CVA praktijk

Question 1

definitie van erst BL zwakte

Answer 1

1. acuut < 7d post-stroke
   - DASH = schoulder abduction + finger extension MRC
   - severe = 0-4
   - moderate = 5-7
   - mild > 7
2. subacuut < 4,5m post-stroke
   - Fughl-Meyer upper limb
   - severe = 0-22
   - moderate = 23-50
   - mild > 50-66
3. chronsich < 6m post-stroke
   - Fughl-Meyer upper limb
   - severe = 0-28
   - moderate = 29-42
   - mild > 43-66

Question 2

tests voor Bl

Answer 2

1. MI motricity index
2. FMA Fughl-Meyer Assessment
3. FAT Frenchay Arm Test

Question 3

MI

Answer 3

1. Motricity Index
   - L/R vergelijken
   - score op 100 van BL & OL appart
   - tests met & zonder weerstand
   - eerst verbaal uitleggen -> voortonen -> begeleiden
   –> congitie mag niet belemmeren
   - in zit
2. tests BL
   - blokje van 2,5cm vasthouden tussen duim & wijsvinger = apparte score geving
   - willekeurige flexie van elleboog tot volledige flexie
   - schouderabductie van 0 tot 90°
3. tests OL
   - willekeurige dorsiflexie
   - willekeurige extensie van knie vanuit 90°
   - willekeurige flexie heup vanuit 90° flexie

Question 4

FMA

Answer 4

1. Fughl-Meyer Assessment
   - van gecombineerde bewegingen naar dissociatie testen
   - testen van selectiviteit
   - 0 = geen beweging
   - 1 = hij kan het
   - 2 = hij kan het niet
   - totale score op 66
2. stadia schouder/elleboog
   - stadium 1 = reflexen aanwezig
   - stadium 2 = flexiesynergie & extensie-
   - stadium 3 = afwijken van basissynergie
   - stadium 4 = geisoleerde bewegingen
   - stadium 5 = normale reflexen
3. therapie afh van score
   - <19 = preventie van secundaire complicaties
   - 19-47 = functionele armtraining van grijpen & rijken
   - >47 = fijne motoriek training

Question 5

FAT

Answer 5

1. Frenchay Arm Test
   - 5 items met paretische hand
   - 0 = kan niet
   - 1 = kan wel
2. onderdelen
   - meetlat stabiliseren & lijn langs trekken
   - cilinder 30cm optillen & weer neerzetten
   - uit een glas water drinken zonder morsen & weer neerztten
   - wasknijper van pen halen & weer in bakje leggen
   - haren kammen aan beide zijden van hoofd

Question 6

mobilisatie van BL

Answer 6

1. algemeen
   - in lig
   - in zit kan ook maar patient moet goede houding hebben
   - soms bij contractuur eerst distaal want in begin volledige flexie contractuur
   - snelheid ≈ spasticiteit dus rustig bewegen
2. scapulothoracaal
   - arm vasthouden & scapula bewegen
   - elevatie/depressie & protractie/reteacti
   - in ruglig & zijlig
3. glenohumeraal
   - vooral abductie, anteflexie & endorotatie door beperkingen <=>
   - scapula begeleiden
   - bij endorotatie knie onder elleboog = anders teveel rek op anterior structuren
4. elleboog = flexie-supinatie & extensie-pronatie
5. pols = DF/PF
6. vingers = alles tegelijk & pols stabiliseren

Question 7

algemeen oefentherapie BL

Answer 7

van proximaal naar distaal werken

1. scapula
   - scapula setting
   - avtivatie serratus anterior, upper & lower trap
2. schouder = exo-rotatoren
3. elleboog = flexie-extensie
4. hand = vinger flexoren & extensoren

Question 8

voor & nadelen van ruglig & zit oefentherapie BL

Answer 8

1. ruglig
   - veilige positie = verminderde romstabiliteit of acute fase
   - minder effect van zwaartekracht
   - goed alignement
   - geen functionele positie
   - vermindering van aandacht
2. zit
   - erg functioneel
   - rompstabiliteit = zitten zonder leunen maar noodzaak van goede houding
   - stokoefeningen = veel endorotatie -> uiteinde vasthouden

