CVA

Question 1

algemeen CVA

Answer 1

1. definitie
   - plotse neurologische uitval
   - langer dan 24u duurt of dood
   - vasculaire oorsprong
2. types
   - 80% ischemie
   - 20% intracerebrale & subarachnoïdale bloedingen
3. geen CVA
   - TIA transient ischemic attack
   - subdurale hematomen
   - bloedingen door tumor, infectie of trauma

Question 2

prevalentie CA

Answer 2

1. mortaliteit
   - 3e meest frequente doodsooraak
   –> achter kanker & hartinfarct
   - 6% overlijd binnen 24u
   - 29% overlijd binnen 1m
   - 60% blijvend invalide = grootste oorzaak van chronische invaliditeit
2. prevalentie
   - meest voorkomende neurologische aandoening
   - 19,000 belgen per jaar = 52 per dag
   - mortaliteit daalt + vergrijzing stijgt
   - volgende 25 jaar = 27% toename
   - 2-4% van gezondheidsbudget naar CVA-zorg

Question 3

risicofactoren & gevolgen van CVA

Answer 3

1. risicofactoren
   - hpertensie & hoge cholesterol
   - diabetes & obesitas
   - roken & hartritme stoornissen
2. gevolgen
   - 70% spraakproblemen
   - 20% gangproblemen
   - 50% enige arm- & handfunctie
   - 60% haalt binnen 6m score van 19-20/20 op barthel index
   –> BASIS functioneren zal lukken

Question 4

acute symptomen & therapie van CVA

Answer 4

1. symptomen = FAST-principe
   - afh van aangedane weefsel
   - Face = scheve mond & afhangend gezicht
   - Arm = minder goede motoriek
   - Speech = brabbelen & wartaal
   - Time = duur van symptomen
2. therapie: time = brain
   - tPA binnen 3u
   - IV trombolyse binnen 4,5u
   - IA trombectomie binnen 6u
   –> met catheter in grote bloedvaten = 5-10%

Question 5

tPA

Answer 5

1. tissue plasminogeen
   - binnen 3u toedienen
   - meestal pas na 3-5u in ziekenhuis
   - katalyserende werking
   - plasminogeen op cellijn van bloedvaten omzetten tot plasmine
2. plasmine
   - fibrine van bloedklonter afbreken
   - herstel van reperfusie
   - bij telaat komen = weinig zinvol
3. sneeuwbaleffect in detoriatie voorkomen
   - penumbra = veel ischemie gevoelige cellen
   - apoptose of celdood van cellen die niet meer te redden vallen
   - toxische & agressieve biochemische omgeving voor andere cellen
   - kat tot vervuilt precair celmilieu lijden = cascade

Question 6

algemeen klinisch beeld van CVA

Answer 6

1. factoren
   - lokalisatie = 3/4 ACM
   - grootte
   - type
2. motoriek
   - hemiparese of hemiplegie = geheel
   - contralateraal
   - enkel willekeurige bewegingen gestoord = extra-piramidaal niet aangedaan
   - arm meer aangetast dan been
3. kant
   - rechts = taalstoornissen of afasie
   - links = aandachtstoornissen, neglect & ruimtelijke stoorissen

Question 7

herstelpatroon van CVA

Answer 7

1. acute fase = week 1
   - begin symptomen tot acute interventie gedaan is
   - diagnose & complicatie preventie
   - ook al begin van revalidatie in ICU
2. subactue fase = 1w-6m
   - voorkomen & verminderen van stoornissen & beperkingen
   - 80-90% van spontaan herstel 8w-4m = kritische periode van verhoogde plasticiteit
   - 40% van spontaan herstel door natuurlijk verloop
   –> niet gegarendeerd!
3. chronische fase = 6m+
   - plateau-fase = duidelijk welke beperkingen niet meer weggan
   - aanvaarding, verwerking & leren omgaan
   - functionele verbetering na 6m is nog steeds mogelijk!
   –> terugval ook

Question 8

plasticiteit na CVA

Answer 8

1. mechansme
   - afname van oedeem & post-ischemische inflammatie
   - diaschisis = nieuwe functie van omliggend weefsel
   - herstel van neuronaal weefsel
2. bevordering
   - intensieve & taakgerichte trainig
   –> zonder compensatie
   - resitution = true recovery is mogelijk maar zeldzaam
   - aerobe therapie = hogere bloedtoevoer naar hersenen = vrijkomen neurotrofe factoren
3. plateau-fase
   - toelaten van compensaties
   - andere spieren, gewrichten of lichaamsdelen
   - learned non-use = andere kan proberen gebruiken

