Parkinson revalidatie Flashcards
1
Q
verloop van revalidatie bij parkinson
A
- begin fase
- geen nood aan revalidatie
- goede effecten van medicatie
- pas doorverwijzing bij evenwichtsproblemen = veel kansen op secundaire preventie over - beperking medicatie = on-off
- beperkingen = distaal effect op proximale aantasting
- nadelen = nevenwerkingen & complicaties
- DBS = winnen van enkele jaren maar achteruitgang blijft vaan - toenemende belasting op patiënt & ouder worderende partner
- nood aan vangnet = multidisciplinair kader
- goede informatie
- VAPH vlaams agentschap voor personen met handicap
2
Q
algemeen revalidatie
A
- revalidatie afh van fase
- stadium 1 & 2 = zelfmanangement
- stadium 3 & 4 = verbeteren van transfers & evenwicht
- stadium 5 = behoud van vitale functies - positieve effecten van bewegen
- neuromodulerend
- toename exciteerbaarheid hersenen
- neuronale reogranisatie door plasticiteit & overflow
- preventie van secundaire stoornissen
3
Q
zelfmanagement in vroege fase
A
- inhoud
- zorg bieden met respect vor persoonlijke voorkeuren
- bij kine reden houden met noden & motivatie
- meer zelfcontrole = meer motivatie - sociaal isolement
- schrik voor reacties van anderen
- inactiviteit & deconditionering
- informeren over ziektesymptomen bij inactiviteit & gevolg van therapie hierop - andere doelen
- verhogen van fitheid
- verminderen van pijn
- uitstellen van funcitonele beperkingen
4
Q
verbetering van mobiliteit & uithouding in vroege fase
A
- mobiliteit
- preventie van mobiliteitsverlies & houdingsverval
- normale bewegelijkheid = basisvoorwaarde voor behoud van functie
- extensie & rotatie van romp
- extensie heup & knieën = flexie voorkeur
- strechting & algemene mobilisaties - uithouding
- standaard aerobic programmas
- HIIT = boost geven & minder motorische symptomen
5
Q
verbeteren van kracht in vroege fase
A
- kracht
- daling door inadequate activering door bradykinesie & secundaire inactiviteit atrofie
- BIG concept = zo groot mogelijke functionele bewegingen
- PNF proprioceptieve neuromusculaire facilitatie
- RAS rhythmic auditory stimuli werkt ondersteunend - Parkinson Welness Recovery Program
- Power-UP = tegen Fz
- Power-TWIST = rotaties
- Power-ROCK = verleggen van LWP
- Power-STEP = starten van bewegingen
6
Q
oorzaken van pijn
A
- primaire pijn = neuropathische pijn
- geen centrale of perifere aanwijsbare oorzaak
- vroeg teken van ziekte
- akathasia-gerelateerde pijn = stilhouden van lidmaat
–> restless legg syndrome - secundaire pijn
- meestal musculoskeletaal
- rugpijn door staan in kyfose
- overbelasting van kuitspieren & achillespezen
- arm die stijver & krachtlozer wordt = compensatie schouder/nekspieren - andere vormen van secundaire pijn
- medicamenteus
- radiculair
- constipatie gerelateerd = naar onderrug uitstralen
7
Q
pijndemping in vroege fase
A
- detoniserende technieken
- massage
- stretching & mobilisatie - houding corrigeren
- feedback in orthopedische spiegel
- stimuleren zelfmanagement = confronteren/informeren/motiveren
- proprioceptieve informatie door referentiepunten
- mobilisaties wervelkolom & schouders - depressie
- rouwprocess progressieve verlies
- verminderde dopamine = gelukshormoon
- stimuleren fysieke activiteit = positief effect
–> hoogfrequent programma
8
Q
transfer training in midden stadia
A
- algemeen
- zelfstandigheid bij ADL-activiteiten
- topprioriteit
- complexer dan mobiliteit aanpak - cognitieve strategiën
- stappenplan voor beweging = corticaliseren van geautomatiseerde bewegingen
- rekening houden met MSS problemen & bradykinesie
- aanleren in verschillende omstandigheden
- transfers niet meer zonder hulp = revalidatie thuis & in dagelijkse context
9
Q
evenwichttraining in middenfase
A
- algemeen
- evenwicht problematiek vaak reden voor doorverwijzing
- distaal effect van medicatie & DBS
–> geen effect op proximale spieren voor evenwicht - therapie
- tai chi = grote bewegingen met LWP verplaatsingen
- dansen
- kinesitherapeutische interventies = onstabiele opp.
- gangtraining
- krachttraining
10
Q
handvaardigheid training in middenfase
A
- reiken & grijpen
- belangerijk voor ADL
- oefenen op coördinatie met behoud van goede houding
- vloeiendheid & precisie van beweging
- vaak voorafgegaan door mobiliteit BL optimaliseren
- oefenen met dubbeltaken - functionele taken die extra aandacht verdienen
- knopen open doen & veters
- schrijven & omdraaien van pagina
- deuren & sleutels
- voorwerpen op verschillende hoogtes = hoge & lage kasten
- inscheken van drank
11
Q
gangreeducatie in middenfase
A
- externe cues
- visuele cues = lijnen op grond
- auditieve cues = ritme
- sensorische cues = elektrostimulatie voor dorsiflexie - interne ceus
- zelf denken aan bepaalde houding
- voordeel = altijd kunnen doen
- nadeel = afh van aandacht - training
- 30min per dag
- korte duur na training dat stappen automatisch beter gaat
- training met dubbeltaken
- cues bij off-fase kan tot freezing leiden
12
Q
theorie van aangedane structuren
A
- geen FOG
- weinig afbraak = vroeg stadia
- geen compensatie van andere systemen nodig - spordische FOG
- aantasting posterior deel basale ganglia
- motoriek gaat achteruit
- meer nood aan andere systemen = cognitie - ernstige FOG
- aantasting van basale ganglia meer anterior
- compensatoire netwerken worden ook meer aangedaan
- achteruitgang van sensoriek
- meer compensatie van cogntie = coriticaliseren - stadium V
- allezones aangedaan buiten limbisch = gebruiken voor motoriek
- beste therapie = op gemak stellen
- evenementen in leven hebben duidelijk effect op motoriek
13
Q
training op FOG
A
- geen FOG = generieke training
- algemeen in beweging blijven
- geen effect op FOG - sporadische FOG = FOG relevante training
- draaien
- dubbeltaken
- evenwichttraining - ernstige FOG
- cues
- strategiën voor blokkades te overwinnen
14
Q
behoud van mobiliteit in late fase
A
- stretching
- hogere kans op rigiditeit
- vooral pectoralis, nek & schouder spieren - modaliteiten
- trage stretching in on fase = bewust ontspanning
- relaxatie nodig voor verliging van rigiditeit, tremor & dyskinesien
- CR-methode met meer aandacht voor langere contractie
- vermijden van prikkels - andere mobilisaties
- posturen van ventrale keten = 20min buiklig
- mobilisatie naar extensie & rotatie
- relaxatietechnieken vb: hydrotherapie
15
Q
behoud van vitale functies in late fase
A
- oefeningen
- ademhalingstechnieken
- cardiovasculaire training
- functionele training
- autonome training = lange tijd rechtopstaan
- zingen = goed voor respirtoire & relaxatie