Question 9

voor & nadelen van zijlig oefentherapie BL

Answer 9

1. op hemiplegische zijde
   - gefixeerde scapula
   - distale bewegingen
   - voor patiënten met slechte proximale stabiliteit
2. op gezonde zijde
   - training van scapula
   - hoge load van gewricht
   - voor patiënten met goede proximale stabiliteit

Question 10

grijpen in oefeningen

Answer 10

1. spierwerk
   - combinatie van anterior delt & triceps
   - coördinatei van triceps & biceps = relaxatie
   - uit patroon bewegen!
   - ook altijd rompactiviteit
2. fijne motoriek
   - verschillende handgrepen met verschillende voorwerpen
   - integreren met grove motoriek
   - voorwerpen kunnen manipuleren = oprapen & in juiste functionele houding plaatsen

Question 11

oefeningen in stand

Answer 11

1. algemeen
   - voldoende posturale controle
   - werken in veilig vlak = 30-60° elevatie, lichte abductie & exorotatie
   - trainen van functionele taken
   - bilaterale armtraining
   - activatie van kinetische keten

Question 12

trainen met HSP

Answer 12

1. hemiplegische schouder pijn tijdens rust
   - negatief effect op slaap
   - bang voor pijn
   - negatieve invloed voor therapie
2. oefeningen voor acceptabel pijn niveau
   - zwaartekracht niet op arm
   - exorotatie
   - veilig vlak trainen

Question 13

trainen met neglect

Answer 13

1. trekken van aandacht = prikkels neglect kant
   - uitleg = behalve eerste uitleg of niet begrijpen
   - sensorische prikkelen = zelf over arm wrijven
   - goede kant naar witte muut
   - geluid maken met voorwerpen die hij moet zoeken
   - voorwerpen met rode kleur
2. therapie
   - moeite met ziekteinzicht
   - weten dat ze links meer moeten gebruiken = vaak niet doen
   - beste effect met effectief arm in oefening gebruiken
3. compensaties
   - weten om schuin te zitten
   - weten om te scannen

Question 14

training van sensoriek

Answer 14

1. belang
   - koppeling van sensoriek nodig voor goede motoriek is noodzakelijk
   - vooral proprioceptie
2. oefenen = met voorwerpen werken onder laken
   - opp. tast = welke textuur, hard/zacht, …
   - temperatuur bevragen = metaal of plastiek/hout
   - pijn = scherpe kanten, randen of hoeken
   - grootte & vorm van object = proprioceptie = voelen van afstanden & positie van vingers tov. elkaar
   - sterognosie = welk voorwerp
   - indien niet lukken = voelen met visuele feedback & zelfde vragen stellen

Question 15

doelen van positionering

Answer 15

1. comofrt
   - alignement & symmetie = altijd beginnen bij goede alignment romp -> dan pas armen & benen
   - stabiliteit = zwakke romp geeft vaak onstabiel gevoel
   - pijn preventie & reductie vb: schouderpijn
2. stimulatie
   - aandacht voor lichaam = prikkelen hemiplegische zijde
   - aandacht voor omgeving = neglect zodanig dat prikkeling aan neglect zijde
3. preventie van complicaties
   - decubitus & contracturen
   - afh van intensiteit parese

Question 16

ruglig

Answer 16

1. controleren van rechtliggen patiënt
   - bekkengrodel controleren = ligt vaak verkeerd
   - schoudertoppen controleren
2. hoofd & schouderblad ondersteunen = protractie
3. arm
   - ondersteund met pols hoger dan elleboog/schouder = geen zwelling
   - pols niet in flexie liggen & vingers wel in flexie
   - acuut arm op buik leggen kan ook & boven lakens = meer bewust voor hemiplegisch arm
4. bekken
   - been vaak naar exorotatie draaien
   - handdoek onder bekken = door knieflexie & draaien naar andere kant = bekken volgen
   - bekken kantelen zodat been niet naar exorotatie draait
   –> kan tot pijn leiden & verkeerd stappatroon
5. knie
   - mogelijjk hyperextensie voorkomen
   - kussens voor zwevende enkels is ook mogelijk