Question 9

intentsiteit van therapie CVA

Answer 9

1. more is better
   - 2-3u multidicsiplinair per dag
   - logo, ergo, kine & neuropyschologisch
   - studie 600-700 herhalingen per sessie
   –> werkelijkheid is veel minder
2. less is more
   - sneller ontslag bij patiënten met minder intens programma
   - te intensief in eerste dagen kan spontaan biologisch process belemmeren
   - veel effectieve oefentijd verloren door transport & transfers
3. praktijk
   - vaak uitgedrukt in aantal uren
   - geen consensus over dosis maar meestal 45min-1u per dag
   - ook buiten kine = oefenmateriaal op kamer & oefenen met partner/familie

Question 10

prognose van arm-handfunctie

Answer 10

1. oorzaak problematiek
   - 3/4 van CVA = ACM
   - directe neurale verbinding voor fijne handmotoriek
   - 70% heeft last aan arm -> meeste wel oefenen met arm
2. SAFE-score = schoulder abduction & finger extension
   - som van MRC waardes in eerste 72u
   - boven 5/10 = 75% kans op herstel armfunctie na 3 maand
3. MEP motor evoked potentials
   - te weinig motoriek aanwezig door andere letsels
   - zware sensibiliteit, neglect of cognitieve problemen
   –> vaak niet mogelijk in praktijk

Question 11

PREP2-algoritme

Answer 11

1. SAFE 5+
   - 80- = super goede prognose
   - 80+ & SAFE 8+ = super goede prognose
   - 80+ & SAFE 8- = goede prognose
2. SAFE 5-
   - MEP+ = goede prognose
   - MEP- & NIHSS
   National Institutes of Health Stroke Scale 7- = berperkte prognose
   - MEP- & NIHSS 7+ = slechte prognose
3. prognose afh van score
   - slecht = minimaal herstel met niet-functionele arm
   - beperkt = gelimiteerd herstel met grove motoriek
   –> soms bilateraal functioneel kunnen gebruiken
   - goed = gebruik in ADL maar blijvende zwakte, traagheid & onhandigheid
   - super goed = goed gebruik bij ADL

Question 12

meer praktische prognose van arm-handfunctie

Answer 12

1. algemeen
   - 3 bedside testen na 3dagen
   - predictie voor herstel na 3maand
2. oprapen van 2.5cm cubus met pincet-greep
   - ja = volledig hersel
   - nee = volgende test
3. handgrijpkracht is oke
   - ja = goed herstel
   - nee = volgende test
4. enige elevatie & abductie van schouder
   - ja = beperkt herstel
   - nee = slecht hertsel

Question 13

prognose van stappen

Answer 13

1. prognose van stappen
   - eerste doel van vele patiënten
   - 80% zal opnieuw zelfstandig kunnen stappen = veel beter dan arm
2. FAC-score functional ambulation categories
   - score 4 = zelfstandig stappen zonder supervisie
   - 5 = zelfstandig stappen thuis & trappen
   - eerste dagen bepalen door TCT, parese van been & heupextensie
3. TCT trunc control test
   - rollen naar hemiplegische zijde
   - rollen naar gezonde zijde
   - zitten op rand van bed
   - transfer van ruglig naar zit

Question 14

FAC-score

Answer 14

1. FAC 0
   - niet of niet functioneel
   - patiënt kan niet lopen of heeft hulp van 2 personen nodig
2. FAC 1
   - afhankelijk
   - continu stevige ondersteuning nodig van persoon voor gewicht & balans
3. FAC 2
   - afhankelijk
   - continu of met tussen periodes voor balans
4. FAC 3
   - supervisie
   - hooguit verbale begeleiding tijdens gaan
   –> vanaf dit bereikt 10MWT uitvoeren
5. FAC 4
   - onafhankelijk beperkt
   - zelfstandig lopen op vlakke ondergrond
   - geen trappen, hellingen of oneffen ondergrond
6. FAC 5 = onafhankelijk onbeperkt

Question 15

TWIST-algorithme

Answer 15

= time to walk independently after stroke

1. TCT trunk control test = 40+/100 op week 1
   - ja = 6w tot gang revaidatie
   - nee = andere test
2. heupextensie MRC 3+
   - ja = 12w
   - nee = afhankelijk blijven

