheid en zilverkleurige schilvering
Wat zijn de risicofactoren van psoriasis?
- Familiaal voorkomen
- Roken
- Overgewicht
- Infecties/ huidbeschadigingen
- Medicatie (vb. betablokken)
Hoe behandelen we psoriasis?
begin : Indifferente creme
, te erg : cortisone creme. Dit is dikkels in combinatie met vitamine D analogen
Welke 3 verschillende vormen onderscheiden we bij huidkanker?
- Basaalcelcarcinoma (BCC)
- Plaveiselcelcarcinoma (PPC)
- Melanoma
Wat is een basaalcelcarcinoma (BBC)?
huidkanker
een vorm van huidkanker.
‘’ Meestal op de oppervlakkige, dus de buitenste laag van de huid. Heeft hele lokale problemen. Het moet weggehaald worden in zijn geheel. Maar wanneer het heel groot wordt kan het chirurgisch lastig zijn om weg te halen’’
‘’ Rand met een centrale krater erin’’
Wat is een plaveiselcelcarcinoma (PCC)
Huidkanker
Een vorm van huidkanker
‘’ Anatomisch lijkt het op een bcc, maar wanneer een stukje huid wordt nagekeken is er verschil’’
Wat is een melanoma?
Wat zijn de risicofactoren?
Huidkanker
Een vorm van huidkanker
=ziet er dikkels uit als een abnormaal groeinde moedervlek
(‘’ Heeft de neiging naar binnen te gaan om uit te zaaien’’)
Risicofactoren:
- Atypische moedervlek (Dit voldoet meestal aan een aantal criteria, dit noemen we de ABCD’)
- Meer dan 50 moedervlekken
Assymetry, border irregularity, color, 1/4 inch** d**iameter
Wat zijn de verschillende vormen van acne?
- Acne vulgaris
- Acne conglobata
Wat is Acne vulgaris en wat houdt het in?
acne
Een vorm van acne
polymorf (= Een gen waarvan meer dan één allel bestaat) **beeld van comedonen (= mee-eters =verstoppingen van talgklieruitvoergangen,) papels** (= rode, verhoogde bobbels die optreden als een gesloten follikel te weinig zuurstof krijgt), pulstels en soms ook nog noduli (= kwaadaardige of goedaardige kleine knobbels bestaande uit cellen en weefsel) en cysten (- een holte in het lichaam waarin vocht of lucht zit).
Wat is acne conglobata en wat houdt het in?
acne
Vorm van acne.
- Acne conglobata: ernstige vorm van acne vulgaris, waarbij **ook dubbel- en reuzencomedonen, infiltraten **(= plaatsen waar cellen uit het immuunsysteem zich tussen de normale weefselcellen hebben genesteld), abcessen (= hoeveelheden pus in niet eerder bestaande holten) en fistels (= verbinden tussen twee holle organen).
Voorkomen; genezing gaat gepaard met littekenvorming.
Wat is voorlichting en advies over acne tegenover verpleegkundigen en hulpverleners?
- Duidelijk uitleg geven over de oorzaken, prognose en behandelingsmogelijkheden
- Alleen zelfzorgmiddelen met benzoylperoxide zijn effectief
- Raad uitknijpen en andere manipulaties af
- Dieetmaatregelen hebben geen effect
- Cosmeticagebruik verergert acne niet
- Zonlicht en zonnebank geven vaak een schijnverbetering
- Huidtherpaie heeft geen effect bij actieve acne, mogelijk wel bij acnelittekens
- Orale hormonale combinatiepreparaten (‘’de pil) kunnen acne gunstig beïnvloeden
Hoe wordt de grote van de brandwond bepaald?
Deze methoden gelden niet voor 1e graadsbrandwonden.
- Groter dan 10% –> aan de hand van de regel van 9, bij grotere letsels (zie plaatje)
- Kleiner dan 10% –> via de handmethode
(Het bepalen van het aantal procent van de brandwonden met een hand. Zo is de hand van de patiënt met een gesloten vinger 1%.)
Wat is belangrijk bij brandwonden?
- Diepte van brandwonden, capillary refill, sensibiliteit.
- Bovenste luchtwegen: verbrande neusgaren, heesheid, stridor
- Ademhaling dyspneu, wheezen, bewustzijn
Kenmerken bij brandwonden die op mishandeling kunnen wijzen:
- Delay in presentatie
- Vaag verhaal
- Onduidelijke toedracht
- Andere tekenen van infectie
- Meerdere brandwonden
- Duidelijke afdruk
- Plaats die niet past bij ‘’per ongeluk’’
- Circulaire verbrandingen met diepe krater
- Brandwonden door onderdompeling (in heet water): scherpe bovengrens