(6. voeten = enkel spalken bij spitsvoeten)

Question 17

zijlig op gezonde zijde

Answer 17

1. controleren van rechtop liggen = geen kanteling tussen bekken & schouder
2. hoofd = kussen
3. schouders
   - armen niet knellen bij schouderretractie
   –> lichte protractie
   - arm op schouder kussen hoger dan lichaam & pols hoger dan elleboog
4. paretische arm
   - net achter lichaam afhangen = schouderpijn door tractie
   - niet voor lichaam afhangen = zwelling hand
   - hand op kussen voor gezichtveld licht gebogen
5. bekken
   - niet gekanteld tov. schouders
   - geen inversie van been = kussen tussen beide benen

Question 18

zijlig op hemiplegische zijde

Answer 18

1. patiënt ligt niet volledig op zij = steun op humeruskop vermijden
   - eerst op zijlig liggen
   - hand op schouder = schouderblad naar voor trekken
2. arm
   - niet tegen romp = geen visus
   - hand hoger & pols hoger
   - lichte flexie vingers
   - zelfde principes
3. benen
   - heup hemiplegisch been naar extensie brengen = compensatie voor vele zitten
   - kussens tussen beide benen

Question 19

rolstoel

Answer 19

1. remmen opzetten
2. corrigeren van bekken
   - vaak niet zien door kleren
   - tilt corrigeren door leunen naar andere kant & met beide handen bekken
   terug schuiven
   - onderuitzakking corrigeren door leunen & aan knieen naar achter schuiven
   —> tranfers 2e wervelzuil
3. controleren schoudertoppen
4. arm
   - tafeltje/kussen voor arm
   - afhangen van arm = gevaar voor wielen
   —> anti-slip of sling
5. knieen naar buiten
6. voeten
   - niet afhangend
   - steun = betere rompstabiliteit
   - dorsiflexie behouden
   - voet nooit achter steuntje terechtkomen
   - geen druk van bovenbeen x voetsteuntje
   –> compressie kan tot perifere dropvoet leiden = correcte stoel

Question 20

voor & nadelen van verschillende houdingen

Answer 20

1. ruglig
   - voordeel = acuut geeft erg stabiel gevoel & bij anderen niet
   - nadeel = weinig contact (visueel) met lichaam -> vooral naar plafond kijken
2. zijlig op gezonde zijde
   - voordeel = hemiplegische kan in gezichtveld & stimulatie voor meer gebruik
   - nadeel = minder functioneel, onstabiel voelen & niks meer kunnnen doen indien volledig hemiparetisch
3. zijlig op hemiplegische zijde
   - voordelen = stimulatie van hemiplegische zijde
   - nadeel = niet uitvoeren bij schouderpijn

Question 21

algemeen posturale controle

Answer 21

1. inhoud
   - kunnen oriënteren tegenover Fz = Pusher-syndroom
   - oprichten tegen Fz
   - statische & dynamisch
   - APA anticipatory posutral adjustments
   - CPA compensatory posutral adjusments = enkel, heup & stap strategie
2. gebruik
   - noodzakelijk voor alle functionele taken
   - belangerijke voor onafhankelijkheid
3. verschil met evenwicht
   - ook goede rompcontrole nodig
   - ook visus, vestibulair & proprioceptie

Question 22

TCT

Answer 22

1. trunc control test
   - prognostisch voor stappen
   - trunc impairment scale bestaat ook & is meer informaties
   - 4 onderdelen
2. onderdelen
   - rollen op hemiplegische zijde
   - rollen op goede zijde
   - rechtopzitten vanuit lig
   - 30s rechtop blijven zitten
3. score op 100
   - 0 = kan niet
   - 12 = kan met compensatie = arm te gebruiken
   - 25 = kan het