Question 16

prognose van ADL-activiteiten

Answer 16

1. algemeen = 25-75% zal enige mate van ondersteuning nodig hebben
2. barthel-index
   - 7+/20
   - initiële neurologische status
   - initiële loopvaardigheid
   - parese van arm
   - leeftijd
   - premorbide zelfstandigheid

Question 17

motorische symptomen

Answer 17

1. soorten symptomen
   - negatieve symptomen = primair neurologisch letsel
   - positieve - = secundair-
   - dynamisch klinisch beeld = na enkele maanden interactie van beide
2. cerebral shock = erg grote utval
   - neuron destructie
   - oedeem & verminderde bloedcirculaite
   - verhoogde inhibitie
3. terugkomen van motorische activiteit
   - afname oedeem
   - functionele reorganisatie van centrale zenuwstelsel

Question 18

negatieve symptomen

Answer 18

1. verlies van specifieke functie
   - spierzwakte = verminderde MU-rekrutering
   - verhoogde spiervermoeidheid
   - vertraagde spiercontracties
2. loss of dexterity = verminderde selectiviteit
   - MU-stoornissen = vuurfequentie & volgorde
   - goede beweging is aanpasbaar & gefractioneerd = gewrichten bewegen onafhankelijk
   - minder grote repetoire van bewegingscombinaties
3. dyssynergiën
   - abnormale patornen & co-contracties
   - grote spieren inhibieren kleine
   - stereotype bewegingen

Question 19

positieve symptomen

Answer 19

1. spasticiteit
   - 20-40% van patiënten
   - clonus, verhoogde tonus & hyperreflexie
   - ontwikkelen van week 1-6
   - flexoren in BL & extensoren in OL
   - meer distale gewrichten
2. oorzaak
   - mechanische veranderingen spier, pees & bindweefsel = verkortingen
   - verminderde inhibitie supracorticaal
3. therapie
   - sterkte interferrentie met normale bewegingen
   - strechting = tijdelijk effect voor oefentherapie mogelijk te maken
   - botuline-injecties

Question 20

sensorische stoornissen

Answer 20

1. somatosensoriek
   - motorische activiteit ook in sensorische cortex
   - feedback systeem = textuur, gewicht, vorm, …
   - aanpassen & bijsturen van bewegingen
   - ook problemen indien visuele systeem gestoord is
2. sensorische stoornissen
   - 50-85%
   - minder positieve revalidatie dan motoriek
   - totale uitval is zelden
   - vooral discriminatie & kwaliteit gestoort
   - meestal hand, arm & gezicht
3. revalidatie
   - informatieverwerking van beide sensoriek & motoriek
   - manipuleren voorwerken
   - slechte therapie door gebrek aan meetinstrumenten

Question 21

visusstoornissen

Answer 21

1. heterolaterale homonieme hemianopsie
   - gezichtshelft van parese
   - 40%
   - er van bewust ≠ neglect
   - compensatie door hoofdbeweging
2. training
   - visuele stimuli aan rand van richtveld
   - ogen gefixeert op bepaald punt
   - fel gekleurd balletje laten rollen = pakken indien zien

Question 22

algemeen afasie

Answer 22

1. afasie
   - niet-aangeboren
   - alle taalmodaliteiten = begrijpen, spreken, lezen & schrijven
   - beschadiging linker hemisfeer
   - meestal terughoudend
   –> niet verwarren met dementie of niet-coöperatief
2. handelen met afasie
   - eenvoudige taal
   - korte zinnen
   - ja/nee-taal
   - duidelijke intonatie met goede mimiek & gebaren

Question 23

soorten afasie

Answer 23

1. afasie van broca = motorische = expressieve = frontale
   - begrijpen wat gezegd wordt = opdrachten uitvoeren
   - niet goed kunnen praten
2. afasie van wernicke = sensorische = receptieve = temporale
   - niet begrijpen wat gezegd wordt
   - wel vloeiend kunnen praten = woordsalade
   - indien zeggen dat hij onverstaanbaar is = schuld op gesprekspartner

Question 24

algemeen apraxie

Answer 24

1. algemeen
   - doelgericht uitvoeren van activiteiten
   - niet gelinkt aan andere uitvallen (motoriek, begrijpen, geheugen, …à
   - letsel linker hemisfeer = pariëtaal
   - moeilijke diagnose = vaak veel andere cognitieve stoornissen
2. handelen met apraxie
   - stappenplan aanbieden
   - activiteit opsplitsen of vereenvoudigen
   - materiaal in juiste volgorde aanbieden
   - afbeeldingen/pictogrammen gebruiken