Question 23

briding

Answer 23

1. nut
   - nog niet mogen/kunnen zitten in acute fase
   - rompactiviteit al meten/oefenen
   - functioneel van belang voor verpleegkunde = aankleden, wassen, …
   - begin beweging voor rollen
2. spierwerking
   - co-contractie buikspieren & glutei
   - gefractioneerde beeging tussen heup & knie
   - activatie van BL = ookal training van romp & serratus
3. verloop
   - been opheffen & staan = soms moeilijk -> op zitten
   - tactiele stimulatie glutei & abdominaal
   - oprichten & zakken
   - progressie door uithouding of andere
   - regressie door kleinere romp of voeten dichterbij

Question 24

transfer van ruglig naar zijlig algemeen

Answer 24

1. verschil kant rollen
   - op hemiplegische zijde = makkelijker want gezonde zijde kunnen gebruiken
   - op gezonde zijde
   - in acute fase over hemiplegische zijde rollen = niet teveel belasten
   –> opletten voor veel schouderpijn
2. uitleg
   - veel verbaal sturen = probeer mee te doen
   - beginnen met stappen appart uitlegen
   - daarna samenvoegen tot geheel
   - begin = heel veel ondersteuning
   - progressief afbouwen
3. oefenen
   - vanaf 1 keer rollen kan je patiënt het niet
   - vele keren herhalen & delen appart oefenen

Question 25

transfer van ruglig naar zijlig stappenplan

Answer 25

over gezonde zijde rollen = moeilijker want hemiplegische zijde nodig voor beweging
1. hoofd draaien & opheffen naar kant
2. arm & schouderblad van andere kant opheffen
- indien arm geen functie = arm met goede zijde opheffen - vanuit been rollen
3. knieplooien & bekken van tafel afduwen
- unilaterale bridge
- proberen samen te bewegen
4. knie naar binnen laten vallen

over hemiplegische zijde = makkelijker door gezonde zijde gebruiken om beweging in te zetten
1. hemiplegische arm van lichaam weg op tafel
2. zelfde beweging als over gezonde = veel vlotter

Question 26

transfer van lig naar zit

Answer 26

lig op gezonde zijde
1. van lig naar zijlig
2. benen plooien zodat onderbenen over tafel hangen
- indien mogelijk beide voeten op elkaar
- indien niet mogelijk = goede been ligt vanachter & trekt been mee
3. met hand opduwen op rafel
- romp stabiliteit gestoord
- faciliteren door druk aan bekken & zelfde schouder
- bij zit = arm op goede positie

lig op hemiplegische zijde
1. van lig naar zijlig
2. benen over rand tafel
3. rechtkomen door bovenste arm + aangedane arm
- tot elleboog steun komen
- van hieruit extensie elleboog tot volledige zit
- fasciliteren door hand onder schouderblad & onderarm begeleiden onder lichaam

Question 27

transfer van zit naar zit algemeen

Answer 27

1. plaatsing van stoel
   - makkelijkste is stoel aan gezonde zijde = stap zetten & rest volgt
   - stoel aan hemiparetische zijde is moeilijker = wel goed voor training
   - indien stoel met arm leuning = arm laten zetten
2. soorten
   - enkel indien voldoende coöperatie
   - lage transfer = langzaam opschuiven
   - enkel mogelijk zonder armleuning
   - lage kracht in armen & romp
   - hoge transfer = volledig rechtstaan

Question 28

transfer van zit naar zit

Answer 28

lage transfer naar goede zijde
1. met knieën steunen tegen hemiplegische zijde = zorgen dat niet wegkan
2. hand opschuiven
3. leunen tegen therapeut naar voor
- hoofd aan andere kant van verplaatsing = patient moet kunnen kijken
- arm niet onder hemiplegische arm
- zorgen dat patient niet wegglijd = antislip, schoenen, blote voeten
4. oppakken & verschuiven

lage transfer naar slechte zijde
- stimuleren van voet opschuiven &
- arm opschuiven

hoge transfer
1. met knieën steungeven
2. zelfde handvatting patient rechtstaan
3. samen draaien
4. gaan zitten

Question 29

transfer van zit naar stand moeilijkheden

Answer 29

1. minder steunname op hemiparetische zijde
   - rechtstaan met been volledig ontspannen
   - stimuleren door hemiparetische zijde meer naar achter zetten & andere meer naar voor = moeilijker om in te zetten
   - manueel weight shift over hemiparetische zijde
2. andere
   - ergens aan rechttrekken = niet functioneel
   - spasticiteit in voet = soms in volledige inversie
   –> voorbreidende mobilisatie soms noodzakelijk
   - sensorisch probleem = prikkelen op verschillende manieren als voorbereiding
   - stabiliteit in stand

Question 30

probleem romp naar flexie bij STS

Answer 30

1. oorzaken
   - rompstabiliteit
   - samenhang met schrik
2. appart kunnen inoefenen
   - rijken/grijpen voor zich
   - vaak met stoel = indien oefenwicht verliezen toch kunnen steunen
   - rugleuning stoel kantelen
   - bal naar voor rollen

Question 31

transfer zit naar stand

Answer 31

1. STS uitvoeren = beoordeling hoe goed het is
2. goede romp & OL
   - tactiele feedback tonen waar contractie moet zijn
   - op qc & glutei
3. slechte romp & OL
   - helpen zoals hoge transfer zit naar zit
   - kan ook langs zijkant
   - meehelpen is afh van behoefte
   - bij stand mogelijk steunpunt voorzien
4. omgekeerde ook uitvoeren

Question 32

oefeningen in zit

Answer 32

1. houding corrigeren = vaak ook met spiegel
   - vaak kyfose & kin naar onder -> oprichting & middelijn
   - tactiele cues ook mogelijk
   - vb: been achter lichaam -> vanaf voelen = slecht want doorgezakt
2. opbouwen tot enkele min statisch zitten = belangerijk voor oefeningen
3. oefeningen
   - babbelen = dubbeltaak inbouwen
   - armsteunwegnemen
   - rondkijken = visuele fixatie wegnemen 1 externe verstoringen
   - armbewegingen = heel veel verschillende soorten oefeningen
   - been bewegingen ook mogelijk

Question 33

selectieve bewegingen van romp

Answer 33

1. algemeen
   - vanuit schoudergordel of bekkengordel mogelijk
   - bilateraal oefenen want romp is aan beide zeiden aangetast = bilaterale bezenuwing!!
   - selectieve oefeningen ook in functionele activiteiten
2. flexie/extensie
   - vooral extensie schouder nodig
   - referentiepunten op sternum & rug / bekken
   - later wegnemen & alleen moeten kunnen
3. rotatie
   - thoracaal = tikken over middelijn & achter
   - lumbaal = naar voor & achter schuiven
4. lateroflexie
   - lumbaal = bekken opheffen
   - aan contralateraal zitten voor niet om te vallen
   & mee trekken aan bekken die omhoog komt

Question 34

Pusher syndrome

Answer 34

1. algemeen enkel interne verticale is gestoord
   visuele gebruiken om terug recht te krijgen
   transfers bijna altijd over hemiplegische zijde
2. besef van schuinzitten door bepaalde cues
   - spiegel
   - druk op billen
   - tactiel = probeer je van mij af te houden
   - kunnen hier ook bewust van worden ≈ neglect
3. naar middellijn proberen krijgen = actief
   - reiken naar gezonde zijde
   - overhellen naar andere kant tegen muur/iemand ander
   - gezonde hand (handpalm naar boven of voorwerp in de hand) & been (van de grond) hoger houden = minder mogelijkheid tot duwen
4. oefeningen in middelijn = kan alles zijn
5. progressie
   - overgang naar stand = komt vaak opnieuw terug = met zelfde technieken afbouwen
   - stappen = zelfde