Question 25

soorten apraxie

Answer 25

1. ideatoire apraxie
   - begrijpt nut & opdracht niet
   - probleem in volgorde
   - kan vaak zelfde dingen wel uitvoeren met begeleidend materiaal
2. ideamotore aparaxie
   - begrijpt opdracht & nut hiervan
   - kan het niet meer uitvoeren
   - geen voorwerpen hanteren
   - motorische programma is verstoord
3. andere vormen
   - kledingapraxie
   - loopapraxie
   - constructieve apraxie = ruimtelijk
   - orofaciale apraxie

Question 26

agnosie

Answer 26

1. betekenis
   - herkennen van bekende stimuli
   - geen defect van zintuig maar centraal
   - overlap afasie, apraxie & agnosie = moeilijke diagnose
   - eerder door ADL bewegen zien
2. soorten
   - visuele agnosie
   - tactiele agnosie
   - auditieve agnosie

Question 27

neglect & hemi-inattentiesyndroom

Answer 27

1. aandoening
   - rechter > linker hemisfeer
   - lobus parietalis inferior
   - temporo-pariëtale junctie
   - thalamus
   - basale ganglia
2. types
   - personal neglect = eigen lichaam
   - peripersonal neglect = binnen handbereik
   - extrapersonal neglect = ruimere omgeving
   - anosognosie = ontkennen van neglect
3. gevolgen
   - negatieve prognostische factor
   - lager scoren op veel testen
   - hogere opname duur

Question 28

soorten neglect

Answer 28

1. sensorisch = perceptueel neglect
   - trager of niet reageren op prikkel
   - niet eten, tekst overslaan, …
2. motoisch = motorisch neglect
   - geen/onvoldoende gebruik van parethsiche zijde
   - motorisch wel mogelijk
   - scheef in stoel, niet gebruiken bij stappen, …
3. extinctie
   - prikkel aan 1 kant wordt niet of trager waargenomen indien beide stimuleren
   - prikkel enkel aan 1 kant = wel opmerken
   - alle sensorische modaliteiten

Question 29

verschil neglect & hemianopsie

Answer 29

1. neglect
   - frequenter
   - is afh van concentratie & vermoeidheid
   - beïnvloedbaar door cues
   - niet enkel visueel
2. hemianopsie
   - spontane compensatie hoofd
   - is er bewust van

Question 30

diagnose van neclext

Answer 30

1. potlood & papier testen
   - line bisection test & Albert’s test
   - cancellation tasks = doorstrepen van bepaalde figuren
   - kopiëren of spontaan tekenen
2. dynamische taken
   - meer impact op ADL-functionaliteit
   - lezen & schrijven
   - MAC mobility assessment course = zoeken naar afgesproken zaken = gekleurde kaarten
   - virtual reality = regristatie van hoofd & oogbewegingen
3. Catherine Bergego schaal
   - neglect observeren met checklist
   - 10 dagelijkse activiteiten

Question 31

therapie van neglect

Answer 31

1. conservatief
   - indeling van kamer vb: ruit
   - positie van personeel & familie
   - bewust maken van neglect
2. bewust maken
   - visueel scannen bij onlogische situaties
   - gebruik maken van cues
   - rustig doen voor veiligheid
   - info aan partner & familie
3. andere
   - constraint induced movement of forced use
   - prisma-adaptatie via bril
   - VR

Question 32

pusher syndroom

Answer 32

1. lateropulsion after stroke kernkenmerken
   - laterale tilt van lichaam in zit & stand
   - duwt zicht met niet-hemiplegische weg van de verticale
   - weerstand tegen passieve correcties
2. algemeen
   - 5-10% van patiënten
   - negatieve prognose ≈3w verliezen in revalidatie
   - verkeerde interpretatie van verticale
3. letsel
   - grote leasies
   - linker hemiplegie
   - thalamus, basale ganglia & corticaal
   - ruimtelijke oriëntatie stoornis = samen met neglect

Question 33

specifiek puscher

Answer 33

1. onderzoeken
   - SCP contraversive pushing
   - BLS burke lateropulsion scale
2. postior pusher syndroom
   - misvatting van verticale in sagittale vlak
   - posterior tilt van romp
   - zelfde eigenschappen

Question 34

kenmerken van pushersyndroom

Answer 34

1. spieren
   - hypotonie van abdominale spieren hemiplegische zijde
   - verkorting gezonde zijde & verlening hemiplegische zijde
   - overactiviteit = onmogelijk bewust ontspannen
2. transfers
   - geen steunname van hemiplegische been
   - meer duwen = normale been meer naar buiten plaatsen
   - stappen = hemiplegische been kruist naar voren bij zwaaien
   - goed nadenken over kant van transfer
   - geen aanwezigheid van evenwichts reacties

Question 35

therapie van pusher

Answer 35

1. vallen = groot risico
   - nooit alleen laten
   - zorg voor veilige omgeving
   - informatie voor positionering & transfer aan familie
   –> duw arm hoger plaatsen = minder kunnen duwen
2. communicatie
   - never push a puscher
   - niet bewust = niet duwen als intstructie help niet
   - hulpmiddelen voor verticale orientatie vb: spiegel
3. therapie
   - actieve weight shifting naar pusher kant
   - oefenen in verticale houdingen
   - probeer somatosensorisch systeem ten volle te benutten

Question 36

algemeen HSP

Answer 36

1. hemiplegische schouderpijn
   - 55% van patienten
   - vooral 2w-4m na CVA = toename van belasting
   - afname na 6m
   - 21% chronische schouderpijn
2. gevolg
   - negatieve invloed op revalidatie = slechtere prognose
   - geen zin in activiteiten & revalidatie
   - angst & frustratie
   - sociale belemmering
   - algemeen daling in lagere levenskwaliteit

Question 37

oorzaken van HSP

Answer 37

1. normale schouderfunctie
   - dynamische stabiliteit van spieren nodig
   - stabilisatie van humeruskop & scapula noodzakelijk
   - moeten in SHR scapulothoracaal ritme bewegen
2. gevolgen van CVA
   - verstoord SHR
   - onvoldoende mobiliteit
   - onvoldoende stabiliteit van serratus anterior & trapezius
   - onvoldoende exorotatie glenohumeraal
   - onvoldoende translatie van humeruskop
   - onvoldoende rompstabiliteit

Question 38

verstoord scapulothoracaal ritme

Answer 38

1. m. serattus anterior & trapeizus
   - zorgen voor laterale rotatie tijden anteflexie & abductie
   - verhoogde & verminderde rotatie komt voor
2. toegenomen laterale rotatie
   - beperking posterior structuren glenohumeraal = kapsel, teres major & lat dorsi
   - vroeger & dus meer roteren van scapula
3. afgenomen laterale rotatie = mediale rotatie
   - onvoldoende werking spieren
   - of verkorte endorotatoren schouder
   - gevolg = glenohumerale subluxatie door meer onderhevig aan zwaartekracht

Question 39

andere oorzaken HSP

Answer 39

1. onvoldoende exorotatie glenohumeraal
   - infraspinatus zwakte
   - endorotatoren hypertonie
   - anteflexie & abductie vanuit endorotatie = botsing van humerkop tegen acromion
2. onvoldoende translatie van humeruskop = verminderde activiteit subscapulairs, teres minor of infraspinatus
3. rompstabiliteit
   - assymetrie of onvoldoende oprichting
   - afwijkende scapulapositie = slecht voor glenohumerale conruentie
   - serratus anterior niet goed werken door zwakke buikspieren

Question 40

risicofactoren van HSP

Answer 40

1. algemene
   - bperkte van passieve ROM van abductie, anteflexie & exorotiatei!!
   - GHS glenohumerale subluxatie
   - voorgeschiedenis van schouderpijn
   - diabetes
2. weinig recuperatie van arm
   - meer afh van andere voor transfers
   - microtraumata bij foutive handelingen
   - revaldiatie = activopassieve oefeningen vaak in endorotatie (hand in pronatie bij schuifoefeningen)
3. neglect
   - minder aandacht voor arm ≈ trauma vb: ergens achter haken
   - learned non use = meer spierzwakte

Question 41

GHS

Answer 41

1. glenohumerale subluxatie
   - in inferior richting = Fz trekt schouder uit de kom zonder activiteit van rotator cuff
   –> vooral in slappe fase
   - verhoogde mediale rotatie = nog meer effect van Fz
2. complicaties
   - complex regoinaal pijnsyndroom
   - letsels van rotatorcuff
   - verlenging van spieren = minder goede activatie
3. preventie van GHS
   - stimuleren proximale schouderactiviteit
   –> beste oefeningen = isometrische spieractivatie
   - correct positioneren van arm = kussens, tafelblad & sling

Question 42

sling

Answer 42

1. therapeutische nadelen
   - studie aangetoont dat zonder meer effect heeft
   - fascilitatie van non-use
   - flexie-endorotatie positie = typisch verkortingspatroon CVA faciliteren
2. andere nadelen
   - vaak slecht aangebracht door patiënt/familie/zorgverleners
   - verstoren van lichaamsbeeld
   - beperkte sensorische stimulatie & niet zien
3. indicaties
   - pijn door GHS & verlichting met sling
   - ernstig neglect of ander probleem met onvoldoende zorg
   - fatische problemen = instructies niet goed opvolgen
   - gebruik = regelmatig herevalueren voor nood

Question 43

preventie van GHS

Answer 43

1. educatie
   - patiënt, familie & andere zorgverleners
   - risicofactoren vermijden
   - oppassen bij transfers
2. mobiliteit
   - rolstoel = positionering door tafelblad
   - wandelen = sling heeft positief effect op gang
   –> minder zwaaien van paretische arm

Question 44

mobilisatie van GHS schouder

Answer 44

behoud van passieve mobiliteit is erg belangerijk

1. stretching
   - endorotatoren = pectoralis, teres major & lat dorsi
   - biceps
   - kapselrek moet vermeden worden
   - rekpijn is toegelaten maar al het andere onder pijngrens
2. humeruskop alignatie
   - zoveel mogelijk in scapulaire vlak
   - exorotatie bij anteflexie/abductie
3. andere
   - ook hoog thoracaal mobiliseren = scapula, AC & SC gewrichten
   - scapulothoracaal ritme begeleiden
   - niet hoger dan 90° mobiliseren = te hoge kans op microtrauma

Question 45

oefentherapie van GHS

Answer 45

1. vroege fase
   - in scapulaire vlak bewegen
   - optimale spannings-lengte curve van rotator-cuff
2. te stimuleren spieren
   - serratus anterior
   - trapezius
   - infraspinatus
   - deltoideus
   - triceps
3. te inhiberen spieren
   - pectoralis major & minor
   - biceps

Question 46

andere interventies voor GHS

Answer 46

1. elektrotherapie
   - pijn demping
   - versterking supraspinatus & deltoideus
   - subluxatie afnemen
   - exorotatie mobiliteit toenemen
2. pijndemping
   - oefentherapie mogelijk maken
   - medicatie
   - IA corticosteroïden = secundaire schouder aandoeningen
3. BOTOX
   - 3-4m ROM toename
   - endorotatoren
   - geen effect spasticiteit

Question 47

facialis parese

Answer 47

1. centrale facialis parese
   - motoriek & sensoriek onder oog
   - afhangende mondhoek & wang
   - oog niet aangetast = dubbele bezenuwing
2. dysarthie & slikproblemen
   - nooit patient water geven!
   - kijken naar slikadviezen boven bed
   - vaak nood aan gel = beter slikken

Question 48

vermoeidheid & depressie

Answer 48

1. vermoeidheid
   - 70% heeft last
   - 50% ook nog na 2 jaar
   - onafhankelijk van tijd na cva, erst of lokalisatie
2. oorzaken vermoeidheid
   - verminderde conditie
   - cognitieve stoornis = metale traagheid
   - symptoom van depressie
3. depressie
   - 1/3 van CVA
   - door biologisch defect of effect van letsel
   - langere ziekenhuis opname = lichamelijk & congitief herstel duurt langer

Question 49

incontinentie

Answer 49

1. prevalentie
   - na 4w 10% van mensen met puur motorisch probleem
   - na 4w 70% van mensen met somatosensorisch probleem
   - na 6 maand nog 30%
   - inconinente voor feces komt ook vaak voor -> keert meestal binnen 2w terug
2. oorzaken
   - neurologische problemen = gedaald bewustzijn, hyperactieve blaas & spinctezwakte
   - polymedicatie
   - communicatie
   - onmogelijkheid van op tijd naar toilet & personeel tekort
3. gevolg = erg belangerijke prognostische factor voor kwaliteit van leven

Question 50

vallen & epilepsie

Answer 50

1. vallen
   - vaker bij rechter leasies
   - eerste maanden = 20-40%
   - in revaldiatie centra = 60-80% van alle valaccidenten door CVA
   - na ontslag = 70% valt
2. epilepsie
   - 10%
   - acute fase
   - verstoring van elektrolutenbalans & zuurstofvoorziening
   - kleine kans op recidieven
   –> grotere kans op recidieven bij latere epileptische aanval vb: enkele weken

Question 51

longcomplicaties

Answer 51

1. longfunctie
   - verminderde ventilatie door verminderde mobiliteit
   - kans op infecties & andere complicaties
   - belangerijke secundaire doodsoorzaak
2. aspiratiepneumonie
   - aspiratie van vloeistoffen of voedsel
   - slikstoornissen = adviezen opvolgen

Question 52

evaluatie van patiënt

Answer 52

1. algemeen
   - multidisciplinair werken = stroke units
   - systematisch beoordelen van veranderingen in functies, activiteiten & participatie
   - gemakkelijke communicatie
2. doelen
   - prognose van patient
   - doelstellingen opstellen
   - communicatie met patiënt & mantelzorger

Question 53

praktisch evaluatie

Answer 53

1. wanneer meten
   - eerrste contact = samen met uitgebreide anamnese & medische gegeven
   - na 1w, 1m, 3m & 6m
   - objectieveren van therapeutisch process
   –> meten is niet enkel diagnostisch!
2. wat meten
   - afh van hypotheses uit initiele anamnese = diagnostische meet instrumenten
   - niet alle 8 aanbevolen instrumenten

Question 54

8 aanbevolen meetinstumenten van KNGF

Answer 54

1. spierfunctie
   - MI motricity index = BL & OL test
   - FAT frenchay arm test = fijne hand motoriek
   - FMA fugl-meyer assesment = BL test
2. activiteiten
   - TCT trunk control test = predictie voor stappen
   - BBG berg balance scale = algemene evenwicht schaal
   - FAC funcional ambulation categories = stappen met of zonder hulp
   - 10MLT 10meter loop test
3. participatie = BI barthel index voor onafhankelijkheid

+ 23 optionele instrumenten voor meer specifieke hulpvragen

Question 55

algemeen revalidatie

Answer 55

1. doelen
   - onafhankelijk functioneren
   - behouden van ADL activiteiten
   - intensief oefenen van IADL = instrumentele ADL
2. training spieren
   - mobilisaties
   - balans in zit & stand
   - transfers
   - krachttraining
   - circuittraining
3. andere trainingsmethoden
   - spiegeltherapie
   - sensorische training
   - CIMT constraint-induced movement therapy
   - robot training & VR

Question 56

revalidatie in stroke unit

Answer 56

1. algemeen stroke unit
   - apparte eenheid in ziekenhuis
   - multidisciplinair team
   - specifiek beleid & procedures
   - infrastructuur voor specifieke diagnose, therapie & revalidatie
   - inbedding in ziekenhuis zodat snel naar passende revalidatie kan overgemaakt worden
2. doelen in stroke unit
   - schade & andere complicaties minimaliseren
   - verminderen van stoornissen
   - optimaal vervolg traject vaststellen
   - voorlichting aan patient & begeleiders

Question 57

revalidatie na ziekenhuis

Answer 57

1. bevorderen van neuroplasticiteit
   - training vanaf eerste dag tot 6m
   - taak & context specifieke training = optimaal herstel voor ADL
   - focus op functie = trager herstel
2. doelen
   - doelstellingen ≈ noden van patient
   - goalsetting & feedback zorgt voor betere motivatie & vertrouwen
3. revalidatie na ontslag
   - booster sessies = intense therapie in beperkte termijn
   - continue lage frequentie
   - motivatie voor zelfstandig oefenen = must!
   - gebruik van telerevalidatie

Question 58

leren van patiënt

Answer 58

1. algemeen
   - patient = actieve cognitieve participant
   –> active learner problem solver
   - niet iemand die therapie passief ondergaat
   - revalidatie = leerproces
   - therapeut moet juiste condities voor leren aan patient geven
2. factoren die belangerijk zijn motorisch leren
   - op maat naar hulpvraag & omgeving
   - herhalen met variatie = repetition without repetition
   - voldoende rustperiodes
   - frequente feedback in afnemende frequentie
   - motivatie door outcome van oefening
   - moeilijke vaardigheden fragmenteren